Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೨೦೩. ಸೇಟ್ಠಿಭರಿಯಾದಿವತ್ಥುಕಥಾ
203. Seṭṭhibhariyādivatthukathā
೩೩೦. ಯಾ ನಾಮಾತಿ ಯಾ ನಾಮ ಘರಣೀ। ಕಿಮ್ಪಿ ಮಾಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಏಕಾರಲೋಪಸನ್ಧೀತಿ ಆಹ ‘‘ಕಿಮ್ಪಿ ಮೇ ಅಯ’’ನ್ತಿ। ಇಮಿನಾ ಯಕಾರಾದೇಸಸನ್ಧಿಂ ನಿವತ್ತೇತಿ, ‘‘ಮ್ಯಾಯ’’ನ್ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಏವಂ ಸತಿ ಆದೇಸಸನ್ಧಿಯೇವ, ನ ಲೋಪಸನ್ಧಿ। ಅಯಂ ಘರಣೀ ಮೇ ಕಿಞ್ಚಿ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ಕಿಮ್ಪಿ ದಸ್ಸತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ತಸ್ಸ ಚಾತಿ ಸಬ್ಬಿಸ್ಸ ಚ, ಕತಸ್ಸಾತಿಪಿ ಪಾಠೋ। ರೋಗೂಪಸಮಸ್ಸ ಚಾತಿ ಮಮ ರೋಗಸ್ಸ ಉಪಸಮಸ್ಸ ಚ, ಇಮೇಹಿ ಪದೇಹಿ ಸಂಯಮಸ್ಸಾತಿ ಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಉಪಕಾರ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಉಪಜಾನಾಮೀತಿ ಏತ್ಥ ಉಪಸದ್ದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋತಿ ಘರಣಿಯಾ ಆಸಯೋ।
330.Yā nāmāti yā nāma gharaṇī. Kimpi māyanti ettha ekāralopasandhīti āha ‘‘kimpi me aya’’nti. Iminā yakārādesasandhiṃ nivatteti, ‘‘myāya’’ntipi pāṭho, evaṃ sati ādesasandhiyeva, na lopasandhi. Ayaṃ gharaṇī me kiñci deyyadhammaṃ kimpi dassatīti yojanā. Tassa cāti sabbissa ca, katassātipi pāṭho. Rogūpasamassa cāti mama rogassa upasamassa ca, imehi padehi saṃyamassāti padassa atthaṃ dasseti. ‘‘Upakāra’’nti iminā upajānāmīti ettha upasaddassa atthaṃ dasseti. Adhippāyoti gharaṇiyā āsayo.
೩೩೧. ‘‘ಸಬ್ಬಾಲಙ್ಕಾರಂ ತುಯ್ಹಂ ಹೋತೂ’’ತಿ ಇದಂ ವಚನಂ ರಾಜಾ ಸಭಾವತೋ ಆಹ, ಉದಾಹು ಕಿಞ್ಚಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾತಿ ಆಹ ‘‘ರಾಜಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಇಮನ್ತಿ ಅಲಙ್ಕಾರಂ। ಪಮಾಣಯುತ್ತೇತಿ ಕಾರಣಾನುರೂಪೇ। ನನ್ತಿ ಜೀವಕಂ। ನಾಟಕಾನಮ್ಪೀತಿ ಪಞ್ಚಸತಿಕಾನಂ ನಾಟಕಾನಮ್ಪಿ। ಸೋಪೀತಿ ಜೀವಕೋಪಿ। ತೇಸನ್ತಿ ಅಭಯಕುಮಾರನಾಟಕಾನಂ। ಮೇತಿ ಮಯ್ಹಂ, ನ ಪತಿರೂಪನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಯ್ಯಿಕಾನನ್ತಿ ಮಾತಾಮಹೀನಂ। ಕತಸ್ಸ ಮೇ ಉಪಕಾರನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಇಮಿನಾ ಅಧಿಕಾರೋ ಚ ಉಪಕಾರೋ ಚ ಅತ್ಥತೋ ಸದಿಸನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ರಾಜಾ ಪಸನ್ನೋ ದತ್ವಾ ಆಹಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
331. ‘‘Sabbālaṅkāraṃ tuyhaṃ hotū’’ti idaṃ vacanaṃ rājā sabhāvato āha, udāhu kiñci cintetvāti āha ‘‘rājā’’tiādi. Tattha imanti alaṅkāraṃ. Pamāṇayutteti kāraṇānurūpe. Nanti jīvakaṃ. Nāṭakānampīti pañcasatikānaṃ nāṭakānampi. Sopīti jīvakopi. Tesanti abhayakumāranāṭakānaṃ. Meti mayhaṃ, na patirūpanti sambandho. Ayyikānanti mātāmahīnaṃ. Katassa me upakāranti yojanā. Iminā adhikāro ca upakāro ca atthato sadisanti dasseti. Rājā pasanno datvā āhāti sambandho.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi
೨೦೩. ಸೇಟ್ಠಿಭರಿಯಾವತ್ಥು • 203. Seṭṭhibhariyāvatthu
೨೦೪. ಬಿಮ್ಬಿಸಾರರಾಜವತ್ಥು • 204. Bimbisārarājavatthu
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಸೇಟ್ಠಿಭರಿಯಾದಿವತ್ಥುಕಥಾ • Seṭṭhibhariyādivatthukathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಜೀವಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Jīvakavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಜೀವಕವತ್ಥುಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ • Jīvakavatthukathādivaṇṇanā