Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိနယဝိနိစ္ဆယ-ဥတ္တရဝိနိစ္ဆယ • Vinayavinicchaya-uttaravinicchaya |
သေခိယကထာ
Sekhiyakathā
၁၈၇၀.
1870.
ယော အနာဒရိယေနေဝ၊ ပုရတော ပစ္ဆတောပိ ဝာ။
Yo anādariyeneva, purato pacchatopi vā;
ဩလမ္ဗေတ္ဝာ နိဝာသေယ္ယ၊ တသ္သ စာပတ္တိ ဒုက္ကဋံ။
Olambetvā nivāseyya, tassa cāpatti dukkaṭaṃ.
၁၈၇၁.
1871.
ဟတ္ထိသောဏ္ဍာဒိတုလ္ယံ တု၊ နိဝာသေန္တသ္သ ဒုက္ကဋံ။
Hatthisoṇḍāditulyaṃ tu, nivāsentassa dukkaṭaṃ;
အာပတ္တိဘီရုနာ နိစ္စံ၊ ဝတ္ထဗ္ဗံ ပရိမဏ္ဍလံ။
Āpattibhīrunā niccaṃ, vatthabbaṃ parimaṇḍalaṃ.
၁၈၇၂.
1872.
ဇာဏုမဏ္ဍလတော ဟေဋ္ဌာ၊ အဋ္ဌင္ဂုလပ္ပမာဏကံ။
Jāṇumaṇḍalato heṭṭhā, aṭṭhaṅgulappamāṇakaṃ;
ဩတာရေတ္ဝာ နိဝတ္ထဗ္ဗံ၊ တတော ဦနံ န ဝဋ္ဋတိ။
Otāretvā nivatthabbaṃ, tato ūnaṃ na vaṭṭati.
၁၈၇၃.
1873.
အသဉ္စိစ္စာသတိသ္သာပိ၊ အဇာနန္တသ္သ ကေဝလံ။
Asañciccāsatissāpi, ajānantassa kevalaṃ;
အနာပတ္တိ ဂိလာနသ္သာ-ပဒာသုမ္မတ္တကာဒိနော။
Anāpatti gilānassā-padāsummattakādino.
ပရိမဏ္ဍလကထာ။
Parimaṇḍalakathā.
၁၈၇၄.
1874.
ဥဘော ကောဏေ သမံ ကတ္ဝာ၊ သာဒရံ ပရိမဏ္ဍလံ။
Ubho koṇe samaṃ katvā, sādaraṃ parimaṇḍalaṃ;
ကတ္ဝာ ပာရုပိတဗ္ဗေဝံ၊ အကရောန္တသ္သ ဒုက္ကဋံ။
Katvā pārupitabbevaṃ, akarontassa dukkaṭaṃ.
၁၈၇၅.
1875.
အဝိသေသေန ဝုတ္တံ တု၊ ဣဒံ သိက္ခာပဒဒ္ဝယံ။
Avisesena vuttaṃ tu, idaṃ sikkhāpadadvayaṃ;
တသ္မာ ဃရေ ဝိဟာရေ ဝာ၊ ကတ္တဗ္ဗံ ပရိမဏ္ဍလံ။
Tasmā ghare vihāre vā, kattabbaṃ parimaṇḍalaṃ.
ဒုတိယံ။
Dutiyaṃ.
၁၈၇၆.
1876.
ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတ္ဝာ၊ ကတ္ဝာ ကောဏေ ဥဘော သမံ။
Gaṇṭhikaṃ paṭimuñcitvā, katvā koṇe ubho samaṃ;
ဆာဒေတ္ဝာ မဏိဗန္ဓဉ္စ၊ ဂန္တဗ္ဗံ ဂီဝမေဝ စ။
Chādetvā maṇibandhañca, gantabbaṃ gīvameva ca.
၁၈၇၇.
1877.
တထာ အကတ္ဝာ ဘိက္ခုသ္သ၊ ဇတ္တူနိပိ ဥရမ္ပိ စ။
Tathā akatvā bhikkhussa, jattūnipi urampi ca;
ဝိဝရိတ္ဝာ ယထာကာမံ၊ ဂစ္ဆတော ဟောတိ ဒုက္ကဋံ။
Vivaritvā yathākāmaṃ, gacchato hoti dukkaṭaṃ.
တတိယံ။
Tatiyaṃ.
၁၈၇၈.
1878.
ဂလဝာဋကတော ဥဒ္ဓံ၊ သီသဉ္စ မဏိဗန္ဓတော။
Galavāṭakato uddhaṃ, sīsañca maṇibandhato;
ဟတ္ထေ ပိဏ္ဍိကမံသမ္ဟာ၊ ဟေဋ္ဌာ ပာဒေ ဥဘောပိ စ။
Hatthe piṇḍikamaṃsamhā, heṭṭhā pāde ubhopi ca.
၁၈၇၉.
1879.
ဝိဝရိတ္ဝာဝသေသဉ္စ ၊ ဆာဒေတ္ဝာ စေ နိသီဒတိ။
Vivaritvāvasesañca , chādetvā ce nisīdati;
ဟောတိ သော သုပ္ပဋိစ္ဆန္နော၊ ဒောသော ဝာသူပဂသ္သ န။
Hoti so suppaṭicchanno, doso vāsūpagassa na.
စတုတ္ထံ။
Catutthaṃ.
၁၈၈၀.
1880.
ဟတ္ထံ ဝာ ပန ပာဒံ ဝာ၊ အစာလေန္တေန ဘိက္ခုနာ။
Hatthaṃ vā pana pādaṃ vā, acālentena bhikkhunā;
သုဝိနီတေန ဂန္တဗ္ဗံ၊ ဆဋ္ဌေ နတ္ထိ ဝိသေသတာ။
Suvinītena gantabbaṃ, chaṭṭhe natthi visesatā.
ပဉ္စမဆဋ္ဌာနိ။
Pañcamachaṭṭhāni.
၁၈၈၁.
1881.
