Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
೪. ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Sevitabbāsevitabbasuttavaṇṇanā
೧೦೯. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ತಞ್ಚ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಕಾಯಸಮಾಚಾರನ್ತಿ ಅಞ್ಞಂ ಸೇವಿತಬ್ಬಂ ಕಾಯಸಮಾಚಾರಂ, ಅಞ್ಞಂ ಅಸೇವಿತಬ್ಬಂ ವದಾಮಿ, ಸೇವಿತಬ್ಬಮೇವ ಕೇನಚಿ ಪರಿಯಾಯೇನ ಅಸೇವಿತಬ್ಬನ್ತಿ, ಅಸೇವಿತಬ್ಬಂ ವಾ ಸೇವಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಚ ನ ವದಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಚೀಸಮಾಚಾರಾದೀಸು ಏಸೇವ ನಯೋ। ಇತಿ ಭಗವಾ ಸತ್ತಹಿ ಪದೇಹಿ ಮಾತಿಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ವಿತ್ಥಾರತೋ ಅವಿಭಜಿತ್ವಾವ ದೇಸನಂ ನಿಟ್ಠಾಪೇಸಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಸ್ಸ ಓಕಾಸಕರಣತ್ಥಂ।
109.Evaṃme sutanti sevitabbāsevitabbasuttaṃ. Tattha tañca aññamaññaṃ kāyasamācāranti aññaṃ sevitabbaṃ kāyasamācāraṃ, aññaṃ asevitabbaṃ vadāmi, sevitabbameva kenaci pariyāyena asevitabbanti, asevitabbaṃ vā sevitabbanti ca na vadāmīti attho. Vacīsamācārādīsu eseva nayo. Iti bhagavā sattahi padehi mātikaṃ ṭhapetvā vitthārato avibhajitvāva desanaṃ niṭṭhāpesi. Kasmā? Sāriputtattherassa okāsakaraṇatthaṃ.
೧೧೩. ಮನೋಸಮಾಚಾರೇ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಯೋ ದಿಟ್ಠಿಪಟಿಲಾಭವಸೇನ ವಿಸುಂ ಅಙ್ಗಂ ಹುತ್ವಾ ಠಿತಾತಿ ನ ಗಹಿತಾ।
113.Manosamācāre micchādiṭṭhisammādiṭṭhiyo diṭṭhipaṭilābhavasena visuṃ aṅgaṃ hutvā ṭhitāti na gahitā.
೧೧೪. ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದೇ ಅಕಮ್ಮಪಥಪ್ಪತ್ತಾ ಅಭಿಜ್ಝಾದಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
114.Cittuppāde akammapathappattā abhijjhādayo veditabbā.
೧೧೫. ಸಞ್ಞಾಪಟಿಲಾಭವಾರೇ ಅಭಿಜ್ಝಾಸಹಗತಾಯ ಸಞ್ಞಾಯಾತಿಆದೀನಿ ಕಾಮಸಞ್ಞಾದೀನಂ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತಾನಿ।
115. Saññāpaṭilābhavāre abhijjhāsahagatāya saññāyātiādīni kāmasaññādīnaṃ dassanatthaṃ vuttāni.
೧೧೭. ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝನ್ತಿ ಸದುಕ್ಖಂ। ಅಪರಿನಿಟ್ಠಿತಭಾವಾಯಾತಿ ಭವಾನಂ ಅಪರಿನಿಟ್ಠಿತಭಾವಾಯ। ಏತ್ಥ ಚ ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝತ್ತಭಾವಾ ನಾಮ ಚತ್ತಾರೋ ಹೋನ್ತಿ। ಪುಥುಜ್ಜನೋಪಿ ಹಿ ಯೋ ತೇನತ್ತಭಾವೇನ ಭವಂ ಪರಿನಿಟ್ಠಾಪೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ತಸ್ಸ ಪಟಿಸನ್ಧಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ವಡ್ಢನ್ತಿ, ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಚ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ, ಸದುಕ್ಖಮೇವ ಅತ್ತಭಾವಂ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ ನಾಮ। ತಥಾ ಸೋತಾಪನ್ನಸಕದಾಗಾಮಿಅನಾಗಾಮಿನೋ। ಪುಥುಜ್ಜನಾದಯೋ ತಾವ ಹೋನ್ತು, ಅನಾಗಾಮೀ ಕಥಂ ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝಂ ಅತ್ತಭಾವಂ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ, ಕಥಞ್ಚಸ್ಸ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಅಭಿವಡ್ಢನ್ತಿ, ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಪರಿಹಾಯನ್ತೀತಿ। ಅನಾಗಾಮೀಪಿ ಹಿ ಸುದ್ಧಾವಾಸೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಉಯ್ಯಾನವಿಮಾನಕಪ್ಪರುಕ್ಖೇ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ‘‘ಅಹೋ ಸುಖಂ ಅಹೋ ಸುಖ’’ನ್ತಿ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇತಿ, ಅನಾಗಾಮಿನೋ ಭವಲೋಭೋ ಭವತಣ್ಹಾ ಅಪ್ಪಹೀನಾವ ಹೋನ್ತಿ, ತಸ್ಸ ಅಪ್ಪಹೀನತಣ್ಹತಾಯ ಅಕುಸಲಾ ವಡ್ಢನ್ತಿ ನಾಮ, ಕುಸಲಾ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ ನಾಮ, ಸದುಕ್ಖಮೇವ ಅತ್ತಭಾವಂ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ, ಅಪರಿನಿಟ್ಠಿತಭವೋಯೇವ ಹೋತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
