Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā

    [౩౧౦] ౧౦. సేయ్యజాతకవణ్ణనా

    [310] 10. Seyyajātakavaṇṇanā

    ససముద్దపరియాయన్తి ఇదం సత్థా జేతవనే విహరన్తో ఉక్కణ్ఠితభిక్ఖుం ఆరబ్భ కథేసి. సో హి సావత్థియం పిణ్డాయ చరన్తో ఏకం అభిరూపం అలఙ్కతపటియత్తం ఇత్థిం దిస్వా ఉక్కణ్ఠితో సాసనే నాభిరమి. అథ భిక్ఖూ భగవతో ఆరోచేసుం. సో భగవతా ‘‘సచ్చం కిర త్వం భిక్ఖు ఉక్కణ్ఠితోసీ’’తి పుట్ఠో ‘‘సచ్చం, భన్తే’’తి వత్వా ‘‘కో తం ఉక్కణ్ఠాపేసీ’’తి వుత్తే తమత్థం ఆరోచేసి. సత్థా ‘‘కస్మా త్వం ఏవరూపే నియ్యానికసాసనే పబ్బజిత్వా ఉక్కణ్ఠితోసి, పుబ్బే పణ్డితా పురోహితట్ఠానం లభన్తాపి తం పటిక్ఖిపిత్వా పబ్బజింసూ’’తి వత్వా అతీతం ఆహరి.

    Sasamuddapariyāyanti idaṃ satthā jetavane viharanto ukkaṇṭhitabhikkhuṃ ārabbha kathesi. So hi sāvatthiyaṃ piṇḍāya caranto ekaṃ abhirūpaṃ alaṅkatapaṭiyattaṃ itthiṃ disvā ukkaṇṭhito sāsane nābhirami. Atha bhikkhū bhagavato ārocesuṃ. So bhagavatā ‘‘saccaṃ kira tvaṃ bhikkhu ukkaṇṭhitosī’’ti puṭṭho ‘‘saccaṃ, bhante’’ti vatvā ‘‘ko taṃ ukkaṇṭhāpesī’’ti vutte tamatthaṃ ārocesi. Satthā ‘‘kasmā tvaṃ evarūpe niyyānikasāsane pabbajitvā ukkaṇṭhitosi, pubbe paṇḍitā purohitaṭṭhānaṃ labhantāpi taṃ paṭikkhipitvā pabbajiṃsū’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    అతీతే బారాణసియం బ్రహ్మదత్తే రజ్జం కారేన్తే బోధిసత్తో పురోహితస్స బ్రాహ్మణియా కుచ్ఛిమ్హి పటిసన్ధిం గణ్హిత్వా రఞ్ఞో పుత్తేన సద్ధిం ఏకదివసే విజాయి. రాజా ‘‘అత్థి ను ఖో కోచి మే పుత్తేన సద్ధిం ఏకదివసే జాతో’’తి అమచ్చే పుచ్ఛి. ‘‘అత్థి, మహారాజ, పురోహితస్స పుత్తో’’తి. రాజా తం ఆహరాపేత్వా ధాతీనం దత్వా పుత్తేన సద్ధిం ఏకతోవ పటిజగ్గాపేసి. ఉభిన్నం ఆభరణాని చేవ పానభోజనాదీని చ ఏకసదిసానేవ అహేసుం. తే వయప్పత్తా ఏకతోవ తక్కసిలం గన్త్వా సబ్బసిప్పాని ఉగ్గణ్హిత్వా ఆగమంసు. రాజా పుత్తస్స ఓపరజ్జం అదాసి, మహాయసో అహోసి. తతో పట్ఠాయ బోధిసత్తో రాజపుత్తేన సద్ధిం ఏకతోవ ఖాదతి పివతి సయతి, అఞ్ఞమఞ్ఞం విస్సాసో థిరో అహోసి.

