| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ஸேனாஸனக்³கா³ஹாபகஸம்முதிகதா²வண்ணனா
Senāsanaggāhāpakasammutikathāvaṇṇanā
318. பச்சயேனேவ ஹி தங் படிஜக்³க³னங் லபி⁴ஸ்ஸதீதி தஸ்மிங் ஸேனாஸனே மஹாதே²ரா தஸ்ஸ பச்சயஸ்ஸ காரணா அஞ்ஞத்த² அக³ந்த்வா வஸந்தாயேவ நங் படிஜக்³கி³ஸ்ஸந்தீதி அத்தோ². உப்³ப⁴ண்டி³கா ப⁴விஸ்ஸந்தீதி உக்கி²த்தப⁴ண்டா³ ப⁴விஸ்ஸந்தி, அத்தனோ அத்தனோ பரிக்கா²ரே க³ஹெத்வா தத்த² தத்த² விசரிஸ்ஸந்தீதி அத்தோ². தீ³க⁴ஸாலாதி சங்கமனஸாலா. மண்ட³லமாளோ உபட்டா²னஸாலா. அனுத³ஹதீதி பீளேதி. ஜம்பு³தீ³பே பனாதி அரியதே³ஸே பி⁴க்கூ² ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தே கிர ததா² பஞ்ஞாபெந்தி. ந கோ³சரகா³மோ க⁴ட்டேதப்³போ³தி வுத்தமேவத்த²ங் விபா⁴வேதி ‘‘ந தத்த² மனுஸ்ஸா வத்தப்³பா³’’திஆதி³னா. விதக்கங் சி²ந்தி³த்வாதி ‘‘இமினா நீஹாரேன க³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா நிவாரெத்வா பச்சயே த³ஸ்ஸந்தீ’’தி ஏவரூபங் விதக்கங் அனுப்பாதெ³த்வா. தேஸு சே ஏகோதி தேஸு மனுஸ்ஸேஸு ஏகோ பண்டி³தபுரிஸோ. ப⁴ண்ட³படிச்சா²த³னந்தி படிச்சா²த³னகப⁴ண்ட³ங், ஸரீரபடிச்சா²த³னங் சீவரந்தி அத்தோ².
318.Paccayenevahi taṃ paṭijagganaṃ labhissatīti tasmiṃ senāsane mahātherā tassa paccayassa kāraṇā aññattha agantvā vasantāyeva naṃ paṭijaggissantīti attho. Ubbhaṇḍikā bhavissantīti ukkhittabhaṇḍā bhavissanti, attano attano parikkhāre gahetvā tattha tattha vicarissantīti attho. Dīghasālāti caṅkamanasālā. Maṇḍalamāḷo upaṭṭhānasālā. Anudahatīti pīḷeti. Jambudīpe panāti ariyadese bhikkhū sandhāya vuttaṃ. Te kira tathā paññāpenti. Na gocaragāmo ghaṭṭetabboti vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘na tattha manussā vattabbā’’tiādinā. Vitakkaṃ chinditvāti ‘‘iminā nīhārena gacchantaṃ disvā nivāretvā paccaye dassantī’’ti evarūpaṃ vitakkaṃ anuppādetvā. Tesu ce ekoti tesu manussesu eko paṇḍitapuriso. Bhaṇḍapaṭicchādananti paṭicchādanakabhaṇḍaṃ, sarīrapaṭicchādanaṃ cīvaranti attho.
படிஜக்³கி³தப்³பா³னீதி ஸம்மஜ்ஜனாதீ³ஹி படிஜக்³கி³தப்³பா³னி. முண்ட³வேதி³காயாதி சேதியஸ்ஸ ஹம்மியவேதி³காய. ஹம்மியவேதி³காதி ச சேதியஸ்ஸ உபரி சதுரஸ்ஸவேதி³யோ வுச்சதி. படிக்கம்மாதி விஹாரதோ அபஸக்கித்வா. உபனிக்கே²பந்தி கெ²த்தங் வா நாளிகேராதி³ஆராமங் வா கஹாபணாதீ³னி வா ஆராமிகாதீ³னங் நிய்யாதெத்வா ‘‘இதோ உப்பன்னா வட்³டி⁴ வஸ்ஸாவாஸிகத்தா²ய ஹோதூ’’தி தி³ன்னங். வத்தங் கத்வாதி தஸ்மிங் ஸேனாஸனே கத்தப்³ப³வத்தங் கத்வா.
