| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மிலிந்த³பஞ்ஹபாளி • Milindapañhapāḷi |
3. பணாமிதவக்³கோ³
3. Paṇāmitavaggo
1. ஸெட்ட²த⁴ம்மபஞ்ஹோ
1. Seṭṭhadhammapañho
1. ‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, பா⁴ஸிதம்பேதங் ப⁴க³வதா ‘த⁴ம்மோ ஹி, வாஸெட்ட², ஸெட்டோ² ஜனேதஸ்மிங் தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அபி⁴ஸம்பராயே சா’தி. புன ச ‘உபாஸகோ கி³ஹீ ஸோதாபன்னோ பிஹிதாபாயோ தி³ட்டி²ப்பத்தோ விஞ்ஞாதஸாஸனோ பி⁴க்கு²ங் வா ஸாமணேரங் வா புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³தி பச்சுட்டே²தீ’தி. யதி³, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ப⁴க³வதா ப⁴ணிதங் ‘த⁴ம்மோ ஹி, வாஸெட்ட², ஸெட்டோ² ஜனேதஸ்மிங் தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அபி⁴ஸம்பராயே சா’தி, தேன ஹி ‘உபாஸகோ கி³ஹீ ஸோதாபன்னோ பிஹிதாபாயோ தி³ட்டி²ப்பத்தோ விஞ்ஞாதஸாஸனோ பி⁴க்கு²ங் வா ஸாமணேரங் வா புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³தி பச்சுட்டே²தீ’தி யங் வசனங், தங் மிச்சா². யதி³ ‘உபாஸகோ கி³ஹீ ஸோதாபன்னோ பிஹிதாபாயோ தி³ட்டி²ப்பத்தோ விஞ்ஞாதஸாஸனோ பி⁴க்கு²ங் வா ஸாமணேரங் வா புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³தி பச்சுட்டே²தி’, தேன ஹி ‘த⁴ம்மோ ஹி, வாஸெட்ட², ஸெட்டோ² ஜனேதஸ்மிங் தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அபி⁴ஸம்பராயே சாதி தம்பி வசனங் மிச்சா². அயம்பி உப⁴தோ கோடிகோ பஞ்ஹோ தவானுப்பத்தோ, ஸோ தயா நிப்³பா³ஹிதப்³போ³’’தி.
1. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāye cā’ti. Puna ca ‘upāsako gihī sotāpanno pihitāpāyo diṭṭhippatto viññātasāsano bhikkhuṃ vā sāmaṇeraṃ vā puthujjanaṃ abhivādeti paccuṭṭhetī’ti. Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ ‘dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāye cā’ti, tena hi ‘upāsako gihī sotāpanno pihitāpāyo diṭṭhippatto viññātasāsano bhikkhuṃ vā sāmaṇeraṃ vā puthujjanaṃ abhivādeti paccuṭṭhetī’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi ‘upāsako gihī sotāpanno pihitāpāyo diṭṭhippatto viññātasāsano bhikkhuṃ vā sāmaṇeraṃ vā puthujjanaṃ abhivādeti paccuṭṭheti’, tena hi ‘dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāye cāti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘பா⁴ஸிதம்பேதங், மஹாராஜ, ப⁴க³வதா ‘த⁴ம்மோ ஹி, வாஸெட்ட², ஸெட்டோ² ஜனேதஸ்மிங் தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அபி⁴ஸம்பராயே சா’தி, ‘உபாஸகோ ச கி³ஹீ ஸோதாபன்னோ பிஹிதாபாயோ தி³ட்டி²ப்பத்தோ விஞ்ஞாதஸாஸனோ பி⁴க்கு²ங் வா ஸாமணேரங் வா புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³தி பச்சுட்டே²தி’. தத்த² பன காரணங் அத்தி². கதமங் தங் காரணங்?
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāye cā’ti, ‘upāsako ca gihī sotāpanno pihitāpāyo diṭṭhippatto viññātasāsano bhikkhuṃ vā sāmaṇeraṃ vā puthujjanaṃ abhivādeti paccuṭṭheti’. Tattha pana kāraṇaṃ atthi. Katamaṃ taṃ kāraṇaṃ?
