Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಕಥಾ
Senāsanaggāhakathā
೩೧೮. ಸೇಯ್ಯಾತಿ ಕಾಯಪಸಾರಣಸಙ್ಖಾತಂ ಸಯನಕಿರಿಯಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಸೇನಾಸನಸಙ್ಖಾತಂ ಸೇಯ್ಯಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಾನೀ’’ತಿ। ‘‘ಸೇಯ್ಯಾಪರಿಚ್ಛೇದೇನಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸೇಯ್ಯಗ್ಘೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಅಗ್ಘಸದ್ದಸ್ಸ ಪೂಜನತ್ಥಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪರಿಚ್ಛೇದನತ್ಥಂ ದೀಪೇತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ಅಗ್ಘಸದ್ದಸ್ಸ ಚತುತ್ಥಕ್ಖರೇನ ಯುತ್ತಭಾವೋ ಹೇಟ್ಠಾ ಸಮುಚ್ಚಯಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧೦೨) ಯೋಜನಾಯ ವುತ್ತೋಯೇವ। ಕಾಲನ್ತಿ ಸೇಯ್ಯಾಪಟಿಗ್ಗಹಣಸ್ಸ ಕಾಲಂ। ಗಾಹಿಯಮಾನಾತಿ ಗಾಹಾಪಿಯಮಾನಾ। ‘‘ಅತಿರೇಕಾನಿ ಅಹೇಸು’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಉಸ್ಸಾರಯಿಂಸೂತಿ ಏತ್ಥ ಉದ್ಧಂ ಸಾರಯಿಂಸು ಗಚ್ಛಿಂಸು ಪವತ್ತಿಂಸೂತಿ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅತಿರೇಕಾನೀತಿ ಚ ಭಿಕ್ಖುಪರಿಚ್ಛೇದತೋ ಸೇಯ್ಯಾಪರಿಚ್ಛೇದಾನಿ ಅತಿರೇಕಾನಿ। ಅನುಭಾಗನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಅನು ಪಚ್ಛಾ ದಾತಬ್ಬೋ ಭಾಗೋ ಅನುಭಾಗೋತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಪುನ ಅಪರಮ್ಪಿ ಭಾಗಂ ದಾತು’’ನ್ತಿ। ಅತಿಮನ್ದೇಸೂತಿಆದಿವಚನೇನ ಕಿಞ್ಚಿಮನ್ದೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಏಕೇಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ದ್ವೇ ತಿಸ್ಸೋ ಸೇಯ್ಯಾ ದಾತಬ್ಬಾ। ಯತೋ ಕಿಞ್ಚಿಮನ್ದೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ದ್ವೇ ತಯೋ ವಿಹಾರಾ ದಾತಬ್ಬಾತಿ ಅತ್ಥೋಪಿ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ತತ್ಥಾತಿ ‘‘ನ ಅಕಾಮಾ ದಾತಬ್ಬೋ’’ತಿ ವಚನೇ। ಅನುಭಾಗೇ ಗಹಿತೇತಿ ಯೋಜನಾ। ಯೇನ ಅನುಭಾಗೋ ಚ ಪಠಮಭಾಗೋ ಚ ಗಹಿತೋ, ಸೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಯೋಜನಾ।
318.Seyyāti kāyapasāraṇasaṅkhātaṃ sayanakiriyaṃ paṭikkhipitvā senāsanasaṅkhātaṃ seyyaṃ dassento āha ‘‘mañcaṭṭhānānī’’ti. ‘‘Seyyāparicchedenā’’ti iminā seyyagghenāti ettha agghasaddassa pūjanatthaṃ paṭikkhipitvā paricchedanatthaṃ dīpeti. Ettha ca agghasaddassa catutthakkharena yuttabhāvo heṭṭhā samuccayakkhandhakavaṇṇanā (cūḷava. aṭṭha. 102) yojanāya vuttoyeva. Kālanti seyyāpaṭiggahaṇassa kālaṃ. Gāhiyamānāti gāhāpiyamānā. ‘‘Atirekāni ahesu’’nti iminā ussārayiṃsūti ettha uddhaṃ sārayiṃsu gacchiṃsu pavattiṃsūti atthaṃ dasseti. Atirekānīti ca bhikkhuparicchedato seyyāparicchedāni atirekāni. Anubhāganti ettha anu pacchā dātabbo bhāgo anubhāgoti dassento āha ‘‘puna aparampi bhāgaṃ dātu’’nti. Atimandesūtiādivacanena kiñcimandesu bhikkhūsu ekekassa bhikkhuno dve tisso seyyā dātabbā. Yato kiñcimandesu bhikkhūsu dve tayo vihārā dātabbāti atthopi gahetabbo. Tatthāti ‘‘na akāmā dātabbo’’ti vacane. Anubhāge gahiteti yojanā. Yena anubhāgo ca paṭhamabhāgo ca gahito, so bhikkhūti yojanā.
‘‘ಉಪಚಾರಸೀಮತೋ ಬಹೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ನಿಸ್ಸೀಮೇತಿ ಏತ್ಥ ಸೀಮತೋ ಬಹಿ ನಿಕ್ಖನ್ತಂ, ನಿಸಿನ್ನಂ ವಾ ನಿಸ್ಸೀಮನ್ತಿ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಉಪಚಾರಸೀಮಾಯ ಆವಾಸವಡ್ಢನವಸೇನ ಅತಿವಿತ್ಥಾರತ್ತಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ದೂರೇ ಠಿತಸ್ಸಾಪೀ’’ತಿ। ಉತುಕಾಲೇಪೀತಿ ಹೇಮನ್ತಗಿಮ್ಹಕಾಲೇಪಿ। ತಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಕಾಲೇ ಸೀತಉಣ್ಹಉತು ತಿಖಿಣೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತಸ್ಸೇವ ವಿಸೇಸೇನ ಉತುಕಾಲೋತಿ ನಾಮಂ ಪಾಕಟಂ ಹೋತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಹೇಮನ್ತಗಿಮ್ಹಕಾಲೇಪೀ’’ತಿ। ಪಿಸದ್ದೇನ ವಸ್ಸಕಾಲಂ ಅಪೇಕ್ಖತಿ। ಪುರಿಮವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಗಾಹೋ ಪುರಿಮಕೋ, ಪಚ್ಛಿಮವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಗಾಹೋ ಪಚ್ಛಿಮಕೋ।
‘‘Upacārasīmato bahī’’ti iminā nissīmeti ettha sīmato bahi nikkhantaṃ, nisinnaṃ vā nissīmanti atthaṃ dasseti. Upacārasīmāya āvāsavaḍḍhanavasena ativitthārattā vuttaṃ ‘‘dūre ṭhitassāpī’’ti. Utukālepīti hemantagimhakālepi. Tasmiñhi kāle sītauṇhautu tikhiṇo hoti, tasmā tasseva visesena utukāloti nāmaṃ pākaṭaṃ hoti. Tena vuttaṃ ‘‘hemantagimhakālepī’’ti. Pisaddena vassakālaṃ apekkhati. Purimavassūpanāyikadivase gāho purimako, pacchimavassūpanāyikadivase gāho pacchimako.
ಅನ್ತರಾ ದ್ವೀಹಿ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇಹಿ ಮುತ್ತೇ ಕಾಲೇ ಗಾಹೋ ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕೋ। ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇತಿ ಏಕಿಸ್ಸಂ ವಿಹಾರಸೀಮಾಯಂ। ಸೇನಾಸನಸಾಮಿಕಾತಿ ಸೇನಾಸನದಾಯಕಾ, ದೇನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತನ್ತಿ ಸೇನಾಸನಂ। ಆವಾಸಿಕಾ ನ ಓಲೋಕೇನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏತ್ಥಾತಿ ಸೇನಾಸನೇ। ಪಲುಜ್ಜನ್ತಮ್ಪೀತಿ ವಿನಸ್ಸನ್ತಮ್ಪಿ। ಭಗವಾ ಆಹಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತಸ್ಸಾತಿ ಸೇನಾಸನಸ್ಸ। ಅಪರಜ್ಜೂತಿ ಅಪರಸ್ಮಿಂ ಅಹನಿ ಅಪರಜ್ಜು। ಗತಾಯಾತಿ ಅತಿಕ್ಕಮಿತಾಯ। ಪವಾರಣಾಯ ಗತಾಯ ಪವಾರಣದಿವಸೇ ಅತಿಕ್ಕಮಿತೇ ಸತಿ ಅಪರಜ್ಜು ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕೋ ಗಾಹೇತಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ।
Antarā dvīhi vassūpanāyikadivasehi mutte kāle gāho antarāmuttako. Ekasmiṃ vihāreti ekissaṃ vihārasīmāyaṃ. Senāsanasāmikāti senāsanadāyakā, dentīti sambandho. Tanti senāsanaṃ. Āvāsikā na olokentīti sambandho. Etthāti senāsane. Palujjantampīti vinassantampi. Bhagavā āhāti sambandho. Tassāti senāsanassa. Aparajjūti aparasmiṃ ahani aparajju. Gatāyāti atikkamitāya. Pavāraṇāya gatāya pavāraṇadivase atikkamite sati aparajju antarāmuttako gāhetabboti yojanā.
ತನ್ತಿ ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕಂ। ಗಾಹೇನ್ತೇನಾತಿ ಗಾಹಾಪೇನ್ತೇನ। ತೇನಾತಿ ಗಣ್ಹನ್ತೇನ। ಅಟ್ಠಮಾಸೇತಿ ಚತ್ತಾರೋ ಹೇಮನ್ತಮಾಸೇ, ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಗಿಮ್ಹಮಾಸೇತಿ ಅಟ್ಠಮಾಸೇ। ಕದಾಚಿ ಪಞ್ಚ ಗಿಮ್ಹಮಾಸೇತಿ ನವಮಾಸೇ ವಾ। ಖಣ್ಡಂ ವಾತಿ ಛಿನ್ನಟ್ಠಾನಂ ವಾ। ಫುಲ್ಲಂ ವಾತಿ ಫಲಿತಟ್ಠಾನಂ ವಾ। ಪಟಿಸಙ್ಖರಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಪಾಕತಿಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ದಿವಸಂ ಖೇಪೇತ್ವಾತಿ ಪರಿವೇಣೇ ದಿವಸಂ ಖೇಪೇತ್ವಾ। ತತ್ಥಾತಿ ಗಹಿತಸೇನಾಸನೇ। ರತ್ತಿನ್ದಿವನ್ತಿ ರತ್ತಿ ಚ ದಿವೋ ಚ ರತ್ತಿನ್ದಿವಂ, ಸಮಾಹಾರದ್ವನ್ದೋ, ಅಚ್ಚನ್ತಸಂಯೋಗೇ ಚೇತಂ ಉಪಯೋಗವಚನಂ। ನ ಲಬ್ಭತೀತಿ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೇನ ನ ಲಬ್ಭತಿ। ಇದನ್ತಿ ಸೇನಾಸನಂ।
Tanti antarāmuttakaṃ. Gāhentenāti gāhāpentena. Tenāti gaṇhantena. Aṭṭhamāseti cattāro hemantamāse, cattāro ca gimhamāseti aṭṭhamāse. Kadāci pañca gimhamāseti navamāse vā. Khaṇḍaṃ vāti chinnaṭṭhānaṃ vā. Phullaṃ vāti phalitaṭṭhānaṃ vā. Paṭisaṅkharitabbanti pākatikaṃ kātabbaṃ. Divasaṃ khepetvāti pariveṇe divasaṃ khepetvā. Tatthāti gahitasenāsane. Rattindivanti ratti ca divo ca rattindivaṃ, samāhāradvando, accantasaṃyoge cetaṃ upayogavacanaṃ. Na labbhatīti saṅghattherena na labbhati. Idanti senāsanaṃ.
ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕಗಾಹೇನ ಅಗಹೇತಬ್ಬಸೇನಾಸನಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ತೇಮಾಸಚ್ಚಯೇನ ತೇಮಾಸಚ್ಚಯೇನಾತಿ ತಿಣ್ಣಂ ಮಾಸಾನಂ ಅತಿಕ್ಕಮೇನ ತಿಣ್ಣಂ ಮಾಸಾನಂ ಅತಿಕ್ಕಮೇನ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ। ಯಸ್ಮಿಂ ಪನಾತಿ ಸೇನಾಸನೇ ಪನ। ಸಕಿದೇವಾತಿ ಏಕವಾರಮೇವ। ಅಯನ್ತಿ ಏಸಾ ಕಥಾ।
Antarāmuttakagāhena agahetabbasenāsanaṃ dassento āha ‘‘yasmiṃ panā’’tiādi. Temāsaccayena temāsaccayenāti tiṇṇaṃ māsānaṃ atikkamena tiṇṇaṃ māsānaṃ atikkamena. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Yasmiṃ panāti senāsane pana. Sakidevāti ekavārameva. Ayanti esā kathā.
ತತ್ಥಾತಿ ದುವಿಧೇಸು ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹೇಸು। ಉತುಕಾಲನ್ತಿ ಉತುಕಾಲೇ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತೇಸಂ ತದಾವ ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಕಾಲೋ ನಾಮಾತಿ ಉಟ್ಠಾಪನಸ್ಸ ಅಕಾಲೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ಏಕಂ ವಾ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಂ ವಾ ಠಪೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಏಕೋ ವಾ ಥೇರೋ ಆಗಚ್ಛತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಉಬ್ಭಣ್ಡಿಕಾತಿ ಉಕ್ಖಿತ್ತಭಣ್ಡಿಕಾ।
Tatthāti duvidhesu senāsanaggāhesu. Utukālanti utukāle āgacchantīti sambandho. Tesaṃ tadāva dātabbanti sambandho. Akālo nāmāti uṭṭhāpanassa akālo nāma natthi. Ekaṃ vā mañcaṭṭhānaṃ vā ṭhapetabbanti yojanā. Eko vā thero āgacchatīti yojanā. Ubbhaṇḍikāti ukkhittabhaṇḍikā.
ಬಹೂಸೂತಿ ತಯೋ ಆದಿಂ ಕತ್ವಾ ಬಹೂಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು। ಪಹೋತೀತಿ ಏಕೇಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಪಹೋತಿ। ತತ್ಥಾತಿ ಪರಿವೇಣೇ। ತಸ್ಸೇವಾತಿ ಪರಿವೇಣಸಾಮಿಕಸ್ಸೇವ। ಏವಂ ಅಪಹೋನ್ತೇಸೂತಿ ಏವಂ ಪರಿವೇಣಗ್ಘೇನ ಅಪಹೋನ್ತೇಸು। ಪಾಸಾದಗ್ಘೇನಾತಿ ವಿಹಾರಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಪಾಸಾದಸ್ಸ ಪರಿಚ್ಛೇದೇನ। ಓವರಕಗ್ಘೇನಾತಿ ಗಬ್ಭಸ್ಸ ಪರಿಚ್ಛೇದೇನ। ಸೇಯ್ಯಗ್ಘೇನಾತಿ ಚತುಪಞ್ಚಹತ್ಥಪ್ಪಮಾಣಾಯ ಸೇಯ್ಯಾಯ ಪರಿಚ್ಛೇದೇನ। ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನೇನಾತಿ ದ್ವಿಹತ್ಥವಿತ್ಥಾರಸ್ಸ ಚತುಹತ್ಥಆಯಾಮಸ್ಸ ಮಞ್ಚಸ್ಸ ಠಾನೇನ। ಏಕಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಸ್ಸ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪೀಠಕಾನಂ ಠಾನತ್ತಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಏಕಪೀಠಕಟ್ಠಾನವಸೇನಾ’’ತಿ। ಇದಂ ನಿಸೀದಿತುಂ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ಸಚೇ ನ ಸಕ್ಕಾ ನಿಸೀದಿತುಂ, ನ ದಾತಬ್ಬಂ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪನ ಠಿತೋಕಾಸಮತ್ತಂ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಏತನ್ತಿ ಠಿತೋಕಾಸಮತ್ತಂ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ। ಏಕಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಸ್ಸ ತಿಣ್ಣಂ ಜನಾನಂ ಏಕಪೀಠಕಟ್ಠಾನಭಾವೇನ ಅಪಹೋನ್ತತ್ತಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಏಕಂ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಂ ವಾ ತಿಣ್ಣಂ ಜನಾನಂ ದಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ‘‘ಸೀತಸಮಯೇ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಉಣ್ಹಸಮಯೇಪಿ ಸಬ್ಬದಿವಸಂ ಅಜ್ಝೋಕಾಸೇ ವಸಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾತಿ ದೀಪೇತಿ। ಪರಿಳಾಹಸಮಯೇ ಪನ ಸಕ್ಕಾ ಸಬ್ಬರತ್ತಿಂ ಅಜ್ಝೋಕಾಸೇ ವಸಿತುಂ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಸಕ್ಕಾ, ಸೀತುಣ್ಹಕಾಲೇ ಪನ ನ ದಾತಬ್ಬತ್ತಾ ಪರಿಳಾಹಸಮಯೇಪಿ ನ ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಏಕಮಞ್ಚಟ್ಠಾನೇ ವಾ ಏಕಪೀಠಕಟ್ಠಾನೇ ವಾ ತಿಣ್ಣಂ ಜನಾನಂ ನಿಸೀದನಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಮಹಾಥೇರೇನಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಮಹಾಥೇರೇನ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ನಿದ್ದಾಗರುಕೋತಿ ನಿದ್ದಾಯ ಗರುಕಾರಕೋ। ಸೀತಂ ಅನುದಹತೀತಿ ಸೀತಂ ಮಂ ಪೀಳೇತಿ। ತೇನಾತಿ ಮಹಾಥೇರೇನ। ದುತಿಯತ್ಥೇರೇನಾಪೀತಿ ಪಿಸದ್ದೋ ಮಹಾಥೇರಂ ಅಪೇಕ್ಖತಿ। ವುತ್ತನಯೇನೇವಾತಿ ‘‘ಉಕ್ಕಾಸಿತ್ವಾ’’ತಿಆದಿನಾ ವುತ್ತನಯೇನೇವ। ಏವನ್ತಿಆದಿ ನಿಗಮನಂ। ಜಮ್ಬುದೀಪೇ ಪನ ಏಕಚ್ಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಾಹೇನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಂ ವಾ ಪೀಠಟ್ಠಾನಂ ವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಅಯನ್ತಿಆದಿ ಪುರಿಮವಚನಸ್ಸ ನಿಗಮನವಸೇನ ಪಚ್ಛಿಮವಚನಸ್ಸ ಕಥನತ್ಥಾಯ ವುತ್ತವಚನಂ।
Bahūsūti tayo ādiṃ katvā bahūsu bhikkhūsu. Pahotīti ekekassa bhikkhussa pahoti. Tatthāti pariveṇe. Tassevāti pariveṇasāmikasseva. Evaṃ apahontesūti evaṃ pariveṇagghena apahontesu. Pāsādagghenāti vihārasaṅkhātassa pāsādassa paricchedena. Ovarakagghenāti gabbhassa paricchedena. Seyyagghenāti catupañcahatthappamāṇāya seyyāya paricchedena. Mañcaṭṭhānenāti dvihatthavitthārassa catuhatthaāyāmassa mañcassa ṭhānena. Ekamañcaṭṭhānassa dvinnaṃ pīṭhakānaṃ ṭhānattā vuttaṃ ‘‘ekapīṭhakaṭṭhānavasenā’’ti. Idaṃ nisīdituṃ sakkuṇeyyavasena vuttaṃ. Sace na sakkā nisīdituṃ, na dātabbaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘bhikkhuno pana ṭhitokāsamattaṃ na gāhetabba’’nti. Etanti ṭhitokāsamattaṃ. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Ekamañcaṭṭhānassa tiṇṇaṃ janānaṃ ekapīṭhakaṭṭhānabhāvena apahontattā vuttaṃ ‘‘ekaṃ mañcaṭṭhānaṃ vā tiṇṇaṃ janānaṃ dātabba’’nti. Hīti saccaṃ. ‘‘Sītasamaye’’ti iminā uṇhasamayepi sabbadivasaṃ ajjhokāse vasituṃ na sakkāti dīpeti. Pariḷāhasamaye pana sakkā sabbarattiṃ ajjhokāse vasituṃ. Kiñcāpi sakkā, sītuṇhakāle pana na dātabbattā pariḷāhasamayepi na dātabbanti veditabbaṃ. Ekamañcaṭṭhāne vā ekapīṭhakaṭṭhāne vā tiṇṇaṃ janānaṃ nisīdanākāraṃ dassento āha ‘‘mahātherenā’’tiādi. Tattha mahātherena vattabbanti sambandho. Niddāgarukoti niddāya garukārako. Sītaṃ anudahatīti sītaṃ maṃ pīḷeti. Tenāti mahātherena. Dutiyattherenāpīti pisaddo mahātheraṃ apekkhati. Vuttanayenevāti ‘‘ukkāsitvā’’tiādinā vuttanayeneva. Evantiādi nigamanaṃ. Jambudīpe pana ekacce bhikkhū gāhentīti sambandho. Kiñcideva mañcaṭṭhānaṃ vā pīṭhaṭṭhānaṃ vāti yojanā. Ayantiādi purimavacanassa nigamanavasena pacchimavacanassa kathanatthāya vuttavacanaṃ.
