Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
೪. ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Sevitabbāsevitabbasuttavaṇṇanā
೧೦೯. ಅಞ್ಞಮಞ್ಞನ್ತಿ ಅಞ್ಞಂ ಅಞ್ಞಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಸೇವಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಸತ್ತಹಿ ಪದೇಹೀತಿ ಸತ್ತಹಿ ವಾಕ್ಯೇಹಿ। ಪಜ್ಜತಿ ಏತೇನ ಯಥಾಧಿಪ್ಪೇತೋ ಅತ್ಥೋತಿ ಪದಂ, ವಾಕ್ಯಂ। ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಸ್ಸ ಓಕಾಸಕರಣಂ ಧಮ್ಮದಾಯಾದೇ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೩೧) ವುತ್ತನಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
109.Aññamaññanti aññaṃ aññaṃ. Tenāha ‘‘aññaṃ sevitabba’’ntiādi. Sattahi padehīti sattahi vākyehi. Pajjati etena yathādhippeto atthoti padaṃ, vākyaṃ. Sāriputtattherassa okāsakaraṇaṃ dhammadāyāde (ma. ni. 1.31) vuttanayena veditabbaṃ.
೧೧೩. ದಿಟ್ಠಿಯೇವ ಪಚ್ಚಯವಸೇನ ಪಟಿಲದ್ಧತಾಯ ದಿಟ್ಠಿಪಟಿಲಾಭೋ। ಸಞ್ಞಾಪಟಿಲಾಭೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಯೋ…ಪೇ॰… ನ ಗಹಿತಾ ಕಮ್ಮಪಥಪ್ಪತ್ತಾನಂ ತೇಸಂ ಮನೋಸಮಾಚಾರಭಾವೇನ ಗಹಿತತ್ತಾ। ಯದಿ ಏವಂ ಕಸ್ಮಾ ದಿಟ್ಠಿ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದವಾರೇ ನ ಗಹಿತಾತಿ? ಕಾಮಂ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅವಯವಿಭಾವೋ ಲಬ್ಭತಿ, ತಥಾಪಿ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಕ್ಖಣೇ ಲೋಕಿಯಲೋಕುತ್ತರಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದೇಸು ಕಮ್ಮಪಥಕೋಟ್ಠಾಸೋ ನ ಉದ್ಧಟೋ।
113. Diṭṭhiyeva paccayavasena paṭiladdhatāya diṭṭhipaṭilābho. Saññāpaṭilābhepi eseva nayo. Micchādiṭṭhisammādiṭṭhiyo…pe… na gahitā kammapathappattānaṃ tesaṃ manosamācārabhāvena gahitattā. Yadi evaṃ kasmā diṭṭhi cittuppādavāre na gahitāti? Kāmaṃ micchādiṭṭhiyā avayavibhāvo labbhati, tathāpi cittuppādakkhaṇe lokiyalokuttaracittuppādesu kammapathakoṭṭhāso na uddhaṭo.
೧೧೫. ಕಾಮಸಞ್ಞಾದೀನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ಯಥಾ ಬ್ಯಾಪಾದವಿಹಿಂಸಾಸಞ್ಞಾ ಸಙ್ಗಹಿತಾ, ಏವಂ ಅನಭಿಜ್ಝಾಅಬ್ಯಾಪಾದಅವಿಹಿಂಸಾಸಞ್ಞಾ ಸಙ್ಗಹಿತಾ ಪಠಮೇನ ಆದಿಸದ್ದೇನ ‘‘ಅನಭಿಜ್ಝಾಸಹಗತಾಯ ಸಞ್ಞಾಯಾ’’ತಿಆದಿಪಾಠಸ್ಸ ಸಙ್ಗಹಿತತ್ತಾ।
115.Kāmasaññādīnanti ettha ādi-saddena yathā byāpādavihiṃsāsaññā saṅgahitā, evaṃ anabhijjhāabyāpādaavihiṃsāsaññā saṅgahitā paṭhamena ādisaddena ‘‘anabhijjhāsahagatāya saññāyā’’tiādipāṭhassa saṅgahitattā.
