Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
९. सत्थारवन्दनासुत्तवण्णना
9. Satthāravandanāsuttavaṇṇanā
२६५. ब्रह्मजाणुकोति दक्खिणजाणुमण्डलं पथवियं ठपेत्वा वन्दमानो ब्रह्मजाणुको नाम तथाभूतो हुत्वा। यजितब्बतो यक्खो, पूजनीयो। एवं पूजाविसेसयोगतो सक्कोति आह ‘‘सो यक्खोति सो सक्को’’ति। सक्कस्स नमक्कारभाजनभूतञ्हि पुच्छन्तो मातलि ‘‘को नाम सो यक्खो’’ति आह। गुणनेमित्तकेहीति गुणहेतुकेहि अनन्तानि हि बुद्धानं नामानि, तानि च खो सब्बानिपि गुणनेमित्तकानेव। अनन्तगुणत्ता। वुत्तञ्हेतं –
265.Brahmajāṇukoti dakkhiṇajāṇumaṇḍalaṃ pathaviyaṃ ṭhapetvā vandamāno brahmajāṇuko nāma tathābhūto hutvā. Yajitabbato yakkho, pūjanīyo. Evaṃ pūjāvisesayogato sakkoti āha ‘‘so yakkhoti so sakko’’ti. Sakkassa namakkārabhājanabhūtañhi pucchanto mātali ‘‘ko nāma so yakkho’’ti āha. Guṇanemittakehīti guṇahetukehi anantāni hi buddhānaṃ nāmāni, tāni ca kho sabbānipi guṇanemittakāneva. Anantaguṇattā. Vuttañhetaṃ –
‘‘असङ्ख्येय्यानि नामानि, सगुणेन महेसिनो।
‘‘Asaṅkhyeyyāni nāmāni, saguṇena mahesino;
गुणेन नाममुद्धेय्यं, अपि नामसहस्सतो’’ति॥ –
Guṇena nāmamuddheyyaṃ, api nāmasahassato’’ti. –
तस्मा अनोमनामन्ति परिपुण्णगुणनामन्ति अत्थो। समतिक्कमेनाति सम्मा समुच्छिन्दनवसेन अतिक्कमनेन। किलेसारीनं अपेतचयोति अपचयो, सो आरमितब्बट्ठेन आरामो एतेसन्ति अपचयारामा। तेनाह ‘‘वट्टविद्धंसने रता’’ति।
Tasmā anomanāmanti paripuṇṇaguṇanāmanti attho. Samatikkamenāti sammā samucchindanavasena atikkamanena. Kilesārīnaṃ apetacayoti apacayo, so āramitabbaṭṭhena ārāmo etesanti apacayārāmā. Tenāha ‘‘vaṭṭaviddhaṃsane ratā’’ti.
सत्थारवन्दनासुत्तवण्णना निट्ठिता।
Satthāravandanāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ९. सत्थारवन्दनासुत्तं • 9. Satthāravandanāsuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ९. सत्थारवन्दनासुत्तवण्णना • 9. Satthāravandanāsuttavaṇṇanā