| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๓. สตฺติวโคฺค
3. Sattivaggo
๑.สตฺติสุตฺตวณฺณนา
1.Sattisuttavaṇṇanā
๒๑. เทสนาสีสนฺติ เทสนาปเทสลกฺขณวจนนฺติ อธิปฺปาโยฯ โอมโฎฺฐติ อโธมุขํ กตฺวา ทินฺนปฺปหาโรฯ อิมินา เอว ปสเงฺคน ปหาเร วิภาคโต ทเสฺสตุํ ‘‘จตฺตาโร หี’’ติอาทิ วุตฺตํ ฯ อุปริ ฐตฺวาติ หตฺถิอาทีนํ อุปริ ฐตฺวาฯ อโธมุขํ ทินฺนปฺปหาโรติ ขคฺคกรวาลาทีนํ อโธมุขํ กตฺวา ปหตปหาโรฯ อุมฺมโฎฺฐ วุตฺตวิปริยาเยน เวทิตโพฺพฯ วิวิธปฺปหาโร วิมโฎฺฐฯ ‘‘โอมโฎฺฐ คหิโต’’ติ วตฺวา ตเสฺสว คหเณ การณํ ทเสฺสตุํ ‘‘โส หี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ทุคฺคนฺธกิมิอาทีนํ วเสน อโนฺตโทโสฯ มเญฺจน สทฺธิํ พนฺธิตฺวาติ ยสฺมิํ มเญฺจ วณิกปุคฺคโล นิปโนฺน, ตตฺถ ตํ สุพนฺธํ กตฺวา ปาทฎฺฐานํ อุทฺธํ กโรเนฺตหิ สีสฎฺฐานํ อโธ กาตพฺพํฯ เตนาห ‘‘อโธสิโร กาตโพฺพ’’ติฯ ปริพฺพเชติ ปวเตฺตยฺยฯ สา ปน ปวตฺติ ภาวนาวิหาเรน ยุตฺตาติ อาห ‘‘วิหเรยฺยา’’ติฯ
21.Desanāsīsanti desanāpadesalakkhaṇavacananti adhippāyo. Omaṭṭhoti adhomukhaṃ katvā dinnappahāro. Iminā eva pasaṅgena pahāre vibhāgato dassetuṃ ‘‘cattāro hī’’tiādi vuttaṃ . Upari ṭhatvāti hatthiādīnaṃ upari ṭhatvā. Adhomukhaṃ dinnappahāroti khaggakaravālādīnaṃ adhomukhaṃ katvā pahatapahāro. Ummaṭṭho vuttavipariyāyena veditabbo. Vividhappahāro vimaṭṭho. ‘‘Omaṭṭho gahito’’ti vatvā tasseva gahaṇe kāraṇaṃ dassetuṃ ‘‘so hī’’tiādi vuttaṃ. Duggandhakimiādīnaṃ vasena antodoso. Mañcena saddhiṃ bandhitvāti yasmiṃ mañce vaṇikapuggalo nipanno, tattha taṃ subandhaṃ katvā pādaṭṭhānaṃ uddhaṃ karontehi sīsaṭṭhānaṃ adho kātabbaṃ. Tenāha ‘‘adhosiro kātabbo’’ti. Paribbajeti pavatteyya. Sā pana pavatti bhāvanāvihārena yuttāti āha ‘‘vihareyyā’’ti.
สลฺลสฺส อุพฺพหนํ สลฺลุพฺพหนํฯ อตฺถํ ปริตฺตกํ คเหตฺวา ฐิตา อุปมาการสฺส วิกฺขมฺภนปฺปหานสฺส อธิเปฺปตตฺตาฯ เตนาห ‘‘ปุนปฺปุน’’นฺติอาทิฯ อนุพโนฺธว โหติ สติ ปจฺจเย อุปฺปชฺชนารหโต เทวตาย กามราคปฺปหานสฺส โชติตตฺตาฯ นนุ ภควตา อนาคามิมเคฺคน เทสนา นิฎฺฐาเปตพฺพาติ? น, อิตริสฺสา ญาณพลานุรูปเทสนาย ปวเตฺตตพฺพโตฯ เวเนยฺยชฺฌาสยานุกุลญฺหิ ธมฺมํ ธมฺมสฺสามี เทเสตีติฯ
Sallassa ubbahanaṃ sallubbahanaṃ. Atthaṃ parittakaṃ gahetvā ṭhitā upamākārassa vikkhambhanappahānassa adhippetattā. Tenāha ‘‘punappuna’’ntiādi. Anubandhova hoti sati paccaye uppajjanārahato devatāya kāmarāgappahānassa jotitattā. Nanu bhagavatā anāgāmimaggena desanā niṭṭhāpetabbāti? Na, itarissā ñāṇabalānurūpadesanāya pavattetabbato. Veneyyajjhāsayānukulañhi dhammaṃ dhammassāmī desetīti.
สตฺติสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sattisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๑. สตฺติสุตฺตํ • 1. Sattisuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑. สตฺติสุตฺตวณฺณนา • 1. Sattisuttavaṇṇanā