သတီမတာဝိကာရေန၊ ယုဂမတ္တဉ္စ ပေက္ခိနာ။
Satīmatāvikārena, yugamattañca pekkhinā;
သုသံဝုတေန ဂန္တဗ္ဗံ၊ ဘိက္ခုနောက္ခိတ္တစက္ခုနာ။
Susaṃvutena gantabbaṃ, bhikkhunokkhittacakkhunā.
၁၈၈၂.
1882.
ယတ္ထ ကတ္ထစိ ဟိ ဋ္ဌာနေ၊ ဧကသ္မိံ အန္တရေ ဃရေ။
Yattha katthaci hi ṭṭhāne, ekasmiṃ antare ghare;
ဌတ္ဝာ ပရိသ္သယာဘာဝံ၊ ဩလောကေတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။
Ṭhatvā parissayābhāvaṃ, oloketumpi vaṭṭati.
၁၈၈၃.
1883.
ယော အနာဒရိယံ ကတ္ဝာ၊ ဩလောကေန္တော တဟိံ တဟိံ။
Yo anādariyaṃ katvā, olokento tahiṃ tahiṃ;
သစေန္တရဃရေ ယာတိ၊ ဒုက္ကဋံ အဋ္ဌမံ တထာ။
Sacentaraghare yāti, dukkaṭaṃ aṭṭhamaṃ tathā.
သတ္တမဋ္ဌမာနိ။
Sattamaṭṭhamāni.
၁၈၈၄.
1884.
ဧကတော ဥဘတော ဝာပိ၊ ဟုတ္ဝာ ဥက္ခိတ္တစီဝရော။
Ekato ubhato vāpi, hutvā ukkhittacīvaro;
ဣန္ဒခီလကတော အန္တော၊ ဂစ္ဆတော ဟောတိ ဒုက္ကဋံ။
Indakhīlakato anto, gacchato hoti dukkaṭaṃ.
နဝမံ။
Navamaṃ.
၁၈၈၅.
1885.
တထာ နိသိန္နကာလေပိ၊ နီဟရန္တေန ကုဏ္ဍိကံ။
Tathā nisinnakālepi, nīharantena kuṇḍikaṃ;
အနုက္ခိပိတ္ဝာ ဒာတဗ္ဗာ၊ ဒောသော ဝာသူပဂသ္သ န။
Anukkhipitvā dātabbā, doso vāsūpagassa na.
ဒသမံ။
Dasamaṃ.
ပဌမော ဝဂ္ဂော။
Paṭhamo vaggo.
၁၈၈၆.
1886.
န ဝဋ္ဋတိ ဟသန္တေန၊ ဂန္တုဉ္စေဝ နိသီဒိတုံ။
Na vaṭṭati hasantena, gantuñceva nisīdituṃ;
ဝတ္ထုသ္မိံ ဟသနီယသ္မိံ၊ သိတမတ္တံ တု ဝဋ္ဋတိ။
Vatthusmiṃ hasanīyasmiṃ, sitamattaṃ tu vaṭṭati.
ပဌမဒုတိယာနိ။
Paṭhamadutiyāni.
၁၈၈၇.
1887.
အပ္ပသဒ္ဒေန ဂန္တဗ္ဗံ၊ စတုတ္ထေပိ အယံ နယော။
Appasaddena gantabbaṃ, catutthepi ayaṃ nayo;
မဟာသဒ္ဒံ ကရောန္တသ္သ၊ ဥဘယတ္ထာပိ ဒုက္ကဋံ။
Mahāsaddaṃ karontassa, ubhayatthāpi dukkaṭaṃ.
တတိယစတုတ္ထာနိ။
Tatiyacatutthāni.
၁၈၈၈.
1888.
ကာယပ္ပစာလကံ ကတ္ဝာ၊ ဗာဟုသီသပ္ပစာလကံ။
Kāyappacālakaṃ katvā, bāhusīsappacālakaṃ;
ဂစ္ဆတော ဒုက္ကဋံ ဟောတိ၊ တထေဝ စ နိသီဒတော။
Gacchato dukkaṭaṃ hoti, tatheva ca nisīdato.
၁၈၈၉.
1889.
ကာယံ ဗာဟုဉ္စ သီသဉ္စ၊ ပဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဥဇုံ ပန။
Kāyaṃ bāhuñca sīsañca, paggahetvā ujuṃ pana;
ဂန္တဗ္ဗမာသိတဗ္ဗဉ္စ၊ သမေနိရိယာပထေန တု။
Gantabbamāsitabbañca, sameniriyāpathena tu.
၁၈၉၀.
1890.
နိသီဒနေန ယုတ္တေသု၊ တီသု ဝာသူပဂသ္သ ဟိ။
Nisīdanena yuttesu, tīsu vāsūpagassa hi;
အနာပတ္တီတိ ဉာတဗ္ဗံ၊ ဝိညုနာ ဝိနယညုနာ။
Anāpattīti ñātabbaṃ, viññunā vinayaññunā.
ဒုတိယော ဝဂ္ဂော။
Dutiyo vaggo.
၁၈၉၁.
1891.
ခမ္ဘံ ကတ္ဝာ သသီသံ ဝာ၊ ပာရုပိတ္ဝာန ဂစ္ဆတော။
Khambhaṃ katvā sasīsaṃ vā, pārupitvāna gacchato;
ဒုက္ကဋံ မုနိနာ ဝုတ္တံ၊ တထာ ဥက္ကုဋိကာယ ဝာ။
Dukkaṭaṃ muninā vuttaṃ, tathā ukkuṭikāya vā.
၁၈၉၂.
1892.
ဟတ္ထပလ္လတ္ထိကာယာပိ၊ ဒုသ္သပလ္လတ္ထိကာယ ဝာ။
Hatthapallatthikāyāpi, dussapallatthikāya vā;
တသ္သန္တရဃရေ ဟောတိ၊ နိသီဒန္တသ္သ ဒုက္ကဋံ။
Tassantaraghare hoti, nisīdantassa dukkaṭaṃ.
၁၈၉၃.
1893.
