| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೧೬೭. ಸತ್ಥಕಮ್ಮಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ
167. Satthakammapaṭikkhepakathā
೨೭೯. ದುಕ್ಖೇನ ರುಪತೀತಿ ದುರೋಪಯೋತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ದುಕ್ಖೇನ ರುಹತೀ’’ತಿ। ಸತ್ಥಕಮ್ಮಂ ವಾ ವತ್ಥಿಕಮ್ಮಂ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಸತ್ಥೇನ ಕಾತಬ್ಬಂ ಕಮ್ಮಂ ಸತ್ಥಕಮ್ಮಂ, ವತ್ಥಿಪೀಳನಂ ಕಾತಬ್ಬಂ ಕಮ್ಮಂ ವತ್ಥಿಕಮ್ಮನ್ತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಯಥಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನೇ’’ತಿಆದಿ। ‘‘ಸೂಚಿಯಾ ವಾ’’ತಿಆದಿನಾ ಸತ್ಥಕಮ್ಮನ್ತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಸತ್ಥ’’ನ್ತಿ ಪದಂ ಉಪಲಕ್ಖಣಮತ್ತನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಸತ್ಥೇನ ವಾ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ಛಿನ್ದನಂ ವಾ ಫಾಲನಂ ವಾ’’ತಿಪದೇಹಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ‘‘ಸೂಚಿಯಾ ವಾ ಕಣ್ಟಕೇನ ವಾ ಸತ್ತಿಕಾಯ ವಾ’’ತಿಪದಾನಿ ‘‘ವಿಜ್ಝನಂ ವಾ’’ತಿ ಪದೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಾನಿ। ‘‘ಪಾಸಾಣಸಕ್ಖಲಿಕಾಯ ವಾ ನಖೇನ ವಾ’’ತಿ ಪದಾನಿ ‘‘ಲೇಖನಂ ವಾ’’ತಿ ಪದೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಾನಿ। ಏತನ್ತಿ ಸತ್ಥೇನ ಛಿನ್ದನಾದಿಕಮ್ಮಂ। ಏತ್ಥ ಚಾತಿ ಸತ್ಥಕಮ್ಮವತ್ಥಿಕಮ್ಮೇಸು। ತತ್ಥ ಪನಾತಿ ಸಮ್ಬಾಧೇ ಪನ। ತೇನಾತಿ ಖಾರಾದಿನಾ। ವಚ್ಚಮಗ್ಗೇ ಯಾಯ ಭೇಸಜ್ಜಮಕ್ಖಿತಾದಾನವಟ್ಟಿಯಾ ಖಾರಕಮ್ಮಂ ವಾ ಕರೋನ್ತಿ, ಯಾಯ ವೇಳುನಾಳಿಕಾಯ ತೇಲಂ ವಾ ಪವೇಸೇನ್ತಿ, ಸಾ ಭೇಸಜ್ಜಮಕ್ಖಿತಾದಾನವಟ್ಟಿ ವಾ ಸಾ ವೇಳುನಾಳಿಕಾ ವಾ ವಟ್ಟತಿಯೇವಾತಿ ಯೋಜನಾ।
279. Dukkhena rupatīti duropayoti dassento āha ‘‘dukkhena ruhatī’’ti. Satthakammaṃ vā vatthikammaṃ vāti ettha satthena kātabbaṃ kammaṃ satthakammaṃ, vatthipīḷanaṃ kātabbaṃ kammaṃ vatthikammanti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘yathā paṭicchanne’’tiādi. ‘‘Sūciyā vā’’tiādinā satthakammanti ettha ‘‘sattha’’nti padaṃ upalakkhaṇamattanti dasseti. ‘‘Satthena vā’’ti padaṃ ‘‘chindanaṃ vā phālanaṃ vā’’tipadehi yojetabbaṃ. ‘‘Sūciyā vā kaṇṭakena vā sattikāya vā’’tipadāni ‘‘vijjhanaṃ vā’’ti padena yojetabbāni. ‘‘Pāsāṇasakkhalikāya vā nakhena vā’’ti padāni ‘‘lekhanaṃ vā’’ti padena yojetabbāni. Etanti satthena chindanādikammaṃ. Ettha cāti satthakammavatthikammesu. Tattha panāti sambādhe pana. Tenāti khārādinā. Vaccamagge yāya bhesajjamakkhitādānavaṭṭiyā khārakammaṃ vā karonti, yāya veḷunāḷikāya telaṃ vā pavesenti, sā bhesajjamakkhitādānavaṭṭi vā sā veḷunāḷikā vā vaṭṭatiyevāti yojanā.
೨೮೦. ತಂ ದಿವಸನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ದಿವಸೇ। ಕಿಞ್ಚಿ ಸತ್ಥನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಇಮಾಯಾತಿ ಸುಪ್ಪಿಯಾಯ ಅಞ್ಞಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಅದೇಯ್ಯಂ ಕಿಮ್ಪಿ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಯತ್ರ ನಾಮಾತಿ ಏತ್ಥ ತ್ರಪಚ್ಚಯೋ ಕಾರಣತ್ಥೇ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಯಸ್ಮಾ ನಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ವೀಮಂಸೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಪಟಿವೇಕ್ಖೀತಿ ಏತ್ಥ ಪಟಿಅವಪುಬ್ಬೋ ಇಕ್ಖಧಾತು ವೀಮಂಸನತ್ಥೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅಸುಕಮಂಸನ್ತಿ ಅಸುಕಂ ಮಂಸಂ, ಅಸುಕಸ್ಸ ವಾ ಸತ್ತಸ್ಸ ಮಂಸಂ।
280.Taṃdivasanti tasmiṃ divase. Kiñci satthanti yojanā. Imāyāti suppiyāya aññaṃ kiñci adeyyaṃ kimpi bhavissatīti yojanā. Yatra nāmāti ettha trapaccayo kāraṇatthe hotīti āha ‘‘yasmā nāmā’’ti. ‘‘Vīmaṃsī’’ti iminā paṭivekkhīti ettha paṭiavapubbo ikkhadhātu vīmaṃsanatthoti dasseti. Asukamaṃsanti asukaṃ maṃsaṃ, asukassa vā sattassa maṃsaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi
೧೬೭. ಸತ್ಥಕಮ್ಮಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ • 167. Satthakammapaṭikkhepakathā
೧೬೮. ಮನುಸ್ಸಮಂಸಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ • 168. Manussamaṃsapaṭikkhepakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾ • Guḷādianujānanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ಮನುಸ್ಸಮಂಸಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Manussamaṃsapaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
