| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៣. សេរីសុត្តំ
3. Serīsuttaṃ
១០៤. ឯកមន្តំ ឋិតោ ខោ សេរី ទេវបុត្តោ ភគវន្តំ គាថាយ អជ្ឈភាសិ –
104. Ekamantaṃ ṭhito kho serī devaputto bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘អន្នមេវាភិនន្ទន្តិ , ឧភយេ ទេវមានុសា;
‘‘Annamevābhinandanti , ubhaye devamānusā;
អថ កោ នាម សោ យក្ខោ, យំ អន្នំ នាភិនន្ទតី’’តិ។
Atha ko nāma so yakkho, yaṃ annaṃ nābhinandatī’’ti.
‘‘យេ នំ ទទន្តិ សទ្ធាយ, វិប្បសន្នេន ចេតសា;
‘‘Ye naṃ dadanti saddhāya, vippasannena cetasā;
តមេវ អន្នំ ភជតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច។
Tameva annaṃ bhajati, asmiṃ loke paramhi ca.
‘‘តស្មា វិនេយ្យ មច្ឆេរំ, ទជ្ជា ទានំ មលាភិភូ;
‘‘Tasmā vineyya maccheraṃ, dajjā dānaṃ malābhibhū;
បុញ្ញានិ បរលោកស្មិំ, បតិដ្ឋា ហោន្តិ បាណិន’’ន្តិ។
Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’nti.
‘‘អច្ឆរិយំ , ភន្តេ, អព្ភុតំ, ភន្តេ! យាវសុភាសិតមិទំ, ភន្តេ, ភគវតា –
‘‘Acchariyaṃ , bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāvasubhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā –
‘‘យេ នំ ទទន្តិ សទ្ធាយ, វិប្បសន្នេន ចេតសា;
‘‘Ye naṃ dadanti saddhāya, vippasannena cetasā;
តមេវ អន្នំ ភជតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច។
Tameva annaṃ bhajati, asmiṃ loke paramhi ca.
‘‘តស្មា វិនេយ្យ មច្ឆេរំ, ទជ្ជា ទានំ មលាភិភូ;
‘‘Tasmā vineyya maccheraṃ, dajjā dānaṃ malābhibhū;
បុញ្ញានិ បរលោកស្មិំ, បតិដ្ឋា ហោន្តិ បាណិន’’ន្តិ។
Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’nti.
‘‘ភូតបុព្ពាហំ, ភន្តេ, សិរី 1 នាម រាជា អហោសិំ ទាយកោ ទានបតិ ទានស្ស វណ្ណវាទី។ តស្ស មយ្ហំ, ភន្តេ, ចតូសុ ទ្វារេសុ ទានំ ទីយិត្ថ សមណ-ព្រាហ្មណ-កបណទ្ធិក-វនិព្ពកយាចកានំ។ អថ ខោ មំ, ភន្តេ, ឥត្ថាគារំ ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោច 2 – ‘ទេវស្ស ខោ 3 ទានំ ទីយតិ; អម្ហាកំ ទានំ ន ទីយតិ។ សាធុ មយម្បិ ទេវំ និស្សាយ ទានានិ ទទេយ្យាម, បុញ្ញានិ ករេយ្យាមា’តិ។ តស្ស មយ្ហំ, ភន្តេ, ឯតទហោសិ – ‘អហំ ខោស្មិ ទាយកោ ទានបតិ ទានស្ស វណ្ណវាទី។ ទានំ ទស្សាមាតិ វទន្តេ កិន្តិ វទេយ្យ’ន្តិ? សោ ខ្វាហំ, ភន្តេ, បឋមំ ទ្វារំ ឥត្ថាគារស្ស អទាសិំ។ តត្ថ ឥត្ថាគារស្ស ទានំ ទីយិត្ថ; មម ទានំ បដិក្កមិ។
‘‘Bhūtapubbāhaṃ, bhante, sirī 4 nāma rājā ahosiṃ dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī. Tassa mayhaṃ, bhante, catūsu dvāresu dānaṃ dīyittha samaṇa-brāhmaṇa-kapaṇaddhika-vanibbakayācakānaṃ. Atha kho maṃ, bhante, itthāgāraṃ upasaṅkamitvā etadavoca 5 – ‘devassa kho 6 dānaṃ dīyati; amhākaṃ dānaṃ na dīyati. Sādhu mayampi devaṃ nissāya dānāni dadeyyāma, puññāni kareyyāmā’ti. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ahaṃ khosmi dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī. Dānaṃ dassāmāti vadante kinti vadeyya’nti? So khvāhaṃ, bhante, paṭhamaṃ dvāraṃ itthāgārassa adāsiṃ. Tattha itthāgārassa dānaṃ dīyittha; mama dānaṃ paṭikkami.