117.Sabyābajjhanti sadukkhaṃ. Apariniṭṭhitabhāvāyāti bhavānaṃ apariniṭṭhitabhāvāya. Ettha ca sabyābajjhattabhāvā nāma cattāro honti. Puthujjanopi hi yo tenattabhāvena bhavaṃ pariniṭṭhāpetuṃ na sakkoti, tassa paṭisandhito paṭṭhāya akusalā dhammā vaḍḍhanti, kusalā dhammā ca parihāyanti, sadukkhameva attabhāvaṃ abhinibbatteti nāma. Tathā sotāpannasakadāgāmianāgāmino. Puthujjanādayo tāva hontu, anāgāmī kathaṃ sabyābajjhaṃ attabhāvaṃ abhinibbatteti, kathañcassa akusalā dhammā abhivaḍḍhanti, kusalā dhammā parihāyantīti. Anāgāmīpi hi suddhāvāse nibbatto uyyānavimānakapparukkhe oloketvā ‘‘aho sukhaṃ aho sukha’’nti udānaṃ udāneti, anāgāmino bhavalobho bhavataṇhā appahīnāva honti, tassa appahīnataṇhatāya akusalā vaḍḍhanti nāma, kusalā parihāyanti nāma, sadukkhameva attabhāvaṃ abhinibbatteti, apariniṭṭhitabhavoyeva hotīti veditabbo.
ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝನ್ತಿ ಅದುಕ್ಖಂ। ಅಯಮ್ಪಿ ಚತುನ್ನಂ ಜನಾನಂ ವಸೇನ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಹಿ ಪುಥುಜ್ಜನೋಪಿ ತೇನತ್ತಭಾವೇನ ಭವಂ ಪರಿನಿಟ್ಠಾಪೇತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಪುನ ಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ನ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಸ್ಸ ಪಟಿಸನ್ಧಿಗ್ಗಹಣತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಕುಸಲಾ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ, ಕುಸಲಾಯೇವ ವಡ್ಢನ್ತಿ, ಅದುಕ್ಖಮೇವ ಅತ್ತಭಾವಂ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ, ಪರಿನಿಟ್ಠಿತಭವೋಯೇವ ನಾಮ ಹೋತಿ। ತಥಾ ಸೋತಾಪನ್ನಸಕದಾಗಾಮಿಅನಾಗಾಮಿನೋ। ಸೋತಾಪನ್ನಾದಯೋ ತಾವ ಹೋನ್ತು, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಕಥಂ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಅತ್ತಭಾವಂ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ, ಕಥಞ್ಚಸ್ಸ ಅಕುಸಲಪರಿಹಾನಿಆದೀನಿ ಹೋನ್ತೀತಿ। ಪುಥುಜ್ಜನೋಪಿ ಪಚ್ಛಿಮಭವಿಕೋ ತೇನತ್ತಭಾವೇನ ಭವಂ ಪರಿನಿಟ್ಠಾಪೇತುಂ ಸಮತ್ಥೋ ಹೋತಿ। ತಸ್ಸ ಅಙ್ಗುಲಿಮಾಲಸ್ಸ ವಿಯ ಏಕೇನೂನಪಾಣಸಹಸ್ಸಂ ಘಾತೇನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಅತ್ತಭಾವೋ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝೋಯೇವ ನಾಮ, ಭವಂ ಪರಿನಿಟ್ಠಾಪೇತಿಯೇವ ನಾಮ। ಅಕುಸಲಮೇವ ಹಾಯತಿ, ವಿಪಸ್ಸನಮೇವ ಗಬ್ಭಂ ಗಣ್ಹಾಪೇತಿ ನಾಮ।
Abyābajjhanti adukkhaṃ. Ayampi catunnaṃ janānaṃ vasena veditabbo. Yo hi puthujjanopi tenattabhāvena bhavaṃ pariniṭṭhāpetuṃ sakkoti, puna paṭisandhiṃ na gaṇhāti, tassa paṭisandhiggahaṇato paṭṭhāya akusalā parihāyanti, kusalāyeva vaḍḍhanti, adukkhameva attabhāvaṃ nibbatteti, pariniṭṭhitabhavoyeva nāma hoti. Tathā sotāpannasakadāgāmianāgāmino. Sotāpannādayo tāva hontu, puthujjano kathaṃ abyābajjhaattabhāvaṃ nibbatteti, kathañcassa akusalaparihāniādīni hontīti. Puthujjanopi pacchimabhaviko tenattabhāvena bhavaṃ pariniṭṭhāpetuṃ samattho hoti. Tassa aṅgulimālassa viya ekenūnapāṇasahassaṃ ghātentassāpi attabhāvo abyābajjhoyeva nāma, bhavaṃ pariniṭṭhāpetiyeva nāma. Akusalameva hāyati, vipassanameva gabbhaṃ gaṇhāpeti nāma.