ဒုတိယေ စ စတုတ္ထေ စ၊ ဆဋ္ဌေ ဝာသူပဂသ္သ တု။
Dutiye ca catutthe ca, chaṭṭhe vāsūpagassa tu;
အနာပတ္တီတိ သာရုပ္ပာ၊ ဆဗ္ဗီသတိ ပကာသိတာ။
Anāpattīti sāruppā, chabbīsati pakāsitā.
ဆဋ္ဌံ။
Chaṭṭhaṃ.
၁၈၉၄.
1894.
သက္ကစ္စံ သတိယုတ္တေန၊ ဘိက္ခုနာ ပတ္တသညိနာ။
Sakkaccaṃ satiyuttena, bhikkhunā pattasaññinā;
ပိဏ္ဍပာတော ဂဟေတဗ္ဗော၊ သမသူပောဝ ဝိညုနာ။
Piṇḍapāto gahetabbo, samasūpova viññunā.
၁၈၉၅.
1895.
သူပော ဘတ္တစတုဗ္ဘာဂော၊ ‘‘သမသူပော’’တိ ဝုစ္စတိ။
Sūpo bhattacatubbhāgo, ‘‘samasūpo’’ti vuccati;
မုဂ္ဂမာသကုလတ္ထာနံ၊ သူပော ‘‘သူပော’’တိ ဝုစ္စတိ။
Muggamāsakulatthānaṃ, sūpo ‘‘sūpo’’ti vuccati.
၁၈၉၆.
1896.
အနာပတ္တိ အသဉ္စိစ္စ၊ ဂိလာနသ္သ ရသေရသေ။
Anāpatti asañcicca, gilānassa raserase;
တထေဝ ဉာတကာဒီနံ၊ အညတ္ထာယ ဓနေန ဝာ။
Tatheva ñātakādīnaṃ, aññatthāya dhanena vā.
သတ္တမဋ္ဌမနဝမာနိ။
Sattamaṭṭhamanavamāni.
၁၈၉၇.
1897.
အန္တောလေခာပမာဏေန ၊ ပတ္တသ္သ မုခဝဋ္ဋိယာ။
Antolekhāpamāṇena , pattassa mukhavaṭṭiyā;
ပူရိတောဝ ဂဟေတဗ္ဗော၊ အဓိဋ္ဌာနူပဂသ္သ တု။
Pūritova gahetabbo, adhiṭṭhānūpagassa tu.
၁၈၉၈.
1898.
တတ္ထ ထူပီကတံ ကတ္ဝာ၊ ဂဏ္ဟတော ယာဝကာလိကံ။
Tattha thūpīkataṃ katvā, gaṇhato yāvakālikaṃ;
ယံ ကိဉ္စိ ပန ဘိက္ခုသ္သ၊ ဟောတိ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋံ။
Yaṃ kiñci pana bhikkhussa, hoti āpatti dukkaṭaṃ.
၁၈၉၉.
1899.
အဓိဋ္ဌာနူပဂေ ပတ္တေ၊ ကာလိကတ္တယမေဝ စ။
Adhiṭṭhānūpage patte, kālikattayameva ca;
သေသေ ထူပီကတံ သဗ္ဗံ၊ ဝဋ္ဋတေဝ န သံသယော။
Sese thūpīkataṃ sabbaṃ, vaṭṭateva na saṃsayo.
၁၉၀၀.
1900.
ဒ္ဝီသု ပတ္တေသု ဘတ္တံ တု၊ ဂဟေတ္ဝာ ပတ္တမေကကံ။
Dvīsu pattesu bhattaṃ tu, gahetvā pattamekakaṃ;
ပူရေတ္ဝာ ယဒိ ပေသေတိ၊ ဘိက္ခူနံ ပန ဝဋ္ဋတိ။
Pūretvā yadi peseti, bhikkhūnaṃ pana vaṭṭati.
၁၉၀၁.
1901.
ပတ္တေ ပက္ခိပ္ပမာနံ ယံ၊ ဥစ္ဆုခဏ္ဍဖလာဒိကံ။
Patte pakkhippamānaṃ yaṃ, ucchukhaṇḍaphalādikaṃ;
ဩရောဟတိ သစေ ဟေဋ္ဌာ၊ န တံ ထူပီကတံ သိယာ။
Orohati sace heṭṭhā, na taṃ thūpīkataṃ siyā.
၁၉၀၂.
1902.
ပုပ္ဖတက္ကောလကာဒီနံ၊ ဌပေတ္ဝာ စေ ဝဋံသကံ။
Pupphatakkolakādīnaṃ, ṭhapetvā ce vaṭaṃsakaṃ;
ဒိန္နံ အယာဝကာလိတ္တာ၊ န တံ ထူပီကတံ သိယာ။
Dinnaṃ ayāvakālittā, na taṃ thūpīkataṃ siyā.
၁၉၀၃.
1903.
ဝဋံသကံ တု ပူဝသ္သ၊ ဌပေတ္ဝာ ဩဒနောပရိ။
Vaṭaṃsakaṃ tu pūvassa, ṭhapetvā odanopari;
ပိဏ္ဍပာတံ သစေ ဒေန္တိ၊ ဣဒံ ထူပီကတံ သိယာ။
Piṇḍapātaṃ sace denti, idaṃ thūpīkataṃ siyā.
၁၉၀၄.
1904.
ဘတ္တသ္သူပရိ ပဏ္ဏံ ဝာ၊ ထာလကံ ဝာပိ ကိဉ္စိပိ။
Bhattassūpari paṇṇaṃ vā, thālakaṃ vāpi kiñcipi;
ဌပေတ္ဝာ ပရိပူရေတ္ဝာ၊ သစေ ဂဏ္ဟာတိ ဝဋ္ဋတိ။
Ṭhapetvā paripūretvā, sace gaṇhāti vaṭṭati.
၁၉၀၅.
1905.