‘‘អថ ខោ មំ, ភន្តេ, ខត្តិយា អនុយន្តា ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោចុំ – ‘ទេវស្ស ខោ ទានំ ទីយតិ; ឥត្ថាគារស្ស ទានំ ទីយតិ; អម្ហាកំ ទានំ ន ទីយតិ។ សាធុ មយម្បិ ទេវំ និស្សាយ ទានានិ ទទេយ្យាម, បុញ្ញានិ ករេយ្យាមា’តិ ។ តស្ស មយ្ហំ, ភន្តេ, ឯតទហោសិ – ‘អហំ ខោស្មិ ទាយកោ ទានបតិ ទានស្ស វណ្ណវាទី។ ទានំ ទស្សាមាតិ វទន្តេ កិន្តិ វទេយ្យ’ន្តិ ? សោ ខ្វាហំ, ភន្តេ, ទុតិយំ ទ្វារំ ខត្តិយានំ អនុយន្តានំ អទាសិំ។ តត្ថ ខត្តិយានំ អនុយន្តានំ ទានំ ទីយិត្ថ, មម ទានំ បដិក្កមិ។
‘‘Atha kho maṃ, bhante, khattiyā anuyantā upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘devassa kho dānaṃ dīyati; itthāgārassa dānaṃ dīyati; amhākaṃ dānaṃ na dīyati. Sādhu mayampi devaṃ nissāya dānāni dadeyyāma, puññāni kareyyāmā’ti . Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ahaṃ khosmi dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī. Dānaṃ dassāmāti vadante kinti vadeyya’nti ? So khvāhaṃ, bhante, dutiyaṃ dvāraṃ khattiyānaṃ anuyantānaṃ adāsiṃ. Tattha khattiyānaṃ anuyantānaṃ dānaṃ dīyittha, mama dānaṃ paṭikkami.
‘‘អថ ខោ មំ, ភន្តេ, ពលកាយោ ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោច – ‘ទេវស្ស ខោ ទានំ ទីយតិ; ឥត្ថាគារស្ស ទានំ ទីយតិ; ខត្តិយានំ អនុយន្តានំ ទានំ ទីយតិ; អម្ហាកំ ទានំ ន ទីយតិ។ សាធុ មយម្បិ ទេវំ និស្សាយ ទានានិ ទទេយ្យាម, បុញ្ញានិ ករេយ្យាមា’តិ។ តស្ស មយ្ហំ, ភន្តេ, ឯតទហោសិ – ‘អហំ ខោស្មិ ទាយកោ ទានបតិ ទានស្ស វណ្ណវាទី។ ទានំ ទស្សាមាតិ វទន្តេ កិន្តិ វទេយ្យ’ន្តិ? សោ ខ្វាហំ ភន្តេ, តតិយំ ទ្វារំ ពលកាយស្ស អទាសិំ។ តត្ថ ពលកាយស្ស ទានំ ទីយិត្ថ, មម ទានំ បដិក្កមិ។
‘‘Atha kho maṃ, bhante, balakāyo upasaṅkamitvā etadavoca – ‘devassa kho dānaṃ dīyati; itthāgārassa dānaṃ dīyati; khattiyānaṃ anuyantānaṃ dānaṃ dīyati; amhākaṃ dānaṃ na dīyati. Sādhu mayampi devaṃ nissāya dānāni dadeyyāma, puññāni kareyyāmā’ti. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ahaṃ khosmi dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī. Dānaṃ dassāmāti vadante kinti vadeyya’nti? So khvāhaṃ bhante, tatiyaṃ dvāraṃ balakāyassa adāsiṃ. Tattha balakāyassa dānaṃ dīyittha, mama dānaṃ paṭikkami.