ವಸ್ಸಾವಾಸೇ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹೋ ಏವಂ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ। ಆಗನ್ತುಕವತ್ತನ್ತಿ ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸ ವತ್ತಂ। ಅಞ್ಞತ್ಥಾತಿ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ। ಗನ್ತ್ವಾ ವಸಿತುಕಾಮೇನ ಆಗನ್ತುಕೇನಾತಿ ಯೋಜನಾ। ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸಮೇವಾತಿ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗಮನದಿವಸೇಯೇವ। ತತ್ಥಾತಿ ಅಞ್ಞಂ ಠಾನಂ। ನಗನ್ತಬ್ಬಕಾರಣಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ವಸನಟ್ಠಾನಂ ವಾ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಹೀತಿ ಯಸ್ಮಾ। ತತ್ರಾತಿ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ। ತೇನಾತಿ ಸಮ್ಬಾಧಅಸಮ್ಪಜ್ಜನಕಾರಣಾ। ತಸ್ಮಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ನ ಫಾಸುಂ ವಿಹರೇಯ್ಯ, ತಸ್ಮಾ। ತಂ ವಿಹಾರನ್ತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ವಸಿತುಕಾಮೋ, ತಂ ವಿಹಾರಂ। ತತ್ಥಾತಿ ವಿಹಾರೇ, ವಸನ್ತೋ ಸುಖಂ ವಸಿಸ್ಸತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಉದ್ದೇಸತ್ಥಿಕೋತಿ ಉದ್ದೇಸಂ ಅತ್ಥಿಕೋ, ಉದ್ದೇಸೇನ ವಾ। ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಸಪ್ಪಾಯತನ್ತಿ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನೇನ, ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಸ್ಸ ವಾ ಸಪ್ಪಾಯಭಾವಂ।
Vassāvāse senāsanaggāho evaṃ veditabboti yojanā. Āgantukavattanti āgantukassa vattaṃ. Aññatthāti aññasmiṃ ṭhāne. Gantvā vasitukāmena āgantukenāti yojanā. Vassūpanāyikadivasamevāti vassaṃ upagamanadivaseyeva. Tatthāti aññaṃ ṭhānaṃ. Nagantabbakāraṇaṃ dassento āha ‘‘vasanaṭṭhānaṃ vā hī’’tiādi. Hīti yasmā. Tatrāti aññasmiṃ ṭhāne. Tenāti sambādhaasampajjanakāraṇā. Tasmāti yasmā na phāsuṃ vihareyya, tasmā. Taṃ vihāranti yasmiṃ vasitukāmo, taṃ vihāraṃ. Tatthāti vihāre, vasanto sukhaṃ vasissatīti sambandho. Uddesatthikoti uddesaṃ atthiko, uddesena vā. Kammaṭṭhānasappāyatanti kammaṭṭhānena, kammaṭṭhānassa vā sappāyabhāvaṃ.
ತತ್ಥಾತಿ ಅಞ್ಞವಿಹಾರಂ। ಗಚ್ಛನ್ತೇನ ಘಟ್ಟೇತಬ್ಬೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಘಟ್ಟೇತಬ್ಬಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ನ ತತ್ಥಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ತತ್ಥಾತಿ ಸಕಟ್ಠಾನೇ। ಕಿಂ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾತಿ ಆಹ ‘‘ತುಮ್ಹೇ’’ತಿಆದಿ। ಸಲಾಕಭತ್ತಾದೀನಿ ವಾ ಯಾಗುಖಜ್ಜಕಾದೀನಿ ವಾ ನತ್ಥಿ ನ ವಿಜ್ಜನ್ತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಉಪೋಸಥಾಗಾರಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತುಮ್ಹಾಕಂ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಇದಂ ತಾಳಞ್ಚೇವ ಇಮಂ ಸೂಚಿಞ್ಚ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಥಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಗಮಿಯವತ್ತನ್ತಿ ಗಮಿಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ವತ್ತಂ। ‘‘ದಹರೇಹೀ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ಉಕ್ಖಿಪಾಪೇತ್ವಾ’’ತಿ ಚ ‘‘ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ’’ತಿ ಚ ಪದದ್ವಯೇ ಕಾರಿತಕಮ್ಮಂ, ‘‘ಪತ್ತಚೀವರಭಣ್ಡಿಕಾಯೋ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ಉಕ್ಖಿಪಾಪೇತ್ವಾ’’ತಿ ಪದೇ ಧಾತುಕಮ್ಮಂ, ‘‘ತೇಲನಾಳಿಕತ್ತರದಣ್ಡಾದೀನೀ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ’’ತಿ ಪದೇ ಧಾತುಕಮ್ಮಮೇವ। ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೇನಾತಿ ಅತ್ತಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೇನ। ವಿತಕ್ಕನ್ತಿ ಪಚ್ಚಯಬಾಹುಲ್ಲಿಕವಿತಕ್ಕಂ। ‘‘ಸಪರಿವಾರ’’ನ್ತಿ ಪದಂ ‘‘ಗಚ್ಛನ್ತಞ್ಚಾ’’ತಿ ಪದೇ ಕಿರಿಯಾವಿಸೇಸನಂ। ಏವಞ್ಹಿ ಸತಿ ಸಪರಿವಾರಂ ಗಚ್ಛನ್ತಞ್ಚಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ನ’’ನ್ತಿ ಪದೇ ಪನ ಕಾರಕವಿಸೇಸನಂ। ಏವಞ್ಹಿ ಸತಿ ಸಪರಿವಾರಂ ನಂ ಭಿಕ್ಖುನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ದಿಸ್ವಾ’’ತಿ ಪದೇ ಚ ಕಿರಿಯಾವಿಸೇಸನಮೇವ। ಏವಞ್ಹಿ ಸತಿ ಗಚ್ಛನ್ತಞ್ಚ ನಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಸಪರಿವಾರಂ ದಿಸ್ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಮನುಸ್ಸಾ ವದನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತೇಸೂತಿ ಮನುಸ್ಸೇಸು। ಏಕೋ ಪಣ್ಡಿತಮನುಸ್ಸೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಯಂ ಕಾಲೋ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕಾಲೋ ನಾಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಯತ್ಥಾತಿ ಠಾನೇ। ತಸ್ಸಾತಿ ಏಕಸ್ಸ ಪಣ್ಡಿತಮನುಸ್ಸಸ್ಸ, ವಚನನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಯಾಚನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ । ಅಞ್ಞತ್ಥಾತಿ ಅಞ್ಞಂ ಠಾನಂ। ಮೇಜ್ಜನ್ತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಿನೇಹನ್ತೀತಿ ಮಿತ್ತಾ। ಸುಖದುಕ್ಖೇಸು ಅಮಾ ಸಹ ವತ್ತನ್ತೀತಿ ಅಮಚ್ಚಾ। ಮಿತ್ತಾಯೇವ ಅಮಚ್ಚಾತಿ ಮಿತ್ತಾಮಚ್ಚಾ, ತೇ। ಸಮ್ಮನ್ತಯಿತ್ವಾತಿ ಸಮಂ, ಸಮ್ಮಾ ವಾ ಮನ್ತಯಿತ್ವಾ। ಇಧೇವಾತಿ ಗಾಮೇ ಏವ, ವಿಹಾರೇ ಏವ ವಾ। ಕಸ್ಮಾ ಸಾದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ನನು ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಅಕಪ್ಪಿಯಞ್ಚ ಸಾವಜ್ಜಞ್ಚಾತಿ ಆಹ ‘‘ಸಬ್ಬಞ್ಹೇತಂ ಕಪ್ಪಿಯಞ್ಚೇವ ಅನವಜ್ಜಞ್ಚಾ’’ತಿ। ಹಿ ಯಸ್ಮಾ ಏತಂ ಸಬ್ಬಂ ಕಪ್ಪಿಯಞ್ಚ ಅನವಜ್ಜಞ್ಚ, ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬಂ ಸಾದಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ವುತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಉಭಯಮ್ಪೀತಿ ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಕುರುನ್ದೀಸು ವುತ್ತವಚನವಸೇನ ಉಭಯಮ್ಪಿ ಏತಂ ವಚನನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Tatthāti aññavihāraṃ. Gacchantena ghaṭṭetabboti sambandho. Ghaṭṭetabbākāraṃ dassento āha ‘‘na tatthā’’tiādi. Tattha tatthāti sakaṭṭhāne. Kiṃ na vattabbāti āha ‘‘tumhe’’tiādi. Salākabhattādīni vā yāgukhajjakādīni vā natthi na vijjantīti yojanā. Uposathāgārassa parikkhāroti sambandho. Tumhākaṃ vihārassa idaṃ tāḷañceva imaṃ sūciñca sampaṭicchathāti yojanā. Gamiyavattanti gamikānaṃ bhikkhūnaṃ vattaṃ. ‘‘Daharehī’’ti padaṃ ‘‘ukkhipāpetvā’’ti ca ‘‘gāhāpetvā’’ti ca padadvaye kāritakammaṃ, ‘‘pattacīvarabhaṇḍikāyo’’ti padaṃ ‘‘ukkhipāpetvā’’ti pade dhātukammaṃ, ‘‘telanāḷikattaradaṇḍādīnī’’ti padaṃ ‘‘gāhāpetvā’’ti pade dhātukammameva. Attānaṃ dassentenāti attānaṃ manussānaṃ pakāsentena. Vitakkanti paccayabāhullikavitakkaṃ. ‘‘Saparivāra’’nti padaṃ ‘‘gacchantañcā’’ti pade kiriyāvisesanaṃ. Evañhi sati saparivāraṃ gacchantañcāti sambandho. ‘‘Na’’nti pade pana kārakavisesanaṃ. Evañhi sati saparivāraṃ naṃ bhikkhunti sambandho. ‘‘Disvā’’ti pade ca kiriyāvisesanameva. Evañhi sati gacchantañca naṃ bhikkhuṃ saparivāraṃ disvāti sambandho. Manussā vadantīti sambandho. Tesūti manussesu. Eko paṇḍitamanussoti sambandho. Ayaṃ kālo vassūpanāyikakālo nāmāti yojanā. Yatthāti ṭhāne. Tassāti ekassa paṇḍitamanussassa, vacananti sambandho. Te manussā yācantīti sambandho . Aññatthāti aññaṃ ṭhānaṃ. Mejjanti aññamaññaṃ sinehantīti mittā. Sukhadukkhesu amā saha vattantīti amaccā. Mittāyeva amaccāti mittāmaccā, te. Sammantayitvāti samaṃ, sammā vā mantayitvā. Idhevāti gāme eva, vihāre eva vā. Kasmā sādituṃ vaṭṭati, nanu sabbametaṃ akappiyañca sāvajjañcāti āha ‘‘sabbañhetaṃ kappiyañceva anavajjañcā’’ti. Hi yasmā etaṃ sabbaṃ kappiyañca anavajjañca, tasmā sabbaṃ sādituṃ vaṭṭatīti yojanā. Kurundiyaṃ pana vuttanti sambandho. Ubhayampīti mahāaṭṭhakathākurundīsu vuttavacanavasena ubhayampi etaṃ vacananti sambandho.
