| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੪-੭. ਸੇਯ੍ਯਾਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
4-7. Seyyāsuttādivaṇṇanā
੨੪੬-੯. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਪੇਤਾਤਿ ਪੇਚ੍ਚਭਾવਂ ਗਤਾ। ਤੇ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਇਧ ਕਤਕਾਲਕਿਰਿਯਾ ਕਾਲੇਨ ਕਤਜੀવਿਤੁਚ੍ਛੇਦਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਕਾਲਕਤਾ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਮਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਥ વਾ ਪੇਚ੍ਚਭવਂ ਗਤਾ, ਪੇਤੂਪਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂ ਉਪਗਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਥ વਾ ਪੇਤવਿਸਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਪੇਤਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ। ਏਕੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਸਯਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ।
246-9. Catutthe petāti peccabhāvaṃ gatā. Te pana yasmā idha katakālakiriyā kālena katajīvitucchedā honti, tasmā vuttaṃ ‘‘kālakatā vuccantī’’ti, matāti attho. Atha vā peccabhavaṃ gatā, petūpapattivasena nibbattiṃ upagatāti attho. Tenāha ‘‘atha vā petavisaye nibbattā petā nāmā’’ti. Ekena passena sayituṃ na sakkonti dukkhuppattito.
ਤੇਜੁਸ੍ਸਦਤ੍ਤਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੀਹਸ੍ਸ ਅਭੀਰੁਕਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਭੀਰੁਕਾ ਸੇਸਮਿਗਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਸਯਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਸਨ੍ਤਾਸਪੁਬ੍ਬਕਂ ਯਥਾ ਤਥਾ ਸਯਨ੍ਤਿ, ਸੀਹੋ ਪਨ ਅਭੀਰੁਕੋ ਸਭਾવਤੋ ਸਤੋਕਾਰੀ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਯ ਸਤਿਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾવ ਸਯਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦ੍વੇ ਪੁਰਿਮਪਾਦੇ’’ਤਿਆਦਿ। ਦਕ੍ਖਿਣੇ ਪੁਰਿਮਪਾਦੇ વਾਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਪਾਦਸ੍ਸ ਠਪਨવਸੇਨ ਦ੍વੇ ਪੁਰਿਮਪਾਦੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍વਾ। ਪਚ੍ਛਿਮਪਾਦੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਇਧਾਪਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਠਪਨਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਠਿਤੋਕਾਸਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਂ ਅਭੀਰੁਕવਸੇਨੇવ। ਸੀਸਂ ਪਨ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾਤਿਆਦਿਨਾ વੁਤ੍ਤਸੀਹਕਿਰਿਯਾ ਅਨੁਤ੍ਰਸ੍ਤਪ੍ਪਬੁਜ੍ਝਨਾ વਿਯ ਅਭੀਰੁਭਾવਸਿਦ੍ਧਧਮ੍ਮਤਾવਸੇਨੇવਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਸੀਹવਿਜਮ੍ਭਨਂ ਅਤਿવੇਲਂ ਏਕਾਕਾਰੇ ਠਪਿਤਾਨਂ ਸਰੀਰਾવਯવਾਨਂ ਗਮਨਾਦਿਕਿਰਿਯਾਸੁ ਯੋਗ੍ਯਭਾવਾਪਾਦਨਤ੍ਥਂ। ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸੀਹਨਾਦਨਦਨਂ ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਮਿਗਰਾਜੇਹਿ ਪਰਿਤ੍ਤਾਸਪਰਿਹਰਣਤ੍ਥਂ।
Tejussadattāti iminā sīhassa abhīrukabhāvaṃ dasseti. Bhīrukā sesamigā attano āsayaṃ pavisitvā santāsapubbakaṃ yathā tathā sayanti, sīho pana abhīruko sabhāvato satokārī bhikkhu viya satiṃ upaṭṭhapetvāva sayati. Tenāha ‘‘dve purimapāde’’tiādi. Dakkhiṇe purimapāde vāmassa purimapādassa ṭhapanavasena dve purimapāde ekasmiṃ ṭhāne ṭhapetvā. Pacchimapāde vuttanayeneva idhāpi ekasmiṃ ṭhāne ṭhapanaṃ veditabbaṃ, ṭhitokāsasallakkhaṇaṃ abhīrukavaseneva. Sīsaṃ pana ukkhipitvātiādinā vuttasīhakiriyā anutrastappabujjhanā viya abhīrubhāvasiddhadhammatāvasenevāti veditabbā. Sīhavijambhanaṃ ativelaṃ ekākāre ṭhapitānaṃ sarīrāvayavānaṃ gamanādikiriyāsu yogyabhāvāpādanatthaṃ. Tikkhattuṃ sīhanādanadanaṃ appesakkhamigarājehi parittāsapariharaṇatthaṃ.
ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸੇਯ੍ਯਾ ਤਥਾਗਤਸੇਯ੍ਯਾ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸੇਤਿ ਅਬ੍ਯਾવਟਭਾવੇਨ ਪવਤ੍ਤਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸੇਯ੍ਯਾ, ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਮੇવ ਸੇਯ੍ਯਾ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸੇਯ੍ਯਾ। ਕਿਂ ਪਨ ਤਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਨ੍ਤਿ? ਆਨਾਪਾਨਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ। ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਠਤ੍વਾ વਿਪਸ੍ਸਨਂ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਭਗવਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਂ ਅਧਿਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਥਾਗਤੋ ਜਾਤੋਤਿ। ਤਯਿਦਂ ਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਨ ਸੇਯ੍ਯਾ, ਤਥਾਪਿ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਨਨ੍ਤਰਾ ਭਗવਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ’’ਤਿ ਮਹਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੨.੨੧੯) ਆਗਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਿਯਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਏવ ਤਥਾਗਤਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਕੇਚਿ। ਏવਂ ਸਤਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਕਾਲਿਕਾવ ਤਥਾਗਤਸੇਯ੍ਯਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਚ ਭਗવਾ ਲੋਕਿਯਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਜ੍ਜਨਬਹੁਲੋ વਿਹਾਸਿ। ਅਗ੍ਗਫਲવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਤ੍ਥ ਯਥਾ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਦ੍ਦੂਪਗਮਲਕ੍ਖਣਾ ਸੇਯ੍ਯਾ ਭવਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤવਸੇਨ ਹੋਤਿ, ਸਾ ਪਨ ਨੇਸਂ ਪਠਮਜਾਤਿਸਮਨ੍વਯਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯવੁਤ੍ਤਿਕਾ, ਏવਂ ਭਗવਤੋ ਅਰਿਯਜਾਤਿਸਮਨ੍વਯਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯવੁਤ੍ਤਿਕਂ ਅਗ੍ਗਫਲਭੂਤਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ਤਥਾਗਤਸੇਯ੍ਯਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਞ੍ਚਮਾਦੀਨਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਨਿ।
Ayaṃvuccati, bhikkhave, tathāgataseyyāti iminā catutthajjhānaseyyā tathāgataseyyā nāmāti dasseti. Seti abyāvaṭabhāvena pavattati etthāti seyyā, catutthajjhānameva seyyā catutthajjhānaseyyā. Kiṃ pana taṃ catutthajjhānanti? Ānāpānacatutthajjhānaṃ. Tattha hi ṭhatvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā bhagavā anukkamena aggamaggaṃ adhigantvā tathāgato jātoti. Tayidaṃ padaṭṭhānaṃ nāma na seyyā, tathāpi yasmā ‘‘catutthajjhānasamanantarā bhagavā parinibbāyī’’ti mahāparinibbāne (dī. ni. 2.219) āgataṃ, tasmā lokiyacatutthajjhānasamāpatti eva tathāgataseyyāti keci. Evaṃ sati parinibbānakālikāva tathāgataseyyā āpajjati, na ca bhagavā lokiyacatutthajjhānasamāpajjanabahulo vihāsi. Aggaphalavasena pavattaṃ panettha catutthajjhānaṃ veditabbaṃ. Tattha yathā sattānaṃ niddūpagamalakkhaṇā seyyā bhavaṅgacittavasena hoti, sā pana nesaṃ paṭhamajātisamanvayā yebhuyyavuttikā, evaṃ bhagavato ariyajātisamanvayaṃ yebhuyyavuttikaṃ aggaphalabhūtaṃ catutthajjhānaṃ tathāgataseyyāti veditabbaṃ. Pañcamādīni uttānatthāni.
ਸੇਯ੍ਯਾਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Seyyāsuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya
੪. ਸੇਯ੍ਯਾਸੁਤ੍ਤਂ • 4. Seyyāsuttaṃ
੫. ਥੂਪਾਰਹਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Thūpārahasuttaṃ
੬. ਪਞ੍ਞਾવੁਦ੍ਧਿਸੁਤ੍ਤਂ • 6. Paññāvuddhisuttaṃ
੭. ਬਹੁਕਾਰਸੁਤ੍ਤਂ • 7. Bahukārasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
੪. ਸੇਯ੍ਯਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Seyyāsuttavaṇṇanā
੫. ਥੂਪਾਰਹਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Thūpārahasuttavaṇṇanā