‘‘អថ ខោ មំ, ភន្តេ, ព្រាហ្មណគហបតិកា ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោចុំ – ‘ទេវស្ស ខោ ទានំ ទីយតិ; ឥត្ថាគារស្ស ទានំ ទីយតិ; ខត្តិយានំ អនុយន្តានំ ទានំ ទីយតិ; ពលកាយស្ស ទានំ ទីយតិ; អម្ហាកំ ទានំ ន ទីយតិ។ សាធុ មយម្បិ ទេវំ និស្សាយ ទានានិ ទទេយ្យាម, បុញ្ញានិ ករេយ្យាមា’តិ។ តស្ស មយ្ហំ, ភន្តេ, ឯតទហោសិ – ‘អហំ ខោស្មិ ទាយកោ ទានបតិ ទានស្ស វណ្ណវាទី។ ទានំ ទស្សាមាតិ វទន្តេ កិន្តិ វទេយ្យ’ន្តិ? សោ ខ្វាហំ, ភន្តេ, ចតុត្ថំ ទ្វារំ ព្រាហ្មណគហបតិកានំ អទាសិំ។ តត្ថ ព្រាហ្មណគហបតិកានំ ទានំ ទីយិត្ថ, មម ទានំ បដិក្កមិ។
‘‘Atha kho maṃ, bhante, brāhmaṇagahapatikā upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘devassa kho dānaṃ dīyati; itthāgārassa dānaṃ dīyati; khattiyānaṃ anuyantānaṃ dānaṃ dīyati; balakāyassa dānaṃ dīyati; amhākaṃ dānaṃ na dīyati. Sādhu mayampi devaṃ nissāya dānāni dadeyyāma, puññāni kareyyāmā’ti. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ahaṃ khosmi dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī. Dānaṃ dassāmāti vadante kinti vadeyya’nti? So khvāhaṃ, bhante, catutthaṃ dvāraṃ brāhmaṇagahapatikānaṃ adāsiṃ. Tattha brāhmaṇagahapatikānaṃ dānaṃ dīyittha, mama dānaṃ paṭikkami.
‘‘អថ ខោ មំ, ភន្តេ, បុរិសា ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោចុំ – ‘ន ខោ ទានិ ទេវស្ស កោចិ ទានំ ទីយតី’តិ។ ឯវំ វុត្តាហំ, ភន្តេ, តេ បុរិសេ ឯតទវោចំ – ‘តេន ហិ, ភណេ, យោ ពាហិរេសុ ជនបទេសុ អាយោ សញ្ជាយតិ តតោ ឧបឌ្ឍំ អន្តេបុរេ បវេសេថ, ឧបឌ្ឍំ តត្ថេវ ទានំ ទេថ សមណ-ព្រាហ្មណ-កបណទ្ធិក-វនិព្ពក-យាចកាន’ន្តិ ។ សោ ខ្វាហំ, ភន្តេ, ឯវំ ទីឃរត្តំ កតានំ បុញ្ញានំ ឯវំ ទីឃរត្តំ កតានំ កុសលានំ ធម្មានំ បរិយន្តំ នាធិគច្ឆាមិ – ឯត្តកំ បុញ្ញន្តិ វា ឯត្តកោ បុញ្ញវិបាកោតិ វា ឯត្តកំ សគ្គេ ឋាតព្ពន្តិ វាតិ។ អច្ឆរិយំ, ភន្តេ, អព្ភុតំ, ភន្តេ! យាវសុភាសិតមិទំ, ភន្តេ, ភគវតា –
‘‘Atha kho maṃ, bhante, purisā upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘na kho dāni devassa koci dānaṃ dīyatī’ti. Evaṃ vuttāhaṃ, bhante, te purise etadavocaṃ – ‘tena hi, bhaṇe, yo bāhiresu janapadesu āyo sañjāyati tato upaḍḍhaṃ antepure pavesetha, upaḍḍhaṃ tattheva dānaṃ detha samaṇa-brāhmaṇa-kapaṇaddhika-vanibbaka-yācakāna’nti . So khvāhaṃ, bhante, evaṃ dīgharattaṃ katānaṃ puññānaṃ evaṃ dīgharattaṃ katānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ pariyantaṃ nādhigacchāmi – ettakaṃ puññanti vā ettako puññavipākoti vā ettakaṃ sagge ṭhātabbanti vāti. Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāvasubhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā –
‘‘យេ នំ ទទន្តិ សទ្ធាយ, វិប្បសន្នេន ចេតសា;
‘‘Ye naṃ dadanti saddhāya, vippasannena cetasā;
តមេវ អន្នំ ភជតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច។
Tameva annaṃ bhajati, asmiṃ loke paramhi ca.
‘‘តស្មា វិនេយ្យ មច្ឆេរំ, ទជ្ជា ទានំ មលាភិភូ;
‘‘Tasmā vineyya maccheraṃ, dajjā dānaṃ malābhibhū;
បុញ្ញានិ បរលោកស្មិំ, បតិដ្ឋា ហោន្តិ បាណិន’’ន្តិ។
Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’nti.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៣-៤. សេរីសុត្តាទិវណ្ណនា • 3-4. Serīsuttādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៣. សេរីសុត្តវណ្ណនា • 3. Serīsuttavaṇṇanā