‘‘வீஸதி கோ² பனிமே, மஹாராஜ, ஸமணஸ்ஸ ஸமணகரணா த⁴ம்மா த்³வே ச லிங்கா³னி, யேஹி ஸமணோ அபி⁴வாத³னபச்சுட்டா²னஸமானநபூஜனாரஹோ ஹோதி. கதமே வீஸதி ஸமணஸ்ஸ ஸமணகரணா த⁴ம்மா த்³வே ச லிங்கா³னி? ஸெட்டோ² 1 த⁴ம்மாராமோ, அக்³கோ³ நியமோ, சாரோ விஹாரோ ஸங்யமோ ஸங்வரோ க²ந்தி ஸோரச்சங் ஏகத்தசரியா ஏகத்தாபி⁴ரதி படிஸல்லானங் ஹிரிஒத்தப்பங் வீரியங் அப்பமாதோ³ ஸிக்கா²ஸமாதா³னங் 2 உத்³தே³ஸோ பரிபுச்சா² ஸீலாதி³அபி⁴ரதி நிராலயதா ஸிக்கா²பத³பாரிபூரிதா, காஸாவதா⁴ரணங் , ப⁴ண்டு³பா⁴வோ . இமே கோ² , மஹாராஜ, வீஸதி ஸமணஸ்ஸ ஸமணகரணா த⁴ம்மா த்³வே ச லிங்கா³னி. ஏதே கு³ணே பி⁴க்கு² ஸமாதா³ய வத்ததி, ஸோ தேஸங் த⁴ம்மானங் அனூனத்தா பரிபுண்ணத்தா ஸம்பன்னத்தா ஸமன்னாக³தத்தா அஸெக்க²பூ⁴மிங் அரஹந்தபூ⁴மிங் ஓக்கமதி, ஸெட்ட²ங் பூ⁴மந்தரங் ஓக்கமதி, அரஹத்தாஸன்னக³தோதி அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங்.
‘‘Vīsati kho panime, mahārāja, samaṇassa samaṇakaraṇā dhammā dve ca liṅgāni, yehi samaṇo abhivādanapaccuṭṭhānasamānanapūjanāraho hoti. Katame vīsati samaṇassa samaṇakaraṇā dhammā dve ca liṅgāni? Seṭṭho 3 dhammārāmo, aggo niyamo, cāro vihāro saṃyamo saṃvaro khanti soraccaṃ ekattacariyā ekattābhirati paṭisallānaṃ hiriottappaṃ vīriyaṃ appamādo sikkhāsamādānaṃ 4 uddeso paripucchā sīlādiabhirati nirālayatā sikkhāpadapāripūritā, kāsāvadhāraṇaṃ , bhaṇḍubhāvo . Ime kho , mahārāja, vīsati samaṇassa samaṇakaraṇā dhammā dve ca liṅgāni. Ete guṇe bhikkhu samādāya vattati, so tesaṃ dhammānaṃ anūnattā paripuṇṇattā sampannattā samannāgatattā asekkhabhūmiṃ arahantabhūmiṃ okkamati, seṭṭhaṃ bhūmantaraṃ okkamati, arahattāsannagatoti arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ.
‘‘‘கீ²ணாஸவேஹி ஸோ ஸாமஞ்ஞங் உபக³தோ, நத்தி² மே ஸோ ஸமயோ’தி 5 அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங்.
‘‘‘Khīṇāsavehi so sāmaññaṃ upagato, natthi me so samayo’ti 6 arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ.
‘‘‘அக்³க³பரிஸங் ஸோ உபக³தோ, நாஹங் தங் டா²னங் உபக³தோ’தி அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங்.
‘‘‘Aggaparisaṃ so upagato, nāhaṃ taṃ ṭhānaṃ upagato’ti arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ.
‘‘‘லப⁴தி ஸோ பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸங் ஸோதுங், நாஹங் தங் லபா⁴மி ஸோது’ந்தி அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங்.
‘‘‘Labhati so pātimokkhuddesaṃ sotuṃ, nāhaṃ taṃ labhāmi sotu’nti arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ.
‘‘‘ஸோ அஞ்ஞே பப்³பா³ஜேதி உபஸம்பாதே³தி ஜினஸாஸனங் வட்³டே⁴தி, அஹமேதங் ந லபா⁴மி காது’ந்தி அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங்.
‘‘‘So aññe pabbājeti upasampādeti jinasāsanaṃ vaḍḍheti, ahametaṃ na labhāmi kātu’nti arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ.
‘‘‘அப்பமாணேஸு ஸோ ஸிக்கா²பதே³ஸு ஸமத்தகாரீ, நாஹங் தேஸு வத்தாமீ’தி அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங்.
‘‘‘Appamāṇesu so sikkhāpadesu samattakārī, nāhaṃ tesu vattāmī’ti arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ.
‘‘‘உபக³தோ ஸோ ஸமணலிங்க³ங், பு³த்³தா⁴தி⁴ப்பாயே டி²தோ, தேனாஹங் லிங்கே³ன தூ³ரமபக³தோ’தி அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங்.
‘‘‘Upagato so samaṇaliṅgaṃ, buddhādhippāye ṭhito, tenāhaṃ liṅgena dūramapagato’ti arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ.
‘‘‘பரூள்ஹகச்ச²லோமோ ஸோ அனஞ்ஜிதஅமண்டி³தோ அனுலித்தஸீலக³ந்தோ⁴, அஹங் பன மண்ட³னவிபூ⁴ஸனாபி⁴ரதோ’தி அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங்.