ಆವಾಸಿಕವತ್ತಂ ವಿತ್ಥಾರೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಪಟಿಕಚ್ಚೇವಾತಿ ಆಗನ್ತುಕಾನಂ ಆಗತತೋ ಪಠಮಮೇವ। ಪಧಾನಘರವಿಹಾರಮಗ್ಗೋತಿ ಪಧಾನಘರಮಗ್ಗೋ ಚ ವಿಹಾರಮಗ್ಗೋ ಚ। ಮುದ್ದವೇದಿಕಾಯಾತಿ ಚೇತಿಯಸ್ಸ ಹಮ್ಮಿಯವೇದಿಕಾಯ। ಕಸ್ಮಾ ಇದಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬಂ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ವಸ್ಸಂ ವಸಿತುಕಾಮಾ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ। ವಸ್ಸಂ ವಸಿತುಕಾಮಾ ಸುಖಂ ವಸಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಕತಪರಿಕಮ್ಮೇಹಿ ಆವಾಸಿಕೇಹೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಯತೋ ಕುಲತೋ ಪಕತಿಯಾ ಲಬ್ಭತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಕುಲೇ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ನ ದಿನ್ನಪುಬ್ಬನ್ತಿ ಪುಬ್ಬೇ ನ ದಿನ್ನಂ। ಹೀತಿ ಯಸ್ಮಾ। ಉಪದ್ದುತಾತಿ ಉಪಗನ್ತ್ವಾ, ಭುಸಂ ವಾ ಪೀಳಿತಾ। ತತ್ಥಾತಿ ಮನುಸ್ಸೇಸು। ಯೇತಿ ಮನುಸ್ಸಾ। ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕೇ ಗಾಹಿತೇತಿ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕೇ ಸೇನಾಸನೇ ಗಾಹಾಪಿಯಮಾನೇ। ಗಾಹಿತಭಿಕ್ಖೂನನ್ತಿ ಗಾಹಾಪಿತಭಿಕ್ಖೂನಂ। ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕನ್ತಿ ವಸ್ಸಂ ಆವಸನ್ತಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ ಚೀವರಂ। ಗಾಹಣಕಾಲೋತಿ ಗಾಹಾಪನಕಾಲೋ। ಉಪಕಟ್ಠೋತಿ ಆಸನ್ನೋ। ಛಾತಕಾದೀಹೀತಿ ಆದಿಸದ್ದೇನ ರೋಗಾದಯೋ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಯನ್ತಿ ಚೀವರಂ। ತತೋತಿ ಚೀವರತೋ। ತನ್ತಿ ವಚನಂ। ತದನುರೂಪೇನಾತಿ ತೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ವಚನಸ್ಸಾನುರೂಪೇನ। ತೇಸಂ ತೇಸನ್ತಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ, ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಚೀವರನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Āvāsikavattaṃ vitthārento āha ‘‘paṭikacceva hī’’tiādi. Tattha paṭikaccevāti āgantukānaṃ āgatato paṭhamameva. Padhānagharavihāramaggoti padhānagharamaggo ca vihāramaggo ca. Muddavedikāyāti cetiyassa hammiyavedikāya. Kasmā idampi sabbaṃ kātabbanti āha ‘‘vassaṃ vasitukāmā hī’’tiādi. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Vassaṃ vasitukāmā sukhaṃ vasissantīti sambandho. Kataparikammehi āvāsikehīti sambandho. Yato kulato pakatiyā labbhati, tasmiṃ kule vassāvāsikaṃ pucchitabbanti yojanā. Na dinnapubbanti pubbe na dinnaṃ. Hīti yasmā. Upaddutāti upagantvā, bhusaṃ vā pīḷitā. Tatthāti manussesu. Yeti manussā. Vassāvāsike gāhiteti vassāvāsike senāsane gāhāpiyamāne. Gāhitabhikkhūnanti gāhāpitabhikkhūnaṃ. Vassāvāsikanti vassaṃ āvasantānaṃ dātabbaṃ cīvaraṃ. Gāhaṇakāloti gāhāpanakālo. Upakaṭṭhoti āsanno. Chātakādīhīti ādisaddena rogādayo saṅgaṇhāti. Yanti cīvaraṃ. Tatoti cīvarato. Tanti vacanaṃ. Tadanurūpenāti tesaṃ manussānaṃ vacanassānurūpena. Tesaṃ tesanti manussānaṃ, vassāvāsikaṃ cīvaranti sambandho.
ಯಸ್ಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ। ಸೋತಿ ಭಿಕ್ಖು। ಇತಿ ವದನ್ತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ತನ್ತಿ ಚೀವರಂ। ಪಟಿಕ್ಕಮ್ಮಾತಿ ಪಟಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ। ವಿಹಾರತೋ ಅಪಸಕ್ಕಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತ್ರಾತಿ ಗಾಮೇ। ಉಪನಿಕ್ಖೇಪಂ ಠಪೇತ್ವಾತಿ ಕಪ್ಪಿಯವತ್ಥುಂ ವಾ ಅಕಪ್ಪಿಯವತ್ಥುಂ ವಾ ಆರಾಮಿಕಾದೀನಂ ಹತ್ಥೇ ಉಪನಿಕ್ಖೇಪಂ ಠಪೇತ್ವಾ। ವಿಹಾರೇತಿ ವಿಹಾರಸ್ಸ, ವಿಹಾರೇ ವಸ್ಸಂ ವಸನ್ತಸ್ಸ ವಾ। ಅಪುಚ್ಛಿತ್ವಾಪೀತಿ ಪಿಸದ್ದೇನ ‘‘ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾಪೀ’’ತಿ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ತೇಸನ್ತಿಕುಲಾನಂ। ವತ್ತನ್ತಿ ಜಗ್ಗನಾದಿವತ್ತಂ। ತೇಸನ್ತಿ ಕುಲಾನಂ। ಆಗತಞ್ಚ ತನ್ತಿ ತಂ ಪಂಸುಕೂಲಿಕಂ ಆಗತಞ್ಚ ವದನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತೇನಾತಿ ಪಂಸುಕೂಲಿಕೇನ। ದಾತುಂ ನ ಇಚ್ಛನ್ತೀತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಆಚಿಕ್ಖನ್ತೇಪಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಾತುಂ ನ ಇಚ್ಛನ್ತಿ। ಸಭಾಗೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಅತ್ತನಾ ಸಭಾಗೋ ಭಿಕ್ಖು। ಏತನ್ತಿ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ। ಪಂಸುಕೂಲಿಕಸ್ಸ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಕಸ್ಮಾ? ಗಹಪತಿಚೀವರತ್ತಾ। ಇತೀತಿಆದಿ ನಿಗಮನಂ। ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯೇತಿ ಸದ್ಧಾಯ ದಾತಬ್ಬೇ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಲಾಭವಿಸಯೇ।
Yassāti bhikkhuno. Soti bhikkhu. Iti vadantīti yojanā. Tanti cīvaraṃ. Paṭikkammāti paṭikkamitvā. Vihārato apasakkitvāti attho. Tatrāti gāme. Upanikkhepaṃ ṭhapetvāti kappiyavatthuṃ vā akappiyavatthuṃ vā ārāmikādīnaṃ hatthe upanikkhepaṃ ṭhapetvā. Vihāreti vihārassa, vihāre vassaṃ vasantassa vā. Apucchitvāpīti pisaddena ‘‘pucchitvāpī’’ti atthaṃ dasseti. Tesantikulānaṃ. Vattanti jagganādivattaṃ. Tesanti kulānaṃ. Āgatañca tanti taṃ paṃsukūlikaṃ āgatañca vadantīti sambandho. Tenāti paṃsukūlikena. Dātuṃ na icchantīti saṅghassa ācikkhantepi saṅghassa dātuṃ na icchanti. Sabhāgo bhikkhūti attanā sabhāgo bhikkhu. Etanti vassāvāsikaṃ. Paṃsukūlikassa na vaṭṭati, kasmā? Gahapaticīvarattā. Itītiādi nigamanaṃ. Saddhādeyyeti saddhāya dātabbe vassāvāsikalābhavisaye.
ತತ್ರುಪ್ಪಾದೇತಿ ತಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಕಲಾಭವಿಸಯೇ। ಭಣ್ಡಪಟಿಚ್ಛಾದನನ್ತಿ ಪಟಿಚ್ಛಾದನಚೀವರಭಣ್ಡಂ। ಚೀವರಭಣ್ಡಮೇವ ಹಿ ಯಸ್ಮಾ ಅನೇನ ಸರೀರಂ ಪಟಿಚ್ಛಾದಿಯತಿ, ತಸ್ಮಾ ಭಣ್ಡಪಟಿಚ್ಛಾದನನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಗಾಹೇಥಾತಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಗಾಹಾಪೇಥ। ಗಾಹೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಗಾಹಾಪೇತಬ್ಬಂ। ವತ್ಥು ಪನಾತಿ ಸಾಟಕತೋ ಅಞ್ಞಂ ಕಪ್ಪಿಯಂ ವಾ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ವಾ ವತ್ಥು ಪನ। ಕಸ್ಮಾ ವಟ್ಟತಿಯೇವ, ನನು ಅಕಪ್ಪಿಯವತ್ಥು ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕಾನಞ್ಹಿ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಹಿ ಯಸ್ಮಾ ಅನುಞ್ಞಾತಂ, ತಸ್ಮಾ ವಟ್ಟತಿಯೇವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ದಿನ್ನವತ್ಥುತೋ ಉಪ್ಪನ್ನನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Tatruppādeti tasmiṃ vihāre uppajjanakalābhavisaye. Bhaṇḍapaṭicchādananti paṭicchādanacīvarabhaṇḍaṃ. Cīvarabhaṇḍameva hi yasmā anena sarīraṃ paṭicchādiyati, tasmā bhaṇḍapaṭicchādananti vuccati. Gāhethāti bhikkhūhi gāhāpetha. Gāhetabbanti bhikkhūhi gāhāpetabbaṃ. Vatthu panāti sāṭakato aññaṃ kappiyaṃ vā akappiyaṃ vā vatthu pana. Kasmā vaṭṭatiyeva, nanu akappiyavatthu na vaṭṭatīti āha ‘‘kappiyakārakānañhi’’tiādi. Tattha hi yasmā anuññātaṃ, tasmā vaṭṭatiyevāti yojanā. Dinnavatthuto uppannanti sambandho.