ပဋိဂ္ဂဟေတုမေဝသ္သ၊ တံ တု သဗ္ဗံ န ဝဋ္ဋတိ။
Paṭiggahetumevassa, taṃ tu sabbaṃ na vaṭṭati;
ဂဟိတံ သုဂဟိတံ၊ ပစ္ဆာ၊ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ ယထာသုခံ။
Gahitaṃ sugahitaṃ, pacchā, bhuñjitabbaṃ yathāsukhaṃ.
တတိယော ဝဂ္ဂော။
Tatiyo vaggo.
၁၉၀၆.
1906.
ပဌမံ ဒုတိယံ ဝုတ္တ-နယံ တု တတိယေ ပန။
Paṭhamaṃ dutiyaṃ vutta-nayaṃ tu tatiye pana;
ဥပရောဓိမဒသ္သေတ္ဝာ၊ ဘောတ္တဗ္ဗံ ပဋိပာဋိယာ။
Uparodhimadassetvā, bhottabbaṃ paṭipāṭiyā.
၁၉၀၇.
1907.
အညေသံ အတ္တနော ဘတ္တံ၊ အာကိရံ ပန ဘာဇနေ။
Aññesaṃ attano bhattaṃ, ākiraṃ pana bhājane;
နတ္ထောမသတိ စေ ဒောသော၊ တထာ ဥတ္တရိဘင္ဂကံ။
Natthomasati ce doso, tathā uttaribhaṅgakaṃ.
တတိယံ။
Tatiyaṃ.
၁၉၀၈.
1908.
စတုတ္ထေ ယံ တု ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဝုတ္တံ ပုဗ္ဗေ အသေသတော။
Catutthe yaṃ tu vattabbaṃ, vuttaṃ pubbe asesato;
ပဉ္စမေ မတ္ထကံ ဒောသော၊ မဒ္ဒိတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇတော။
Pañcame matthakaṃ doso, madditvā paribhuñjato.
၁၉၀၉.
1909.
အနာပတ္တိ ဂိလာနသ္သ၊ ပရိတ္တေပိ စ သေသကေ။
Anāpatti gilānassa, parittepi ca sesake;
ဧကတော ပန မဒ္ဒိတ္ဝာ၊ သံကဍ္ဎိတ္ဝာန ဘုဉ္ဇတော။
Ekato pana madditvā, saṃkaḍḍhitvāna bhuñjato.
စတုတ္ထပဉ္စမာနိ။
Catutthapañcamāni.
၁၉၁၀.
1910.
ယော ဘိယ္ယောကမ္ယတာဟေတု၊ သူပံ ဝာ ဗ္ယဉ္ဇနမ္ပိ ဝာ။
Yo bhiyyokamyatāhetu, sūpaṃ vā byañjanampi vā;
ပဋိစ္ဆာဒေယ္ယ ဘတ္တေန၊ တသ္သ စာပတ္တိ ဒုက္ကဋံ။
Paṭicchādeyya bhattena, tassa cāpatti dukkaṭaṃ.
ဆဋ္ဌံ။
Chaṭṭhaṃ.
၁၉၁၁.
1911.
ဝိညတ္တိယံ တု ဝတ္တဗ္ဗံ၊ အပုဗ္ဗံ နတ္ထိ ကိဉ္စိပိ။
Viññattiyaṃ tu vattabbaṃ, apubbaṃ natthi kiñcipi;
အဋ္ဌမေ ပန ဥဇ္ဈာနေ၊ ဂိလာနောပိ န မုစ္စတိ။
Aṭṭhame pana ujjhāne, gilānopi na muccati.
၁၉၁၂.
1912.
‘‘ဒသ္သာမိ ဒာပေသ္သာမီ’’တိ၊ ဩလောကေန္တသ္သ ဘိက္ခုနော။
‘‘Dassāmi dāpessāmī’’ti, olokentassa bhikkhuno;
အနာပတ္တီတိ ဉာတဗ္ဗံ၊ န စ ဥဇ္ဈာနသညိနော။
Anāpattīti ñātabbaṃ, na ca ujjhānasaññino.
အဋ္ဌမံ။
Aṭṭhamaṃ.
၁၉၁၃.
1913.
မဟန္တံ ပန မောရဏ္ဍံ၊ ကုက္ကုဋဏ္ဍဉ္စ ခုဒ္ဒကံ။
Mahantaṃ pana moraṇḍaṃ, kukkuṭaṇḍañca khuddakaṃ;
တေသံ မဇ္ဈပ္ပမာဏေန၊ ကတ္တဗ္ဗော ကဗဠော ပန။
Tesaṃ majjhappamāṇena, kattabbo kabaḷo pana.
၁၉၁၄.
1914.
ခဇ္ဇကေ ပန သဗ္ဗတ္ထ၊ မူလခာဒနိယာဒိကေ။
Khajjake pana sabbattha, mūlakhādaniyādike;
ဖလာဖလေ အနာပတ္တိ၊ ဂိလာနုမ္မတ္တကာဒိနော။
Phalāphale anāpatti, gilānummattakādino.
နဝမံ။
Navamaṃ.
၁၉၁၅.
1915.
အဒီဃော ပန ကာတဗ္ဗော၊ အာလောပော ပရိမဏ္ဍလော။
Adīgho pana kātabbo, ālopo parimaṇḍalo;
ခဇ္ဇတုတ္တရိဘင္ဂသ္မိံ၊ အနာပတ္တိ ဖလာဖလေ။
Khajjatuttaribhaṅgasmiṃ, anāpatti phalāphale.
ဒသမံ။
Dasamaṃ.
စတုတ္ထော ဝဂ္ဂော။
Catuttho vaggo.
၁၉၁၆.
1916.
အနာဟဋေ မုခဒ္ဝာရံ၊ အပ္ပတ္တေ ကဗဠေ ပန။
Anāhaṭe mukhadvāraṃ, appatte kabaḷe pana;
အတ္တနော စ မုခဒ္ဝာရံ၊ ဝိဝရန္တသ္သ ဒုက္ကဋံ။
Attano ca mukhadvāraṃ, vivarantassa dukkaṭaṃ.
ပဌမံ။
Paṭhamaṃ.
၁၉၁၇.
1917.