Paṭijaggitabbānīti sammajjanādīhi paṭijaggitabbāni. Muṇḍavedikāyāti cetiyassa hammiyavedikāya. Hammiyavedikāti ca cetiyassa upari caturassavediyo vuccati. Paṭikkammāti vihārato apasakkitvā. Upanikkhepanti khettaṃ vā nāḷikerādiārāmaṃ vā kahāpaṇādīni vā ārāmikādīnaṃ niyyātetvā ‘‘ito uppannā vaḍḍhi vassāvāsikatthāya hotū’’ti dinnaṃ. Vattaṃ katvāti tasmiṃ senāsane kattabbavattaṃ katvā.
புக்³க³லவஸேனேவ காதப்³ப³ந்தி பரதோ வக்க²மானநயேன ‘‘பி⁴க்கூ² சீவரேன கிலமந்தி, எத்தகங் நாம தண்டு³லபா⁴க³ங் பி⁴க்கூ²னங் சீவரங் காதுங் ருச்சதீ’’திஆதி³னா புக்³க³லபராமாஸவஸேனேவ காதப்³ப³ங், ‘‘ஸங்கோ⁴ சீவரேன கிலமதீ’’திஆதி³னா பன ஸங்க⁴பராமாஸவஸேன ந காதப்³ப³ங். சீவரபச்சயந்தி சீவரஸங்கா²தங் பச்சயங். வுத்தந்தி மஹாஅட்ட²கதா²யங்வுத்தங். கஸ்மா ஏவங் வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘ஏவஞ்ஹி நவகோ வுட்³ட⁴தரஸ்ஸ, வுட்³டோ⁴ ச நவகஸ்ஸ கா³ஹெஸ்ஸதீ’’தி, யஸ்மா அத்தனாவ அத்தனோ பாபேதுங் ந ஸக்கா, தஸ்மா த்³வீஸு ஸம்மதேஸு நவகோ வுட்³ட⁴தரஸ்ஸ, வுட்³டோ⁴ ச நவகஸ்ஸாதி உபோ⁴ அஞ்ஞமஞ்ஞங் கா³ஹெஸ்ஸந்தீதி அதி⁴ப்பாயோ. ஸம்மதஸேனாஸனக்³கா³ஹாபகஸ்ஸ ஆணத்தியா அஞ்ஞேன கா³ஹிதேபி கா³ஹோ ருஹதியேவாதி வேதி³தப்³ப³ங். அட்ட²பி ஸோளஸபி ஜனே ஸம்மன்னிதுங் வட்டதீதி கிங் விஸுங் விஸுங் ஸம்மன்னிதுங் வட்டதி, உதா³ஹு ஏகதோதி? ஏகதோபி வட்டதி. நிக்³க³ஹகம்மமேவ ஹி ஸங்கோ⁴ ஸங்க⁴ஸ்ஸ ந கரோதி, ஸம்முதிதா³னங் பன ப³ஹூனம்பி ஏகதோ காதுங் வட்டதி, தேனேவ ஸத்தஸதிகக்க²ந்த⁴கே உப்³பா³ஹிகஸம்முதியங் அட்ட²பி ஜனா ஏகதோ ஸம்மதாதி.
Puggalavaseneva kātabbanti parato vakkhamānanayena ‘‘bhikkhū cīvarena kilamanti, ettakaṃ nāma taṇḍulabhāgaṃ bhikkhūnaṃ cīvaraṃ kātuṃ ruccatī’’tiādinā puggalaparāmāsavaseneva kātabbaṃ, ‘‘saṅgho cīvarena kilamatī’’tiādinā pana saṅghaparāmāsavasena na kātabbaṃ. Cīvarapaccayanti cīvarasaṅkhātaṃ paccayaṃ. Vuttanti mahāaṭṭhakathāyaṃvuttaṃ. Kasmā evaṃ vuttanti āha ‘‘evañhi navako vuḍḍhatarassa, vuḍḍho ca navakassa gāhessatī’’ti, yasmā attanāva attano pāpetuṃ na sakkā, tasmā dvīsu sammatesu navako vuḍḍhatarassa, vuḍḍho ca navakassāti ubho aññamaññaṃ gāhessantīti adhippāyo. Sammatasenāsanaggāhāpakassa āṇattiyā aññena gāhitepi gāho ruhatiyevāti veditabbaṃ. Aṭṭhapi soḷasapi janesammannituṃ vaṭṭatīti kiṃ visuṃ visuṃ sammannituṃ vaṭṭati, udāhu ekatoti? Ekatopi vaṭṭati. Niggahakammameva hi saṅgho saṅghassa na karoti, sammutidānaṃ pana bahūnampi ekato kātuṃ vaṭṭati, teneva sattasatikakkhandhake ubbāhikasammutiyaṃ aṭṭhapi janā ekato sammatāti.