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto purohitassa brāhmaṇiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhitvā rañño puttena saddhiṃ ekadivase vijāyi. Rājā ‘‘atthi nu kho koci me puttena saddhiṃ ekadivase jāto’’ti amacce pucchi. ‘‘Atthi, mahārāja, purohitassa putto’’ti. Rājā taṃ āharāpetvā dhātīnaṃ datvā puttena saddhiṃ ekatova paṭijaggāpesi. Ubhinnaṃ ābharaṇāni ceva pānabhojanādīni ca ekasadisāneva ahesuṃ. Te vayappattā ekatova takkasilaṃ gantvā sabbasippāni uggaṇhitvā āgamaṃsu. Rājā puttassa oparajjaṃ adāsi, mahāyaso ahosi. Tato paṭṭhāya bodhisatto rājaputtena saddhiṃ ekatova khādati pivati sayati, aññamaññaṃ vissāso thiro ahosi.

    అపరభాగే రాజపుత్తో పితు అచ్చయేన రజ్జే పతిట్ఠాయ మహాసమ్పత్తిం అనుభవి. బోధిసత్తో చిన్తేసి ‘‘మయ్హం సహాయో రజ్జమనుసాసతి, సల్లక్ఖితక్ఖణేయేవ ఖో పన మయ్హం పురోహితట్ఠానం దస్సతి, కిం మే ఘరావాసేన, పబ్బజిత్వా వివేకమనుబ్రూహేస్సామీ’’తి? సో మాతాపితరో వన్దిత్వా పబ్బజ్జం అనుజానాపేత్వా మహాసమ్పత్తిం ఛడ్డేత్వా ఏకకోవ నిక్ఖమిత్వా హిమవన్తం పవిసిత్వా మనోరమే భూమిభాగే పణ్ణసాలం మాపేత్వా ఇసిపబ్బజ్జం పబ్బజిత్వా అభిఞ్ఞా చ సమాపత్తియో చ నిబ్బత్తేత్వా ఝానకీళం కీళన్తో విహాసి. తదా రాజా తం అనుస్సరిత్వా ‘‘మయ్హం సహాయో న పఞ్ఞాయతి, కహం సో’’తి పుచ్ఛి. అమచ్చా తస్స పబ్బజితభావం ఆరోచేత్వా ‘‘రమణీయే కిర వనసణ్డే వసతీ’’తి ఆహంసు. రాజా తస్స వసనోకాసం పుచ్ఛిత్వా సేయ్యం నామ అమచ్చం ‘‘గచ్ఛ సహాయం మే గహేత్వా ఏహి, పురోహితట్ఠానమస్స దస్సామీ’’తి ఆహ. సో ‘‘సాధూ’’తి పటిస్సుణిత్వా బారాణసితో నిక్ఖమిత్వా అనుపుబ్బేన పచ్చన్తగామం పత్వా తత్థ ఖన్ధావారం ఠపేత్వా వనచరకేహి సద్ధిం బోధిసత్తస్స వసనోకాసం గన్త్వా బోధిసత్తం పణ్ణసాలద్వారే సువణ్ణపటిమం వియ నిసిన్నం దిస్వా వన్దిత్వా ఏకమన్తం నిసీదిత్వా కతపటిసన్థారో ‘‘భన్తే, రాజా తుయ్హం పురోహితట్ఠానం దాతుకామో, ఆగమనం తే ఇచ్ఛతీ’’తి ఆహ.

    Aparabhāge rājaputto pitu accayena rajje patiṭṭhāya mahāsampattiṃ anubhavi. Bodhisatto cintesi ‘‘mayhaṃ sahāyo rajjamanusāsati, sallakkhitakkhaṇeyeva kho pana mayhaṃ purohitaṭṭhānaṃ dassati, kiṃ me gharāvāsena, pabbajitvā vivekamanubrūhessāmī’’ti? So mātāpitaro vanditvā pabbajjaṃ anujānāpetvā mahāsampattiṃ chaḍḍetvā ekakova nikkhamitvā himavantaṃ pavisitvā manorame bhūmibhāge paṇṇasālaṃ māpetvā isipabbajjaṃ pabbajitvā abhiññā ca samāpattiyo ca nibbattetvā jhānakīḷaṃ kīḷanto vihāsi. Tadā rājā taṃ anussaritvā ‘‘mayhaṃ sahāyo na paññāyati, kahaṃ so’’ti pucchi. Amaccā tassa pabbajitabhāvaṃ ārocetvā ‘‘ramaṇīye kira vanasaṇḍe vasatī’’ti āhaṃsu. Rājā tassa vasanokāsaṃ pucchitvā seyyaṃ nāma amaccaṃ ‘‘gaccha sahāyaṃ me gahetvā ehi, purohitaṭṭhānamassa dassāmī’’ti āha. So ‘‘sādhū’’ti paṭissuṇitvā bārāṇasito nikkhamitvā anupubbena paccantagāmaṃ patvā tattha khandhāvāraṃ ṭhapetvā vanacarakehi saddhiṃ bodhisattassa vasanokāsaṃ gantvā bodhisattaṃ paṇṇasāladvāre suvaṇṇapaṭimaṃ viya nisinnaṃ disvā vanditvā ekamantaṃ nisīditvā katapaṭisanthāro ‘‘bhante, rājā tuyhaṃ purohitaṭṭhānaṃ dātukāmo, āgamanaṃ te icchatī’’ti āha.

    బోధిసత్తో ‘‘తిట్ఠతు పురోహితట్ఠానం, అహం సకలం కాసికోసలజమ్బుదీపరజ్జం చక్కవత్తిసిరిమేవ వా లభన్తోపి న గచ్ఛిస్సామి, న హి పణ్డితా సకిం జహితకిలేసే పున గణ్హన్తి, సకిం జహితఞ్హి నిట్ఠుభఖేళసదిసం హోతీ’’తి వత్వా ఇమా గాథా అభాసి –

    Bodhisatto ‘‘tiṭṭhatu purohitaṭṭhānaṃ, ahaṃ sakalaṃ kāsikosalajambudīparajjaṃ cakkavattisirimeva vā labhantopi na gacchissāmi, na hi paṇḍitā sakiṃ jahitakilese puna gaṇhanti, sakiṃ jahitañhi niṭṭhubhakheḷasadisaṃ hotī’’ti vatvā imā gāthā abhāsi –

    ౩౭.

    37.

    ‘‘ససముద్దపరియాయం, మహిం సాగరకుణ్డలం;

    ‘‘Sasamuddapariyāyaṃ, mahiṃ sāgarakuṇḍalaṃ;

    న ఇచ్ఛే సహ నిన్దాయ, ఏవం సేయ్య విజానహి.

    Na icche saha nindāya, evaṃ seyya vijānahi.

    ౩౮.

    38.

    ‘‘ధిరత్థు తం యసలాభం, ధనలాభఞ్చ బ్రాహ్మణ;

    ‘‘Dhiratthu taṃ yasalābhaṃ, dhanalābhañca brāhmaṇa;

    యా వుత్తి వినిపాతేన, అధమ్మచరణేన వా.

    Yā vutti vinipātena, adhammacaraṇena vā.

    ౩౯.

    39.

    ‘‘అపి చే పత్తమాదాయ, అనగారో పరిబ్బజే;

    ‘‘Api ce pattamādāya, anagāro paribbaje;

    సాయేవ జీవికా సేయ్యో, యా చాధమ్మేన ఏసనా.

    Sāyeva jīvikā seyyo, yā cādhammena esanā.

    ౪౦.

    40.

    ‘‘అపి చే పత్తమాదాయ, అనగారో పరిబ్బజే;

    ‘‘Api ce pattamādāya, anagāro paribbaje;

    అఞ్ఞం అహింసయం లోకే, అపి రజ్జేన తం వర’’న్తి.

    Aññaṃ ahiṃsayaṃ loke, api rajjena taṃ vara’’nti.

    తత్థ ససముద్దపరియాయన్తి పరియాయో వుచ్చతి పరివారో, సముద్దం పరివారేత్వా ఠితేన చక్కవాళపబ్బతేన సద్ధిం, సముద్దసఙ్ఖాతేన వా పరివారేన సద్ధిన్తి అత్థో. సాగరకుణ్డలన్తి సాగరమజ్ఝే దీపవసేన ఠితత్తా తస్స కుణ్డలభూతన్తి అత్థో. నిన్దాయాతి ఝానసుఖసమ్పన్నం పబ్బజ్జం ఛడ్డేత్వా ఇస్సరియం గణ్హీతి ఇమాయ నిన్దాయ. సేయ్యాతి తం నామేనాలపతి. విజానహీతి ధమ్మం విజానాహి. యా వుత్తి వినిపాతేనాతి యా పురోహితట్ఠానవసేన లద్ధా యసలాభధనలాభవుత్తి ఝానసుఖతో అత్తవినిపాతనసఙ్ఖాతేన వినిపాతేన ఇతో గన్త్వా ఇస్సరియమదమత్తస్స అధమ్మచరణేన వా హోతి, తం వుత్తిం ధిరత్థు.

    Tattha sasamuddapariyāyanti pariyāyo vuccati parivāro, samuddaṃ parivāretvā ṭhitena cakkavāḷapabbatena saddhiṃ, samuddasaṅkhātena vā parivārena saddhinti attho. Sāgarakuṇḍalanti sāgaramajjhe dīpavasena ṭhitattā tassa kuṇḍalabhūtanti attho. Nindāyāti jhānasukhasampannaṃ pabbajjaṃ chaḍḍetvā issariyaṃ gaṇhīti imāya nindāya. Seyyāti taṃ nāmenālapati. Vijānahīti dhammaṃ vijānāhi. Yā vutti vinipātenāti yā purohitaṭṭhānavasena laddhā yasalābhadhanalābhavutti jhānasukhato attavinipātanasaṅkhātena vinipātena ito gantvā issariyamadamattassa adhammacaraṇena vā hoti, taṃ vuttiṃ dhiratthu.

    పత్తమాదాయాతి భిక్ఖాభాజనం గహేత్వా. అనగారోతి అపి అహం అగారవిరహితో పరకులేసు చరేయ్యం. సాయేవ జీవికాతి సా ఏవ మే జీవికా సేయ్యో వరతరా. యా చాధమ్మేన ఏసనాతి యా చ అధమ్మేన ఏసనా. ఇదం వుత్తం హోతి – యా అధమ్మేన ఏసనా, తతో ఏసావ జీవికా సున్దరతరాతి. అహింసయన్తి అవిహేఠేన్తో. అపి రజ్జేనాతి ఏవం పరం అవిహేఠేన్తో కపాలహత్థస్స మమ జీవికకప్పనం రజ్జేనాపి వరం ఉత్తమన్తి.

    Pattamādāyāti bhikkhābhājanaṃ gahetvā. Anagāroti api ahaṃ agāravirahito parakulesu careyyaṃ. Sāyeva jīvikāti sā eva me jīvikā seyyo varatarā. Yā cādhammena esanāti yā ca adhammena esanā. Idaṃ vuttaṃ hoti – yā adhammena esanā, tato esāva jīvikā sundaratarāti. Ahiṃsayanti aviheṭhento. Api rajjenāti evaṃ paraṃ aviheṭhento kapālahatthassa mama jīvikakappanaṃ rajjenāpi varaṃ uttamanti.

    ఇతి సో పునప్పునం యాచన్తమ్పి తం పటిక్ఖిపి. సేయ్యోపి తస్స మనం అలభిత్వా తం వన్దిత్వా గన్త్వా తస్స అనాగమనభావం రఞ్ఞో ఆరోచేసి.

    Iti so punappunaṃ yācantampi taṃ paṭikkhipi. Seyyopi tassa manaṃ alabhitvā taṃ vanditvā gantvā tassa anāgamanabhāvaṃ rañño ārocesi.

    సత్థా ఇమం ధమ్మదేసనం ఆహరిత్వా సచ్చాని పకాసేత్వా జాతకం సమోధానేసి, సచ్చపరియోసానే ఉక్కణ్ఠితభిక్ఖు సోతాపత్తిఫలే పతిట్ఠహి, అపరేపి బహూ సోతాపత్తిఫలాదీని సచ్ఛికరింసు.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṃ samodhānesi, saccapariyosāne ukkaṇṭhitabhikkhu sotāpattiphale patiṭṭhahi, aparepi bahū sotāpattiphalādīni sacchikariṃsu.

    తదా రాజా ఆనన్దో అహోసి, సేయ్యో సారిపుత్తో, పురోహితపుత్తో పన అహమేవ అహోసిన్తి.

    Tadā rājā ānando ahosi, seyyo sāriputto, purohitaputto pana ahameva ahosinti.

    సేయ్యజాతకవణ్ణనా దసమా.

    Seyyajātakavaṇṇanā dasamā.

    కాలిఙ్గవగ్గో పఠమో.

    Kāliṅgavaggo paṭhamo.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / జాతకపాళి • Jātakapāḷi / ౩౧౦. సేయ్యజాతకం • 310. Seyyajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact