Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဇာတကပာဠိ • Jātakapāḷi |
၅၀၃. သတ္တိဂုမ္ဗဇာတကံ (၇)
503. Sattigumbajātakaṃ (7)
၁၅၉.
159.
မိဂလုဒ္ဒော မဟာရာဇာ၊ ပဉ္စာလာနံ ရထေသဘော။
Migaluddo mahārājā, pañcālānaṃ rathesabho;
နိက္ခန္တော သဟ သေနာယ၊ ဩဂဏော ဝနမာဂမာ။
Nikkhanto saha senāya, ogaṇo vanamāgamā.
၁၆၀.
160.
တတ္ထဒ္ဒသာ အရညသ္မိံ၊ တက္ကရာနံ ကုဋိံ ကတံ။
Tatthaddasā araññasmiṃ, takkarānaṃ kuṭiṃ kataṃ;
၁၆၁.
161.
သောဘတိ လောဟိတုဏ္ဟီသော၊ ဒိဝာ သူရိယောဝ ဘာသတိ။
Sobhati lohituṇhīso, divā sūriyova bhāsati.
၁၆၂.
162.
၁၆၃.
163.
နိသီထေပိ ရဟော ဒာနိ၊ သုတ္တော ရာဇာ သသာရထိ။
Nisīthepi raho dāni, sutto rājā sasārathi;
အာဒာယ ဝတ္ထံ မဏိကုဏ္ဍလဉ္စ၊ ဟန္တ္ဝာန သာခာဟိ အဝတ္ထရာမ။
Ādāya vatthaṃ maṇikuṇḍalañca, hantvāna sākhāhi avattharāma.
၁၆၄.
164.
ကိန္နု ဥမ္မတ္တရူပောဝ၊ သတ္တိဂုမ္ဗ ပဘာသသိ။
Kinnu ummattarūpova, sattigumba pabhāsasi;
ဒုရာသဒာ ဟိ ရာဇာနော၊ အဂ္ဂိ ပဇ္ဇလိတော ယထာ။
Durāsadā hi rājāno, aggi pajjalito yathā.
၁၆၅.
165.
အထ တ္ဝံ ပတိကောလမ္ဗ၊ မတ္တော ထုလ္လာနိ ဂဇ္ဇသိ။
Atha tvaṃ patikolamba, matto thullāni gajjasi;
မာတရိ မယ္ဟံ နဂ္ဂာယ၊ ကိန္နု တ္ဝံ ဝိဇိဂုစ္ဆသေ။
Mātari mayhaṃ naggāya, kinnu tvaṃ vijigucchase.
၁၆၆.
166.
ဥဋ္ဌေဟိ သမ္မ တရမာနော၊ ရထံ ယောဇေဟိ သာရထိ။
Uṭṭhehi samma taramāno, rathaṃ yojehi sārathi;
သကုဏော မေ န ရုစ္စတိ၊ အညံ ဂစ္ဆာမ အသ္သမံ။
Sakuṇo me na ruccati, aññaṃ gacchāma assamaṃ.
၁၆၇.
167.
ယုတ္တော ရထော မဟာရာဇ၊ ယုတ္တော စ ဗလဝာဟနော။
Yutto ratho mahārāja, yutto ca balavāhano;
အဓိတိဋ္ဌ မဟာရာဇ၊ အညံ ဂစ္ဆာမ အသ္သမံ။
Adhitiṭṭha mahārāja, aññaṃ gacchāma assamaṃ.
၁၆၈.
168.
ဧသ ဂစ္ဆတိ ပဉ္စာလော၊ မုတ္တော တေသံ အဒသ္သနာ။
Esa gacchati pañcālo, mutto tesaṃ adassanā.
၁၆၉.
169.
ကောဒဏ္ဍကာနိ ဂဏ္ဟထ၊ သတ္တိယော တောမရာနိ စ။
Kodaṇḍakāni gaṇhatha, sattiyo tomarāni ca;
၁၇၀.
170.
အထာပရော ပဋိနန္ဒိတ္ထ၊ သုဝော လောဟိတတုဏ္ဍကော။
Athāparo paṭinandittha, suvo lohitatuṇḍako;
သ္ဝာဂတံ တေ မဟာရာဇ၊ အထော တေ အဒုရာဂတံ။
Svāgataṃ te mahārāja, atho te adurāgataṃ;
ဣသ္သရောသိ အနုပ္ပတ္တော၊ ယံ ဣဓတ္ထိ ပဝေဒယ။
Issarosi anuppatto, yaṃ idhatthi pavedaya.
၁၇၁.
171.
တိန္ဒုကာနိ ပိယာလာနိ၊ မဓုကေ ကာသုမာရိယော။
Tindukāni piyālāni, madhuke kāsumāriyo;
ဖလာနိ ခုဒ္ဒကပ္ပာနိ၊ ဘုဉ္ဇ ရာဇ ဝရံ ဝရံ။
Phalāni khuddakappāni, bhuñja rāja varaṃ varaṃ.
၁၇၂.
172.
ဣဒမ္ပိ ပာနီယံ သီတံ၊ အာဘတံ ဂိရိဂဗ္ဘရာ။
Idampi pānīyaṃ sītaṃ, ābhataṃ girigabbharā;
တတော ပိဝ မဟာရာဇ၊ သစေ တ္ဝံ အဘိကင္ခသိ။
Tato piva mahārāja, sace tvaṃ abhikaṅkhasi.