မုခေ စ သကလံ ဟတ္ထံ၊ ပက္ခိပန္တသ္သ ဒုက္ကဋံ။
Mukhe ca sakalaṃ hatthaṃ, pakkhipantassa dukkaṭaṃ;
မုခေ စ ကဗဠံ ကတ္ဝာ၊ ကထေတုံ န စ ဝဋ္ဋတိ။
Mukhe ca kabaḷaṃ katvā, kathetuṃ na ca vaṭṭati.
၁၉၁၈.
1918.
ဝစနံ ယတ္တကေနသ္သ၊ ပရိပုဏ္ဏံ န ဟောတိ ဟိ။
Vacanaṃ yattakenassa, paripuṇṇaṃ na hoti hi;
မုခသ္မိံတတ္တကေ သန္တေ၊ ဗ္ယာဟရန္တသ္သ ဒုက္ကဋံ။
Mukhasmiṃtattake sante, byāharantassa dukkaṭaṃ.
၁၉၁၉.
1919.
မုခေ ဟရီတကာဒီနိ၊ ပက္ခိပိတ္ဝာ ကထေတိ ယော။
Mukhe harītakādīni, pakkhipitvā katheti yo;
ဝစနံ ပရိပုဏ္ဏံ စေ၊ ကထေတုံ ပန ဝဋ္ဋတိ။
Vacanaṃ paripuṇṇaṃ ce, kathetuṃ pana vaṭṭati.
ဒုတိယတတိယာနိ။
Dutiyatatiyāni.
၁၉၂၀.
1920.
ယော ပိဏ္ဍုက္ခေပကံ ဘိက္ခု၊ ကဗဠစ္ဆေဒကမ္ပိ ဝာ။
Yo piṇḍukkhepakaṃ bhikkhu, kabaḷacchedakampi vā;
မက္ကဋော ဝိယ ဂဏ္ဍေ ဝာ၊ ကတ္ဝာ ဘုဉ္ဇေယ္ယ ဒုက္ကဋံ။
Makkaṭo viya gaṇḍe vā, katvā bhuñjeyya dukkaṭaṃ.
စတုတ္ထပဉ္စမဆဋ္ဌာနိ။
Catutthapañcamachaṭṭhāni.
၁၉၂၁.
1921.
နိဒ္ဓုနိတ္ဝာန ဟတ္ထံ ဝာ၊ ဘတ္တံ သိတ္ထာဝကာရကံ။
Niddhunitvāna hatthaṃ vā, bhattaṃ sitthāvakārakaṃ;
ဇိဝ္ဟာနိစ္ဆာရကံ ဝာပိ၊ တထာ ‘‘စပု စပူ’’တိ ဝာ။
Jivhānicchārakaṃ vāpi, tathā ‘‘capu capū’’ti vā.
၁၉၂၂.
1922.
အနာဒရဝသေနေဝ၊ ဘုဉ္ဇတော ဟောတိ ဒုက္ကဋံ။
Anādaravaseneva, bhuñjato hoti dukkaṭaṃ;
သတ္တမေ အဋ္ဌမေ နတ္ထိ၊ ဒောသော ကစဝရုဇ္ဈနေ။
Sattame aṭṭhame natthi, doso kacavarujjhane.
သတ္တမဒသမာနိ။
Sattamadasamāni.
ပဉ္စမော ဝဂ္ဂော။
Pañcamo vaggo.
၁၉၂၃.
1923.
ကတ္ဝာ ဧဝံ န ဘောတ္တဗ္ဗံ၊ သဒ္ဒံ ‘‘သုရု သုရူ’’တိ စ။
Katvā evaṃ na bhottabbaṃ, saddaṃ ‘‘suru surū’’ti ca;
ဟတ္ထနိလ္လေဟကံ ဝာပိ၊ န စ ဝဋ္ဋတိ ဘုဉ္ဇိတုံ။
Hatthanillehakaṃ vāpi, na ca vaṭṭati bhuñjituṃ.
၁၉၂၄.
1924.
ဖာဏိတံ ဃနယာဂုံ ဝာ၊ ဂဟေတ္ဝာ အင္ဂုလီဟိ တံ။
Phāṇitaṃ ghanayāguṃ vā, gahetvā aṅgulīhi taṃ;
မုခေ အင္ဂုလိယော ဘောတ္တုံ၊ ပဝေသေတ္ဝာပိ ဝဋ္ဋတိ။
Mukhe aṅguliyo bhottuṃ, pavesetvāpi vaṭṭati.
၁၉၂၅.
1925.
န ပတ္တော လေဟိတဗ္ဗောဝ၊ ဧကာယင္ဂုလိကာယ ဝာ။
Na patto lehitabbova, ekāyaṅgulikāya vā;
ဧကဩဋ္ဌောပိ ဇိဝ္ဟာယ၊ န စ နိလ္လေဟိတဗ္ဗကော။
Ekaoṭṭhopi jivhāya, na ca nillehitabbako.
စတုတ္ထံ။
Catutthaṃ.
၁၉၂၆.
1926.
သာမိသေန တု ဟတ္ထေန၊ န စ ပာနီယထာလကံ။
Sāmisena tu hatthena, na ca pānīyathālakaṃ;
ဂဟေတဗ္ဗံ၊ ပဋိက္ခိတ္တံ၊ ပဋိက္ကူလဝသေန ဟိ။
Gahetabbaṃ, paṭikkhittaṃ, paṭikkūlavasena hi.
၁၉၂၇.
1927.
ပုဂ္ဂလသ္သ စ သင္ဃသ္သ၊ ဂဟဋ္ဌသ္သတ္တနောပိ စ။
Puggalassa ca saṅghassa, gahaṭṭhassattanopi ca;
သန္တကော ပန သင္ခော ဝာ၊ သရာဝံ ဝာပိ ထာလကံ။
Santako pana saṅkho vā, sarāvaṃ vāpi thālakaṃ.
၁၉၂၈.
1928.
တသ္မာ န စ ဂဟေတဗ္ဗံ၊ ဂဏ္ဟတော ဟောတိ ဒုက္ကဋံ။
Tasmā na ca gahetabbaṃ, gaṇhato hoti dukkaṭaṃ;
အနာမိသေန ဟတ္ထေန၊ ဂဟဏံ ပန ဝဋ္ဋတိ။
Anāmisena hatthena, gahaṇaṃ pana vaṭṭati.
ပဉ္စမံ။
Pañcamaṃ.
၁၉၂၉.
1929.
ဥဒ္ဓရိတ္ဝာပိ ဘိန္ဒိတ္ဝာ၊ ဂဟေတ္ဝာ ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေ။
Uddharitvāpi bhinditvā, gahetvā vā paṭiggahe;
နီဟရိတ္ဝာ အနာပတ္တိ၊ ဆဍ္ဍေန္တသ္သ ဃရာ ဗဟိ။
Nīharitvā anāpatti, chaḍḍentassa gharā bahi.
ဆဋ္ဌံ။
Chaṭṭhaṃ.
၁၉၃၀.
1930.
ဆတ္တံ ယံ ကိဉ္စိ ဟတ္ထေန၊ သရီရာဝယဝေန ဝာ။
Chattaṃ yaṃ kiñci hatthena, sarīrāvayavena vā;
သစေ ဓာရယမာနသ္သ၊ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ဒုက္ကဋံ။
Sace dhārayamānassa, dhammaṃ deseti dukkaṭaṃ.
သတ္တမံ။
Sattamaṃ.
၁၉၃၁.
1931.
အယမေဝ နယော ဝုတ္တော၊ ဒဏ္ဍပာဏိမ္ဟိ ပုဂ္ဂလေ။
Ayameva nayo vutto, daṇḍapāṇimhi puggale;
စတုဟတ္ထပ္ပမာဏောဝ၊ ဒဏ္ဍော မဇ္ဈိမဟတ္ထတော။
Catuhatthappamāṇova, daṇḍo majjhimahatthato.
အဋ္ဌမံ။
Aṭṭhamaṃ.
၁၉၃၂.
1932.
တထေဝ သတ္ထပာဏိသ္သ၊ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ဒုက္ကဋံ။
Tatheva satthapāṇissa, dhammaṃ deseti dukkaṭaṃ;
သတ္ထပာဏီ န ဟောတာသိံ၊ သန္နယ္ဟိတ္ဝာ ဌိတော ပန။
Satthapāṇī na hotāsiṃ, sannayhitvā ṭhito pana.
နဝမံ။
Navamaṃ.
၁၉၃၃.
1933.
ဓနုံ သရေန သဒ္ဓိံ ဝာ၊ ဓနုံ ဝာ သရမေဝ ဝာ။
Dhanuṃ sarena saddhiṃ vā, dhanuṃ vā sarameva vā;
သဇိယံ နိဇိယံ ဝာပိ၊ ဂဟေတ္ဝာ ဓနုဒဏ္ဍကံ။
Sajiyaṃ nijiyaṃ vāpi, gahetvā dhanudaṇḍakaṃ.
၁၉၃၄.
1934.
ဌိတသ္သပိ နိသိန္နသ္သ၊ နိပန္နသ္သာပိ ဝာ တထာ။
Ṭhitassapi nisinnassa, nipannassāpi vā tathā;
သစေ ဒေသေတိ သဒ္ဓမ္မံ၊ ဟောတိ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋံ။
Sace deseti saddhammaṃ, hoti āpatti dukkaṭaṃ.
၁၉၃၅.
1935.
ပဋိမုက္ကမ္ပိ ကဏ္ဌမ္ဟိ၊ ဓနုံ ဟတ္ထေန ယာဝတာ။
Paṭimukkampi kaṇṭhamhi, dhanuṃ hatthena yāvatā;
န ဂဏ္ဟာတိ နရော တာဝ၊ ဓမ္မံ ဒေသေယ္ယ ဝဋ္ဋတိ။
Na gaṇhāti naro tāva, dhammaṃ deseyya vaṭṭati.
ဆဋ္ဌော ဝဂ္ဂော။
Chaṭṭho vaggo.
၁၉၃၆.
1936.
ပာဒုကာရုဠ္ဟကသ္သာပိ၊ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ဒုက္ကဋံ။
Pādukāruḷhakassāpi, dhammaṃ deseti dukkaṭaṃ;
အက္ကမိတ္ဝာ ဌိတသ္သာပိ၊ ပဋိမုက္ကသ္သ ဝာ တထာ။
Akkamitvā ṭhitassāpi, paṭimukkassa vā tathā.
ပဌမံ။
Paṭhamaṃ.
၁၉၃၇.
1937.
ဥပာဟနဂတသ္သာပိ၊ အယမေဝ ဝိနိစ္ဆယော။
Upāhanagatassāpi, ayameva vinicchayo;
သဗ္ဗတ္ထ အဂိလာနသ္သ၊ ယာနေ ဝာ သယနေပိ ဝာ။
Sabbattha agilānassa, yāne vā sayanepi vā.
၁၉၃၈.
1938.
နိပန္နသ္သာဂိလာနသ္သ၊ ကဋသာရေ ဆမာယ ဝာ။
Nipannassāgilānassa, kaṭasāre chamāya vā;
ပီဌေ မဉ္စေပိ ဝာ ဥစ္စေ၊ နိသိန္နေန ဌိတေန ဝာ။
Pīṭhe mañcepi vā ucce, nisinnena ṭhitena vā.
၁၉၃၉.
1939.
န စ ဝဋ္ဋတိ ဒေသေတုံ၊ ဌတ္ဝာ ဝာ ဥစ္စဘူမိယံ။
Na ca vaṭṭati desetuṃ, ṭhatvā vā uccabhūmiyaṃ;
သယနေသု ဂတေနာပိ၊ သယနေသု ဂတသ္သ စ။
Sayanesu gatenāpi, sayanesu gatassa ca.
၁၉၄၀.
1940.