ಯನ್ತಿ ವತ್ಥು ದಿನ್ನನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏತ್ಥಾತಿ ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕಾನಂ ಹತ್ಥೇ ದಿನ್ನವತ್ಥೂಸು। ತನ್ತಿ ವತ್ಥು ಉಪನಾಮೇನ್ತೇಹೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಗರುಭಣ್ಡಂ ಹೋತಿ, ಗರುಭಣ್ಡತ್ತಾ ಅಞ್ಞೇಸು ಪಚ್ಚಯೇಸು ನ ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಪುಗ್ಗಲವಸೇನೇವಾತಿ ‘‘ಭಿಕ್ಖೂ ಚೀವರೇನ ಕಿಲಮನ್ತಿ, ಏತ್ತಕಂ ನಾಮ ತಣ್ಡುಲಭಾಗಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಚೀವರಂ ಕಾತುಂ ರುಚ್ಚತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿನಾ ಪುಗ್ಗಲಂ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ಪುಗ್ಗಲವಸೇನೇವ। ಸಙ್ಘವಸೇನಾತಿ ‘‘ಸಙ್ಘೋ ಚೀವರೇನ ಕಿಲಮತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಸಙ್ಘವಸೇನ ನ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲವಸೇನ ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಸ್ಸ ಅಕತ್ತಬ್ಬತಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ವತ್ಥುವಸೇನ ತಸ್ಸೇವ ಅಕತ್ತಬ್ಬತಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಜಾತರೂಪರಜತವಸೇನಾಪೀ’’ತಿಆದಿ। ಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡವಸೇನಾತಿ ಚೀವರತಣ್ಡುಲೇಹಿ ಅವಸೇಸಸ್ಸ ಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡಸ್ಸ ವಸೇನ। ಚೀವರತಣ್ಡುಲಾನಞ್ಹಿ ವಿಸುಂ ಗಹಿತತ್ತಾ ‘‘ಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡವಸೇನಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ ತೇಹಿ ಅವಸೇಸೋ ಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡೋವ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ತಂ ಪನಾತಿ ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಂ ಪನ। ಕತ್ತಬ್ಬಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಇದಾನೀ’’ತಿಆದಿ। ಸುಭಿಕ್ಖನ್ತಿ ಸಮಿದ್ಧಭಿಕ್ಖಂ। ಸುಲಭಪಿಣ್ಡನ್ತಿ ಸುಖೇನ ಲಭಪಿಣ್ಡಂ। ದ್ವೀಹಿ ಪದೇಹಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಕಾರಣಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ಸುಭಿಕ್ಖತ್ತಾ ಸುಲಭಪಿಣ್ಡಂ, ಸುಲಭಪಿಣ್ಡತ್ತಾ ಸುಭಿಕ್ಖನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
Yanti vatthu dinnanti sambandho. Etthāti kappiyakārakānaṃ hatthe dinnavatthūsu. Tanti vatthu upanāmentehīti sambandho. Garubhaṇḍaṃ hoti, garubhaṇḍattā aññesu paccayesu na upanāmetabbanti adhippāyo. Puggalavasenevāti ‘‘bhikkhū cīvarena kilamanti, ettakaṃ nāma taṇḍulabhāgaṃ bhikkhūnaṃ cīvaraṃ kātuṃ ruccati saṅghassā’’tiādinā puggalaṃ parāmasitvā puggalavaseneva. Saṅghavasenāti ‘‘saṅgho cīvarena kilamatī’’tiādinā saṅghavasena na kātabbanti sambandho. Evaṃ puggalavasena apalokanakammassa akattabbataṃ dassetvā idāni vatthuvasena tasseva akattabbataṃ dassento āha ‘‘jātarūparajatavasenāpī’’tiādi. Kappiyabhaṇḍavasenāti cīvarataṇḍulehi avasesassa kappiyabhaṇḍassa vasena. Cīvarataṇḍulānañhi visuṃ gahitattā ‘‘kappiyabhaṇḍavasenā’’ti ettha tehi avaseso kappiyabhaṇḍova gahetabbo. Taṃ panāti apalokanakammaṃ pana. Kattabbākāraṃ dassento āha ‘‘idānī’’tiādi. Subhikkhanti samiddhabhikkhaṃ. Sulabhapiṇḍanti sukhena labhapiṇḍaṃ. Dvīhi padehi aññamaññassa kāraṇaṃ dasseti, subhikkhattā sulabhapiṇḍaṃ, sulabhapiṇḍattā subhikkhanti vuttaṃ hoti.
ಏವಂ ಚೀವರಪಚ್ಚಯಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಸೇನಾಸನಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಕಾಲೇತಿ ಗಾಹಾಪನಸ್ಸ ಕಾಲೇ। ವುತ್ತನ್ತಿ ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯ ವುತ್ತಂ। ಕಸ್ಮಾ ದ್ವೇ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಾ, ನನು ಏಕಮ್ಪಿ ಸಮ್ಮನ್ನಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಏವಞ್ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಹಿ ಯಸ್ಮಾ ಗಾಹೇಸ್ಸತಿ, ತಸ್ಮಾ ದ್ವೇ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಏಕೇನ ಹಿ ಸಮ್ಮುತಿಲದ್ಧೇನ ಸಕ್ಕಾ ಪರಂ ಗಾಹಾಪೇತುಂ, ಅತ್ತನಾ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಪಾಪೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ, ತಸ್ಮಾ ದ್ವೀಸು ಸಮ್ಮತೇಸು ನವಕೋ ವುಡ್ಢಸ್ಸ, ವುಡ್ಢೋ ಚ ನವಕಸ್ಸಾತಿ ಉಭೋ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಗಾಹೇಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಾತಿ ಏಕತೋ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಾ। ಅಟ್ಠಪಿ ಸೋಳಸಪೀತಿ ಏತ್ಥ ಪಿಸದ್ದೇನ ತತೋ ಅಧಿಕಮ್ಪಿ ಏಕತೋ ಸಮ್ಮನ್ನಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ದೀಪೇತಿ। ಸತ್ತಸತಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಉಬ್ಬಾಹಿಕಸಮ್ಮುತಿಯಂ (ಚೂಳವ॰ ೪೫೬) ಅಟ್ಠಪಿ ಜನಾ ಏಕತೋವ ಸಮ್ಮತಾತಿ ವಚನಞ್ಚೇತ್ಥ ಸಾಧಕಂ। ನಿಗ್ಗಹಕಮ್ಮಮೇವ ಹಿ ಸಙ್ಘೋ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ನ ಕರೋತೀತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ತೇಸನ್ತಿ ಅಟ್ಠಸೋಳಸಜನಾನಂ, ಸಮ್ಮುತಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಕಿನ್ತಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಚೇತಿಯಘರ’’ನ್ತಿಆದಿ।
Evaṃ cīvarapaccayaṃ sallakkhetvā senāsanaṃ sallakkhetabbanti sambandho. Kāleti gāhāpanassa kāle. Vuttanti mahāaṭṭhakathāya vuttaṃ. Kasmā dve sammannitabbā, nanu ekampi sammannituṃ vaṭṭatīti āha ‘‘evañhī’’tiādi. Tattha hi yasmā gāhessati, tasmā dve sammannitabbāti yojanā. Ekena hi sammutiladdhena sakkā paraṃ gāhāpetuṃ, attanā pana attano pāpetuṃ na sakkā, tasmā dvīsu sammatesu navako vuḍḍhassa, vuḍḍho ca navakassāti ubho aññamaññaṃ gāhessantīti adhippāyo. Sammannitabbāti ekato sammannitabbā. Aṭṭhapi soḷasapīti ettha pisaddena tato adhikampi ekato sammannituṃ vaṭṭatīti dīpeti. Sattasatikakkhandhake ubbāhikasammutiyaṃ (cūḷava. 456) aṭṭhapi janā ekatova sammatāti vacanañcettha sādhakaṃ. Niggahakammameva hi saṅgho saṅghassa na karotīti daṭṭhabbaṃ. Tesanti aṭṭhasoḷasajanānaṃ, sammuti vaṭṭatiyevāti sambandho. Kinti sallakkhetabbanti āha ‘‘cetiyaghara’’ntiādi.
ಆಸನಘರನ್ತಿ ಪಟಿಮಾಘರಂ। ಮಗ್ಗಪೋಕ್ಖರಣೀನಂ ಸಮೀಪೇ ಕತಾ ಸಾಲಾಯೋ ಉಪಚಾರವಸೇನ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ‘‘ಮಗ್ಗೋ’’ತಿ ಚ ‘‘ಪೋಕ್ಖರಣೀ’’ತಿ ಚ। ತಾ ಹಿ ಸಾಲಾಯೋ ಉಪಚಾರಸೀಮಬ್ಭನ್ತರಗತೇ ಗಾಮಾಭಿಮುಖಮಗ್ಗೇ ಚ ಅನ್ತೋಉಪಚಾರಸೀಮಾಯಂ ಖಣಿತಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಪೋಕ್ಖರಣಿಯೋ ಚ ಕರೀಯನ್ತಿ, ಇತಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಅಸೇನಾಸನಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸೇನಾಸನಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ವಿಹಾರೋ’’ತಿಆದಿ। ರುಕ್ಖಮೂಲನ್ತಿ ಛನ್ನಕವಾಟಬದ್ಧರುಕ್ಖಮೂಲಂ। ಏಸೇವ ನಯೋ ವೇಳುಗುಮ್ಬೇಪಿ। ಗಾಹೇನ್ತೇನ ಚ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾನೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಙ್ಘಿಕೋತಿ ತತ್ರುಪ್ಪಾದೋ। ತೇಸೂತಿ ದ್ವೀಸು ಚೀವರಪಚ್ಚಯೇಸು। ಯನ್ತಿ ಚೀವರಪಚ್ಚಯಂ। ತಸ್ಸಾತಿ ಚೀವರಪಚ್ಚಯಸ್ಸ। ಠಿತಿಕತೋತಿ ಪಬನ್ಧವಸೇನ ಠಿತಟ್ಠಾನತೋ। ಇತರೋತಿ ಪಠಮಂ ಗಹಿತಚೀವರಪಚ್ಚಯತೋ ಇತರೋ।
Āsanagharanti paṭimāgharaṃ. Maggapokkharaṇīnaṃ samīpe katā sālāyo upacāravasena vuccanti ‘‘maggo’’ti ca ‘‘pokkharaṇī’’ti ca. Tā hi sālāyo upacārasīmabbhantaragate gāmābhimukhamagge ca antoupacārasīmāyaṃ khaṇitā yattha katthaci pokkharaṇiyo ca karīyanti, iti sallakkhetabbanti yojanā. Asenāsanaṃ dassetvā senāsanaṃ dassento āha ‘‘vihāro’’tiādi. Rukkhamūlanti channakavāṭabaddharukkhamūlaṃ. Eseva nayo veḷugumbepi. Gāhentena ca gāhetabbānīti sambandho. Saṅghikoti tatruppādo. Tesūti dvīsu cīvarapaccayesu. Yanti cīvarapaccayaṃ. Tassāti cīvarapaccayassa. Ṭhitikatoti pabandhavasena ṭhitaṭṭhānato. Itaroti paṭhamaṃ gahitacīvarapaccayato itaro.
ಅಪ್ಪತಾಯಾತಿ ಅಪ್ಪಭಾವತೋ, ಗಾಹಿಯಮಾನೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪರಿವೇಣಗ್ಘೇನಾತಿ ಪರಿವೇಣಪರಿಚ್ಛೇದೇನ। ಲಭನ್ತೀತಿ ಪರಿವೇಣಸಾಮಿಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಲಭನ್ತಿ। ತನ್ತಿ ಪರಿವೇಣಂ। ವಿಜಟೇತ್ವಾತಿ ವಿಜಟಂ ಕತ್ವಾ, ದ್ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾ ಕೋಟ್ಠಾಸೇ ಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾತಿ ಭಾಗಕೋಟ್ಠಾಸಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ। ನ ಏವಂ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಯಥಾ ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ಆಹ, ತಥಾ ನ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಕಾತಬ್ಬಕಾರಣಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಮನುಸ್ಸಾ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥಾತಿ ಪರಿವೇಣೇ, ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ ಇತಿ ಆಹಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಏತ್ಥಾತಿ ಏತಸ್ಮಿಂ ಗಾಹಣಟ್ಠಾನೇ। ಪಟಿಕ್ಕೋಸತೀತಿ ಪಟಿಸೇಧೇತಿ। ಪಟಿಕ್ಕೋಸನಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಮಾ ಆವುಸೋ’’ತಿಆದಿ। ಇತಿ ವುತ್ತಂ, ಇತಿ ಪಟಿಕ್ಕೋಸತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಏಕೋ ಹಿ ಇತಿಸದ್ದೋ ಲುತ್ತನಿದ್ದಿಟ್ಠೋ। ತಸ್ಸಾತಿ ಮಹಾಥೇರಸ್ಸ। ಸಙ್ಗಹನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸಙ್ಗಹಂ। ತನ್ತಿ ಮಹಾಥೇರಂ।
Appatāyāti appabhāvato, gāhiyamāneti sambandho. Pariveṇagghenāti pariveṇaparicchedena. Labhantīti pariveṇasāmikā bhikkhū labhanti. Tanti pariveṇaṃ. Vijaṭetvāti vijaṭaṃ katvā, dve vā tayo vā koṭṭhāse katvāti attho. Pakkhipitvāti bhāgakoṭṭhāsaṃ pakkhipitvā. Na evaṃ kātabbanti yathā mahāsumatthero āha, tathā na kātabbanti attho. Akātabbakāraṇaṃ dassento āha ‘‘manussā hī’’tiādi. Tatthāti pariveṇe, pavisitabbaṃ iti āhāti yojanā. Etthāti etasmiṃ gāhaṇaṭṭhāne. Paṭikkosatīti paṭisedheti. Paṭikkosanākāraṃ dassento āha ‘‘mā āvuso’’tiādi. Iti vuttaṃ, iti paṭikkosatīti yojanā. Eko hi itisaddo luttaniddiṭṭho. Tassāti mahātherassa. Saṅgahanti bhikkhūnaṃ saṅgahaṃ. Tanti mahātheraṃ.
ಏವಂ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಏವಂ ವಕ್ಖಮಾನನಯೇನ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಪಚ್ಚಯಂ ಧಾರೇಥ, ಇತಿ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಪಾಪುಣಾತಿ ಆವುಸೋ ಇತಿ ವುತ್ತೇತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಗಹಿತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಗಣ್ಹಥ, ಗಣ್ಹಾಮೀ’’ತಿ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಕಾಲವಸೇನ ವುತ್ತತ್ತಾ ಗಹಿತಂ ಹೋತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅತೀತಅನಾಗತಕಾಲವಸೇನ ಅಗಹಿತಭಾವಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಸಚೇ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಸತುಪ್ಪಾದಮತ್ತನ್ತಿ ಗಹಣೇ ಸತಿಯಾ ಉಪ್ಪಾದನಮತ್ತಂ। ಏತ್ಥಾತಿ ಸೇನಾಸನಪಚ್ಚಯಗಹಣಟ್ಠಾನೇ।
Evaṃ vattabbanti evaṃ vakkhamānanayena vattabbaṃ. Paccayaṃ dhāretha, iti vattabbanti yojanā. Pāpuṇāti āvuso iti vutteti yojanā. ‘‘Gahitaṃ hotī’’ti iminā ‘‘gaṇhatha, gaṇhāmī’’ti paccuppannakālavasena vuttattā gahitaṃ hotīti dasseti. Atītaanāgatakālavasena agahitabhāvaṃ dassento āha ‘‘sace panā’’tiādi. Satuppādamattanti gahaṇe satiyā uppādanamattaṃ. Etthāti senāsanapaccayagahaṇaṭṭhāne.
ಯೋಪೀತಿ ಯಮ್ಪಿ। ಉಪಯೋಗತ್ಥೇ ಚೇತಂ ಪಚ್ಚತ್ತವಚನಂ, ಯಮ್ಪಿ ಪಚ್ಚಯಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಪಚ್ಚಯನ್ತಿ ಚ ಚೀವರಪಚ್ಚಯಂ। ಅಯಮ್ಪೀತಿ ಅಯಮ್ಪಿ ಪಚ್ಚಯೋ। ಪಿಸದ್ದೋ ಮಹಾಲಾಭಪರಿವೇಣೇ ಪಚ್ಚಯಂ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೇತಿ। ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಪರಿವೇಣೇತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಪಂಸುಕೂಲಿಕೇನ ಗಹಿತಪರಿವೇಣೇ ಏವ। ಅಞ್ಞಸ್ಸಾತಿ ಪಂಸುಕೂಲಿಕತೋ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ। ಪಂಸುಕೂಲಿಕೋ ‘‘ಅಹಂ ವಸಾಮೀ’’ತಿ ಸೇನಾಸನಂ ಜಗ್ಗಿಸ್ಸತಿ। ಇತರೋ ‘‘ಅಹಂ ಪಚ್ಚಯಂ ಗಣ್ಹಾಮೀ’’ತಿ ಸೇನಾಸನಂ ಜಗ್ಗಿಸ್ಸತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ದ್ವೀಹಿ ಕಾರಣೇಹೀತಿ ವಸನಗಹಣವಸೇನ ದ್ವೀಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ। ಪಂಸುಕೂಲಿಕೇ ಗಣ್ಹನ್ತೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಇಧಾತಿ ಸೇನಾಸನೇ। ತೇನಾತಿ ಪಂಸುಕೂಲಿಕೇನ। ಹೇಟ್ಠಾತಿ ಸೇನಾಸನಸ್ಸ ಹೇಟ್ಠಾ, ಠಿತಂ ಅಞ್ಞಂ ಭಿಕ್ಖುನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತೇನಾತಿ ಪಂಸುಕೂಲಿಕೇನ , ಕಿಞ್ಚಿ ವಚನನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ವುತ್ಥವಸ್ಸಸ್ಸ ಪಂಸುಕೂಲಿಕಸ್ಸಾತಿ ಯೋಜನಾ। ವಟ್ಟತೀತಿ ಪಂಸುಕೂಲಿಕಸ್ಸ ವಟ್ಟತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಸೇನಾಸನೇತಿ ಪಂಸುಕೂಲಿಕೇನ ಗಹಿತಸೇನಾಸನೇ। ಯೇಸಂ ಪನಾತಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಪನ। ತೇಸನ್ತಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ।
Yopīti yampi. Upayogatthe cetaṃ paccattavacanaṃ, yampi paccayaṃ vissajjetīti yojanā. Paccayanti ca cīvarapaccayaṃ. Ayampīti ayampi paccayo. Pisaddo mahālābhapariveṇe paccayaṃ sampiṇḍeti. Tasmiṃyeva pariveṇeti tasmiṃ paṃsukūlikena gahitapariveṇe eva. Aññassāti paṃsukūlikato aññassa bhikkhussa. Paṃsukūliko ‘‘ahaṃ vasāmī’’ti senāsanaṃ jaggissati. Itaro ‘‘ahaṃ paccayaṃ gaṇhāmī’’ti senāsanaṃ jaggissatīti yojanā. Dvīhi kāraṇehīti vasanagahaṇavasena dvīhi kāraṇehi. Paṃsukūlike gaṇhanteti sambandho. Idhāti senāsane. Tenāti paṃsukūlikena. Heṭṭhāti senāsanassa heṭṭhā, ṭhitaṃ aññaṃ bhikkhunti sambandho. Tenāti paṃsukūlikena , kiñci vacananti sambandho. Vutthavassassa paṃsukūlikassāti yojanā. Vaṭṭatīti paṃsukūlikassa vaṭṭati. Tasmiṃ senāsaneti paṃsukūlikena gahitasenāsane. Yesaṃ panāti manussānaṃ pana. Tesanti manussānaṃ.
ಥೂಪಂ ಕತ್ವಾತಿ ಚೇತಿಯಂ ಕತ್ವಾ। ತಸ್ಸಾತಿ ಥೂಪಸ್ಸ। ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾತಿ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಗಾಹಕಭಿಕ್ಖುನಾ। ತನ್ತಿ ಭೋಜನಸಾಲಂ। ಗಾಹೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಬ್ಬಮಿದನ್ತಿ ಸಬ್ಬಂ ಇದಂ ವಚನಂ।
Thūpaṃ katvāti cetiyaṃ katvā. Tassāti thūpassa. Tena bhikkhunāti vassāvāsikaṃ gāhakabhikkhunā. Tanti bhojanasālaṃ. Gāhetuṃ vaṭṭatīti sambandho. Sabbamidanti sabbaṃ idaṃ vacanaṃ.
ಪಾಟಿಪದಅರುಣತೋತಿ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಪಾಟಿಪದಸ್ಸ ಅರುಣುಗ್ಗಮನತೋ। ವಿತಕ್ಕಚಾರಿಕೋತಿ ‘‘ಕತ್ಥ ನು ಖೋ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿಆದಿನಾ ವಿತಕ್ಕೇನ ಚರಣೇ ಅನುಯುತ್ತೋ। ಸೇನಾಸನಂ ಯಾಚತೀತಿ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಾಪಕಂ ಸೇನಾಸನಂ ಯಾಚತಿ। ಗಹಿತನ್ತಿ ಸಙ್ಘೇನ ಗಹಿತಂ। ಯತ್ಥಾತಿ ಠಾನೇ। ವಸ್ಸೂಪಗತೇಹಿ ವತ್ತಬ್ಬಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪುನಪ್ಪುನಂ, ಸಮಂ ವಾ ಚೇತಿಯಙ್ಗಣಾದಿಂ ಮುಞ್ಚನ್ತಿ ಸೋಧೇನ್ತಿ ಇಮಾಹೀತಿ ಸಮ್ಮುಞ್ಚನಿಯೋ। ಮುಚಿಧಾತು ಸೋಧನತ್ಥೇ ಯುಪಚ್ಚಯೋ ಕರಣತ್ಥೇ ಹೋತಿ। ತಾಲುಜೋ ಪಠಮಕ್ಖರೋ। ಸುಲಭಾ ಚೇ ದಣ್ಡಕಾ, ಏಕೇಕೇನ ದ್ವೇ ತಿಸ್ಸೋ ಯಟ್ಠಿಸಮ್ಮುಞ್ಚನಿಯೋ ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಾ। ಸುಲಭಾ ಚೇ ಸಲಾಕಾ, ಛಪಞ್ಚಮುಟ್ಠಿಸಮ್ಮುಞ್ಚನಿಯೋ ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಞ್ಚ ಪಞ್ಚ ಉಕ್ಕಾತಿ ಅರಞ್ಞವಿಹಾರೇಸು ಪರಿಸ್ಸಯವಿಜಾನನತ್ಥಂ ಪಞ್ಚ ಪಞ್ಚ ಅಗ್ಗಿಉಕ್ಕಾ ಕೋಟ್ಟೇತಬ್ಬಾ ಛಿನ್ದಿತಬ್ಬಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
Pāṭipadaaruṇatoti vassūpanāyikadivasasaṅkhātassa pāṭipadassa aruṇuggamanato. Vitakkacārikoti ‘‘kattha nu kho vasissāmī’’tiādinā vitakkena caraṇe anuyutto. Senāsanaṃ yācatīti senāsanaggāhāpakaṃ senāsanaṃ yācati. Gahitanti saṅghena gahitaṃ. Yatthāti ṭhāne. Vassūpagatehi vattabbāti sambandho. Punappunaṃ, samaṃ vā cetiyaṅgaṇādiṃ muñcanti sodhenti imāhīti sammuñcaniyo. Mucidhātu sodhanatthe yupaccayo karaṇatthe hoti. Tālujo paṭhamakkharo. Sulabhā ce daṇḍakā, ekekena dve tisso yaṭṭhisammuñcaniyo bandhitabbā. Sulabhā ce salākā, chapañcamuṭṭhisammuñcaniyo bandhitabbāti attho. Pañca pañca ukkāti araññavihāresu parissayavijānanatthaṃ pañca pañca aggiukkā koṭṭetabbā chinditabbāti attho.