மக்³கோ³தி மக்³கே³ கததீ³க⁴ஸாலா. பொக்க²ரணீதி நஹாயந்தானங் பொக்க²ரணியங் கதஸாலா. ருக்க²மூலாத³யோ ச²ன்னா கவாடப³த்³தா⁴வ ஸேனாஸனங். விஜடெத்வாதி வியோஜெத்வா, விஸுங் விஸுங் கத்வாதி அத்தோ². ஆவாஸேஸூதி ஸேனாஸனேஸு. பக்கி²பித்வாதி எத்த² பக்கி²பனங் நாம தேஸு வஸந்தானங் இதோ உப்பன்னவஸ்ஸாவாஸிகதா³னங். பவிஸிதப்³ப³ந்தி அஞ்ஞேஹி பி⁴க்கூ²ஹி தஸ்மிங் மஹாலாபே⁴ பரிவேணே வஸித்வா சேதியே வத்தங் கத்வாவ லாபோ⁴ க³ஹேதப்³போ³தி அதி⁴ப்பாயோ.
Maggoti magge katadīghasālā. Pokkharaṇīti nahāyantānaṃ pokkharaṇiyaṃ katasālā. Rukkhamūlādayo channā kavāṭabaddhāva senāsanaṃ. Vijaṭetvāti viyojetvā, visuṃ visuṃ katvāti attho. Āvāsesūti senāsanesu. Pakkhipitvāti ettha pakkhipanaṃ nāma tesu vasantānaṃ ito uppannavassāvāsikadānaṃ. Pavisitabbanti aññehi bhikkhūhi tasmiṃ mahālābhe pariveṇe vasitvā cetiye vattaṃ katvāva lābho gahetabboti adhippāyo.
பச்சயங் விஸ்ஸஜ்ஜேதீதி சீவரபச்சயங் நாதி⁴வாஸேதி. அயம்பீதி தேன விஸ்ஸட்ட²பச்சயோபி. உபனிப³ந்தி⁴த்வா கா³ஹேதப்³ப³ந்தி ‘‘இமஸ்மிங் ருக்கே² வா மண்ட³பே வா வஸித்வா சேதியே வத்தங் கத்வா க³ண்ஹதா²’’தி ஏவங் உபனிப³ந்தி⁴த்வா கா³ஹேதப்³ப³ங். ‘‘கத்த² நு கோ² வஸிஸ்ஸாமி, கத்த² வஸந்தஸ்ஸ பா²ஸு ப⁴விஸ்ஸதி, கத்த² வா பச்சயோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஏவங் உப்பன்னேன விதக்கேன சரதீதி விதக்கசாரிகோ. அரஞ்ஞவிஹாரேஸு பரிஸ்ஸயவிஜானநத்த²ங் இச்சி²தப்³ப³த்தா ‘‘பஞ்ச பஞ்ச உக்கா கொட்டேதப்³பா³’’தி வுத்தங்.
Paccayaṃ vissajjetīti cīvarapaccayaṃ nādhivāseti. Ayampīti tena vissaṭṭhapaccayopi. Upanibandhitvā gāhetabbanti ‘‘imasmiṃ rukkhe vā maṇḍape vā vasitvā cetiye vattaṃ katvā gaṇhathā’’ti evaṃ upanibandhitvā gāhetabbaṃ. ‘‘Kattha nu kho vasissāmi, kattha vasantassa phāsu bhavissati, kattha vā paccayo bhavissatī’’ti evaṃ uppannena vitakkena caratīti vitakkacāriko. Araññavihāresu parissayavijānanatthaṃ icchitabbattā ‘‘pañca pañca ukkā koṭṭetabbā’’ti vuttaṃ.
வத்தந்தி கதிகவத்தங். திவித⁴ம்பீதி பரியத்திபடிபத்திபடிவேத⁴வஸேன திவித⁴ம்பி. ஸோதெ⁴த்வா பப்³பா³ஜேதா²தி ப⁴ப்³பே³ ஆசாரகுலபுத்தே உபபரிக்கி²த்வா பப்³பா³ஜேத². த³ஸவத்து²ககதா² நாம அப்பிச்ச²கதா² ஸந்துட்டி²கதா² பவிவேககதா² அஸங்ஸக்³க³கதா² வீரியாரம்ப⁴கதா² ஸீலகதா² ஸமாதி⁴கதா² பஞ்ஞாகதா² விமுத்திகதா² விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனகதா².
