Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๒๐๓. เสฎฺฐิภริยาทิวตฺถุกถา
203. Seṭṭhibhariyādivatthukathā
๓๓๐. ยา นามาติ ยา นาม ฆรณีฯ กิมฺปิ มายนฺติ เอตฺถ เอการโลปสนฺธีติ อาห ‘‘กิมฺปิ เม อย’’นฺติฯ อิมินา ยการาเทสสนฺธิํ นิวเตฺตติ, ‘‘มฺยาย’’นฺติปิ ปาโฐ, เอวํ สติ อาเทสสนฺธิเยว, น โลปสนฺธิฯ อยํ ฆรณี เม กิญฺจิ เทยฺยธมฺมํ กิมฺปิ ทสฺสตีติ โยชนาฯ ตสฺส จาติ สพฺพิสฺส จ, กตสฺสาติปิ ปาโฐฯ โรคูปสมสฺส จาติ มม โรคสฺส อุปสมสฺส จ, อิเมหิ ปเทหิ สํยมสฺสาติ ปทสฺส อตฺถํ ทเสฺสติฯ ‘‘อุปการ’’นฺติ อิมินา อุปชานามีติ เอตฺถ อุปสทฺทสฺส อตฺถํ ทเสฺสติฯ อธิปฺปาโยติ ฆรณิยา อาสโยฯ
330.Yā nāmāti yā nāma gharaṇī. Kimpi māyanti ettha ekāralopasandhīti āha ‘‘kimpi me aya’’nti. Iminā yakārādesasandhiṃ nivatteti, ‘‘myāya’’ntipi pāṭho, evaṃ sati ādesasandhiyeva, na lopasandhi. Ayaṃ gharaṇī me kiñci deyyadhammaṃ kimpi dassatīti yojanā. Tassa cāti sabbissa ca, katassātipi pāṭho. Rogūpasamassa cāti mama rogassa upasamassa ca, imehi padehi saṃyamassāti padassa atthaṃ dasseti. ‘‘Upakāra’’nti iminā upajānāmīti ettha upasaddassa atthaṃ dasseti. Adhippāyoti gharaṇiyā āsayo.
๓๓๑. ‘‘สพฺพาลงฺการํ ตุยฺหํ โหตู’’ติ อิทํ วจนํ ราชา สภาวโต อาห, อุทาหุ กิญฺจิ จิเนฺตตฺวาติ อาห ‘‘ราชา’’ติอาทิฯ ตตฺถ อิมนฺติ อลงฺการํฯ ปมาณยุเตฺตติ การณานุรูเปฯ นนฺติ ชีวกํฯ นาฎกานมฺปีติ ปญฺจสติกานํ นาฎกานมฺปิฯ โสปีติ ชีวโกปิฯ เตสนฺติ อภยกุมารนาฎกานํฯ เมติ มยฺหํ, น ปติรูปนฺติ สมฺพโนฺธฯ อยฺยิกานนฺติ มาตามหีนํฯ กตสฺส เม อุปการนฺติ โยชนาฯ อิมินา อธิกาโร จ อุปกาโร จ อตฺถโต สทิสนฺติ ทเสฺสติฯ ราชา ปสโนฺน ทตฺวา อาหาติ สมฺพโนฺธฯ
331. ‘‘Sabbālaṅkāraṃ tuyhaṃ hotū’’ti idaṃ vacanaṃ rājā sabhāvato āha, udāhu kiñci cintetvāti āha ‘‘rājā’’tiādi. Tattha imanti alaṅkāraṃ. Pamāṇayutteti kāraṇānurūpe. Nanti jīvakaṃ. Nāṭakānampīti pañcasatikānaṃ nāṭakānampi. Sopīti jīvakopi. Tesanti abhayakumāranāṭakānaṃ. Meti mayhaṃ, na patirūpanti sambandho. Ayyikānanti mātāmahīnaṃ. Katassa me upakāranti yojanā. Iminā adhikāro ca upakāro ca atthato sadisanti dasseti. Rājā pasanno datvā āhāti sambandho.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi
๒๐๓. เสฎฺฐิภริยาวตฺถุ • 203. Seṭṭhibhariyāvatthu
๒๐๔. พิมฺพิสารราชวตฺถุ • 204. Bimbisārarājavatthu
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / เสฎฺฐิภริยาทิวตฺถุกถา • Seṭṭhibhariyādivatthukathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ชีวกวตฺถุกถาวณฺณนา • Jīvakavatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ชีวกวตฺถุกถาทิวณฺณนา • Jīvakavatthukathādivaṇṇanā