‘‘ನಿಬದ್ಧವತ್ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಅಕತ್ತಬ್ಬವತ್ತಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ವತ್ತಂ ಕರೋನ್ತೇಹಿ ಚಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ವತ್ತಂ ಕರೋನ್ತೇಹಿ ಚ ಏವರೂಪಂ ಅಧಮ್ಮಿಕವತ್ತಂ ನ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಹಿ ಸಚ್ಚಂ, ಸಬ್ಬೇವ ಏತೇ ಉದ್ದೇಸಾದಯೋ ಪಪಞ್ಚಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಪಪಞ್ಚೇನ್ತಿ ಸಂಸಾರೇ ಚಿರಂ ಠಪೇನ್ತೀತಿ ಪಪಞ್ಚಾ। ಮೂಗಬ್ಬತನ್ತಿ ಮೂಗಾನಂ ವತಂ, ಮೂಗೇಹಿ ಕತ್ತಬ್ಬಂ ವಾ, ಮೂಗೇನ ವಿಯ ವಾ ಅಮೂಗೇಹಿ ಕತ್ತಬ್ಬಂ ವತಂ। ಏವಂ ಅಕಾತಬ್ಬವತ್ತಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಕಾತಬ್ಬವತ್ತಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೋ ನಾಮಾ’’ತಿಆದಿ। ತಿವಿಧಮ್ಪೀತಿ ಪರಿಯತ್ತಿಪಟಿಪತ್ತಿಪಟಿವೇಧವಸೇನ ತಿಪ್ಪಕಾರಮ್ಪಿ। ಅವಯವಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೋಪಿ ಅವಯವಿಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮಂ, ಅವಯವಿಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೋ ವಾ ಅವಯವಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೋ ಅತ್ತನಾಪಿ ಅತ್ತಾನಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇಸೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಉದ್ದಿಸಥಾತಿ ಪರಿಯತ್ತಿಂ ಉದ್ದಿಸಥ। ಸೋಧೇತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಥಾತಿ ಏತ್ಥ ಸೋಧನಂ ನಾಮ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಆಚಾರಕುಲಪುತ್ತಾನಂ ಉಪಪರಿಕ್ಖನಂ। ಸೋಧೇತ್ವಾ ನಿಸ್ಸಯಂ ದೇಥಾತಿ ಏತ್ಥ ಸೋಧನಂ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖುಸಭಾಗತಂ ಉಪಪರಿಕ್ಖನಂ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ಕುಲಪುತ್ತೋತಿ ಆಚಾರಕುಲಪುತ್ತೋ। ಯತ್ತಕಾನಿ ಧುತಙ್ಗಾನಿ ಸಮಾದಿಯಿತುಂ ಸಕ್ಕೋಥಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಅನ್ತೋವಸ್ಸಂ ನಾಮೇತನ್ತಿ ಭುಮ್ಮತ್ಥೇ ಉಪಯೋಗವಚನಮೇತಂ। ಏತಸ್ಮಿಂ ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇತಿ ಹಿ ಅತ್ಥೋ, ಭವಿತಬ್ಬನ್ತಿಆದೀಸು ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಂ। ಸಕಲದಿವಸನ್ತಿ ಸಕಲದಿವಸಮ್ಹಿ, ಅಪ್ಪಮತ್ತೇಹೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏಕಚಾರಿಕವತ್ತನ್ತಿ ಏಕಕೇನ ಚರಿತಬ್ಬಂ ವತ್ತಂ। ಭಸ್ಸೇತಿ ವಚನೇ। ದಸವತ್ಥುಕಕಥನ್ತಿ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಾದಿದಸವತ್ಥುಕ ಕಥಂ।
‘‘Nibaddhavattaṃ ṭhapetvā’’ti ettha akattabbavattaṃ dassento āha ‘‘vattaṃ karontehi cā’’tiādi. Tattha vattaṃ karontehi ca evarūpaṃ adhammikavattaṃ na kātabbanti sambandho. Hi saccaṃ, sabbeva ete uddesādayo papañcāti yojanā. Papañcenti saṃsāre ciraṃ ṭhapentīti papañcā. Mūgabbatanti mūgānaṃ vataṃ, mūgehi kattabbaṃ vā, mūgena viya vā amūgehi kattabbaṃ vataṃ. Evaṃ akātabbavattaṃ dassetvā idāni kātabbavattaṃ dassento āha ‘‘pariyattidhammo nāmā’’tiādi. Tividhampīti pariyattipaṭipattipaṭivedhavasena tippakārampi. Avayavapariyattidhammopi avayavipariyattidhammaṃ, avayavipariyattidhammo vā avayavapariyattidhammaṃ patiṭṭhāpeti, tasmā pariyattidhammo attanāpi attānaṃ patiṭṭhāpesīti veditabbaṃ. Uddisathāti pariyattiṃ uddisatha. Sodhetvā…pe… upasampādethāti ettha sodhanaṃ nāma sabbesaṃ ācārakulaputtānaṃ upaparikkhanaṃ. Sodhetvā nissayaṃ dethāti ettha sodhanaṃ nāma bhikkhusabhāgataṃ upaparikkhanaṃ. Hīti saccaṃ. Kulaputtoti ācārakulaputto. Yattakāni dhutaṅgāni samādiyituṃ sakkothāti yojanā. Antovassaṃ nāmetanti bhummatthe upayogavacanametaṃ. Etasmiṃ antovasseti hi attho, bhavitabbantiādīsu sambandhitabbaṃ. Sakaladivasanti sakaladivasamhi, appamattehīti sambandho. Ekacārikavattanti ekakena caritabbaṃ vattaṃ. Bhasseti vacane. Dasavatthukakathanti appicchatādidasavatthuka kathaṃ.
ವಿಗ್ಗಾಹಿಕಪಿಸುಣಫರುಸವಚನಾನೀತಿ ವಿಗ್ಗಹಂ ಕಲಹಂ ಜನೇತೀತಿ ವಿಗ್ಗಾಹಿಕಂ, ವಿಗ್ಗಾಹಿಕವಚನಞ್ಚ ಪಿಸುಣವಚನಞ್ಚ ಫರುಸವಚನಞ್ಚ ವಿಗ್ಗಾಹಿಕಪಿಸುಣಫರುಸವಚನಾನಿ। ಮನಸಿಕಾರಬಹುಲಾ ವಿಹರಥ ಇತಿ ಓವದಿತಬ್ಬಾತಿ ಯೋಜನಾ। ದನ್ತಕಟ್ಠಖಾದನವತ್ತನ್ತಿ ಹೇಟ್ಠಾ ಅದಿನ್ನಾದಾನವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತಂ ದನ್ತಕಟ್ಠಖಾದನೇ, ದನ್ತಕಟ್ಠಖಾದನಸ್ಸ ವಾ ವತ್ತಂ। ‘‘ಪತ್ತಂ ಥವಿಕಾಯ ಪಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ನ ಕಥೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಕಥೇನ್ತೇ ಪಮಾದೇನ ಪತ್ತೋ ಭಿಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ಪತ್ತಸ್ಸ ಗುತ್ತತ್ಥಾಯ ಕಥನಂ ನಿವಾರೇತಿ। ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾತಿ ಇತಿಸದ್ದೋ ಪರಿಸಮಾಪನತ್ಥೋ।
Viggāhikapisuṇapharusavacanānīti viggahaṃ kalahaṃ janetīti viggāhikaṃ, viggāhikavacanañca pisuṇavacanañca pharusavacanañca viggāhikapisuṇapharusavacanāni. Manasikārabahulā viharatha iti ovaditabbāti yojanā. Dantakaṭṭhakhādanavattanti heṭṭhā adinnādānavaṇṇanāyaṃ vuttaṃ dantakaṭṭhakhādane, dantakaṭṭhakhādanassa vā vattaṃ. ‘‘Pattaṃ thavikāya pakkhipantena na kathetabba’’nti iminā kathente pamādena patto bhijjeyyāti pattassa guttatthāya kathanaṃ nivāreti. Ācikkhitabbāti itisaddo parisamāpanattho.
ಕೋಚಿ ದಾಯಕೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಆಗನ್ತುಕೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಚೀವರಗ್ಗಾಹಿತತೋ ಪಚ್ಛಾ ಆಗತೋ ಆಗನ್ತುಕೋ ಭಿಕ್ಖು। ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೋತಿ ಆವಾಸಿಕಸಙ್ಘತ್ಥೇರೋ। ಪಠಮಭಾಗನ್ತಿ ಪುಬ್ಬೇ ಗಾಹಿತಂ ಪಠಮಭಾಗಂ, ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾತಿ ಪುಬ್ಬೇ ಗಾಹಿತಭಾಗೇನ ಪಚ್ಛಾ ದಾತಬ್ಬಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ। ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸಾ’’ತಿ ಪದಂ ಪುಬ್ಬಾಪರಂ ಅಪೇಕ್ಖತಿ। ತಸ್ಮಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪದಾನಂ ಮಜ್ಝೇ ವುತ್ತಂ। ಪಠಮವಸ್ಸೂಪಗತಾತಿ ಪಠಮವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ವಸ್ಸೂಪಗತಾ। ‘‘ದ್ವೇ ತೀಣಿ ಚತ್ತಾರೀ’’ತಿ ವಚನಸ್ಸ ವಾ ಬಹೂನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ವಾ ಬ್ಯಾಪನತ್ಥಾಯ ‘‘ಲದ್ಧಂ ಲದ್ಧ’’ನ್ತಿ ವಿಚ್ಛಾವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ತೇನ ಪನಾತಿ ಆಗನ್ತುಕೇನ ಪನ। ಪಠಮವಸ್ಸೂಪಗತೇಹಿ ಅಪ್ಪಕೇ ಲದ್ಧೇ ಪಚ್ಛಿಮವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ದಾತಬ್ಬಾನಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಾನಂ ಬಹುಕೇಪಿ ಅಯಂ ನಯೋ ಞಾತಬ್ಬೋತಿ ಕತ್ವಾ ನ ವುತ್ತೋ।
Koci dāyakoti sambandho. Āgantuko bhikkhūti cīvaraggāhitato pacchā āgato āgantuko bhikkhu. Saṅghattheroti āvāsikasaṅghatthero. Paṭhamabhāganti pubbe gāhitaṃ paṭhamabhāgaṃ, parivattetvāti pubbe gāhitabhāgena pacchā dātabbaṃ vassāvāsikaṃ parivattetvā. Āgantukassa vassaggena pattaṭṭhāne āgantukassa dātabbanti yojanā. ‘‘Āgantukassā’’ti padaṃ pubbāparaṃ apekkhati. Tasmā dvinnaṃ padānaṃ majjhe vuttaṃ. Paṭhamavassūpagatāti paṭhamavassūpanāyikadivase vassūpagatā. ‘‘Dve tīṇi cattārī’’ti vacanassa vā bahūnaṃ bhikkhūnaṃ vā byāpanatthāya ‘‘laddhaṃ laddha’’nti vicchāvasena vuttaṃ. Tena panāti āgantukena pana. Paṭhamavassūpagatehi appake laddhe pacchimavassūpanāyikadivase dātabbānaṃ vassāvāsikānaṃ bahukepi ayaṃ nayo ñātabboti katvā na vutto.