သမာနေ ဝာပိ ဥစ္စေ ဝာ၊ နိပန္နေ နေဝ ဝဋ္ဋတိ။
Samāne vāpi ucce vā, nipanne neva vaṭṭati;
နိပန္နေန ဌိတသ္သာပိ၊ နိပန္နသ္သပိ ဝဋ္ဋတိ။
Nipannena ṭhitassāpi, nipannassapi vaṭṭati.
၁၉၄၁.
1941.
နိသိန္နေန နိသိန္နသ္သ၊ ဌိတသ္သာပိ စ ဝဋ္ဋတိ။
Nisinnena nisinnassa, ṭhitassāpi ca vaṭṭati;
ဌိတသ္သေဝ ဌိတေနာပိ၊ ဒေသေတုမ္ပိ တထေဝ စ။
Ṭhitasseva ṭhitenāpi, desetumpi tatheva ca.
ဒုတိယတတိယစတုတ္ထာနိ။
Dutiyatatiyacatutthāni.
၁၉၄၂.
1942.
ပလ္လတ္ထိကာ နိသိန္နသ္သ၊ အဂိလာနသ္သ ဒေဟိနော။
Pallatthikā nisinnassa, agilānassa dehino;
တထာ ဝေဌိတသီသသ္သ၊ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ဒုက္ကဋံ။
Tathā veṭhitasīsassa, dhammaṃ deseti dukkaṭaṃ.
၁၉၄၃.
1943.
ကေသန္တံ ဝိဝရာပေတ္ဝာ၊ ဒေသေတိ ယဒိ ဝဋ္ဋတိ။
Kesantaṃ vivarāpetvā, deseti yadi vaṭṭati;
သသီသံ ပာရုတသ္သာပိ၊ အယမေဝ ဝိနိစ္ဆယော။
Sasīsaṃ pārutassāpi, ayameva vinicchayo.
ပဉ္စမဆဋ္ဌသတ္တမာနိ။
Pañcamachaṭṭhasattamāni.
၁၉၄၄.
1944.
အဋ္ဌမေ နဝမေ ဝာပိ၊ ဒသမေ နတ္ထိ ကိဉ္စိပိ။
Aṭṭhame navame vāpi, dasame natthi kiñcipi;
သစေပိ ထေရုပဋ္ဌာနံ၊ ဂန္တ္ဝာန ဒဟရံ ဌိတံ။
Sacepi therupaṭṭhānaṃ, gantvāna daharaṃ ṭhitaṃ.
၁၉၄၅.
1945.
ပဉ္ဟံ ပုစ္ဆတိ စေ ထေရော၊ ကထေတုံ န စ ဝဋ္ဋတိ။
Pañhaṃ pucchati ce thero, kathetuṃ na ca vaṭṭati;
တသ္သ ပသ္သေ ပနညသ္သ၊ ကထေတဗ္ဗံ ဝိဇာနတာ။
Tassa passe panaññassa, kathetabbaṃ vijānatā.
အဋ္ဌမနဝမဒသမာနိ။
Aṭṭhamanavamadasamāni.
သတ္တမော ဝဂ္ဂော။
Sattamo vaggo.
၁၉၄၆.
1946.
ဂစ္ဆတော ပုရတော ပဉ္ဟံ၊ န ဝတ္တဗ္ဗံ တု ပစ္ဆတော။
Gacchato purato pañhaṃ, na vattabbaṃ tu pacchato;
‘‘ပစ္ဆိမသ္သ ကထေမီ’’တိ၊ ဝတ္တဗ္ဗံ ဝိနယညုနာ။
‘‘Pacchimassa kathemī’’ti, vattabbaṃ vinayaññunā.
၁၉၄၇.
1947.
သဒ္ဓိံ ဥဂ္ဂဟိတံ ဓမ္မံ၊ သဇ္ဈာယတိ ဟိ ဝဋ္ဋတိ။
Saddhiṃ uggahitaṃ dhammaṃ, sajjhāyati hi vaṭṭati;
သမမေဝ ယုဂဂ္ဂာဟံ၊ ကထေတုံ ဂစ္ဆတောပိ စ။
Samameva yugaggāhaṃ, kathetuṃ gacchatopi ca.
ပဌမံ။
Paṭhamaṃ.
၁၉၄၈.
1948.
ဧကေကသ္သာပိ စက္ကသ္သ၊ ပထေနာပိ စ ဂစ္ဆတော။
Ekekassāpi cakkassa, pathenāpi ca gacchato;
ဥပ္ပထေန သမံ ဝာပိ၊ ဂစ္ဆန္တသ္သေဝ ဝဋ္ဋတိ။
Uppathena samaṃ vāpi, gacchantasseva vaṭṭati.
ဒုတိယံ။
Dutiyaṃ.
၁၉၄၉.
1949.
တတိယေ နတ္ထိ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ စတုတ္ထေ ဟရိတေ ပန။
Tatiye natthi vattabbaṃ, catutthe harite pana;
ဥစ္စာရာဒိစတုက္ကံ တု၊ ကရောတော ဒုက္ကဋံ သိယာ။
Uccārādicatukkaṃ tu, karoto dukkaṭaṃ siyā.
၁၉၅၀.
1950.
ဇီဝရုက္ခသ္သ ယံ မူလံ၊ ဒိသ္သမာနံ တု ဂစ္ဆတိ။
Jīvarukkhassa yaṃ mūlaṃ, dissamānaṃ tu gacchati;
သာခာ ဝာ ဘူမိလဂ္ဂာ တံ၊ သဗ္ဗံ ဟရိတမေဝ ဟိ။
Sākhā vā bhūmilaggā taṃ, sabbaṃ haritameva hi.
၁၉၅၁.
1951.
သစေ အဟရိတံ ဌာနံ၊ ပေက္ခန္တသ္သေဝ ဘိက္ခုနော။
Sace aharitaṃ ṭhānaṃ, pekkhantasseva bhikkhuno;
ဝစ္စံ နိက္ခမတေဝသ္သ၊ သဟသာ ပန ဝဋ္ဋတိ။
Vaccaṃ nikkhamatevassa, sahasā pana vaṭṭati.
