| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹਾਪਕਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Senāsanaggāhāpakasammutikathāvaṇṇanā
੩੧੮. ਪਚ੍ਚਯੇਨੇવ ਹਿ ਤਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸੇਨਾਸਨੇ ਮਹਾਥੇਰਾ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਕਾਰਣਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਅਗਨ੍ਤ੍વਾ વਸਨ੍ਤਾਯੇવ ਨਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਉਬ੍ਭਣ੍ਡਿਕਾ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਭਣ੍ਡਾ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ વਿਚਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦੀਘਸਾਲਾਤਿ ਚਙ੍ਕਮਨਸਾਲਾ। ਮਣ੍ਡਲਮਾਲ਼ੋ ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾ। ਅਨੁਦਹਤੀਤਿ ਪੀਲ਼ੇਤਿ। ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਪਨਾਤਿ ਅਰਿਯਦੇਸੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇ ਕਿਰ ਤਥਾ ਪਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤਿ। ਨ ਗੋਚਰਗਾਮੋ ਘਟ੍ਟੇਤਬ੍ਬੋਤਿ વੁਤ੍ਤਮੇવਤ੍ਥਂ વਿਭਾવੇਤਿ ‘‘ਨ ਤਤ੍ਥ ਮਨੁਸ੍ਸਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ। વਿਤਕ੍ਕਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਨੀਹਾਰੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਨਿવਾਰੇਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚਯੇ ਦਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏવਰੂਪਂ વਿਤਕ੍ਕਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ। ਤੇਸੁ ਚੇ ਏਕੋਤਿ ਤੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਏਕੋ ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸੋ। ਭਣ੍ਡਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਨ੍ਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਕਭਣ੍ਡਂ, ਸਰੀਰਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਂ ਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
318.Paccayenevahi taṃ paṭijagganaṃ labhissatīti tasmiṃ senāsane mahātherā tassa paccayassa kāraṇā aññattha agantvā vasantāyeva naṃ paṭijaggissantīti attho. Ubbhaṇḍikā bhavissantīti ukkhittabhaṇḍā bhavissanti, attano attano parikkhāre gahetvā tattha tattha vicarissantīti attho. Dīghasālāti caṅkamanasālā. Maṇḍalamāḷo upaṭṭhānasālā. Anudahatīti pīḷeti. Jambudīpe panāti ariyadese bhikkhū sandhāya vuttaṃ. Te kira tathā paññāpenti. Na gocaragāmo ghaṭṭetabboti vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘na tattha manussā vattabbā’’tiādinā. Vitakkaṃ chinditvāti ‘‘iminā nīhārena gacchantaṃ disvā nivāretvā paccaye dassantī’’ti evarūpaṃ vitakkaṃ anuppādetvā. Tesu ce ekoti tesu manussesu eko paṇḍitapuriso. Bhaṇḍapaṭicchādananti paṭicchādanakabhaṇḍaṃ, sarīrapaṭicchādanaṃ cīvaranti attho.
ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਾਦੀਹਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਮੁਣ੍ਡવੇਦਿਕਾਯਾਤਿ ਚੇਤਿਯਸ੍ਸ ਹਮ੍ਮਿਯવੇਦਿਕਾਯ। ਹਮ੍ਮਿਯવੇਦਿਕਾਤਿ ਚ ਚੇਤਿਯਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਚਤੁਰਸ੍ਸવੇਦਿਯੋ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਪਟਿਕ੍ਕਮ੍ਮਾਤਿ વਿਹਾਰਤੋ ਅਪਸਕ੍ਕਿਤ੍વਾ। ਉਪਨਿਕ੍ਖੇਪਨ੍ਤਿ ਖੇਤ੍ਤਂ વਾ ਨਾਲ਼ਿਕੇਰਾਦਿਆਰਾਮਂ વਾ ਕਹਾਪਣਾਦੀਨਿ વਾ ਆਰਾਮਿਕਾਦੀਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍વਾ ‘‘ਇਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ વਡ੍ਢਿ વਸ੍ਸਾવਾਸਿਕਤ੍ਥਾਯ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਦਿਨ੍ਨਂ। વਤ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸੇਨਾਸਨੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬવਤ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾ।
Paṭijaggitabbānīti sammajjanādīhi paṭijaggitabbāni. Muṇḍavedikāyāti cetiyassa hammiyavedikāya. Hammiyavedikāti ca cetiyassa upari caturassavediyo vuccati. Paṭikkammāti vihārato apasakkitvā. Upanikkhepanti khettaṃ vā nāḷikerādiārāmaṃ vā kahāpaṇādīni vā ārāmikādīnaṃ niyyātetvā ‘‘ito uppannā vaḍḍhi vassāvāsikatthāya hotū’’ti dinnaṃ. Vattaṃ katvāti tasmiṃ senāsane kattabbavattaṃ katvā.
ਪੁਗ੍ਗਲવਸੇਨੇવ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਰਤੋ વਕ੍ਖਮਾਨਨਯੇਨ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂ ਚੀવਰੇਨ ਕਿਲਮਨ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਤਣ੍ਡੁਲਭਾਗਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਚੀવਰਂ ਕਾਤੁਂ ਰੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਗ੍ਗਲਪਰਾਮਾਸવਸੇਨੇવ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ‘‘ਸਙ੍ਘੋ ਚੀવਰੇਨ ਕਿਲਮਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਸਙ੍ਘਪਰਾਮਾਸવਸੇਨ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਚੀવਰਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਚੀવਰਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਚ੍ਚਯਂ। વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂવੁਤ੍ਤਂ। ਕਸ੍ਮਾ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਏવਞ੍ਹਿ ਨવਕੋ વੁਡ੍ਢਤਰਸ੍ਸ, વੁਡ੍ਢੋ ਚ ਨવਕਸ੍ਸ ਗਾਹੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ, ਯਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨਾવ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍વੀਸੁ ਸਮ੍ਮਤੇਸੁ ਨવਕੋ વੁਡ੍ਢਤਰਸ੍ਸ, વੁਡ੍ਢੋ ਚ ਨવਕਸ੍ਸਾਤਿ ਉਭੋ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਗਾਹੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਸਮ੍ਮਤਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹਾਪਕਸ੍ਸ ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਗਾਹਿਤੇਪਿ ਗਾਹੋ ਰੁਹਤਿਯੇવਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਟ੍ਠਪਿ ਸੋਲ਼ਸਪਿ ਜਨੇ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਕਿਂ વਿਸੁਂ વਿਸੁਂ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਏਕਤੋਤਿ? ਏਕਤੋਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਨਿਗ੍ਗਹਕਮ੍ਮਮੇવ ਹਿ ਸਙ੍ਘੋ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਸਮ੍ਮੁਤਿਦਾਨਂ ਪਨ ਬਹੂਨਮ੍ਪਿ ਏਕਤੋ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਤੇਨੇવ ਸਤ੍ਤਸਤਿਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਸਮ੍ਮੁਤਿਯਂ ਅਟ੍ਠਪਿ ਜਨਾ ਏਕਤੋ ਸਮ੍ਮਤਾਤਿ।
Puggalavaseneva kātabbanti parato vakkhamānanayena ‘‘bhikkhū cīvarena kilamanti, ettakaṃ nāma taṇḍulabhāgaṃ bhikkhūnaṃ cīvaraṃ kātuṃ ruccatī’’tiādinā puggalaparāmāsavaseneva kātabbaṃ, ‘‘saṅgho cīvarena kilamatī’’tiādinā pana saṅghaparāmāsavasena na kātabbaṃ. Cīvarapaccayanti cīvarasaṅkhātaṃ paccayaṃ. Vuttanti mahāaṭṭhakathāyaṃvuttaṃ. Kasmā evaṃ vuttanti āha ‘‘evañhi navako vuḍḍhatarassa, vuḍḍho ca navakassa gāhessatī’’ti, yasmā attanāva attano pāpetuṃ na sakkā, tasmā dvīsu sammatesu navako vuḍḍhatarassa, vuḍḍho ca navakassāti ubho aññamaññaṃ gāhessantīti adhippāyo. Sammatasenāsanaggāhāpakassa āṇattiyā aññena gāhitepi gāho ruhatiyevāti veditabbaṃ. Aṭṭhapi soḷasapi janesammannituṃ vaṭṭatīti kiṃ visuṃ visuṃ sammannituṃ vaṭṭati, udāhu ekatoti? Ekatopi vaṭṭati. Niggahakammameva hi saṅgho saṅghassa na karoti, sammutidānaṃ pana bahūnampi ekato kātuṃ vaṭṭati, teneva sattasatikakkhandhake ubbāhikasammutiyaṃ aṭṭhapi janā ekato sammatāti.
