| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๑๓. เสเรยฺยวโคฺค
13. Sereyyavaggo
๑. เสเรยฺยกเตฺถรอปทานวณฺณนา
1. Sereyyakattheraapadānavaṇṇanā
อชฺฌายโก มนฺตธโรติอาทิกํ อายสฺมโต เสเรยฺยกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมชินวเรสุ กตาธิกาโร ตโต ปเรสุ อตฺตภาวสหเสฺสสุ วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล พฺราหฺมณกุเล นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปตฺวา ติณฺณํ เวทานํ ปารํ คนฺตฺวา อิติหาสาทิสกลพฺราหฺมณธเมฺมสุ โกฎิปฺปโตฺต เอกสฺมิํ ทิวเส อโพฺภกาเส สปริวาโร ฐิโต ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส เสเรยฺยปุปฺผํ คเหตฺวา อากาเส ขิปโนฺต ปูเชสิฯ ตานิ ปุปฺผานิ อากาเส วิตานํ หุตฺวา สตฺตาหํ ฐตฺวา ปจฺฉา อนฺตรธายิํสุฯ โส ตํ อจฺฉริยํ ทิสฺวา อตีว ปสนฺนมานโส เตเนว ปีติโสมนเสฺสน กาลํ กตฺวา ตุสิตาทีสุ นิพฺพโตฺต ตตฺถ ทิพฺพสุขมนุภวิตฺวา ตโต มนุสฺสสุขมนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปาปุณิตฺวา ปุพฺพวาสนาพเลน สตฺถริ ปสโนฺน ปพฺพชิตฺวา นจิรเสฺสว อรหา อโหสิฯ
Ajjhāyakomantadharotiādikaṃ āyasmato sereyyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimajinavaresu katādhikāro tato paresu attabhāvasahassesu vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle brāhmaṇakule nibbatto viññutaṃ patvā tiṇṇaṃ vedānaṃ pāraṃ gantvā itihāsādisakalabrāhmaṇadhammesu koṭippatto ekasmiṃ divase abbhokāse saparivāro ṭhito bhagavantaṃ disvā pasannamānaso sereyyapupphaṃ gahetvā ākāse khipanto pūjesi. Tāni pupphāni ākāse vitānaṃ hutvā sattāhaṃ ṭhatvā pacchā antaradhāyiṃsu. So taṃ acchariyaṃ disvā atīva pasannamānaso teneva pītisomanassena kālaṃ katvā tusitādīsu nibbatto tattha dibbasukhamanubhavitvā tato manussasukhamanubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kulagehe nibbatto viññutaṃ pāpuṇitvā pubbavāsanābalena satthari pasanno pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
๑. โส อปรภาเค ปุรากตกุสลํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต อชฺฌายโก มนฺตธโรติอาทิมาหฯ ตํ เหฎฺฐา วุตฺตตฺถเมวฯ
1. So aparabhāge purākatakusalaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento ajjhāyako mantadharotiādimāha. Taṃ heṭṭhā vuttatthameva.
๓. เสเรยฺยกํ คเหตฺวานาติ สิริเส ภวํ ชาติปุปฺผํ เสเรยฺยํ, เสเรยฺยเมว เสเรยฺยกํ, ตํ เสเรยฺยกํ คเหตฺวานาติ สมฺพโนฺธฯ ภควติ ปสโนฺน ชาติสุมนมกุฬจมฺปกาทีนิ ปุปฺผานิ ปติฎฺฐเปตฺวา ปูเชตุํ กาลํ นตฺถิตาย ตตฺถ สมฺปตฺตํ ตํ เสเรยฺยกํ ปุปฺผํ คเหตฺวา ปูเชสินฺติ อโตฺถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ
3.Sereyyakaṃ gahetvānāti sirise bhavaṃ jātipupphaṃ sereyyaṃ, sereyyameva sereyyakaṃ, taṃ sereyyakaṃ gahetvānāti sambandho. Bhagavati pasanno jātisumanamakuḷacampakādīni pupphāni patiṭṭhapetvā pūjetuṃ kālaṃ natthitāya tattha sampattaṃ taṃ sereyyakaṃ pupphaṃ gahetvā pūjesinti attho. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
เสเรยฺยกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Sereyyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๑. เสเรยฺยกเตฺถรอปทานํ • 1. Sereyyakattheraapadānaṃ
