| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
२. सउपादिसेससुत्तवण्णना
2. Saupādisesasuttavaṇṇanā
१२. दुतिये सउपादिसेसन्ति सउपादानसेसं। अनुपादिसेसन्ति उपादानसेसरहितं निग्गहणं। मत्तसो कारीति पमाणकारी न परिपूरकारी। न तावायं, सारिपुत्त, धम्मपरियायो पटिभासीति अप्पटिभानं नाम भगवतो नत्थि, न तावाहं इमं धम्मपरियायं कथेसिन्ति अयं पनेत्थ अत्थो। मायिमं धम्मपरियायं सुत्वा पमादं आहरिंसूति ‘‘मयं किर चतूहि अपायेहि मुत्ता’’ति उपरि अरहत्तत्थाय वीरियं अकरोन्ता मा पमादं आपज्जिंसु। पञ्हाधिप्पायेन भासितोति तया पुच्छितपञ्हस्स सभावेन कथितोति दस्सेति। इमेसं पन नवन्नं पुग्गलानं भवेसु छन्दरागविनोदनत्थं एतमेव अत्थुप्पत्तिं कत्वा – ‘‘सेय्यथापि, भिक्खवे, अप्पमत्तकोपि गूथो दुग्गन्धो होति, एवमेव खो ख्वाहं, भिक्खवे, अप्पमत्तकम्पि भवं न वण्णेमि अन्तमसो अच्छरासङ्घातमत्तम्पी’’ति इमं सुत्तं (अ॰ नि॰ १.३२१) अभासि। न केवलञ्च एतेसंयेव नवन्नं पुग्गलानं गति निबद्धा, येसं पन कुलानं तीणि सरणानि पञ्च सीलानि एकं सलाकभत्तं एकं पक्खियभत्तं एकं वस्सावासिकं एका पोक्खरणी एको आवासो, एवरूपानि निबद्धपुञ्ञानि अत्थि। तेसम्पि गति निबद्धा, सोतापन्नसदिसानेव तानि कुलानि।
12. Dutiye saupādisesanti saupādānasesaṃ. Anupādisesanti upādānasesarahitaṃ niggahaṇaṃ. Mattaso kārīti pamāṇakārī na paripūrakārī. Na tāvāyaṃ, sāriputta, dhammapariyāyo paṭibhāsīti appaṭibhānaṃ nāma bhagavato natthi, na tāvāhaṃ imaṃ dhammapariyāyaṃ kathesinti ayaṃ panettha attho. Māyimaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā pamādaṃ āhariṃsūti ‘‘mayaṃ kira catūhi apāyehi muttā’’ti upari arahattatthāya vīriyaṃ akarontā mā pamādaṃ āpajjiṃsu. Pañhādhippāyena bhāsitoti tayā pucchitapañhassa sabhāvena kathitoti dasseti. Imesaṃ pana navannaṃ puggalānaṃ bhavesu chandarāgavinodanatthaṃ etameva atthuppattiṃ katvā – ‘‘seyyathāpi, bhikkhave, appamattakopi gūtho duggandho hoti, evameva kho khvāhaṃ, bhikkhave, appamattakampi bhavaṃ na vaṇṇemi antamaso accharāsaṅghātamattampī’’ti imaṃ suttaṃ (a. ni. 1.321) abhāsi. Na kevalañca etesaṃyeva navannaṃ puggalānaṃ gati nibaddhā, yesaṃ pana kulānaṃ tīṇi saraṇāni pañca sīlāni ekaṃ salākabhattaṃ ekaṃ pakkhiyabhattaṃ ekaṃ vassāvāsikaṃ ekā pokkharaṇī eko āvāso, evarūpāni nibaddhapuññāni atthi. Tesampi gati nibaddhā, sotāpannasadisāneva tāni kulāni.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / २. सउपादिसेससुत्तं • 2. Saupādisesasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / २. सउपादिसेससुत्तवण्णना • 2. Saupādisesasuttavaṇṇanā
