| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៤-៧. សេយ្យាសុត្តាទិវណ្ណនា
4-7. Seyyāsuttādivaṇṇanā
២៤៦-៩. ចតុត្ថេ បេតាតិ បេច្ចភាវំ គតា។ តេ បន យស្មា ឥធ កតកាលកិរិយា កាលេន កតជីវិតុច្ឆេទា ហោន្តិ, តស្មា វុត្តំ ‘‘កាលកតា វុច្ចន្តី’’តិ, មតាតិ អត្ថោ។ អថ វា បេច្ចភវំ គតា, បេតូបបត្តិវសេន និព្ពត្តិំ ឧបគតាតិ អត្ថោ។ តេនាហ ‘‘អថ វា បេតវិសយេ និព្ពត្តា បេតា នាមា’’តិ។ ឯកេន បស្សេន សយិតុំ ន សក្កោន្តិ ទុក្ខុប្បត្តិតោ។
246-9. Catutthe petāti peccabhāvaṃ gatā. Te pana yasmā idha katakālakiriyā kālena katajīvitucchedā honti, tasmā vuttaṃ ‘‘kālakatā vuccantī’’ti, matāti attho. Atha vā peccabhavaṃ gatā, petūpapattivasena nibbattiṃ upagatāti attho. Tenāha ‘‘atha vā petavisaye nibbattā petā nāmā’’ti. Ekena passena sayituṃ na sakkonti dukkhuppattito.
តេជុស្សទត្តាតិ ឥមិនា សីហស្ស អភីរុកភាវំ ទស្សេតិ។ ភីរុកា សេសមិគា អត្តនោ អាសយំ បវិសិត្វា សន្តាសបុព្ពកំ យថា តថា សយន្តិ, សីហោ បន អភីរុកោ សភាវតោ សតោការី ភិក្ខុ វិយ សតិំ ឧបដ្ឋបេត្វាវ សយតិ។ តេនាហ ‘‘ទ្វេ បុរិមបាទេ’’តិអាទិ។ ទក្ខិណេ បុរិមបាទេ វាមស្ស បុរិមបាទស្ស ឋបនវសេន ទ្វេ បុរិមបាទេ ឯកស្មិំ ឋានេ ឋបេត្វា។ បច្ឆិមបាទេ វុត្តនយេនេវ ឥធាបិ ឯកស្មិំ ឋានេ ឋបនំ វេទិតព្ពំ, ឋិតោកាសសល្លក្ខណំ អភីរុកវសេនេវ។ សីសំ បន ឧក្ខិបិត្វាតិអាទិនា វុត្តសីហកិរិយា អនុត្រស្តប្បពុជ្ឈនា វិយ អភីរុភាវសិទ្ធធម្មតាវសេនេវាតិ វេទិតព្ពា។ សីហវិជម្ភនំ អតិវេលំ ឯកាការេ ឋបិតានំ សរីរាវយវានំ គមនាទិកិរិយាសុ យោគ្យភាវាបាទនត្ថំ។ តិក្ខត្តុំ សីហនាទនទនំ អប្បេសក្ខមិគរាជេហិ បរិត្តាសបរិហរណត្ថំ។
Tejussadattāti iminā sīhassa abhīrukabhāvaṃ dasseti. Bhīrukā sesamigā attano āsayaṃ pavisitvā santāsapubbakaṃ yathā tathā sayanti, sīho pana abhīruko sabhāvato satokārī bhikkhu viya satiṃ upaṭṭhapetvāva sayati. Tenāha ‘‘dve purimapāde’’tiādi. Dakkhiṇe purimapāde vāmassa purimapādassa ṭhapanavasena dve purimapāde ekasmiṃ ṭhāne ṭhapetvā. Pacchimapāde vuttanayeneva idhāpi ekasmiṃ ṭhāne ṭhapanaṃ veditabbaṃ, ṭhitokāsasallakkhaṇaṃ abhīrukavaseneva. Sīsaṃ pana ukkhipitvātiādinā vuttasīhakiriyā anutrastappabujjhanā viya abhīrubhāvasiddhadhammatāvasenevāti veditabbā. Sīhavijambhanaṃ ativelaṃ ekākāre ṭhapitānaṃ sarīrāvayavānaṃ gamanādikiriyāsu yogyabhāvāpādanatthaṃ. Tikkhattuṃ sīhanādanadanaṃ appesakkhamigarājehi parittāsapariharaṇatthaṃ.
អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, តថាគតសេយ្យាតិ ឥមិនា ចតុត្ថជ្ឈានសេយ្យា តថាគតសេយ្យា នាមាតិ ទស្សេតិ។ សេតិ អព្យាវដភាវេន បវត្តតិ ឯត្ថាតិ សេយ្យា, ចតុត្ថជ្ឈានមេវ សេយ្យា ចតុត្ថជ្ឈានសេយ្យា។ កិំ បន តំ ចតុត្ថជ្ឈានន្តិ? អានាបានចតុត្ថជ្ឈានំ។ តត្ថ ហិ ឋត្វា វិបស្សនំ វឌ្ឍេត្វា ភគវា អនុក្កមេន អគ្គមគ្គំ អធិគន្ត្វា តថាគតោ ជាតោតិ។ តយិទំ បទដ្ឋានំ នាម ន សេយ្យា, តថាបិ យស្មា ‘‘ចតុត្ថជ្ឈានសមនន្តរា ភគវា បរិនិព្ពាយី’’តិ មហាបរិនិព្ពានេ (ទី. និ. ២.២១៩) អាគតំ, តស្មា លោកិយចតុត្ថជ្ឈានសមាបត្តិ ឯវ តថាគតសេយ្យាតិ កេចិ។ ឯវំ សតិ បរិនិព្ពានកាលិកាវ តថាគតសេយ្យា អាបជ្ជតិ, ន ច ភគវា លោកិយចតុត្ថជ្ឈានសមាបជ្ជនពហុលោ វិហាសិ។ អគ្គផលវសេន បវត្តំ បនេត្ថ ចតុត្ថជ្ឈានំ វេទិតព្ពំ។ តត្ថ យថា សត្តានំ និទ្ទូបគមលក្ខណា សេយ្យា ភវង្គចិត្តវសេន ហោតិ, សា បន នេសំ បឋមជាតិសមន្វយា យេភុយ្យវុត្តិកា, ឯវំ ភគវតោ អរិយជាតិសមន្វយំ យេភុយ្យវុត្តិកំ អគ្គផលភូតំ ចតុត្ថជ្ឈានំ តថាគតសេយ្យាតិ វេទិតព្ពំ។ បញ្ចមាទីនិ ឧត្តានត្ថានិ។
Ayaṃvuccati, bhikkhave, tathāgataseyyāti iminā catutthajjhānaseyyā tathāgataseyyā nāmāti dasseti. Seti abyāvaṭabhāvena pavattati etthāti seyyā, catutthajjhānameva seyyā catutthajjhānaseyyā. Kiṃ pana taṃ catutthajjhānanti? Ānāpānacatutthajjhānaṃ. Tattha hi ṭhatvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā bhagavā anukkamena aggamaggaṃ adhigantvā tathāgato jātoti. Tayidaṃ padaṭṭhānaṃ nāma na seyyā, tathāpi yasmā ‘‘catutthajjhānasamanantarā bhagavā parinibbāyī’’ti mahāparinibbāne (dī. ni. 2.219) āgataṃ, tasmā lokiyacatutthajjhānasamāpatti eva tathāgataseyyāti keci. Evaṃ sati parinibbānakālikāva tathāgataseyyā āpajjati, na ca bhagavā lokiyacatutthajjhānasamāpajjanabahulo vihāsi. Aggaphalavasena pavattaṃ panettha catutthajjhānaṃ veditabbaṃ. Tattha yathā sattānaṃ niddūpagamalakkhaṇā seyyā bhavaṅgacittavasena hoti, sā pana nesaṃ paṭhamajātisamanvayā yebhuyyavuttikā, evaṃ bhagavato ariyajātisamanvayaṃ yebhuyyavuttikaṃ aggaphalabhūtaṃ catutthajjhānaṃ tathāgataseyyāti veditabbaṃ. Pañcamādīni uttānatthāni.
សេយ្យាសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Seyyāsuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
៤. សេយ្យាសុត្តំ • 4. Seyyāsuttaṃ
៥. ថូបារហសុត្តំ • 5. Thūpārahasuttaṃ
៦. បញ្ញាវុទ្ធិសុត្តំ • 6. Paññāvuddhisuttaṃ
៧. ពហុការសុត្តំ • 7. Bahukārasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
៤. សេយ្យាសុត្តវណ្ណនា • 4. Seyyāsuttavaṇṇanā
៥. ថូបារហសុត្តវណ្ណនា • 5. Thūpārahasuttavaṇṇanā
