Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi |
੧੬੭. ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ
167. Satthakammapaṭikkhepakathā
੨੭੯. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਯਥਾਭਿਰਨ੍ਤਂ વਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯੇਨ ਰਾਜਗਹਂ ਤੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਯੇਨ ਰਾਜਗਹਂ ਤਦવਸਰਿ। ਤਤ੍ਰ ਸੁਦਂ ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ વੇਲ਼ੁવਨੇ ਕਲਨ੍ਦਕਨਿવਾਪੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਗਨ੍ਦਲਾਬਾਧੋ ਹੋਤਿ। ਆਕਾਸਗੋਤ੍ਤੋ વੇਜ੍ਜੋ ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸੇਨਾਸਨਚਾਰਿਕਂ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤੋ ਯੇਨ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ વਿਹਾਰੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਆਕਾਸਗੋਤ੍ਤੋ વੇਜ੍ਜੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦੂਰਤੋવ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ, ਦਿਸ੍વਾਨ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਆਗਚ੍ਛਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ, ਇਮਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ વਚ੍ਚਮਗ੍ਗਂ ਪਸ੍ਸਤੁ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਗੋਧਾਮੁਖ’’ਨ੍ਤਿ । ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ – ‘‘ਸੋ ਮਂ ਖ੍વਾਯਂ ਮੋਘਪੁਰਿਸੋ ਉਪ੍ਪਣ੍ਡੇਤੀ’’ਤਿ – ਤਤੋવ ਪਟਿਨਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਦਾਨੇ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਕਰਣੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍વਾ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਕਿਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਮੁਕਸ੍ਮਿਂ વਿਹਾਰੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਗਿਲਾਨੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਭਗવਾ’’ਤਿ। ‘‘ਕਿਂ ਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਬਾਧੋ’’ਤਿ? ‘‘ਤਸ੍ਸ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਭਗਨ੍ਦਲਾਬਾਧੋ, ਆਕਾਸਗੋਤ੍ਤੋ વੇਜ੍ਜੋ ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ। વਿਗਰਹਿ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ – ‘‘ਅਨਨੁਚ੍ਛવਿਕਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਸ੍ਸ ਮੋਘਪੁਰਿਸਸ੍ਸ, ਅਨਨੁਲੋਮਿਕਂ, ਅਪ੍ਪਤਿਰੂਪਂ, ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ, ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ, ਅਕਰਣੀਯਂ। ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮੋਘਪੁਰਿਸੋ ਸਮ੍ਬਾਧੇ ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰਾਪੇਸ੍ਸਤਿ। ਸਮ੍ਬਾਧੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਖੁਮਾ ਛવਿ, ਦੁਰੋਪਯੋ વਣੋ , ਦੁਪ੍ਪਰਿਹਾਰਂ ਸਤ੍ਥਂ। ਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ વਾ ਪਸਾਦਾਯ…ਪੇ॰… વਿਗਰਹਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮ੍ਬਾਧੇ ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰਾਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਯੋ ਕਾਰਾਪੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ।
279. Atha kho bhagavā sāvatthiyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena rājagahaṃ tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena rājagahaṃ tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno bhagandalābādho hoti. Ākāsagotto vejjo satthakammaṃ karoti. Atha kho bhagavā senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto yena tassa bhikkhuno vihāro tenupasaṅkami. Addasā kho ākāsagotto vejjo bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ, disvāna bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘āgacchatu bhavaṃ gotamo, imassa bhikkhuno vaccamaggaṃ passatu, seyyathāpi godhāmukha’’nti . Atha kho bhagavā – ‘‘so maṃ khvāyaṃ moghapuriso uppaṇḍetī’’ti – tatova paṭinivattitvā, etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā, bhikkhū paṭipucchi – ‘‘atthi kira, bhikkhave, amukasmiṃ vihāre bhikkhu gilāno’’ti? ‘‘Atthi bhagavā’’ti. ‘‘Kiṃ tassa, bhikkhave, bhikkhuno ābādho’’ti? ‘‘Tassa, bhante, āyasmato bhagandalābādho, ākāsagotto vejjo satthakammaṃ karotī’’ti. Vigarahi buddho bhagavā – ‘‘ananucchavikaṃ, bhikkhave, tassa moghapurisassa, ananulomikaṃ, appatirūpaṃ, assāmaṇakaṃ, akappiyaṃ, akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma so, bhikkhave, moghapuriso sambādhe satthakammaṃ kārāpessati. Sambādhe, bhikkhave, sukhumā chavi, duropayo vaṇo , dupparihāraṃ satthaṃ. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, sambādhe satthakammaṃ kārāpetabbaṃ. Yo kārāpeyya, āpatti thullaccayassā’’ti.
ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਛਬ੍ਬਗ੍ਗਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂ – ਭਗવਤਾ ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ – વਤ੍ਥਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰਾਪੇਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਾ, ਤੇ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਿਪਾਚੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਛਬ੍ਬਗ੍ਗਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂ વਤ੍ਥਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰਾਪੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਬ੍ਬਗ੍ਗਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂ વਤ੍ਥਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰਾਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਭਗવਾ’’ਤਿ…ਪੇ॰… વਿਗਰਹਿਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮ੍ਬਾਧਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਦ੍વਙ੍ਗੁਲਾ ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ વਾ વਤ੍ਥਿਕਮ੍ਮਂ વਾ ਕਾਰਾਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਯੋ ਕਾਰਾਪੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū – bhagavatā satthakammaṃ paṭikkhittanti – vatthikammaṃ kārāpenti. Ye te bhikkhū appicchā, te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū vatthikammaṃ kārāpessantī’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Saccaṃ kira, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhū vatthikammaṃ kārāpentī’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti…pe… vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, sambādhassa sāmantā dvaṅgulā satthakammaṃ vā vatthikammaṃ vā kārāpetabbaṃ. Yo kārāpeyya, āpatti thullaccayassā’’ti.
ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Satthakammapaṭikkhepakathā niṭṭhitā.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਗੁਲ਼ਾਦਿਅਨੁਜਾਨਨਕਥਾ • Guḷādianujānanakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਗੁਲ਼ਾਦਿਅਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਗੁਲ਼ਾਦਿਅਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਗੁਲ਼ਾਦਿਅਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੬੭. ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ • 167. Satthakammapaṭikkhepakathā