ਮਗ੍ਗੋਤਿ ਮਗ੍ਗੇ ਕਤਦੀਘਸਾਲਾ। ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਤਿ ਨਹਾਯਨ੍ਤਾਨਂ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਕਤਸਾਲਾ। ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਾਦਯੋ ਛਨ੍ਨਾ ਕવਾਟਬਦ੍ਧਾવ ਸੇਨਾਸਨਂ। વਿਜਟੇਤ੍વਾਤਿ વਿਯੋਜੇਤ੍વਾ, વਿਸੁਂ વਿਸੁਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਆવਾਸੇਸੂਤਿ ਸੇਨਾਸਨੇਸੁ। ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖਿਪਨਂ ਨਾਮ ਤੇਸੁ વਸਨ੍ਤਾਨਂ ਇਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨવਸ੍ਸਾવਾਸਿਕਦਾਨਂ। ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਹਾਲਾਭੇ ਪਰਿવੇਣੇ વਸਿਤ੍વਾ ਚੇਤਿਯੇ વਤ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾવ ਲਾਭੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
Maggoti magge katadīghasālā. Pokkharaṇīti nahāyantānaṃ pokkharaṇiyaṃ katasālā. Rukkhamūlādayo channā kavāṭabaddhāva senāsanaṃ. Vijaṭetvāti viyojetvā, visuṃ visuṃ katvāti attho. Āvāsesūti senāsanesu. Pakkhipitvāti ettha pakkhipanaṃ nāma tesu vasantānaṃ ito uppannavassāvāsikadānaṃ. Pavisitabbanti aññehi bhikkhūhi tasmiṃ mahālābhe pariveṇe vasitvā cetiye vattaṃ katvāva lābho gahetabboti adhippāyo.
ਪਚ੍ਚਯਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੀਤਿ ਚੀવਰਪਚ੍ਚਯਂ ਨਾਧਿવਾਸੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪੀਤਿ ਤੇਨ વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਪਚ੍ਚਯੋਪਿ। ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਗਾਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖੇ વਾ ਮਣ੍ਡਪੇ વਾ વਸਿਤ੍વਾ ਚੇਤਿਯੇ વਤ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਗਾਹੇਤਬ੍ਬਂ। ‘‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ વਸਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕਤ੍ਥ વਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਫਾਸੁ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਤ੍ਥ વਾ ਪਚ੍ਚਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ વਿਤਕ੍ਕੇਨ ਚਰਤੀਤਿ વਿਤਕ੍ਕਚਾਰਿਕੋ। ਅਰਞ੍ਞવਿਹਾਰੇਸੁ ਪਰਿਸ੍ਸਯવਿਜਾਨਨਤ੍ਥਂ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚ ਉਕ੍ਕਾ ਕੋਟ੍ਟੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
Paccayaṃ vissajjetīti cīvarapaccayaṃ nādhivāseti. Ayampīti tena vissaṭṭhapaccayopi. Upanibandhitvā gāhetabbanti ‘‘imasmiṃ rukkhe vā maṇḍape vā vasitvā cetiye vattaṃ katvā gaṇhathā’’ti evaṃ upanibandhitvā gāhetabbaṃ. ‘‘Kattha nu kho vasissāmi, kattha vasantassa phāsu bhavissati, kattha vā paccayo bhavissatī’’ti evaṃ uppannena vitakkena caratīti vitakkacāriko. Araññavihāresu parissayavijānanatthaṃ icchitabbattā ‘‘pañca pañca ukkā koṭṭetabbā’’ti vuttaṃ.
વਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਤਿਕવਤ੍ਤਂ। ਤਿવਿਧਮ੍ਪੀਤਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਟਿવੇਧવਸੇਨ ਤਿવਿਧਮ੍ਪਿ। ਸੋਧੇਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥਾਤਿ ਭਬ੍ਬੇ ਆਚਾਰਕੁਲਪੁਤ੍ਤੇ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥ। ਦਸવਤ੍ਥੁਕਕਥਾ ਨਾਮ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਕਥਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਕਥਾ ਪવਿવੇਕਕਥਾ ਅਸਂਸਗ੍ਗਕਥਾ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਕਥਾ ਸੀਲਕਥਾ ਸਮਾਧਿਕਥਾ ਪਞ੍ਞਾਕਥਾ વਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾ વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਕਥਾ।
Vattanti katikavattaṃ. Tividhampīti pariyattipaṭipattipaṭivedhavasena tividhampi. Sodhetvā pabbājethāti bhabbe ācārakulaputte upaparikkhitvā pabbājetha. Dasavatthukakathā nāma appicchakathā santuṭṭhikathā pavivekakathā asaṃsaggakathā vīriyārambhakathā sīlakathā samādhikathā paññākathā vimuttikathā vimuttiñāṇadassanakathā.
વਿਗ੍ਗਹਸਂવਤ੍ਤਨਿਕવਚਨਂ વਿਗ੍ਗਾਹਿਕਂ। ਚਤੁਰਾਰਕ੍ਖਂ ਅਹਾਪੇਨ੍ਤਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਸ੍ਸਤਿ ਮੇਤ੍ਤਾ ਅਸੁਭਂ ਮਰਣਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਮਂ ਚਤੁਰਾਰਕ੍ਖਂ ਅਪਰਿਹਾਪੇਨ੍ਤਾ। ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਖਾਦਨવਤ੍ਤਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਖਾਦਨવਤ੍ਤਂ ਯੋ ਦੇવਸਿਕਂ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਓਸਰਤਿ, ਤੇਨ ਸਾਮਣੇਰਾਦੀਹਿ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਮਾਲ਼ਕੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇਸੁ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠੇਸੁ ਦਿવਸੇ ਦਿવਸੇ ਏਕਮੇવ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਯੋ ਪਨ ਦੇવਸਿਕਂ ਨ ਓਸਰਤਿ, ਪਧਾਨਘਰੇ વਸਿਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨੇ વਾ ਉਪੋਸਥਗ੍ਗੇ વਾ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੇਨ ਪਮਾਣਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਞ੍ਚ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸਨਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਤੇਸੁ ਖੀਣੇਸੁ ਸਚੇ ਪੁਨਪਿ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਮਾਲ਼ਕੇ ਬਹੂਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿਯੇવ, ਪੁਨਪਿ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਯਦਿ ਪਨ ਪਮਾਣਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਆਹਰਤਿ, ਤੇਸੁ ਅਖੀਣੇਸੁਯੇવ ਮਾਲ਼ਕੇ ਖੀਯਤਿ, ਤਤੋ ਕੇਚਿ ਥੇਰਾ ‘‘ਯੇਹਿ ਗਹਿਤਾਨਿ, ਤੇ ਪਟਿਹਰਨ੍ਤੂ’’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯੁਂ, ਕੇਚਿ ‘‘ਖਾਦਨ੍ਤੁ, ਪੁਨ ਸਾਮਣੇਰਾ ਆਹਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ વਿવਾਦਪਰਿਹਾਰਤ੍ਥਂ ਪਮਾਣਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਬ੍ਬਂ। ਗਹਣੇ ਪਨ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਗ੍ਗਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨਪਿ ਏਕਂ વਾ ਦ੍વੇ વਾ ਥવਿਕਾਯ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ। ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰવਤ੍ਤਂ વਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਪਿਣ੍ਡਚਾਰਿਕવਤ੍ਤੇ ਆવਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ।
Viggahasaṃvattanikavacanaṃ viggāhikaṃ. Caturārakkhaṃ ahāpentāti buddhānussati mettā asubhaṃ maraṇassatīti imaṃ caturārakkhaṃ aparihāpentā. Dantakaṭṭhakhādanavattaṃ ācikkhitabbanti ettha dantakaṭṭhakhādanavattaṃ yo devasikaṃ saṅghamajjhe osarati, tena sāmaṇerādīhi āharitvā bhikkhūnaṃ yathāsukhaṃ paribhuñjanatthāya dantakaṭṭhamāḷake nikkhittesu dantakaṭṭhesu divase divase ekameva dantakaṭṭhaṃ gahetabbaṃ. Yo pana devasikaṃ na osarati, padhānaghare vasitvā dhammassavane vā uposathagge vā dissati, tena pamāṇaṃ sallakkhetvā cattāri pañca dantakaṭṭhāni attano vasanaṭṭhāne ṭhapetvā khāditabbāni. Tesu khīṇesu sace punapi dantakaṭṭhamāḷake bahūni hontiyeva, punapi āharitvā khāditabbāni. Yadi pana pamāṇaṃ asallakkhetvā āharati, tesu akhīṇesuyeva māḷake khīyati, tato keci therā ‘‘yehi gahitāni, te paṭiharantū’’ti vadeyyuṃ, keci ‘‘khādantu, puna sāmaṇerā āharissantī’’ti. Tasmā vivādaparihāratthaṃ pamāṇaṃ sallakkhetabbaṃ. Gahaṇe pana doso natthi, maggaṃ gacchantenapi ekaṃ vā dve vā thavikāya pakkhipitvā gantabbanti. Bhikkhācāravattaṃ vattakkhandhake piṇḍacārikavatte āvi bhavissati.
ਪਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਤਿ વਸ੍ਸਗ੍ਗੇਨ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ। ਤੇਸਂ ਛਿਨ੍ਨવਸ੍ਸਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਾਪਿ ਹਿ ਤੇ ਨੇવ વਸ੍ਸਾવਾਸਿਕਸ੍ਸ ਸਾਮਿਨੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਪਠਮਂਯੇવ ਕਤਿਕਾਯ ਕਤਤ੍ਤਾ ਖੀਯਨ੍ਤਾਪਿ ਚ ਆવਾਸਿਕਾ ਨੇવ ਅਦਾਤੁਂ ਲਭਨ੍ਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਭਤਿਨਿવਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਭਤਿਂ ਕਤ੍વਾ વਿਯ ਨਿવਿਟ੍ਠਂ ਪਰਿਯਿਟ੍ਠਂ। ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਪਨ ਅਪਲੋਕਨਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਗਾਹਿਤਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਰੁਪ੍ਪਾਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਚ੍ਚਯવਸੇਨ ਗਾਹਿਤਨ੍ਤਿ ਦਾਯਕਾਨਂ વਸ੍ਸਾવਾਸਿਕਪਚ੍ਚਯવਸੇਨ ਗਾਹਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਸ੍ਸਂવੁਤ੍ਥੋ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਬ੍ਭਮਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸੇવੇਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੩੭੪-੩੭੫) વਚਨਤੋ ‘‘ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ…ਪੇ॰… ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਮਨੁਸ੍ਸੇਤਿ ਦਾਯਕਮਨੁਸ੍ਸੇ। વਰਭਾਗਂ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸਾਤਿ ਪਠਮਭਾਗਸ੍ਸ ਗਾਹਿਤਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ।
Pattaṭṭhāneti vassaggena āgantukabhikkhuno pattaṭṭhāne. Tesaṃ chinnavassattā ‘‘sādiyantāpi hi te neva vassāvāsikassa sāmino’’ti vuttaṃ, paṭhamaṃyeva katikāya katattā khīyantāpi ca āvāsikā neva adātuṃ labhantīti vuttaṃ. Bhatiniviṭṭhanti bhatiṃ katvā viya niviṭṭhaṃ pariyiṭṭhaṃ. Saṅghikaṃ pana apalokanakammaṃ katvā gāhitanti tatruppādaṃ sandhāya vuttaṃ. Paccayavasena gāhitanti dāyakānaṃ vassāvāsikapaccayavasena gāhitaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Idha, bhikkhave, vassaṃvuttho bhikkhu vibbhamati, saṅghasseveta’’nti (mahāva. 374-375) vacanato ‘‘gataṭṭhāne…pe… saṅghikaṃ hotī’’ti vuttaṃ. Manusseti dāyakamanusse. Varabhāgaṃ sāmaṇerassāti paṭhamabhāgassa gāhitattā vuttaṃ.
ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹਾਪਕਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Senāsanaggāhāpakasammutikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi / ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹਾਪਕਸਮ੍ਮੁਤਿ • Senāsanaggāhāpakasammuti
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹਕਥਾ • Senāsanaggāhakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Senāsanaggāhakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Senāsanaggāhakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹਕਥਾ • Senāsanaggāhakathā