೧೧೯. ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯನ್ತಿಆದೀಸು ಯಸ್ಮಾ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ರೂಪೇ ರಾಗಾದಯೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ಅಭಿನನ್ದತಿ ಅಸ್ಸಾದೇತಿ, ಅಭಿನನ್ದನ್ತೋ ಅಸ್ಸಾದೇನ್ತೋ ಅನಯಬ್ಯಸನಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ನುಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ ವಿರಜ್ಜತಿ, ನಿಬ್ಬಿನ್ದನ್ತೋ ವಿರಜ್ಜನ್ತೋ ನಿಬ್ಬುತಿಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ತಞ್ಚ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞ’’ನ್ತಿ ನ ವುತ್ತಂ। ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ।
119.Cakkhuviññeyyantiādīsu yasmā ekaccassa tasmiṃyeva rūpe rāgādayo uppajjanti, abhinandati assādeti, abhinandanto assādento anayabyasanaṃ pāpuṇāti, ekaccassa nuppajjanti, nibbindati virajjati, nibbindanto virajjanto nibbutiṃ pāpuṇāti, tasmā ‘‘tañca aññamañña’’nti na vuttaṃ. Esa nayo sabbattha.
ಏವಂ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಆಜಾನೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಕೇ ಭಗವತೋ ಇಮಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ಆಜಾನನ್ತಿ, ಕೇ ನ ಆಜಾನನ್ತೀತಿ? ಯೇ ತಾವ ಇಮಸ್ಸ ಸುತ್ತಸ್ಸ ಪಾಳಿಞ್ಚ ಅಟ್ಠಕಥಞ್ಚ ಉಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ತಕ್ಕರಾ ನ ಹೋನ್ತಿ, ಯಥಾವುತ್ತಂ ಅನುಲೋಮಪಟಿಪದಂ ನ ಪಟಿಪಜ್ಜನ್ತಿ, ತೇ ನ ಆಜಾನನ್ತಿ ನಾಮ। ಯೇ ಪನ ತಕ್ಕರಾ ಹೋನ್ತಿ, ಯಥಾವುತ್ತಂ ಅನುಲೋಮಪಟಿಪದಂ ಪಟಿಪಜ್ಜನ್ತಿ, ತೇ ಆಜಾನನ್ತಿ ನಾಮ। ಏವಂ ಸನ್ತೇಪಿ ಸಪಟಿಸನ್ಧಿಕಾನಂ ತಾವ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ಹೋತು, ಅಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕಾನಂ ಕಥಂ ಹೋತೀತಿ। ಅಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕಾ ಅನುಪಾದಾನಾ ವಿಯ ಜಾತವೇದಾ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯನ್ತಿ, ಕಪ್ಪಸತಸಹಸ್ಸಾನಮ್ಪಿ ಅಚ್ಚಯೇನ ತೇಸಂ ಪುನ ದುಕ್ಖಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ಇತಿ ಏಕಂಸೇನ ತೇಸಂಯೇವ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ಹೋತಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
Evaṃ vitthārena atthaṃ ājāneyyunti ettha ke bhagavato imassa bhāsitassa atthaṃ ājānanti, ke na ājānantīti? Ye tāva imassa suttassa pāḷiñca aṭṭhakathañca uggaṇhitvā takkarā na honti, yathāvuttaṃ anulomapaṭipadaṃ na paṭipajjanti, te na ājānanti nāma. Ye pana takkarā honti, yathāvuttaṃ anulomapaṭipadaṃ paṭipajjanti, te ājānanti nāma. Evaṃ santepi sapaṭisandhikānaṃ tāva dīgharattaṃ hitāya sukhāya hotu, appaṭisandhikānaṃ kathaṃ hotīti. Appaṭisandhikā anupādānā viya jātavedā parinibbāyanti, kappasatasahassānampi accayena tesaṃ puna dukkhaṃ nāma natthi. Iti ekaṃsena tesaṃyeva dīgharattaṃ hitāya sukhāya hoti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sevitabbāsevitabbasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೪. ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತಂ • 4. Sevitabbāsevitabbasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೪. ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Sevitabbāsevitabbasuttavaṇṇanā