| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
3. සෙඛසුත්‌තං
3. Sekhasuttaṃ
523. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා කොසම්‌බියං විහරති ඝොසිතාරාමෙ. තත්‍ර ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘අත්‌ථි නු ඛො, භික්‌ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්‌ම සෙඛො භික්‌ඛු සෙඛභූමියං ඨිතො ‘සෙඛොස්‌මී’ති පජානෙය්‍ය, අසෙඛො භික්‌ඛු අසෙඛභූමියං ඨිතො ‘අසෙඛොස්‌මී’ති පජානෙය්‍යා’’ති?
523. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘atthi nu kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajāneyya, asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajāneyyā’’ti?
භගවංමූලකා නො, භන්‌තෙ, ධම්‌මා…පෙ.… ‘‘අත්‌ථි, භික්‌ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්‌ම සෙඛො භික්‌ඛු සෙඛභූමියං ඨිතො ‘සෙඛොස්‌මී’ති පජානෙය්‍ය, අසෙඛො භික්‌ඛු අසෙඛභූමියං ඨිතො ‘අසෙඛොස්‌මී’ති පජානෙය්‍ය’’.
Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā…pe… ‘‘atthi, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajāneyya, asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajāneyya’’.
‘‘කතමො ච, භික්‌ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්‌ම සෙඛො භික්‌ඛු සෙඛභූමියං ඨිතො ‘සෙඛොස්‌මී’ති පජානාති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, සෙඛො භික්‌ඛු ‘ඉදං දුක්‌ඛ’න්‌ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්‌ඛසමුදයො’ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්‌ඛනිරොධො’ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා’ති යථාභූතං පජානාති – අයම්‌පි ඛො, භික්‌ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්‌ම සෙඛො භික්‌ඛු සෙඛභූමියං ඨිතො ‘සෙඛොස්‌මී’ති පජානාති’’.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti? Idha, bhikkhave, sekho bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti – ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, සෙඛො භික්‌ඛු ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අත්‌ථි නු ඛො ඉතො බහිද්‌ධා අඤ්‌ඤො සමණො වා බ්‍රාහ්‌මණො වා යො එවං භූතං තච්‌ඡං තථං ධම්‌මං දෙසෙති යථා භගවා’ති? සො එවං පජානාති – ‘නත්‌ථි ඛො ඉතො බහිද්‌ධා අඤ්‌ඤො සමණො වා බ්‍රාහ්‌මණො වා යො එවං භූතං තච්‌ඡං තථං ධම්‌මං දෙසෙති යථා භගවා’ති. අයම්‌පි ඛො, භික්‌ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්‌ම සෙඛො භික්‌ඛු සෙඛභූමියං ඨිතො ‘සෙඛොස්‌මී’ති පජානාති’’.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sekho bhikkhu iti paṭisañcikkhati – ‘atthi nu kho ito bahiddhā añño samaṇo vā brāhmaṇo vā yo evaṃ bhūtaṃ tacchaṃ tathaṃ dhammaṃ deseti yathā bhagavā’ti? So evaṃ pajānāti – ‘natthi kho ito bahiddhā añño samaṇo vā brāhmaṇo vā yo evaṃ bhūtaṃ tacchaṃ tathaṃ dhammaṃ deseti yathā bhagavā’ti. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, සෙඛො භික්‌ඛු පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි පජානාති – සද්‌ධින්‌ද්‍රියං, වීරියින්‌ද්‍රියං, සතින්‌ද්‍රියං, සමාධින්‌ද්‍රියං, පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං – යංගතිකානි යංපරමානි යංඵලානි යංපරියොසානානි. න හෙව ඛො කායෙන ඵුසිත්‌වා විහරති; පඤ්‌ඤාය ච අතිවිජ්‌ඣ පස්‌සති. අයම්‌පි ඛො, භික්‌ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්‌ම සෙඛො භික්‌ඛු සෙඛභූමියං ඨිතො ‘සෙඛොස්‌මී’ති පජානාති’’.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sekho bhikkhu pañcindriyāni pajānāti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ – yaṃgatikāni yaṃparamāni yaṃphalāni yaṃpariyosānāni. Na heva kho kāyena phusitvā viharati; paññāya ca ativijjha passati. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘කතමො ච, භික්‌ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්‌ම අසෙඛො භික්‌ඛු අසෙඛභූමියං ඨිතො ‘අසෙඛොස්‌මී’ති පජානාති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, අසෙඛො භික්‌ඛු පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි පජානාති – සද්‌ධින්‌ද්‍රියං, වීරියින්‌ද්‍රියං, සතින්‌ද්‍රියං, සමාධින්‌ද්‍රියං, පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං – යංගතිකානි යංපරමානි යංඵලානි යංපරියොසානානි. කායෙන ච ඵුසිත්‌වා විහරති; පඤ්‌ඤාය ච අතිවිජ්‌ඣ පස්‌සති. අයම්‌පි ඛො, භික්‌ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්‌ම අසෙඛො භික්‌ඛු අසෙඛභූමියං ඨිතො ‘අසෙඛොස්‌මී’ති පජානාති’’.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajānāti? Idha, bhikkhave, asekho bhikkhu pañcindriyāni pajānāti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ – yaṃgatikāni yaṃparamāni yaṃphalāni yaṃpariyosānāni. Kāyena ca phusitvā viharati; paññāya ca ativijjha passati. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසෙඛො භික්‌ඛු ඡ ඉන්‌ද්‍රියානි පජානාති. ‘චක්‌ඛුන්‌ද්‍රියං, සොතින්‌ද්‍රියං, ඝානින්‌ද්‍රියං, ජිව්‌හින්‌ද්‍රියං, කායින්‌ද්‍රියං, මනින්‌ද්‍රියං – ඉමානි ඛො ඡ ඉන්‌ද්‍රියානි සබ්‌බෙන සබ්‌බං සබ්‌බථා සබ්‌බං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣිස්‌සන්‌ති, අඤ්‌ඤානි ච ඡ ඉන්‌ද්‍රියානි න කුහිඤ්‌චි කිස්‌මිඤ්‌චි උප්‌පජ්‌ජිස්‌සන්‌තී’ති පජානාති. අයම්‌පි ඛො, භික්‌ඛවෙ, පරියායො යං පරියායං ආගම්‌ම අසෙඛො භික්‌ඛු අසෙඛභූමියං ඨිතො ‘අසෙඛොස්‌මී’ති පජානාතී’’ති. තතියං.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asekho bhikkhu cha indriyāni pajānāti. ‘Cakkhundriyaṃ, sotindriyaṃ, ghānindriyaṃ, jivhindriyaṃ, kāyindriyaṃ, manindriyaṃ – imāni kho cha indriyāni sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ aparisesaṃ nirujjhissanti, aññāni ca cha indriyāni na kuhiñci kismiñci uppajjissantī’ti pajānāti. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajānātī’’ti. Tatiyaṃ.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 3. සෙඛසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Sekhasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 3. සෙඛසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Sekhasuttavaṇṇanā