೧೧೭. ತಿ ಕಾಮಭವಾದೀನಂ ಅಪರಿಯೋಸಾನಾಯ ಪರಿಯೋಸಾನಂ ಇಚ್ಛತೋಪಿ ತಾದಿಸಸ್ಸ ಭವಾನಂ ಅಪರಿಯೋಸಾನಮೇವ ಹೋತಿ । ಚತ್ತಾರೋ ಹೋನ್ತಿ ಪುಗ್ಗಲವಸೇನ। ತೇನಾಹ ‘‘ಪುಥುಜ್ಜನೋಪಿ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ವಡ್ಢನ್ತೀತಿ ತೇಸಂ ಪಹಾನಾಯ ಅಪ್ಪಟಿಪಜ್ಜಮಾನಸ್ಸಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ, ತತೋ ಏವ ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ। ತೇನಸ್ಸ ಕಿಲೇಸದುಕ್ಖೇನ ವಿಪಾಕದುಕ್ಖೇನ ಚ ಸದುಕ್ಖಮೇವ ಅತ್ತಭಾವಂ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ। ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಸಂಯೋಜನಾನಿ ಪಹಾಯ ಸುದ್ಧಾವಾಸೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತನಾರಹೋ ಅನಾಗಾಮೀ ಕಥಂ…ಪೇ॰… ಅಭಿವಡ್ಢನ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಅನಾಗಾಮೀಪೀ’’ತಿಆದಿ। ಸದುಕ್ಖಮೇವ ಅತ್ತಭಾವಂ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ, ಯಾಯ ಲಬ್ಭಮಾನಅಕುಸಲಾಭಿವುದ್ಧಿಂ ಕುಸಲಪರಿಹಾನಿಞ್ಚ ಗಹೇತ್ವಾ ಅನಾಗಾಮಿನೋಪಿ ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝಅತ್ತಭಾವಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತನಂ ವುತ್ತಂ। ಏವಂ ಯಥಾಲಬ್ಭಮಾನಂ ಅಕುಸಲಪರಿಹಾನಿಂ ಕುಸಲಾಭಿವುದ್ಧಿಞ್ಚ ಗಹೇತ್ವಾ ಪುಥುಜ್ಜನಸ್ಸಪಿ ಅನ್ತಿಮಭವಿಕಸ್ಸ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಅತ್ತಭಾವಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತನಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಪುಥುಜ್ಜನೋಪೀ’’ತಿಆದಿ। ಅಕುಸಲಮೇವ ಹಾಯತಿ,ನ ಕುಸಲಂ ತಸ್ಸ ಬುದ್ಧಿಪಕ್ಖೇ ಠಿತತ್ತಾ। ತತ್ಥಾಪಿ ವಿಪಸ್ಸನಮೇವ ಗಬ್ಭಂ ಗಣ್ಹಾಪೇತಿ, ನ ವಟ್ಟಗಬ್ಭಂ ಅನ್ತಿಮಭವಿಕತಾಯ ವಿವಟ್ಟೂಪನಿಸ್ಸಿತತ್ತಾ ಅಜ್ಝಾಸಯಸ್ಸ, ಞಾಣಸ್ಸ ಚ ಪಾಕಗಮನತೋ।
117. Ti kāmabhavādīnaṃ apariyosānāya pariyosānaṃ icchatopi tādisassa bhavānaṃ apariyosānameva hoti . Cattāro honti puggalavasena. Tenāha ‘‘puthujjanopi hī’’tiādi. Akusalā dhammā vaḍḍhantīti tesaṃ pahānāya appaṭipajjamānassāti adhippāyo, tato eva kusalā dhammā parihāyanti. Tenassa kilesadukkhena vipākadukkhena ca sadukkhameva attabhāvaṃ abhinibbatteti. Orambhāgiyasaṃyojanāni pahāya suddhāvāsesu nibbattanāraho anāgāmī kathaṃ…pe… abhivaḍḍhantīti āha ‘‘anāgāmīpī’’tiādi. Sadukkhameva attabhāvaṃ abhinibbatteti, yāya labbhamānaakusalābhivuddhiṃ kusalaparihāniñca gahetvā anāgāminopi sabyābajjhaattabhāvābhinibbattanaṃ vuttaṃ. Evaṃ yathālabbhamānaṃ akusalaparihāniṃ kusalābhivuddhiñca gahetvā puthujjanassapi antimabhavikassa abyābajjhaattabhāvābhinibbattanaṃ vuttanti daṭṭhabbaṃ. Tenāha ‘‘puthujjanopī’’tiādi. Akusalameva hāyati,na kusalaṃ tassa buddhipakkhe ṭhitattā. Tatthāpi vipassanameva gabbhaṃ gaṇhāpeti, na vaṭṭagabbhaṃ antimabhavikatāya vivaṭṭūpanissitattā ajjhāsayassa, ñāṇassa ca pākagamanato.
೧೧೯. ಏಕಚ್ಚಸ್ಸಾತಿ ಸಾಮಿವಚನಂ ‘‘ಅಭಿನನ್ದತೀ’’ತಿಆದೀಸು ಪಚ್ಚತ್ತವಸೇನ ಪರಿಣಾಮೇತಬ್ಬಂ, ತಥಾ ‘‘ನಿಬ್ಬಿನ್ದತೀ’’ತಿಆದೀಸುಪಿ। ಉಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾಪೀತಿ ಪಿ-ಸದ್ದೋ ಲುತ್ತನಿದ್ದಿಟ್ಠೋ। ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ಅಜಾನನ್ತಾ ತಾವ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಸುಖತೋ ಪರಿಬಾಹಿರಾ ಹೋನ್ತು ಜಾನನ್ತಾನಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ಹೋತೀತಿ ಅನೇಕಂಸಿಕತಂ ಚೋದೇನ್ತೋ ‘‘ಏವಂ ಸನ್ತೇಪೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಇತರೋ ಸಬ್ಬೇಸಮ್ಪಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ಹೋತಿಯೇವಾತಿ, ‘‘ಅಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕಾ’’ತಿಆದಿನಾ ಅನೇಕಂಸಿಕತಂ ಪರಿಹರತಿ। ಸೇಸಂ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಮೇವ।
119.Ekaccassāti sāmivacanaṃ ‘‘abhinandatī’’tiādīsu paccattavasena pariṇāmetabbaṃ, tathā ‘‘nibbindatī’’tiādīsupi. Uggaṇhitvāpīti pi-saddo luttaniddiṭṭho. Bhagavato bhāsitassa atthaṃ ajānantā tāva dīgharattaṃ hitasukhato paribāhirā hontu jānantānampi sabbesaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya hotīti anekaṃsikataṃ codento ‘‘evaṃ santepī’’tiādimāha. Itaro sabbesampi dīgharattaṃ hitāya sukhāya hotiyevāti, ‘‘appaṭisandhikā’’tiādinā anekaṃsikataṃ pariharati. Sesaṃ suviññeyyameva.
ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತವಣ್ಣನಾಯ ಲೀನತ್ಥಪ್ಪಕಾಸನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Sevitabbāsevitabbasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೪. ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತಂ • 4. Sevitabbāsevitabbasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Sevitabbāsevitabbasuttavaṇṇanā