Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya

    2. සඋපාදිසෙසසුත්‌තං

    2. Saupādisesasuttaṃ

    12. එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. අථ ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය සාවත්‌ථිං පිණ්‌ඩාය පාවිසි. අථ ඛො ආයස්‌මතො සාරිපුත්‌තස්‌ස එතදහොසි – ‘‘අතිප්‌පගො ඛො තාව සාවත්‌ථියං පිණ්‌ඩාය චරිතුං, යංනූනාහං යෙන අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං ආරාමො තෙනුපසඞ්‌කමෙය්‍ය’’න්‌ති. අථ ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො යෙන අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං ආරාමො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා තෙහි අඤ්‌ඤතිත්‌ථියෙහි පරිබ්‌බාජකෙහි සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි.

    12. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho āyasmā sāriputto pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pāvisi. Atha kho āyasmato sāriputtassa etadahosi – ‘‘atippago kho tāva sāvatthiyaṃ piṇḍāya carituṃ, yaṃnūnāhaṃ yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkameyya’’nti. Atha kho āyasmā sāriputto yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā tehi aññatitthiyehi paribbājakehi saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi.

    තෙන ඛො පන සමයෙන තෙසං අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං සන්‌නිසින්‌නානං සන්‌නිපතිතානං අයමන්‌තරාකථා උදපාදි – ‘‘යො හි කොචි, ආවුසො, සඋපාදිසෙසො කාලං කරොති, සබ්‌බො සො අපරිමුත්‌තො නිරයා අපරිමුත්‌තො තිරච්‌ඡානයොනියා අපරිමුත්‌තො පෙත්‌තිවිසයා අපරිමුත්‌තො අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා’’ති. අථ ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො තෙසං අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං භාසිතං නෙව අභිනන්‌දි නප්‌පටික්‌කොසි. අනභිනන්‌දිත්‌වා අප්‌පටික්‌කොසිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා පක්‌කාමි – ‘‘භගවතො සන්‌තිකෙ එතස්‌ස භාසිතස්‌ස අත්‌ථං ආජානිස්‌සාමී’’ති. අථ ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො සාවත්‌ථියං පිණ්‌ඩාය චරිත්‌වා පච්‌ඡාභත්‌තං පිණ්‌ඩපාතපටික්‌කන්‌තො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො භගවන්‌තං එතදවොච –

    Tena kho pana samayena tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘‘yo hi koci, āvuso, saupādiseso kālaṃ karoti, sabbo so aparimutto nirayā aparimutto tiracchānayoniyā aparimutto pettivisayā aparimutto apāyaduggativinipātā’’ti. Atha kho āyasmā sāriputto tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandi nappaṭikkosi. Anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi – ‘‘bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṃ ājānissāmī’’ti. Atha kho āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘ඉධාහං, භන්‌තෙ, පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය සාවත්‌ථිං පිණ්‌ඩාය පාවිසිං. තස්‌ස මය්‌හං, භන්‌තෙ, එතදහොසි – ‘අතිප්‌පගො ඛො තාව සාවත්‌ථියං පිණ්‌ඩාය චරිතුං; යංනූනාහං යෙන අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං ආරාමො තෙනුපසඞ්‌කමෙය්‍ය’න්‌ති. අථ ඛො අහං, භන්‌තෙ, යෙන අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං ආරාමො තෙනුපසඞ්‌කමිං; උපසඞ්‌කමිත්‌වා තෙහි අඤ්‌ඤතිත්‌ථියෙහි පරිබ්‌බාජකෙහි සද්‌ධිං සම්‌මොදිං. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිං. තෙන ඛො පන සමයෙන තෙසං අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං සන්‌නිසින්‌නානං සන්‌නිපතිතානං අයමන්‌තරාකථා උදපාදි – ‘යො හි කොචි, ආවුසො, සඋපාදිසෙසො කාලං කරොති, සබ්‌බො සො අපරිමුත්‌තො නිරයා අපරිමුත්‌තො තිරච්‌ඡානයොනියා අපරිමුත්‌තො පෙත්‌තිවිසයා අපරිමුත්‌තො අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා’ති. අථ ඛො අහං, භන්‌තෙ, තෙසං අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං භාසිතං නෙව අභිනන්‌දිං නප්‌පටික්‌කොසිං. අනභිනන්‌දිත්‌වා අප්‌පටික්‌කොසිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා පක්‌කමිං – ‘භගවතො සන්‌තිකෙ එතස්‌ස භාසිතස්‌ස අත්‌ථං ආජානිස්‌සාමී’’’ති.

    ‘‘Idhāhaṃ, bhante, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘atippago kho tāva sāvatthiyaṃ piṇḍāya carituṃ; yaṃnūnāhaṃ yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkameyya’nti. Atha kho ahaṃ, bhante, yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā tehi aññatitthiyehi paribbājakehi saddhiṃ sammodiṃ. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Tena kho pana samayena tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘yo hi koci, āvuso, saupādiseso kālaṃ karoti, sabbo so aparimutto nirayā aparimutto tiracchānayoniyā aparimutto pettivisayā aparimutto apāyaduggativinipātā’ti. Atha kho ahaṃ, bhante, tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandiṃ nappaṭikkosiṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ – ‘bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṃ ājānissāmī’’’ti.

    ‘‘කෙ ච 1, සාරිපුත්‌ත, අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පරිබ්‌බාජකා බාලා අබ්‍යත්‌තා, කෙ ච 2 සඋපාදිසෙසං වා ‘සඋපාදිසෙසො’ති ජානිස්‌සන්‌ති, අනුපාදිසෙසං වා ‘අනුපාදිසෙසො’ති ජානිස්‌සන්‌ති’’!

    ‘‘Ke ca 3, sāriputta, aññatitthiyā paribbājakā bālā abyattā, ke ca 4 saupādisesaṃ vā ‘saupādiseso’ti jānissanti, anupādisesaṃ vā ‘anupādiseso’ti jānissanti’’!

    ‘‘නවයිමෙ, සාරිපුත්‌ත, පුග්‌ගලා සඋපාදිසෙසා කාලං කුරුමානා පරිමුත්‌තා නිරයා පරිමුත්‌තා තිරච්‌ඡානයොනියා පරිමුත්‌තා පෙත්‌තිවිසයා පරිමුත්‌තා අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා. කතමෙ නව? ඉධ , සාරිපුත්‌ත, එකච්‌චො පුග්‌ගලො සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්‌මිං පරිපූරකාරී , පඤ්‌ඤාය මත්‌තසො කාරී. සො පඤ්‌චන්‌නං ඔරම්‌භාගියානං සංයොජනානං පරික්‌ඛයා අන්‌තරාපරිනිබ්‌බායී හොති. අයං, සාරිපුත්‌ත , පඨමො පුග්‌ගලො සඋපාදිසෙසො කාලං කුරුමානො පරිමුත්‌තො නිරයා පරිමුත්‌තො තිරච්‌ඡානයොනියා පරිමුත්‌තො පෙත්‌තිවිසයා පරිමුත්‌තො අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා.

    ‘‘Navayime, sāriputta, puggalā saupādisesā kālaṃ kurumānā parimuttā nirayā parimuttā tiracchānayoniyā parimuttā pettivisayā parimuttā apāyaduggativinipātā. Katame nava? Idha , sāriputta, ekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ paripūrakārī , paññāya mattaso kārī. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā antarāparinibbāyī hoti. Ayaṃ, sāriputta , paṭhamo puggalo saupādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘පුන චපරං, සාරිපුත්‌ත, ඉධෙකච්‌චො පුග්‌ගලො සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්‌මිං පරිපූරකාරී, පඤ්‌ඤාය මත්‌තසො කාරී. සො පඤ්‌චන්‌නං ඔරම්‌භාගියානං සංයොජනානං පරික්‌ඛයා උපහච්‌චපරිනිබ්‌බායී හොති…පෙ.… අසඞ්‌ඛාරපරිනිබ්‌බායී හොති…පෙ.… සසඞ්‌ඛාරපරිනිබ්‌බායී හොති…පෙ.… උද්‌ධංසොතො හොති අකනිට්‌ඨගාමී. අයං, සාරිපුත්‌ත, පඤ්‌චමො පුග්‌ගලො සඋපාදිසෙසො කාලං කුරුමානො පරිමුත්‌තො නිරයා පරිමුත්‌තො තිරච්‌ඡානයොනියා පරිමුත්‌තො පෙත්‌තිවිසයා පරිමුත්‌තො අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා.

    ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ paripūrakārī, paññāya mattaso kārī. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā upahaccaparinibbāyī hoti…pe… asaṅkhāraparinibbāyī hoti…pe… sasaṅkhāraparinibbāyī hoti…pe… uddhaṃsoto hoti akaniṭṭhagāmī. Ayaṃ, sāriputta, pañcamo puggalo saupādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘පුන චපරං, සාරිපුත්‌ත, ඉධෙකච්‌චො පුග්‌ගලො සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්‌මිං මත්‌තසො කාරී, පඤ්‌ඤාය මත්‌තසො කාරී. සො තිණ්‌ණං සංයොජනානං පරික්‌ඛයා රාගදොසමොහානං තනුත්‌තා සකදාගාමී හොති, සකිදෙව ඉමං ලොකං ආගන්‌ත්‌වා දුක්‌ඛස්‌සන්‌තං කරොති. අයං, සාරිපුත්‌ත, ඡට්‌ඨො පුග්‌ගලො සඋපාදිසෙසො කාලං කුරුමානො පරිමුත්‌තො නිරයා…පෙ.… පරිමුත්‌තො අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා.

    ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ mattaso kārī, paññāya mattaso kārī. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti. Ayaṃ, sāriputta, chaṭṭho puggalo saupādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā…pe… parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘පුන චපරං, සාරිපුත්‌ත, ඉධෙකච්‌චො පුග්‌ගලො සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්‌මිං මත්‌තසො කාරී, පඤ්‌ඤාය මත්‌තසො කාරී. සො තිණ්‌ණං සංයොජනානං පරික්‌ඛයා එකබීජී හොති, එකංයෙව මානුසකං භවං නිබ්‌බත්‌තෙත්‌වා දුක්‌ඛස්‌සන්‌තං කරොති. අයං, සාරිපුත්‌ත, සත්‌තමො පුග්‌ගලො සඋපාදිසෙසො කාලං කුරුමානො පරිමුත්‌තො නිරයා…පෙ.… පරිමුත්‌තො අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා.

    ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ mattaso kārī, paññāya mattaso kārī. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā ekabījī hoti, ekaṃyeva mānusakaṃ bhavaṃ nibbattetvā dukkhassantaṃ karoti. Ayaṃ, sāriputta, sattamo puggalo saupādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā…pe… parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘පුන චපරං, සාරිපුත්‌ත, ඉධෙකච්‌චො පුග්‌ගලො සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්‌මිං මත්‌තසො කාරී, පඤ්‌ඤාය මත්‌තසො කාරී. සො තිණ්‌ණං සංයොජනානං පරික්‌ඛයා කොලංකොලො හොති, ද්‌වෙ වා තීණි වා කුලානි සන්‌ධාවිත්‌වා සංසරිත්‌වා දුක්‌ඛස්‌සන්‌තං කරොති. අයං, සාරිපුත්‌ත, අට්‌ඨමො පුග්‌ගලො සඋපාදිසෙසො කාලං කුරුමානො පරිමුත්‌තො නිරයා…පෙ.… පරිමුත්‌තො අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා.

    ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ mattaso kārī, paññāya mattaso kārī. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā kolaṃkolo hoti, dve vā tīṇi vā kulāni sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karoti. Ayaṃ, sāriputta, aṭṭhamo puggalo saupādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā…pe… parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘පුන චපරං, සාරිපුත්‌ත, ඉධෙකච්‌චො පුග්‌ගලො සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්‌මිං මත්‌තසො කාරී, පඤ්‌ඤාය මත්‌තසො කාරී. සො තිණ්‌ණං සංයොජනානං පරික්‌ඛයා සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමො හොති, සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමං දෙවෙ ච මනුස්‌සෙ ච සන්‌ධාවිත්‌වා සංසරිත්‌වා දුක්‌ඛස්‌සන්‌තං කරොති. අයං, සාරිපුත්‌ත, නවමො පුග්‌ගලො සඋපාදිසෙසො කාලං කුරුමානො පරිමුත්‌තො නිරයා පරිමුත්‌තො තිරච්‌ඡානයොනියා පරිමුත්‌තො පෙත්‌තිවිසයා පරිමුත්‌තො අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා.

    ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ mattaso kārī, paññāya mattaso kārī. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sattakkhattuparamo hoti, sattakkhattuparamaṃ deve ca manusse ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karoti. Ayaṃ, sāriputta, navamo puggalo saupādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.

    ‘‘කෙ ච, සාරිපුත්‌ත, අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පරිබ්‌බාජකා බාලා අබ්‍යත්‌තා, කෙ ච සඋපාදිසෙසං වා ‘සඋපාදිසෙසො’ති ජානිස්‌සන්‌ති, අනුපාදිසෙසං වා ‘අනුපාදිසෙසො’ති ජානිස්‌සන්‌ති! ඉමෙ ඛො, සාරිපුත්‌ත, නව පුග්‌ගලා සඋපාදිසෙසා කාලං කුරුමානා පරිමුත්‌තා නිරයා පරිමුත්‌තා තිරච්‌ඡානයොනියා පරිමුත්‌තා පෙත්‌තිවිසයා පරිමුත්‌තා අපායදුග්‌ගතිවිනිපාතා. න තාවායං, සාරිපුත්‌ත, ධම්‌මපරියායො පටිභාසි භික්‌ඛූනං භික්‌ඛුනීනං උපාසකානං උපාසිකානං. තං කිස්‌ස හෙතු? මායිමං ධම්‌මපරියායං සුත්‌වා පමාදං ආහරිංසූති 5. අපි ච මයා 6, සාරිපුත්‌ත, ධම්‌මපරියායො පඤ්‌හාධිප්‌පායෙන භාසිතො’’ති. දුතියං.

    ‘‘Ke ca, sāriputta, aññatitthiyā paribbājakā bālā abyattā, ke ca saupādisesaṃ vā ‘saupādiseso’ti jānissanti, anupādisesaṃ vā ‘anupādiseso’ti jānissanti! Ime kho, sāriputta, nava puggalā saupādisesā kālaṃ kurumānā parimuttā nirayā parimuttā tiracchānayoniyā parimuttā pettivisayā parimuttā apāyaduggativinipātā. Na tāvāyaṃ, sāriputta, dhammapariyāyo paṭibhāsi bhikkhūnaṃ bhikkhunīnaṃ upāsakānaṃ upāsikānaṃ. Taṃ kissa hetu? Māyimaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā pamādaṃ āhariṃsūti 7. Api ca mayā 8, sāriputta, dhammapariyāyo pañhādhippāyena bhāsito’’ti. Dutiyaṃ.







    Footnotes:
    1. කෙචි (ස්‍යා. පී.), තෙ ච (ක.)
    2. කෙචි (ස්‍යා. පී. ක.) අ. නි. 6.44 පාළියා සංසන්‌දෙතබ්‌බං
    3. keci (syā. pī.), te ca (ka.)
    4. keci (syā. pī. ka.) a. ni. 6.44 pāḷiyā saṃsandetabbaṃ
    5. ආහරිංසු (සී. පී.)
    6. අපි චායං (?)
    7. āhariṃsu (sī. pī.)
    8. api cāyaṃ (?)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 2. සඋපාදිසෙසසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Saupādisesasuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 2. සඋපාදිසෙසසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Saupādisesasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact