| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ពុទ្ធវំស-អដ្ឋកថា • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā |
១៨. សិទ្ធត្ថពុទ្ធវំសវណ្ណនា
18. Siddhatthabuddhavaṃsavaṇṇanā
ធម្មទស្សិម្ហិ ភគវតិ បរិនិព្ពុតេ អន្តរហិតេ ចស្ស សាសនេ តស្មិំ កប្បេ អតីតេ កប្បសហស្សេ ច សត្តសុ កប្បសតេសុ ច ឆសុ កប្បេសុ ច អតិក្កន្តេសុ ឥតោ ចតុនវុតិកប្បមត្ថកេ ឯកស្មិំ កប្បេ ឯកោវ លោកត្ថចរោ អធិគតបរមត្ថោ សិទ្ធត្ថោ នាម សត្ថា លោកេ បាតុរហោសិ។ តេន វុត្តំ –
Dhammadassimhi bhagavati parinibbute antarahite cassa sāsane tasmiṃ kappe atīte kappasahasse ca sattasu kappasatesu ca chasu kappesu ca atikkantesu ito catunavutikappamatthake ekasmiṃ kappe ekova lokatthacaro adhigataparamattho siddhattho nāma satthā loke pāturahosi. Tena vuttaṃ –
១.
1.
‘‘ធម្មទស្សិស្ស អបរេន, សិទ្ធត្ថោ លោកនាយកោ;
‘‘Dhammadassissa aparena, siddhattho lokanāyako;
និហនិត្វា តមំ សព្ពំ, សូរិយោ អព្ភុគ្គតោ យថា’’តិ។
Nihanitvā tamaṃ sabbaṃ, sūriyo abbhuggato yathā’’ti.
សិទ្ធត្ថោ ពោធិសត្តោបិ បារមិយោ បូរេត្វា តុសិតភវនេ និព្ពត្តិត្វា តតោ ចវិត្វា វេភារនគរេ ឧទេនស្ស នាម រញ្ញោ អគ្គមហេសិយា សុផស្សាយ នាម ទេវិយា កុច្ឆិស្មិំ បដិសន្ធិំ គហេត្វា ទសន្នំ មាសានំ អច្ចយេន វីរិយុយ្យានេ មាតុកុច្ឆិតោ និក្ខមិ។ ជាតេ បន មហាបុរិសេ សព្ពេសំ អារទ្ធកម្មន្តា ច ឥច្ឆិតា ច អត្ថា សិទ្ធិមគមំសុ។ តស្មា បនស្ស ញាតកា ‘‘សិទ្ធត្ថោ’’តិ នាមមកំសុ។ សោ ទសវស្សសហស្សានិ អគារមជ្ឈេ វសិ។ តស្ស កោកា-សុប្បល-បទុមនាមកា តយោ បាសាទា អហេសុំ។ សោមនស្សាទេវិប្បមុខានិ អដ្ឋចត្តាលីស ឥត្ថិសហស្សានិ បច្ចុបដ្ឋិតានិ អហេសុំ។
Siddhattho bodhisattopi pāramiyo pūretvā tusitabhavane nibbattitvā tato cavitvā vebhāranagare udenassa nāma rañño aggamahesiyā suphassāya nāma deviyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gahetvā dasannaṃ māsānaṃ accayena vīriyuyyāne mātukucchito nikkhami. Jāte pana mahāpurise sabbesaṃ āraddhakammantā ca icchitā ca atthā siddhimagamaṃsu. Tasmā panassa ñātakā ‘‘siddhattho’’ti nāmamakaṃsu. So dasavassasahassāni agāramajjhe vasi. Tassa kokā-suppala-padumanāmakā tayo pāsādā ahesuṃ. Somanassādevippamukhāni aṭṭhacattālīsa itthisahassāni paccupaṭṭhitāni ahesuṃ.
សោ ចត្តារិ និមិត្តានិ ទិស្វា សោមនស្សាទេវិយា បុត្តេ អនុបមកុមារេ ឧប្បន្នេ អាសាឡ្ហិបុណ្ណមិយំ សុវណ្ណសិវិកាយ និក្ខមិត្វា វីរិយុយ្យានំ គន្ត្វា បព្ពជិ។ តំ កោដិសតសហស្សមនុស្សា អនុបព្ពជិំសុ។ មហាបុរិសោ កិរ តេហិ សទ្ធិំ ទស មាសេ បធានចរិយំ ចរិត្វា វិសាខបុណ្ណមាយំ អសទិសព្រាហ្មណគាមេ សុនេត្តាយ នាម ព្រាហ្មណកញ្ញាយ ទិន្នំ មធុបាយាសំ បរិភុញ្ជិត្វា ពទរវនេ ទិវាវិហារំ វីតិនាមេត្វា សាយន្ហសមយេ វរុណេន នាម យវបាលេន ទិន្នា អដ្ឋ តិណមុដ្ឋិយោ គហេត្វា កណិការពោធិំ ឧបគន្ត្វា ចត្តាលីសហត្ថវិត្ថតំ តិណសន្ថរំ សន្ថរិត្វា បល្លង្កំ អាភុជិត្វា សព្ពញ្ញុតំ បាបុណិត្វា – ‘‘អនេកជាតិសំសារំ…បេ.… តណ្ហានំ ខយមជ្ឈគា’’តិ ឧទានំ ឧទានេត្វា សត្តសត្តាហំ វីតិនាមេត្វា អត្តនា សហ បព្ពជិតានំ ភិក្ខូនំ កោដិសតសហស្សានំ ចតុសច្ចបដិវេធសមត្ថតំ ទិស្វា អនិលបថេន គន្ត្វា គយាមិគទាយេ ឱតរិត្វា តេសំ ធម្មចក្កំ បវត្តេសិ, តទា កោដិសតសហស្សានំ បឋមោ អភិសមយោ អហោសិ។ តេន វុត្តំ –
So cattāri nimittāni disvā somanassādeviyā putte anupamakumāre uppanne āsāḷhipuṇṇamiyaṃ suvaṇṇasivikāya nikkhamitvā vīriyuyyānaṃ gantvā pabbaji. Taṃ koṭisatasahassamanussā anupabbajiṃsu. Mahāpuriso kira tehi saddhiṃ dasa māse padhānacariyaṃ caritvā visākhapuṇṇamāyaṃ asadisabrāhmaṇagāme sunettāya nāma brāhmaṇakaññāya dinnaṃ madhupāyāsaṃ paribhuñjitvā badaravane divāvihāraṃ vītināmetvā sāyanhasamaye varuṇena nāma yavapālena dinnā aṭṭha tiṇamuṭṭhiyo gahetvā kaṇikārabodhiṃ upagantvā cattālīsahatthavitthataṃ tiṇasantharaṃ santharitvā pallaṅkaṃ ābhujitvā sabbaññutaṃ pāpuṇitvā – ‘‘anekajātisaṃsāraṃ…pe… taṇhānaṃ khayamajjhagā’’ti udānaṃ udānetvā sattasattāhaṃ vītināmetvā attanā saha pabbajitānaṃ bhikkhūnaṃ koṭisatasahassānaṃ catusaccapaṭivedhasamatthataṃ disvā anilapathena gantvā gayāmigadāye otaritvā tesaṃ dhammacakkaṃ pavattesi, tadā koṭisatasahassānaṃ paṭhamo abhisamayo ahosi. Tena vuttaṃ –
២.
2.
‘‘សោបិ បត្វាន សម្ពោធិំ, សន្តារេន្តោ សទេវកំ;
‘‘Sopi patvāna sambodhiṃ, santārento sadevakaṃ;
អភិវស្សិ ធម្មមេឃេន, និព្ពាបេន្តោ សទេវកំ។
Abhivassi dhammameghena, nibbāpento sadevakaṃ.
៣.
3.
‘‘តស្សាបិ អតុលតេជស្ស, អហេសុំ អភិសមយា តយោ;
‘‘Tassāpi atulatejassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;
កោដិសតសហស្សានំ, បឋមាភិសមយោ អហូ’’តិ។
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahū’’ti.
តត្ថ សទេវកន្តិ សទេវកំ លោកំ។ ធម្មមេឃេនាតិ ធម្មកថាមេឃវស្សេន។ បុន ភីមរថនគរេ ភីមរថេន នាម រញ្ញា និមន្តិតោ នគរមជ្ឈេ កតេ សន្ថាគារេ និសិន្នោ ករវីករុតមញ្ជុនា សវនសុខេន បរមមធុរេន បណ្ឌិតជនហទយង្គមេន អមតាភិសេកសទិសេន ព្រហ្មស្សរេន ទស ទិសា បរិបូរេន្តោ ធម្មាមតទុន្ទុភិមាហនិ, តទា នវុតិកោដីនំ ទុតិយោ អភិសមយោ អហោសិ។ តេន វុត្តំ –
Tattha sadevakanti sadevakaṃ lokaṃ. Dhammameghenāti dhammakathāmeghavassena. Puna bhīmarathanagare bhīmarathena nāma raññā nimantito nagaramajjhe kate santhāgāre nisinno karavīkarutamañjunā savanasukhena paramamadhurena paṇḍitajanahadayaṅgamena amatābhisekasadisena brahmassarena dasa disā paripūrento dhammāmatadundubhimāhani, tadā navutikoṭīnaṃ dutiyo abhisamayo ahosi. Tena vuttaṃ –
៤.
4.
‘‘បុនាបរំ ភីមរថេ, យទា អាហនិ ទុន្ទុភិំ;
‘‘Punāparaṃ bhīmarathe, yadā āhani dundubhiṃ;
តទា នវុតិកោដីនំ, ទុតិយាភិសមយោ អហូ’’តិ។
Tadā navutikoṭīnaṃ, dutiyābhisamayo ahū’’ti.
យទា បន វេភារនគរេ ញាតិសមាគមេ ពុទ្ធវំសំ ទេសេន្តោ នវុតិកោដីនំ ធម្មចក្ខុំ ឧប្បាទេសិ, សោ តតិយោ អភិសមយោ អហោសិ។ តេន វុត្តំ –
Yadā pana vebhāranagare ñātisamāgame buddhavaṃsaṃ desento navutikoṭīnaṃ dhammacakkhuṃ uppādesi, so tatiyo abhisamayo ahosi. Tena vuttaṃ –
៥.
5.
‘‘យទា ពុទ្ធោ ធម្មំ ទេសេសិ, វេភារេ សោ បុរុត្តមេ;
‘‘Yadā buddho dhammaṃ desesi, vebhāre so puruttame;
តទា នវុតិកោដីនំ, តតិយាភិសមយោ អហូ’’តិ។
Tadā navutikoṭīnaṃ, tatiyābhisamayo ahū’’ti.
អមររុចិរទស្សនេ អមរនគរេ នាម សម្ពលោ ច សុមិត្តោ ច ទ្វេ ភាតរោ រជ្ជំ ការេសុំ។ អថ សិទ្ធត្ថោ សត្ថា តេសំ រាជូនំ ឧបនិស្សយសម្បត្តិំ ទិស្វា គគនតលេន គន្ត្វា អមរនគរមជ្ឈេ ឱតរិត្វា ចក្កាលង្កតតលេហិ ចរណេហិ បថវិតលំ មទ្ទន្តោ វិយ បទចេតិយានិ ទស្សេត្វា អមរុយ្យានំ គន្ត្វា បរមរមណីយេ អត្តនោ ករុណាសីតលេ សិលាតលេ និសីទិ។ តតោ ទ្វេបិ ភាតិករាជានោ ទសពលស្ស បទចេតិយានិ ទិស្វា បទានិ អនុគន្ត្វា សិទ្ធត្ថំ អធិគតបរមត្ថំ សត្ថារំ សព្ពលោកនេតារំ សបរិវារំ ឧបសង្កមិត្វា អភិវាទេត្វា ភគវន្តំ បរិវារេត្វា និសីទិំសុ។ តេសំ ភគវា អជ្ឈាសយានុរូបំ ធម្មំ ទេសេសិ។ តស្ស តេ ធម្មកថំ សុត្វា សញ្ជាតសទ្ធា ហុត្វា សព្ពេវ បព្ពជិត្វា អរហត្តំ បាបុណិំសុ។ តេសំ កោដិសតានំ ខីណាសវានំ មជ្ឈេ ភគវា បាតិមោក្ខំ ឧទ្ទិសិ, សោ បឋមោ សន្និបាតោ អហោសិ។ វេភារនគរេ ញាតិសមាគមេ បព្ពជិតានំ នវុតិកោដីនំ មជ្ឈេ បាតិមោក្ខំ ឧទ្ទិសិ, សោ ទុតិយោ សន្និបាតោ អហោសិ។ សុទស្សនវិហារេ សន្និបតិតានំ អសីតិកោដីនំ មជ្ឈេ បាតិមោក្ខំ ឧទ្ទិសិ, សោ តតិយោ សន្និបាតោ អហោសិ។ តេន វុត្តំ –
Amararuciradassane amaranagare nāma sambalo ca sumitto ca dve bhātaro rajjaṃ kāresuṃ. Atha siddhattho satthā tesaṃ rājūnaṃ upanissayasampattiṃ disvā gaganatalena gantvā amaranagaramajjhe otaritvā cakkālaṅkatatalehi caraṇehi pathavitalaṃ maddanto viya padacetiyāni dassetvā amaruyyānaṃ gantvā paramaramaṇīye attano karuṇāsītale silātale nisīdi. Tato dvepi bhātikarājāno dasabalassa padacetiyāni disvā padāni anugantvā siddhatthaṃ adhigataparamatthaṃ satthāraṃ sabbalokanetāraṃ saparivāraṃ upasaṅkamitvā abhivādetvā bhagavantaṃ parivāretvā nisīdiṃsu. Tesaṃ bhagavā ajjhāsayānurūpaṃ dhammaṃ desesi. Tassa te dhammakathaṃ sutvā sañjātasaddhā hutvā sabbeva pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Tesaṃ koṭisatānaṃ khīṇāsavānaṃ majjhe bhagavā pātimokkhaṃ uddisi, so paṭhamo sannipāto ahosi. Vebhāranagare ñātisamāgame pabbajitānaṃ navutikoṭīnaṃ majjhe pātimokkhaṃ uddisi, so dutiyo sannipāto ahosi. Sudassanavihāre sannipatitānaṃ asītikoṭīnaṃ majjhe pātimokkhaṃ uddisi, so tatiyo sannipāto ahosi. Tena vuttaṃ –
៦.
6.
‘‘សន្និបាតា តយោ អាសុំ, តស្មិម្បិ ទ្វិបទុត្តមេ;
‘‘Sannipātā tayo āsuṃ, tasmimpi dvipaduttame;
ខីណាសវានំ វិមលានំ, សន្តចិត្តាន តាទិនំ។
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
៧.
7.
‘‘កោដិសតានំ នវុតីនំ, អសីតិយាបិ ច កោដិនំ;
‘‘Koṭisatānaṃ navutīnaṃ, asītiyāpi ca koṭinaṃ;
ឯតេ អាសុំ តយោ ឋានា, វិមលានំ សមាគមេ’’តិ។
Ete āsuṃ tayo ṭhānā, vimalānaṃ samāgame’’ti.
តត្ថ នវុតីនំ, អសីតិយាបិ ច កោដិនន្តិ នវុតីនំ កោដីនំ អសីតិយាបិ ច កោដីនំ សន្និបាតា អហេសុន្តិ អត្ថោ។ ឯតេ អាសុំ តយោ ឋានាតិ ឯតានិ តីណិ សន្និបាតដ្ឋានានិ អហេសុន្តិ អត្ថោ។ ‘‘ឋានានេ តានិ តីណិ អហេសុ’’ន្តិបិ បាឋោ។
Tattha navutīnaṃ, asītiyāpi ca koṭinanti navutīnaṃ koṭīnaṃ asītiyāpi ca koṭīnaṃ sannipātā ahesunti attho. Ete āsuṃ tayo ṭhānāti etāni tīṇi sannipātaṭṭhānāni ahesunti attho. ‘‘Ṭhānāne tāni tīṇi ahesu’’ntipi pāṭho.
តទា អម្ហាកំ ពោធិសត្តោ សុរសេននគរេ មង្គលោ នាម ព្រាហ្មណោ ហុត្វា វេទវេទង្គានំ បារំ គន្ត្វា អនេកកោដិសង្ខំ ធនសន្និចយំ ទីនានាថាទីនំ បរិច្ចជិត្វា វិវេការាមោ ហុត្វា តាបសបព្ពជ្ជំ បព្ពជិត្វា ឈានាភិញ្ញាយោ និព្ពត្តេត្វា វិហរន្តោ – ‘‘សិទ្ធត្ថោ នាម ពុទ្ធោ លោកេ ឧប្បន្នោ’’តិ សុត្វា តំ ឧបសង្កមិត្វា វន្ទិត្វា តស្ស ធម្មកថំ សុត្វា យាយ ជម្ពុយា អយំ ជម្ពុទីបោ បញ្ញាយតិ, ឥទ្ធិយា តំ ជម្ពុំ ឧបសង្កមិត្វា តតោ ផលំ អាហរិត្វា នវុតិកោដិភិក្ខុបរិវារំ សិទ្ធត្ថំ សត្ថារំ សុរសេនវិហារេ និសីទាបេត្វា ជម្ពុផលេហិ សន្តប្បេសិ សម្បវារេសិ ។ អថ សត្ថា តំ ផលំ បរិភុញ្ជិត្វា – ‘‘ឥតោ ចតុនវុតិកប្បមត្ថកេ គោតមោ នាម ពុទ្ធោ ភវិស្សតី’’តិ ព្យាកាសិ។ តេន វុត្តំ –
Tadā amhākaṃ bodhisatto surasenanagare maṅgalo nāma brāhmaṇo hutvā vedavedaṅgānaṃ pāraṃ gantvā anekakoṭisaṅkhaṃ dhanasannicayaṃ dīnānāthādīnaṃ pariccajitvā vivekārāmo hutvā tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā jhānābhiññāyo nibbattetvā viharanto – ‘‘siddhattho nāma buddho loke uppanno’’ti sutvā taṃ upasaṅkamitvā vanditvā tassa dhammakathaṃ sutvā yāya jambuyā ayaṃ jambudīpo paññāyati, iddhiyā taṃ jambuṃ upasaṅkamitvā tato phalaṃ āharitvā navutikoṭibhikkhuparivāraṃ siddhatthaṃ satthāraṃ surasenavihāre nisīdāpetvā jambuphalehi santappesi sampavāresi . Atha satthā taṃ phalaṃ paribhuñjitvā – ‘‘ito catunavutikappamatthake gotamo nāma buddho bhavissatī’’ti byākāsi. Tena vuttaṃ –
៨.