၁၇၃.
173.
အရညံ ဥဉ္ဆာယ ဂတာ၊ ယေ အသ္မိံ ပရိစာရကာ။
Araññaṃ uñchāya gatā, ye asmiṃ paricārakā;
သယံ ဥဋ္ဌာယ ဂဏ္ဟဝ္ဟော၊ ဟတ္ထာ မေ နတ္ထိ ဒာတဝေ။
Sayaṃ uṭṭhāya gaṇhavho, hatthā me natthi dātave.
၁၇၄.
174.
ဘဒ္ဒကော ဝတယံ ပက္ခီ၊ ဒိဇော ပရမဓမ္မိကော။
Bhaddako vatayaṃ pakkhī, dijo paramadhammiko;
အထေသော ဣတရော ပက္ခီ၊ သုဝော လုဒ္ဒာနိ ဘာသတိ။
Atheso itaro pakkhī, suvo luddāni bhāsati.
၁၇၅.
175.
‘‘ဧတံ ဟနထ ဗန္ဓထ၊ မာ ဝော မုဉ္စိတ္ထ ဇီဝတံ’’။
‘‘Etaṃ hanatha bandhatha, mā vo muñcittha jīvataṃ’’;
ဣစ္စေဝံ ဝိလပန္တသ္သ၊ သောတ္ထိံ 13 ပတ္တောသ္မိ အသ္သမံ။
Iccevaṃ vilapantassa, sotthiṃ 14 pattosmi assamaṃ.
၁၇၆.
176.
ဘာတရောသ္မ မဟာရာဇ၊ သောဒရိယာ ဧကမာတုကာ။
Bhātarosma mahārāja, sodariyā ekamātukā;
ဧကရုက္ခသ္မိံ သံဝဍ္ဎာ၊ နာနာခေတ္တဂတာ ဥဘော။
Ekarukkhasmiṃ saṃvaḍḍhā, nānākhettagatā ubho.
၁၇၇.
177.
သတ္တိဂုမ္ဗော စ စောရာနံ၊ အဟဉ္စ ဣသီနံ ဣဓ။
Sattigumbo ca corānaṃ, ahañca isīnaṃ idha;
အသတံ သော၊ သတံ အဟံ၊ တေန ဓမ္မေန နော ဝိနာ။
Asataṃ so, sataṃ ahaṃ, tena dhammena no vinā.
၁၇၈.
178.
တတ္ထ ဝဓော စ ဗန္ဓော စ၊ နိကတီ ဝဉ္စနာနိ စ။
Tattha vadho ca bandho ca, nikatī vañcanāni ca;
အာလောပာ သာဟသာကာရာ၊ တာနိ သော တတ္ထ သိက္ခတိ။
Ālopā sāhasākārā, tāni so tattha sikkhati.
၁၇၉.
179.
ဣဓ သစ္စဉ္စ ဓမ္မော စ၊ အဟိံသာ သံယမော ဒမော။
Idha saccañca dhammo ca, ahiṃsā saṃyamo damo;
၁၈၀.
180.
ယံ ယဉ္ဟိ ရာဇ ဘဇတိ၊ သန္တံ ဝာ ယဒိ ဝာ အသံ။
Yaṃ yañhi rāja bhajati, santaṃ vā yadi vā asaṃ;
သီလဝန္တံ ဝိသီလံ ဝာ၊ ဝသံ တသ္သေဝ ဂစ္ဆတိ။
Sīlavantaṃ visīlaṃ vā, vasaṃ tasseva gacchati.
၁၈၁.
181.
ယာဒိသံ ကုရုတေ မိတ္တံ၊ ယာဒိသံ စူပသေဝတိ။
Yādisaṃ kurute mittaṃ, yādisaṃ cūpasevati;
၁၈၂.
182.
သေဝမာနော သေဝမာနံ၊ သမ္ဖုဋ္ဌော သမ္ဖုသံ ပရံ။
Sevamāno sevamānaṃ, samphuṭṭho samphusaṃ paraṃ;
သရော ဒိဒ္ဓော ကလာပံဝ၊ အလိတ္တမုပလိမ္ပတိ။
Saro diddho kalāpaṃva, alittamupalimpati;
၁၈၃.
183.
ပူတိမစ္ဆံ ကုသဂ္ဂေန၊ ယော နရော ဥပနယ္ဟတိ။
Pūtimacchaṃ kusaggena, yo naro upanayhati;
၁၈၄.
184.
တဂရဉ္စ ပလာသေန၊ ယော နရော ဥပနယ္ဟတိ။
Tagarañca palāsena, yo naro upanayhati;
၁၈၅.
185.
အသန္တေ နောပသေဝေယ္ယ၊ သန္တေ သေဝေယ္ယ ပဏ္ဍိတော။
Asante nopaseveyya, sante seveyya paṇḍito;
အသန္တော နိရယံ နေန္တိ၊ သန္တော ပာပေန္တိ သုဂ္ဂတိန္တိ။
Asanto nirayaṃ nenti, santo pāpenti suggatinti.
သတ္တိဂုမ္ဗဇာတကံ သတ္တမံ။
Sattigumbajātakaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဇာတက-အဋ္ဌကထာ • Jātaka-aṭṭhakathā / [၅၀၃] ၇. သတ္တိဂုမ္ဗဇာတကဝဏ္ဏနာ • [503] 7. Sattigumbajātakavaṇṇanā