‘‘‘Parūḷhakacchalomo so anañjitaamaṇḍito anulittasīlagandho, ahaṃ pana maṇḍanavibhūsanābhirato’ti arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ.
‘‘அபி ச, மஹாராஜ, ‘யே தே வீஸதி ஸமணகரணா த⁴ம்மா த்³வே ச லிங்கா³னி, ஸப்³பே³பேதே த⁴ம்மா பி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஸங்விஜ்ஜந்தி, ஸோ யேவ தே த⁴ம்மே தா⁴ரேதி, அஞ்ஞேபி தத்த² ஸிக்கா²பேதி, ஸோ மே ஆக³மோ ஸிக்கா²பனஞ்ச நத்தீ²’தி அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங் .
‘‘Api ca, mahārāja, ‘ye te vīsati samaṇakaraṇā dhammā dve ca liṅgāni, sabbepete dhammā bhikkhussa saṃvijjanti, so yeva te dhamme dhāreti, aññepi tattha sikkhāpeti, so me āgamo sikkhāpanañca natthī’ti arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ .
‘‘யதா², மஹாராஜ, ராஜகுமாரோ புரோஹிதஸ்ஸ ஸந்திகே விஜ்ஜங் அதீ⁴யதி, க²த்தியத⁴ம்மங் ஸிக்க²தி, ஸோ அபரேன ஸமயேன அபி⁴ஸித்தோ ஆசரியங் அபி⁴வாதே³தி பச்சுட்டே²தி ‘ஸிக்கா²பகோ மே அய’ந்தி, ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, ‘பி⁴க்கு² ஸிக்கா²பகோ வங்ஸத⁴ரோ’தி அரஹதி உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ பி⁴க்கு²ங் புது²ஜ்ஜனங் அபி⁴வாதே³துங் பச்சுட்டா²துங்.
‘‘Yathā, mahārāja, rājakumāro purohitassa santike vijjaṃ adhīyati, khattiyadhammaṃ sikkhati, so aparena samayena abhisitto ācariyaṃ abhivādeti paccuṭṭheti ‘sikkhāpako me aya’nti, evameva kho, mahārāja, ‘bhikkhu sikkhāpako vaṃsadharo’ti arahati upāsako sotāpanno bhikkhuṃ puthujjanaṃ abhivādetuṃ paccuṭṭhātuṃ.
‘‘அபி ச, மஹாராஜ, இமினாபேதங் பரியாயேன ஜானாஹி பி⁴க்கு²பூ⁴மியா மஹந்ததங் அஸமவிபுலபா⁴வங். யதி³, மஹாராஜ, உபாஸகோ ஸோதாபன்னோ அரஹத்தங் ஸச்சி²கரோதி, த்³வேவ தஸ்ஸ க³தியோ ப⁴வந்தி அனஞ்ஞா தஸ்மிங் யேவ தி³வஸே பரினிப்³பா³யெய்ய வா, பி⁴க்கு²பா⁴வங் வா உபக³ச்செ²ய்ய. அசலா ஹி ஸா, மஹாராஜ, பப்³ப³ஜ்ஜா, மஹதீ அச்சுக்³க³தா, யதி³த³ங் பி⁴க்கு²பூ⁴மீ’’தி. ‘‘ஞாணக³தோ, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, பஞ்ஹோ ஸுனிப்³பே³டி²தோ ப³லவதா அதிபு³த்³தி⁴னா தயா, ந யிமங் பஞ்ஹங் ஸமத்தோ² அஞ்ஞோ ஏவங் வினிவேடே²துங் அஞ்ஞத்ர தவாதி³ஸேன பு³த்³தி⁴மதா’’தி.
‘‘Api ca, mahārāja, imināpetaṃ pariyāyena jānāhi bhikkhubhūmiyā mahantataṃ asamavipulabhāvaṃ. Yadi, mahārāja, upāsako sotāpanno arahattaṃ sacchikaroti, dveva tassa gatiyo bhavanti anaññā tasmiṃ yeva divase parinibbāyeyya vā, bhikkhubhāvaṃ vā upagaccheyya. Acalā hi sā, mahārāja, pabbajjā, mahatī accuggatā, yadidaṃ bhikkhubhūmī’’ti. ‘‘Ñāṇagato, bhante nāgasena, pañho sunibbeṭhito balavatā atibuddhinā tayā, na yimaṃ pañhaṃ samattho añño evaṃ viniveṭhetuṃ aññatra tavādisena buddhimatā’’ti.
ஸெட்ட²த⁴ம்மபஞ்ஹோ பட²மோ.
Seṭṭhadhammapañho paṭhamo.
Footnotes:
