Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๖. เสวิตพฺพสุตฺตวณฺณนา
6. Sevitabbasuttavaṇṇanā
๒๖. ฉเฎฺฐ เสวิตโพฺพติ อุปสงฺกมิตโพฺพฯ ภชิตโพฺพติ อลฺลียิตโพฺพฯ ปยิรุปาสิตโพฺพติ สนฺติเก นิสีทนวเสน ปุนปฺปุนํ อุปาสิตโพฺพฯ สกฺกตฺวา ครุํ กตฺวาติ สกฺการเญฺจว ครุการญฺจ กตฺวาฯ หีโน โหติ สีเลนาติอาทีสุ อุปาทายุปาทาย หีนตา เวทิตพฺพาฯ ตตฺถ โย หิ ปญฺจ สีลานิ รกฺขติ, โส ทส สีลานิ รกฺขเนฺตน น เสวิตโพฺพ ฯ โย ทส สีลานิ รกฺขติ, โส จตุปาริสุทฺธิสีลํ รกฺขเนฺตน น เสวิตโพฺพฯ อญฺญตฺร อนุทฺทยา อญฺญตฺร อนุกมฺปาติ ฐเปตฺวา อนุทฺทยญฺจ อนุกมฺปญฺจฯ อตฺตโน อตฺถาเยว หิ เอวรูโป ปุคฺคโล น เสวิตโพฺพ, อนุทฺทยานุกมฺปาวเสน ปน ตํ อุปสงฺกมิตุํ วฎฺฎติฯ
26. Chaṭṭhe sevitabboti upasaṅkamitabbo. Bhajitabboti allīyitabbo. Payirupāsitabboti santike nisīdanavasena punappunaṃ upāsitabbo. Sakkatvā garuṃ katvāti sakkārañceva garukārañca katvā. Hīno hoti sīlenātiādīsu upādāyupādāya hīnatā veditabbā. Tattha yo hi pañca sīlāni rakkhati, so dasa sīlāni rakkhantena na sevitabbo . Yo dasa sīlāni rakkhati, so catupārisuddhisīlaṃ rakkhantena na sevitabbo. Aññatra anuddayā aññatra anukampāti ṭhapetvā anuddayañca anukampañca. Attano atthāyeva hi evarūpo puggalo na sevitabbo, anuddayānukampāvasena pana taṃ upasaṅkamituṃ vaṭṭati.
สีลสามญฺญคตานํ สตนฺติ สีเลน สมานภาวํ คตานํ สนฺตานํฯ สีลกถา จ โน ภวิสฺสตีติ เอวํ สมานสีลานํ อมฺหากํ สีลเมว อารพฺภ กถา ภวิสฺสติฯ สา จ โน ปวตฺตินี ภวิสฺสตีติ สา จ อมฺหากํ กถา ทิวสมฺปิ กเถนฺตานํ ปวตฺติสฺสติ น ปฎิหญฺญิสฺสติฯ สา จ โน ผาสุ ภวิสฺสตีติ สา จ ทิวสมฺปิ ปวตฺตมานา สีลกถา อมฺหากํ ผาสุวิหาโร สุขวิหาโร ภวิสฺสติฯ สมาธิปญฺญากถาสุปิ เอเสว นโยฯ
Sīlasāmaññagatānaṃ satanti sīlena samānabhāvaṃ gatānaṃ santānaṃ. Sīlakathāca no bhavissatīti evaṃ samānasīlānaṃ amhākaṃ sīlameva ārabbha kathā bhavissati. Sā ca no pavattinī bhavissatīti sā ca amhākaṃ kathā divasampi kathentānaṃ pavattissati na paṭihaññissati. Sā ca no phāsu bhavissatīti sā ca divasampi pavattamānā sīlakathā amhākaṃ phāsuvihāro sukhavihāro bhavissati. Samādhipaññākathāsupi eseva nayo.
สีลกฺขนฺธนฺติ สีลราสิํฯ ตตฺถ ตตฺถ ปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามีติ เอตฺถ สีลสฺส อสปฺปาเย อนุปการธเมฺม วเชฺชตฺวา สปฺปาเย อุปการธเมฺม เสวโนฺต ตสฺมิํ ตสฺมิํ ฐาเน สีลกฺขนฺธํ ปญฺญาย อนุคฺคณฺหาติ นามฯ สมาธิปญฺญากฺขเนฺธสุปิ เอเสว นโยฯ นิหียตีติ อตฺตโน หีนตรํ ปุคฺคลํ เสวโนฺต ขารปริสฺสาวเน อาสิตฺตอุทกํ วิย สตตํ สมิตํ หายติ ปริหายติฯ ตุลฺยเสวีติ อตฺตนา สมานเสวีฯ เสฎฺฐมุปนมนฺติ เสฎฺฐํ ปุคฺคลํ โอณมโนฺตฯ อุเทติ ขิปฺปนฺติ ขิปฺปเมว วฑฺฒติฯ ตสฺมา อตฺตโน อุตฺตริํ ภเชถาติ ยสฺมา เสฎฺฐํ ปุคฺคลํ อุปนมโนฺต อุเทติ ขิปฺปํ, ตสฺมา อตฺตโน อุตฺตริตรํ วิสิฎฺฐตรํ ภเชถฯ
Sīlakkhandhanti sīlarāsiṃ. Tattha tattha paññāya anuggahessāmīti ettha sīlassa asappāye anupakāradhamme vajjetvā sappāye upakāradhamme sevanto tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne sīlakkhandhaṃ paññāya anuggaṇhāti nāma. Samādhipaññākkhandhesupi eseva nayo. Nihīyatīti attano hīnataraṃ puggalaṃ sevanto khāraparissāvane āsittaudakaṃ viya satataṃ samitaṃ hāyati parihāyati. Tulyasevīti attanā samānasevī. Seṭṭhamupanamanti seṭṭhaṃ puggalaṃ oṇamanto. Udeti khippanti khippameva vaḍḍhati. Tasmā attano uttariṃ bhajethāti yasmā seṭṭhaṃ puggalaṃ upanamanto udeti khippaṃ, tasmā attano uttaritaraṃ visiṭṭhataraṃ bhajetha.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๖. เสวิตพฺพสุตฺตํ • 6. Sevitabbasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๖. เสวิตพฺพสุตฺตวณฺณนา • 6. Sevitabbasuttavaṇṇanā