Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-പുരാണ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
സേഖിയകണ്ഡം
Sekhiyakaṇḍaṃ
സേഖിയേസു സതിപി വീതിക്കമേ അനാദരിയാപേക്ഖസ്സേവ ആപത്തീതി ദസ്സനത്ഥം കാരകോ ന വുത്തോ. അയഞ്ഹി വിനയധമ്മതാ, യദിദം സാപേക്ഖേ കാരകനിദ്ദേസോ, സോ വുത്തനിയമേ വിധി, ഭുമ്മകരണഞ്ച. അട്ഠങ്ഗുലാധികമ്പി ഓതാരേത്വാ നിവാസേതും വട്ടതി. തതോ പരം ഓതാരേന്തസ്സ ദുക്കടന്തി മഹാഅട്ഠകഥായം വുത്തം. ആരാമേ വാതി ബുദ്ധുപട്ഠാനാദികാലേ. പാരുപിതബ്ബന്തി ഉത്തരാസങ്ഗകിച്ചവസേന വുത്തം.
Sekhiyesu satipi vītikkame anādariyāpekkhasseva āpattīti dassanatthaṃ kārako na vutto. Ayañhi vinayadhammatā, yadidaṃ sāpekkhe kārakaniddeso, so vuttaniyame vidhi, bhummakaraṇañca. Aṭṭhaṅgulādhikampi otāretvā nivāsetuṃ vaṭṭati. Tato paraṃ otārentassa dukkaṭanti mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Ārāme vāti buddhupaṭṭhānādikāle. Pārupitabbanti uttarāsaṅgakiccavasena vuttaṃ.
ഠത്വാതി ഏത്ഥ ഗച്ഛന്തോപി പരിസ്സയാഭാവം ഓലോകേതും ലഭതിയേവാതി (വജിര॰ ടീ॰ പാചിത്തിയ ൫൮൨) ലിഖിതം. യഥാ വാസൂപഗതസ്സ അന്തരഘരേ കായം വിവരിത്വാ നിസീദിതും വട്ടതി, തഥാ തസ്സ സന്തികേ ഗന്തുകാമസ്സപി കായബന്ധനം അബന്ധിത്വാ സങ്ഘാടിം അപാരുപിത്വാ ഗാമപ്പവേസനമനാരോചേത്വാ യഥാകാമം ഗന്തും വട്ടതി. തസ്മാ അദ്ധാനമഗ്ഗഗമനകാലേ ഏകോ ഭിക്ഖു ഗാമപ്പവേസനവത്തം പൂരേത്വാ ഗാമം പവിസിത്വാ ഏകം ആവസഥം പുരതോവ ഠിതം പത്വാ പരിക്ഖാരം ഠപേത്വാ വാസൂപഗതോ ചേ ഹോതി, ഇതരേഹി തസ്സ സന്തികം യഥാസുഖം ഗന്തും വട്ടതി. കോ പന വാദോ ചതൂഹപഞ്ചാഹം വാസമധിട്ഠായ വസിതഭിക്ഖൂനം സന്തികം ഗന്തുഞ്ച വാസൂപഗതാനം സന്തികം ഗന്തുഞ്ച വട്ടതീതി. ബുദ്ധപൂജമ്പി യഥാസുഖം ഗന്തും വട്ടതി. വുത്തമ്പി ചേതം അട്ഠകഥായം ‘‘അനാപത്തി കാരണം പടിച്ച തഹം തഹം ഓലോകേതീ’’തി. തത്ഥ കാരണം നാമ ആമിസപൂജാതി വേദിതബ്ബാതി ലിഖിതം.
