Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੩. ਸੇਖਸੁਤ੍ਤਂ
3. Sekhasuttaṃ
੫੨੩. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਘੋਸਿਤਾਰਾਮੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯਾਯੋ ਯਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਅਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਅਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ?
523. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘atthi nu kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajāneyya, asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajāneyyā’’ti?
ਭਗવਂਮੂਲਕਾ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਾ…ਪੇ॰… ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯਾਯੋ ਯਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਅਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਅਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯ’’।
Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā…pe… ‘‘atthi, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajāneyya, asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajāneyya’’.
‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯਾਯੋ ਯਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ – ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯਾਯੋ ਯਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ’’।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti? Idha, bhikkhave, sekho bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti – ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਅਞ੍ਞੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਯੋ ਏવਂ ਭੂਤਂ ਤਚ੍ਛਂ ਤਥਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਯਥਾ ਭਗવਾ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਨਤ੍ਥਿ ਖੋ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਅਞ੍ਞੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਯੋ ਏવਂ ਭੂਤਂ ਤਚ੍ਛਂ ਤਥਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਯਥਾ ਭਗવਾ’ਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯਾਯੋ ਯਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ’’।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sekho bhikkhu iti paṭisañcikkhati – ‘atthi nu kho ito bahiddhā añño samaṇo vā brāhmaṇo vā yo evaṃ bhūtaṃ tacchaṃ tathaṃ dhammaṃ deseti yathā bhagavā’ti? So evaṃ pajānāti – ‘natthi kho ito bahiddhā añño samaṇo vā brāhmaṇo vā yo evaṃ bhūtaṃ tacchaṃ tathaṃ dhammaṃ deseti yathā bhagavā’ti. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਪਜਾਨਾਤਿ – ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ – ਯਂਗਤਿਕਾਨਿ ਯਂਪਰਮਾਨਿ ਯਂਫਲਾਨਿ ਯਂਪਰਿਯੋਸਾਨਾਨਿ। ਨ ਹੇવ ਖੋ ਕਾਯੇਨ ਫੁਸਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ; ਪਞ੍ਞਾਯ ਚ ਅਤਿવਿਜ੍ਝ ਪਸ੍ਸਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯਾਯੋ ਯਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ’’।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sekho bhikkhu pañcindriyāni pajānāti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ – yaṃgatikāni yaṃparamāni yaṃphalāni yaṃpariyosānāni. Na heva kho kāyena phusitvā viharati; paññāya ca ativijjha passati. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯਾਯੋ ਯਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਅਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਅਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਪਜਾਨਾਤਿ – ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ – ਯਂਗਤਿਕਾਨਿ ਯਂਪਰਮਾਨਿ ਯਂਫਲਾਨਿ ਯਂਪਰਿਯੋਸਾਨਾਨਿ। ਕਾਯੇਨ ਚ ਫੁਸਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ; ਪਞ੍ਞਾਯ ਚ ਅਤਿવਿਜ੍ਝ ਪਸ੍ਸਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯਾਯੋ ਯਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਅਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਅਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ’’।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajānāti? Idha, bhikkhave, asekho bhikkhu pañcindriyāni pajānāti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ – yaṃgatikāni yaṃparamāni yaṃphalāni yaṃpariyosānāni. Kāyena ca phusitvā viharati; paññāya ca ativijjha passati. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਛ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ‘ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸੋਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਘਾਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਜਿવ੍ਹਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਕਾਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ – ਇਮਾਨਿ ਖੋ ਛ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸਬ੍ਬਥਾ ਸਬ੍ਬਂ ਅਪਰਿਸੇਸਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਚ ਛ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਨ ਕੁਹਿਞ੍ਚਿ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯਾਯੋ ਯਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਅਸੇਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸੇਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੋ ‘ਅਸੇਖੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asekho bhikkhu cha indriyāni pajānāti. ‘Cakkhundriyaṃ, sotindriyaṃ, ghānindriyaṃ, jivhindriyaṃ, kāyindriyaṃ, manindriyaṃ – imāni kho cha indriyāni sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ aparisesaṃ nirujjhissanti, aññāni ca cha indriyāni na kuhiñci kismiñci uppajjissantī’ti pajānāti. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajānātī’’ti. Tatiyaṃ.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਸੇਖਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Sekhasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੩. ਸੇਖਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Sekhasuttavaṇṇanā