ದ್ವೀಸುಪೀತಿ ಪಠಮ ದುತಿಯವಸೇನ ದ್ವೀಸುಪಿ। ವಸ್ಸೂಪಗತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಿಕ್ಖಾಯ ಕಿಲಮನ್ತಾ ವದನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಇಧಾತಿ ಠಾನೇ। ವಸನ್ತಾತಿ ಏಕತೋ ವಸನ್ತಾ। ದ್ವೇ ಭಾಗಾ ಹೋಮ ಸಾಧು ವತಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಸಾಧು ವತಾತಿ ಏಕಂಸೇನ ಸುನ್ದರಾ ಭವೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯೇಸನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ। ತತ್ಥಾತಿ ಞಾತಿಪವಾರಿತಟ್ಠಾನೇಸು। ಪವಾರಣಾಯಾತಿ ಪವಾರಣಾದಿವಸೇ। ತೇಸೂತಿ ಭಿಕ್ಖೂಸು। ಯೇತಿ ಭಿಕ್ಖೂ। ತತ್ಥಾತಿ ಞಾತಿಪವಾರಿತಟ್ಠಾನೇಸು। ಕಸ್ಮಾ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ, ನನು ತೇ ಸಾದಿಯನ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಸಾದಿ ಯನ್ತಾಪಿ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಹೀತಿ ಯಸ್ಮಾ। ‘‘ನೇವ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಸ್ಸ ಸಾಮಿನೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ತೇಸಂ ವಸ್ಸಚ್ಛಿನ್ನತಂ ದೀಪೇತಿ। ನೇವ ಅದಾತುಂ ಲಭನ್ತೀತಿ ಪಠಮಮೇವ ಕತಿಕವತ್ತಸ್ಸ ಕತತ್ತಾ ಅದಾತುಂ ನೇವ ಲಭನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇಸಂ ನೋ ಅಮ್ಹಾಕನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಇಧಾತಿ ಠಾನೇ। ತನ್ತಿ ಕತಿಕವತ್ತಂ। ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತೇಸನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ। ತತ್ಥಾತಿ ಸಭಾಗಟ್ಠಾನೇ। ವಸಿತ್ವಾ ಆಗತಾನಂ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ನ ಲಬ್ಭತಿ ಇತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಇಮೇಸನ್ತಿ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಅಪ್ಪತ್ತಕಾನಂ ಏಕಚ್ಚಾನಂ। ಗಾಹಿತಸದಿಸಮೇವಾತಿ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಸ್ಸ ಗಾಹಿತೇನ ಸದಿಸಮೇವ। ತೇಸಮೇವಾತಿ ಏಕಚ್ಚಾನಮೇವ।
Dvīsupīti paṭhama dutiyavasena dvīsupi. Vassūpagatā bhikkhū bhikkhāya kilamantā vadantīti sambandho. Idhāti ṭhāne. Vasantāti ekato vasantā. Dve bhāgā homa sādhu vatāti yojanā. Sādhu vatāti ekaṃsena sundarā bhaveyyunti attho. Yesanti bhikkhūnaṃ. Tatthāti ñātipavāritaṭṭhānesu. Pavāraṇāyāti pavāraṇādivase. Tesūti bhikkhūsu. Yeti bhikkhū. Tatthāti ñātipavāritaṭṭhānesu. Kasmā apaloketvā dātabbaṃ, nanu te sādiyantīti āha ‘‘sādi yantāpi hī’’tiādi. Tattha hīti yasmā. ‘‘Neva vassāvāsikassa sāmino’’ti iminā tesaṃ vassacchinnataṃ dīpeti. Neva adātuṃ labhantīti paṭhamameva katikavattassa katattā adātuṃ neva labhanti, sabbesaṃ no amhākanti yojanā. Idhāti ṭhāne. Tanti katikavattaṃ. Eko bhikkhūti sambandho. Tesanti bhikkhūnaṃ. Tatthāti sabhāgaṭṭhāne. Vasitvā āgatānaṃ tesaṃ bhikkhūnanti yojanā. Na labbhati iti vuttanti yojanā. Imesanti vassāvāsiappattakānaṃ ekaccānaṃ. Gāhitasadisamevāti vassāvāsikassa gāhitena sadisameva. Tesamevāti ekaccānameva.
ಪಕ್ಕನ್ತೋಪೀತಿ ಅಞ್ಞಂ ಠಾನಂ ಪಕ್ಕಮನ್ತೋಪಿ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ। ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಕತಂ ಪಾನೀಯಉಪಟ್ಠಪನಾದಿಕಮ್ಮಂ ಭತಿನಿವಿಟ್ಠಂ ಭತಿಯಾ ಠಿತನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಗಾಹಿತಂ ಸಙ್ಘಿಕನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಙ್ಘಿಕನ್ತಿ ತತ್ರುಪ್ಪಾದಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ವಿಬ್ಭನ್ತೋಪೀತಿ ಪಿಸದ್ದೋ ಪಗೇವ ಛಿನ್ನವಸ್ಸೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಪಚ್ಚಯವಸೇನೇವಾತಿ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಪಚ್ಚಯವಸೇನ। ವದನ್ತೀತಿ ಕೇಚಿ ವದನ್ತಿ।
Pakkantopīti aññaṃ ṭhānaṃ pakkamantopi. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Tena bhikkhunā kataṃ pānīyaupaṭṭhapanādikammaṃ bhatiniviṭṭhaṃ bhatiyā ṭhitanti yojanā. Apalokanakammaṃ katvā gāhitaṃ saṅghikanti sambandho. Saṅghikanti tatruppādaṃ sandhāya vuttaṃ. Vibbhantopīti pisaddo pageva chinnavassoti dasseti. Paccayavasenevāti saddhādeyyapaccayavasena. Vadantīti keci vadanti.
ದಿಸಂಗಮಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು ವಿಬ್ಭಮತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಮನುಸ್ಸೇತಿ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕದಾಯಕಮನುಸ್ಸೇ। ಸಮ್ಮುಖಾತಿ ಆವಾಸಿಕಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖಾ। ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾತಿ ‘‘ಸುಟ್ಠು ದಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಪಟಿಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ। ಯಸ್ಸ ಗಾಹಿತನ್ತಿ ಯಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸೇನಾಸನಂ ಗಾಹಿತಂ। ಸೇನಾಸನಸಾಮಿಕಸ್ಸಾತಿ ಸೇನಾಸನದಾಯಕಸ್ಸ ಪುತ್ತಧೀತಾದಯೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸೇನಾಸನೇ ದೇಮಾತಿ ಸೇನಾಸನಸ್ಸ ದೇಮ। ತತ್ಥಾತಿ ಸೇನಾಸನೇ। ಏಕಮೇವ ವತ್ಥಂ ದಾತಬ್ಬಂ। ಕಸ್ಮಾ? ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಅದತ್ವಾ ಸೇನಾಸನಸ್ಸೇವ ದಾತಬ್ಬತ್ತಾ। ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಟ್ಠಿತಿಕಾಯಾತಿ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಗಾಹಿತಸ್ಸ ಠಿತಿಕಾಯ। ಏಸೇವ ನಯೋತಿ ಸೇನಾಸನಸ್ಸೇವ ದಿನ್ನತ್ತಾ ಏಸೇವ ನಯೋ। ತಸ್ಸೇವ ಹೋನ್ತೀತಿ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸೇವ ದಿನ್ನತ್ತಾ ತಸ್ಸೇವ ಹೋನ್ತಿ।
Disaṃgamiko bhikkhu vibbhamatīti sambandho. Manusseti vassāvāsikadāyakamanusse. Sammukhāti āvāsikassa sammukhā. Sampaṭicchāpetvāti ‘‘suṭṭhu dassāmā’’ti paṭicchāpetvā. Yassa gāhitanti yassa bhikkhuno senāsanaṃ gāhitaṃ. Senāsanasāmikassāti senāsanadāyakassa puttadhītādayoti sambandho. Senāsane demāti senāsanassa dema. Tatthāti senāsane. Ekameva vatthaṃ dātabbaṃ. Kasmā? Puggalassa adatvā senāsanasseva dātabbattā. Vassāvāsikaṭṭhitikāyāti vassāvāsikagāhitassa ṭhitikāya. Eseva nayoti senāsanasseva dinnattā eseva nayo. Tasseva hontīti puggalasseva dinnattā tasseva honti.
ದುತಿಯೋ ಥೇರಾಸನೇ ಗಾಹಿತೋ ಹೋತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪಠಮಭಾಗಸ್ಸ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ಗಾಹಿತತ್ತಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ವರಭಾಗಂ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ದತ್ವಾ’’ತಿ। ಉಭೋಪೀತಿ ದ್ವೇ ಥೇರಸಾಮಣೇರೇಪಿ। ಸಯಮೇವಾತಿ ದಾಯಕೋ ಸಯಮೇವ। ಯನ್ತಿ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ। ಯಸ್ಸಾತಿ ಥೇರಸ್ಸ ವಾ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ವಾ।
Dutiyo therāsane gāhito hotīti sambandho. Paṭhamabhāgassa sāmaṇerassa gāhitattā vuttaṃ ‘‘varabhāgaṃ sāmaṇerassa datvā’’ti. Ubhopīti dve therasāmaṇerepi. Sayamevāti dāyako sayameva. Yanti vassāvāsikaṃ. Yassāti therassa vā sāmaṇerassa vā.
ಇತೋತಿ ವುತ್ತನಯತೋ। ದಹರಸಾಮಣೇರಸ್ಸಾತಿ ತರುಣಸ್ಸ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ। ಸೋತಿ ಘರಸಾಮಿಕೋ। ನನ್ತಿ ಪತ್ತಜನಂ। ಯಸ್ಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ। ತೇಸನ್ತಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ। ಯಥಾಭೂತಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವಿಬ್ಭಮಕಾಲಙ್ಕತಕಾರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ। ಸುದ್ಧಪಂಸುಕೂಲಿಕಾಯೇವಾತಿ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಅಮಿಸ್ಸಾ ಸುದ್ಧಾ ಪಂಸುಕೂಲಿಕಾಯೇವಾತಿ। ಇದಂ ನೇವಾಸಿಕವತ್ತನ್ತಿ ನಿಗಮನಂ।
Itoti vuttanayato. Daharasāmaṇerassāti taruṇassa sāmaṇerassa. Soti gharasāmiko. Nanti pattajanaṃ. Yassāti bhikkhuno. Tesanti manussānaṃ. Yathābhūtaṃ ācikkhitabbanti vibbhamakālaṅkatakāraṇaṃ yathābhūtaṃ ācikkhitabbaṃ. Suddhapaṃsukūlikāyevāti aññehi amissā suddhā paṃsukūlikāyevāti. Idaṃ nevāsikavattanti nigamanaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಾಪಕಸಮ್ಮುತಿ • Senāsanaggāhāpakasammuti
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಕಥಾ • Senāsanaggāhakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಾಪಕಸಮ್ಮುತಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Senāsanaggāhāpakasammutikathāvaṇṇanā