| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๖. เสวิตพฺพสุตฺตวณฺณนา
6. Sevitabbasuttavaṇṇanā
๒๖. ฉเฎฺฐ อุปสงฺกมิตโพฺพติ กาเลน กาลํ อุปสงฺกมิตโพฺพฯ อลฺลียิตโพฺพติ ฉายาย วิย วินา ภาวนาย นิลฺลียิตโพฺพฯ ปุนปฺปุนํ อุปาสิตโพฺพติ อภิณฺหโส อุปนิสีทิตโพฺพฯ อนุทฺทยาติ เมตฺตาปุพฺพภาโคฯ อุปสงฺกมิตุํ วฎฺฎตีติ ‘‘เอตสฺส สีเลน อภิวุทฺธิ ภวิสฺสตี’’ติ อุปการตฺถํ อุปเสวนาทิ วฎฺฎติฯ
26. Chaṭṭhe upasaṅkamitabboti kālena kālaṃ upasaṅkamitabbo. Allīyitabboti chāyāya viya vinā bhāvanāya nillīyitabbo. Punappunaṃ upāsitabboti abhiṇhaso upanisīditabbo. Anuddayāti mettāpubbabhāgo. Upasaṅkamituṃ vaṭṭatīti ‘‘etassa sīlena abhivuddhi bhavissatī’’ti upakāratthaṃ upasevanādi vaṭṭati.
น ปฎิหญฺญิสฺสตีติ ‘‘อเปหิ, กิํ เอเตนา’’ติ ปฎิเกฺขปาภาวโต ปิยสีลตฺตา น ปฎิหญฺญิสฺสติฯ ผาสุ ภวิสฺสตีติ ทฺวีสุ หิ สีลวเนฺตสุ เอเกน สีลสฺส วเณฺณ กถิเต อิตโร อนุโมทติฯ เตน เตสํ กถา ผาสุ เจว โหติ ปวตฺตินี จฯ เอกสฺมิํ ปน ทุสฺสีเล สติ ทุสฺสีลสฺส สีลกถา ทุกฺกถา, เนว สีลกถา โหติ, น ผาสุ โหติ, น ปวตฺตินีฯ ทุสฺสีลสฺส หิ สีลกถา อผาสุ ภวิสฺสติฯ สีลกถาย วุตฺตมตฺถํ สมาธิปญฺญากถาสุปิ อติทิสติ ‘‘สมาธิปญฺญากถาสุปิ เอเสว นโย’’ติฯ เทฺว หิ สมาธิลาภิโน สมาธิกถํ สปฺปญฺญา จ ปญฺญากถํ กเถนฺตา รตฺติํ วา ทิวสํ วา อติกฺกมนฺตมฺปิ น ชานนฺติฯ
Na paṭihaññissatīti ‘‘apehi, kiṃ etenā’’ti paṭikkhepābhāvato piyasīlattā na paṭihaññissati. Phāsu bhavissatīti dvīsu hi sīlavantesu ekena sīlassa vaṇṇe kathite itaro anumodati. Tena tesaṃ kathā phāsu ceva hoti pavattinī ca. Ekasmiṃ pana dussīle sati dussīlassa sīlakathā dukkathā, neva sīlakathā hoti, na phāsu hoti, na pavattinī. Dussīlassa hi sīlakathā aphāsu bhavissati. Sīlakathāya vuttamatthaṃ samādhipaññākathāsupi atidisati ‘‘samādhipaññākathāsupi eseva nayo’’ti. Dve hi samādhilābhino samādhikathaṃ sappaññā ca paññākathaṃ kathentā rattiṃ vā divasaṃ vā atikkamantampi na jānanti.
ตตฺถ ตตฺถ ปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามีติ ตสฺมิํ ตสฺมิํ อนุคฺคเหตเพฺพ ปญฺญาย โสเธตเพฺพ วเฑฺฒตเพฺพ จ อธิกสีลํ นิสฺสาย อุปฺปนฺนปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามีติ อโตฺถฯ ตญฺจ อนุคฺคณฺหนํ สีลสฺส อสปฺปายานุปการธเมฺม วเชฺชตฺวา ตปฺปฎิปกฺขเสวเนน โหตีติ อาห ‘‘สีลสฺส อสปฺปาเย’’ติอาทิฯ สีลสฺส อสปฺปายานุปการธมฺมา นาม อนาจาราโคจราทโย, ตปฺปฎิปกฺขโต อุปการธมฺมา เวทิตพฺพาฯ ตสฺมิํ ตสฺมิํ ฐาเนติ ตํตํสิกฺขาโกฎฺฐาสปทฎฺฐาเนฯ อนุคฺคณฺหาติ นามาติ อภินฺนํ อสํกิลิฎฺฐํ กตฺวา อนุคฺคณฺหาติ นามฯ ขารปริสฺสาวเนติ รชกานํ อูสขาราทิขารปริสฺสาวนปเฎฯ หายตีติ สีลาทินา ปริหายติฯ เสฎฺฐํ ปุคฺคลนฺติ สีลาทิคุเณหิ เสฎฺฐํ อุตฺตริตรํ อุตฺตมํ ปุคฺคลํฯ
Tattha tattha paññāya anuggahessāmīti tasmiṃ tasmiṃ anuggahetabbe paññāya sodhetabbe vaḍḍhetabbe ca adhikasīlaṃ nissāya uppannapaññāya anuggahessāmīti attho. Tañca anuggaṇhanaṃ sīlassa asappāyānupakāradhamme vajjetvā tappaṭipakkhasevanena hotīti āha ‘‘sīlassa asappāye’’tiādi. Sīlassa asappāyānupakāradhammā nāma anācārāgocarādayo, tappaṭipakkhato upakāradhammā veditabbā. Tasmiṃ tasmiṃṭhāneti taṃtaṃsikkhākoṭṭhāsapadaṭṭhāne. Anuggaṇhāti nāmāti abhinnaṃ asaṃkiliṭṭhaṃ katvā anuggaṇhāti nāma. Khāraparissāvaneti rajakānaṃ ūsakhārādikhāraparissāvanapaṭe. Hāyatīti sīlādinā parihāyati. Seṭṭhaṃ puggalanti sīlādiguṇehi seṭṭhaṃ uttaritaraṃ uttamaṃ puggalaṃ.
เสวิตพฺพสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sevitabbasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๖. เสวิตพฺพสุตฺตํ • 6. Sevitabbasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๖. เสวิตพฺพสุตฺตวณฺณนา • 6. Sevitabbasuttavaṇṇanā