Vattanti katikavattaṃ. Tividhampīti pariyattipaṭipattipaṭivedhavasena tividhampi. Sodhetvā pabbājethāti bhabbe ācārakulaputte upaparikkhitvā pabbājetha. Dasavatthukakathā nāma appicchakathā santuṭṭhikathā pavivekakathā asaṃsaggakathā vīriyārambhakathā sīlakathā samādhikathā paññākathā vimuttikathā vimuttiñāṇadassanakathā.
விக்³க³ஹஸங்வத்தனிகவசனங் விக்³கா³ஹிகங். சதுராரக்க²ங் அஹாபெந்தாதி பு³த்³தா⁴னுஸ்ஸதி மெத்தா அஸுப⁴ங் மரணஸ்ஸதீதி இமங் சதுராரக்க²ங் அபரிஹாபெந்தா. த³ந்தகட்ட²கா²த³னவத்தங் ஆசிக்கி²தப்³ப³ந்தி எத்த² த³ந்தகட்ட²கா²த³னவத்தங் யோ தே³வஸிகங் ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ஓஸரதி, தேன ஸாமணேராதீ³ஹி ஆஹரித்வா பி⁴க்கூ²னங் யதா²ஸுக²ங் பரிபு⁴ஞ்ஜனத்தா²ய த³ந்தகட்ட²மாளகே நிக்கி²த்தேஸு த³ந்தகட்டே²ஸு தி³வஸே தி³வஸே ஏகமேவ த³ந்தகட்ட²ங் க³ஹேதப்³ப³ங். யோ பன தே³வஸிகங் ந ஓஸரதி, பதா⁴னக⁴ரே வஸித்வா த⁴ம்மஸ்ஸவனே வா உபோஸத²க்³கே³ வா தி³ஸ்ஸதி, தேன பமாணங் ஸல்லக்கெ²த்வா சத்தாரி பஞ்ச த³ந்தகட்டா²னி அத்தனோ வஸனட்டா²னே ட²பெத்வா கா²தி³தப்³பா³னி. தேஸு கீ²ணேஸு ஸசே புனபி த³ந்தகட்ட²மாளகே ப³ஹூனி ஹொந்தியேவ, புனபி ஆஹரித்வா கா²தி³தப்³பா³னி. யதி³ பன பமாணங் அஸல்லக்கெ²த்வா ஆஹரதி, தேஸு அகீ²ணேஸுயேவ மாளகே கீ²யதி, ததோ கேசி தே²ரா ‘‘யேஹி க³ஹிதானி, தே படிஹரந்தூ’’தி வதெ³ய்யுங், கேசி ‘‘கா²த³ந்து, புன ஸாமணேரா ஆஹரிஸ்ஸந்தீ’’தி. தஸ்மா விவாத³பரிஹாரத்த²ங் பமாணங் ஸல்லக்கே²தப்³ப³ங். க³ஹணே பன தோ³ஸோ நத்தி², மக்³க³ங் க³ச்ச²ந்தேனபி ஏகங் வா த்³வே வா த²விகாய பக்கி²பித்வா க³ந்தப்³ப³ந்தி. பி⁴க்கா²சாரவத்தங் வத்தக்க²ந்த⁴கே பிண்ட³சாரிகவத்தே ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி.
Viggahasaṃvattanikavacanaṃ viggāhikaṃ. Caturārakkhaṃ ahāpentāti buddhānussati mettā asubhaṃ maraṇassatīti imaṃ caturārakkhaṃ aparihāpentā. Dantakaṭṭhakhādanavattaṃ ācikkhitabbanti ettha dantakaṭṭhakhādanavattaṃ yo devasikaṃ saṅghamajjhe osarati, tena sāmaṇerādīhi āharitvā bhikkhūnaṃ yathāsukhaṃ paribhuñjanatthāya dantakaṭṭhamāḷake nikkhittesu dantakaṭṭhesu divase divase ekameva dantakaṭṭhaṃ gahetabbaṃ. Yo pana devasikaṃ na osarati, padhānaghare vasitvā dhammassavane vā uposathagge vā dissati, tena pamāṇaṃ sallakkhetvā cattāri pañca dantakaṭṭhāni attano vasanaṭṭhāne ṭhapetvā khāditabbāni. Tesu khīṇesu sace punapi dantakaṭṭhamāḷake bahūni hontiyeva, punapi āharitvā khāditabbāni. Yadi pana pamāṇaṃ asallakkhetvā āharati, tesu akhīṇesuyeva māḷake khīyati, tato keci therā ‘‘yehi gahitāni, te paṭiharantū’’ti vadeyyuṃ, keci ‘‘khādantu, puna sāmaṇerā āharissantī’’ti. Tasmā vivādaparihāratthaṃ pamāṇaṃ sallakkhetabbaṃ. Gahaṇe pana doso natthi, maggaṃ gacchantenapi ekaṃ vā dve vā thavikāya pakkhipitvā gantabbanti. Bhikkhācāravattaṃ vattakkhandhake piṇḍacārikavatte āvi bhavissati.
பத்தட்டா²னேதி வஸ்ஸக்³கே³ன ஆக³ந்துகபி⁴க்கு²னோ பத்தட்டா²னே. தேஸங் சி²ன்னவஸ்ஸத்தா ‘‘ஸாதி³யந்தாபி ஹி தே நேவ வஸ்ஸாவாஸிகஸ்ஸ ஸாமினோ’’தி வுத்தங், பட²மங்யேவ கதிகாய கதத்தா கீ²யந்தாபி ச ஆவாஸிகா நேவ அதா³துங் லப⁴ந்தீதி வுத்தங். ப⁴தினிவிட்ட²ந்தி ப⁴திங் கத்வா விய நிவிட்ட²ங் பரியிட்ட²ங். ஸங்கி⁴கங் பன அபலோகனகம்மங் கத்வா கா³ஹிதந்தி தத்ருப்பாத³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். பச்சயவஸேன கா³ஹிதந்தி தா³யகானங் வஸ்ஸாவாஸிகபச்சயவஸேன கா³ஹிதங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ‘‘இத⁴, பி⁴க்க²வே, வஸ்ஸங்வுத்தோ² பி⁴க்கு² விப்³ப⁴மதி, ஸங்க⁴ஸ்ஸேவேத’’ந்தி (மஹாவ॰ 374-375) வசனதோ ‘‘க³தட்டா²னே…பே॰… ஸங்கி⁴கங் ஹோதீ’’தி வுத்தங். மனுஸ்ஸேதி தா³யகமனுஸ்ஸே. வரபா⁴க³ங் ஸாமணேரஸ்ஸாதி பட²மபா⁴க³ஸ்ஸ கா³ஹிதத்தா வுத்தங்.
Pattaṭṭhāneti vassaggena āgantukabhikkhuno pattaṭṭhāne. Tesaṃ chinnavassattā ‘‘sādiyantāpi hi te neva vassāvāsikassa sāmino’’ti vuttaṃ, paṭhamaṃyeva katikāya katattā khīyantāpi ca āvāsikā neva adātuṃ labhantīti vuttaṃ. Bhatiniviṭṭhanti bhatiṃ katvā viya niviṭṭhaṃ pariyiṭṭhaṃ. Saṅghikaṃ pana apalokanakammaṃ katvā gāhitanti tatruppādaṃ sandhāya vuttaṃ. Paccayavasena gāhitanti dāyakānaṃ vassāvāsikapaccayavasena gāhitaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Idha, bhikkhave, vassaṃvuttho bhikkhu vibbhamati, saṅghasseveta’’nti (mahāva. 374-375) vacanato ‘‘gataṭṭhāne…pe… saṅghikaṃ hotī’’ti vuttaṃ. Manusseti dāyakamanusse. Varabhāgaṃ sāmaṇerassāti paṭhamabhāgassa gāhitattā vuttaṃ.
ஸேனாஸனக்³கா³ஹாபகஸம்முதிகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Senāsanaggāhāpakasammutikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / சூளவக்³க³பாளி • Cūḷavaggapāḷi / ஸேனாஸனக்³கா³ஹாபகஸம்முதி • Senāsanaggāhāpakasammuti
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / சூளவக்³க³-அட்ட²கதா² • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ஸேனாஸனக்³கா³ஹகதா² • Senāsanaggāhakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / ஸேனாஸனக்³கா³ஹகதா²வண்ணனா • Senāsanaggāhakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / ஸேனாஸனக்³கா³ஹகதா²வண்ணனா • Senāsanaggāhakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / ஸேனாஸனக்³கா³ஹகதா² • Senāsanaggāhakathā