၁၉၅၂.
1952.
ပလာလဏ္ဍုပကေ ဝာပိ၊ ဂောမယေ ဝာပိ ကိသ္မိစိ။
Palālaṇḍupake vāpi, gomaye vāpi kismici;
ကတ္တဗ္ဗံ၊ ဟရိတံ ပစ္ဆာ၊ တမောတ္ထရတိ ဝဋ္ဋတိ။
Kattabbaṃ, haritaṃ pacchā, tamottharati vaṭṭati.
၁၉၅၃.
1953.
ကတော အဟရိတေ ဌာနေ၊ ဟရိတံ ဧတိ ဝဋ္ဋတိ။
Kato aharite ṭhāne, haritaṃ eti vaṭṭati;
သိင္ဃာဏိကာ ဂတာ ဧတ္ထ၊ ခေဠေနေဝ စ သင္ဂဟံ။
Siṅghāṇikā gatā ettha, kheḷeneva ca saṅgahaṃ.
စတုတ္ထံ။
Catutthaṃ.
၁၉၅၄.
1954.
ဝစ္စကုဋိသမုဒ္ဒာဒိ-ဥဒကေသုပိ ဘိက္ခုနော။
Vaccakuṭisamuddādi-udakesupi bhikkhuno;
တေသံ အပရိဘောဂတ္တာ၊ ကရောတော နတ္ထိ ဒုက္ကဋံ။
Tesaṃ aparibhogattā, karoto natthi dukkaṭaṃ.
၁၉၅၅.
1955.
ဒေဝေ ပန စ ဝသ္သန္တေ၊ ဥဒကောဃေ သမန္တတော။
Deve pana ca vassante, udakoghe samantato;
အဇလံ အလဘန္တေန၊ ဇလေ ကာတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။
Ajalaṃ alabhantena, jale kātumpi vaṭṭati.
ပဉ္စမံ။
Pañcamaṃ.
အဋ္ဌမော ဝဂ္ဂော။
Aṭṭhamo vaggo.
၁၉၅၆.
1956.
သမုဋ္ဌာနာဒယော ဉေယ္ယာ၊ သေခိယာနံ ပနေတ္ထ ဟိ။
Samuṭṭhānādayo ñeyyā, sekhiyānaṃ panettha hi;
ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာဒိစတ္တာရိ၊ ကဗဠေန မုခေန စ။
Ujjagghikādicattāri, kabaḷena mukhena ca.
၁၉၅၇.
1957.
ဆမာနီစာသနဋ္ဌာန-ပစ္ဆာ ဥပ္ပထဝာ ဒသ။
Chamānīcāsanaṭṭhāna-pacchā uppathavā dasa;
သမုဋ္ဌာနာဒယော တုလ္ယာ၊ ဝုတ္တာ သမနုဘာသနေ။
Samuṭṭhānādayo tulyā, vuttā samanubhāsane.
၁၉၅၈.
1958.
ဆတ္တံ ဒဏ္ဍာဝုဓံ သတ္ထံ၊ ပာဒုကာရုဠ္ဟုပာဟနာ။
Chattaṃ daṇḍāvudhaṃ satthaṃ, pādukāruḷhupāhanā;
ယာနံ သယနပလ္လတ္ထ-ဝေဌိတောဂုဏ္ဌိတာနိ စ။
Yānaṃ sayanapallattha-veṭhitoguṇṭhitāni ca.
၁၉၅၉.
1959.
ဓမ္မဒေသနာတုလ္ယာဝ၊ သမုဋ္ဌာနာဒိနာ ပန။
Dhammadesanātulyāva, samuṭṭhānādinā pana;
သူပောဒနေန ဝိညတ္တိ၊ ထေယ္ယသတ္ထသမံ မတံ။
Sūpodanena viññatti, theyyasatthasamaṃ mataṃ.
၁၉၆၀.
1960.
အဝသေသာ တိပညာသ၊ သမာနာ ပဌမေန တု။
Avasesā tipaññāsa, samānā paṭhamena tu;
သေခိယေသုပိ သဗ္ဗေသု၊ အနာပတ္တာပဒာသုပိ။
Sekhiyesupi sabbesu, anāpattāpadāsupi.
၁၉၆၁.
1961.
ဥဇ္ဈာနသညိကေ ထူပီ-ကတေ သူပပဋိစ္ဆဒေ။
Ujjhānasaññike thūpī-kate sūpapaṭicchade;
တီသု သိက္ခာပဒေသ္ဝေဝ၊ ဂိလာနော န ပနာဂတော။
Tīsu sikkhāpadesveva, gilāno na panāgato.
သေခိယကထာ။
Sekhiyakathā.
၁၉၆၂.
1962.
ဣမံ ဝိဒိတ္ဝာ ဝိနယေ ဝိနိစ္ဆယံ။
Imaṃ viditvā vinaye vinicchayaṃ;
ဝိသာရဒော ဟောတိ၊ ဝိနီတမာနသော။
Visārado hoti, vinītamānaso;
ပရေဟိ သော ဟောတိ စ ဒုပ္ပဓံသိယော။
Parehi so hoti ca duppadhaṃsiyo;
တတော ဟိ သိက္ခေ သတတံ သမာဟိတော။
Tato hi sikkhe satataṃ samāhito.
၁၉၆၃.
1963.
ဣမံ ပရမသံကရံ သံကရံ။
Imaṃ paramasaṃkaraṃ saṃkaraṃ;
အဝေစ္စ သဝနာမတံ နာမတံ။
Avecca savanāmataṃ nāmataṃ;
ပဋုတ္တမဓိကေ ဟိတေ ကေ ဟိ တေ။
Paṭuttamadhike hite ke hi te;
န ယန္တိ ကလိသာသနေ သာသနေ။
Na yanti kalisāsane sāsane.
ဣတိ ဝိနယဝိနိစ္ဆယေ
Iti vinayavinicchaye
ဘိက္ခုဝိဘင္ဂကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Bhikkhuvibhaṅgakathā niṭṭhitā.