| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
२. नाथवग्गो
2. Nāthavaggo
१-४. सेनासनसुत्तादिवण्णना
1-4. Senāsanasuttādivaṇṇanā
११-१४. दुतियस्स पठमे नातिदूरन्ति गोचरट्ठानतो अड्ढगावुततो ओरभागताय नातिदूरं। नाच्चासन्नन्ति पच्छिमेन पमाणेन गोचरट्ठानतो पञ्चधनुसतिकताय न अतिआसन्नं। ताय च पन नातिदूरनाच्चासन्नताय गोचरट्ठानपटिपरिस्सयादिरहितमग्गताय च गमनस्स च आगमनस्स च युत्तरूपत्ता गमनागमनसम्पन्नं। दिवसभागे महाजनसंकिण्णताभावेन दिवा अप्पाकिण्णं। अभावत्थो हि अयं अप्प-सद्दो ‘‘अप्पिच्छो’’तिआदीसु विय। रत्तियं मनुस्ससद्दाभावेन रत्तिं अप्पसद्दं। सब्बदापि जनसन्निपातनिग्घोसाभावेन अप्पनिग्घोसं।
11-14. Dutiyassa paṭhame nātidūranti gocaraṭṭhānato aḍḍhagāvutato orabhāgatāya nātidūraṃ. Nāccāsannanti pacchimena pamāṇena gocaraṭṭhānato pañcadhanusatikatāya na atiāsannaṃ. Tāya ca pana nātidūranāccāsannatāya gocaraṭṭhānapaṭiparissayādirahitamaggatāya ca gamanassa ca āgamanassa ca yuttarūpattā gamanāgamanasampannaṃ. Divasabhāge mahājanasaṃkiṇṇatābhāvena divā appākiṇṇaṃ. Abhāvattho hi ayaṃ appa-saddo ‘‘appiccho’’tiādīsu viya. Rattiyaṃ manussasaddābhāvena rattiṃ appasaddaṃ. Sabbadāpi janasannipātanigghosābhāvena appanigghosaṃ.
अप्पकसिरेनाति अकसिरेन सुखेनेव। सीलादिगुणानं थिरभावप्पत्तिया थेरा। सुत्तगेय्यादि बहु सुतं एतेसन्ति बहुस्सुता। तमुग्गहधारणेन सम्मदेव गरूनं सन्तिके आगमितभावेन च आगतो परियत्तिधम्मसङ्खातो आगमो एतेसन्ति आगतागमा। सुत्ताभिधम्मसङ्खातस्स धम्मस्स धारणेन धम्मधरा। विनयस्स धारणेन विनयधरा। तेसं धम्मविनयानं मातिकाय धारणेन मातिकाधरा। तत्थ तत्थ धम्मपरिपुच्छाय परिपुच्छति। अत्थपरिपुच्छाय परिपञ्हति वीमंसति विचारेति। इदं, भन्ते, कथं, इमस्स को अत्थोति परिपुच्छापरिपञ्हाकारदस्सनं। अविवटञ्चेव पाळिया अत्थं पदेसन्तरपाळिदस्सनेन आगमतो विवरन्ति। अनुत्तानीकतञ्च युत्तिविभावनेन उत्तानिं करोन्ति। कङ्खाठानियेसु धम्मेसु संसयुप्पत्तिया हेतुताय गण्ठिट्ठानभूतेसु पाळिप्पदेसेसु याथावतो विनिच्छयप्पदानेन कङ्खं पटिविनोदेन्ति।
Appakasirenāti akasirena sukheneva. Sīlādiguṇānaṃ thirabhāvappattiyā therā. Suttageyyādi bahu sutaṃ etesanti bahussutā. Tamuggahadhāraṇena sammadeva garūnaṃ santike āgamitabhāvena ca āgato pariyattidhammasaṅkhāto āgamo etesanti āgatāgamā. Suttābhidhammasaṅkhātassa dhammassa dhāraṇena dhammadharā. Vinayassa dhāraṇena vinayadharā. Tesaṃ dhammavinayānaṃ mātikāya dhāraṇena mātikādharā. Tattha tattha dhammaparipucchāya paripucchati. Atthaparipucchāya paripañhati vīmaṃsati vicāreti. Idaṃ, bhante, kathaṃ, imassa ko atthoti paripucchāparipañhākāradassanaṃ. Avivaṭañceva pāḷiyā atthaṃ padesantarapāḷidassanena āgamato vivaranti. Anuttānīkatañca yuttivibhāvanena uttāniṃ karonti. Kaṅkhāṭhāniyesu dhammesu saṃsayuppattiyā hetutāya gaṇṭhiṭṭhānabhūtesu pāḷippadesesu yāthāvato vinicchayappadānena kaṅkhaṃ paṭivinodenti.
एत्थ च नातिदूरं नाच्चासन्नं गमनागमनसम्पन्नन्ति एकं अङ्गं, दिवा अप्पाकिण्णं, रत्तिं अप्पसद्दं, अप्पनिग्घोसन्ति एकं, अप्पडंसमकसवातातपसरीसपसम्फस्सन्ति एकं, तस्मिं खो पन सेनासने विहरन्तस्स…पे॰… परिक्खाराति एकं, तस्मिं खो पन सेनासने थेरा…पे॰… कङ्खं पटिविनोदेन्तीति एकं। एवं पञ्च अङ्गानि वेदितब्बानि। दुतियादीनि उत्तानत्थानि।
Ettha ca nātidūraṃ nāccāsannaṃ gamanāgamanasampannanti ekaṃ aṅgaṃ, divā appākiṇṇaṃ, rattiṃ appasaddaṃ, appanigghosanti ekaṃ, appaḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphassanti ekaṃ, tasmiṃ kho pana senāsane viharantassa…pe… parikkhārāti ekaṃ, tasmiṃ kho pana senāsane therā…pe… kaṅkhaṃ paṭivinodentīti ekaṃ. Evaṃ pañca aṅgāni veditabbāni. Dutiyādīni uttānatthāni.
सेनासनसुत्तादिवण्णना निट्ठिता।
Senāsanasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya
१. सेनासनसुत्तं • 1. Senāsanasuttaṃ
२. पञ्चङ्गसुत्तं • 2. Pañcaṅgasuttaṃ
३. संयोजनसुत्तं • 3. Saṃyojanasuttaṃ
४. चेतोखिलसुत्तं • 4. Cetokhilasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
१. सेनासनसुत्तवण्णना • 1. Senāsanasuttavaṇṇanā
२. पञ्चङ्गसुत्तवण्णना • 2. Pañcaṅgasuttavaṇṇanā
३-४. संयोजनसुत्तादिवण्णना • 3-4. Saṃyojanasuttādivaṇṇanā