Ṭhatvāti ettha gacchantopi parissayābhāvaṃ oloketuṃ labhatiyevāti (vajira. ṭī. pācittiya 582) likhitaṃ. Yathā vāsūpagatassa antaraghare kāyaṃ vivaritvā nisīdituṃ vaṭṭati, tathā tassa santike gantukāmassapi kāyabandhanaṃ abandhitvā saṅghāṭiṃ apārupitvā gāmappavesanamanārocetvā yathākāmaṃ gantuṃ vaṭṭati. Tasmā addhānamaggagamanakāle eko bhikkhu gāmappavesanavattaṃ pūretvā gāmaṃ pavisitvā ekaṃ āvasathaṃ puratova ṭhitaṃ patvā parikkhāraṃ ṭhapetvā vāsūpagato ce hoti, itarehi tassa santikaṃ yathāsukhaṃ gantuṃ vaṭṭati. Ko pana vādo catūhapañcāhaṃ vāsamadhiṭṭhāya vasitabhikkhūnaṃ santikaṃ gantuñca vāsūpagatānaṃ santikaṃ gantuñca vaṭṭatīti. Buddhapūjampi yathāsukhaṃ gantuṃ vaṭṭati. Vuttampi cetaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘anāpatti kāraṇaṃ paṭicca tahaṃ tahaṃ oloketī’’ti. Tattha kāraṇaṃ nāma āmisapūjāti veditabbāti likhitaṃ.
ഛബ്ബീസതിസാരുപ്പവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Chabbīsatisāruppavaṇṇanā niṭṭhitā.
യസ്മാ ‘‘സമതിത്തികോ പിണ്ഡപാതോ പടിഗ്ഗഹേതബ്ബോ’’തി (പാചി॰ ൬൦൨-൬൦൩) വചനം പിണ്ഡപാതോ സമപുണ്ണോ പടിഗ്ഗഹേതബ്ബോതി ദീപേതി, തസ്മാ അത്തനോ ഹത്ഥഗതേ പത്തേ പിണ്ഡപാതോ ദിയ്യമാനോ ഥൂപീകതോപി ചേ ഹോതി, വട്ടതീതി ദീപിതോ ഹോതി. സൂപോദനവിഞ്ഞത്തിയം മുഖേ പക്ഖിപിത്വാ വിപ്പടിസാരേ ഉപ്പന്നേ പുന ഉഗ്ഗിരിതുകാമസ്സാപി സഹസാ ചേ പവിസതി, ഏത്ഥ അസഞ്ചിച്ച ഭുഞ്ജതി നാമ. വിഞ്ഞത്തികതഞ്ച അകതഞ്ച ഏകസ്മിം ഠാനേ ഠിതം സഹസാ അനുപധാരേത്വാ ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജതി, അസ്സതിയാ ഭുഞ്ജതി നാമ.
Yasmā ‘‘samatittiko piṇḍapāto paṭiggahetabbo’’ti (pāci. 602-603) vacanaṃ piṇḍapāto samapuṇṇo paṭiggahetabboti dīpeti, tasmā attano hatthagate patte piṇḍapāto diyyamāno thūpīkatopi ce hoti, vaṭṭatīti dīpito hoti. Sūpodanaviññattiyaṃ mukhe pakkhipitvā vippaṭisāre uppanne puna uggiritukāmassāpi sahasā ce pavisati, ettha asañciccabhuñjati nāma. Viññattikatañca akatañca ekasmiṃ ṭhāne ṭhitaṃ sahasā anupadhāretvā gahetvā bhuñjati, assatiyā bhuñjati nāma.
സയം യാനഗതോ ഹുത്വാ, യഥാ യാനഗതസ്സ ചേ;
Sayaṃ yānagato hutvā, yathā yānagatassa ce;
അലം വത്ഥും തഥാ നാലം, സഛത്തോ ഛത്തപാണിനോ.
Alaṃ vatthuṃ tathā nālaṃ, sachatto chattapāṇino.
‘‘സൂപോദനവിഞ്ഞത്തിസിക്ഖാപദം ഥേയ്യസത്ഥസമുട്ഠാനം, കിരിയം, സഞ്ഞാവിമോക്ഖം, സചിത്തകം, ലോകവജ്ജം, കായകമ്മം, വചീകമ്മം, അകുസലചിത്തം, ദുക്ഖവേദന’’ന്തി പാഠോ.
‘‘Sūpodanaviññattisikkhāpadaṃ theyyasatthasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedana’’nti pāṭho.
സേഖിയവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Sekhiyavaṇṇanā niṭṭhitā.
ഭിക്ഖുപാതിമോക്ഖവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Bhikkhupātimokkhavaṇṇanā niṭṭhitā.