8.
‘‘អហំ តេន សមយេន, មង្គលោ នាម តាបសោ;
‘‘Ahaṃ tena samayena, maṅgalo nāma tāpaso;
ឧគ្គតេជោ ទុប្បសហោ, អភិញ្ញាពលសមាហិតោ។
Uggatejo duppasaho, abhiññābalasamāhito.
៩.
9.
‘‘ជម្ពុតោ ផលមានេត្វា, សិទ្ធត្ថស្ស អទាសហំ;
‘‘Jambuto phalamānetvā, siddhatthassa adāsahaṃ;
បដិគ្គហេត្វា សម្ពុទ្ធោ, ឥទំ វចនមព្រវិ។
Paṭiggahetvā sambuddho, idaṃ vacanamabravi.
១០.
10.
‘‘បស្សថ ឥមំ តាបសំ, ជដិលំ ឧគ្គតាបនំ;
‘‘Passatha imaṃ tāpasaṃ, jaṭilaṃ uggatāpanaṃ;
ចតុនវុតិតោ កប្បេ, អយំ ពុទ្ធោ ភវិស្សតិ។
Catunavutito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
១១.
11.
‘‘បធានំ បទហិត្វាន…បេ.… ហេស្សាម សម្មុខា ឥមំ។
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ.
១២.
12.
‘‘តស្សាបិ វចនំ សុត្វា, ភិយ្យោ ចិត្តំ បសាទយិំ;
‘‘Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ឧត្តរិំ វតមធិដ្ឋាសិំ, ទសបារមិបូរិយា’’តិ។
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā’’ti.
តត្ថ ទុប្បសហោតិ ទុរាសទោ។ អយមេវ វា បាឋោ។ តស្ស បន ភគវតោ នគរំ វេភារំ នាម អហោសិ។ ឧទេនោ នាម រាជា បិតា, ជយសេនោតិបិ តស្សេវ នាមំ, សុផស្សា នាម មាតា, សម្ពលោ ច សុមិត្តោ ច ទ្វេ អគ្គសាវកា, រេវតោ នាមុបដ្ឋាកោ, សីវលា ច សុរាមា ច ទ្វេ អគ្គសាវិកា, កណិការរុក្ខោ ពោធិ, សរីរំ សដ្ឋិហត្ថុព្ពេធំ អហោសិ។ វស្សសតសហស្សំ អាយុ, សោមនស្សា នាម អគ្គមហេសី អហោសិ, អនុបមោ នាម បុត្តោ, សុវណ្ណសិវិកាយ និក្ខមិ។ តេន វុត្តំ –
Tattha duppasahoti durāsado. Ayameva vā pāṭho. Tassa pana bhagavato nagaraṃ vebhāraṃ nāma ahosi. Udeno nāma rājā pitā, jayasenotipi tasseva nāmaṃ, suphassā nāma mātā, sambalo ca sumitto ca dve aggasāvakā, revato nāmupaṭṭhāko, sīvalā ca surāmā ca dve aggasāvikā, kaṇikārarukkho bodhi, sarīraṃ saṭṭhihatthubbedhaṃ ahosi. Vassasatasahassaṃ āyu, somanassā nāma aggamahesī ahosi, anupamo nāma putto, suvaṇṇasivikāya nikkhami. Tena vuttaṃ –
១៣.
13.
‘‘វេភារំ នាម នគរំ, ឧទេនោ នាម ខត្តិយោ;
‘‘Vebhāraṃ nāma nagaraṃ, udeno nāma khattiyo;
សុផស្សា នាម ជនិកា, សិទ្ធិត្ថស្ស មហេសិនោ។
Suphassā nāma janikā, siddhitthassa mahesino.
១៨.
18.
‘‘សម្ពលោ ច សុមិត្តោ ច, អហេសុំ អគ្គសាវកា;
‘‘Sambalo ca sumitto ca, ahesuṃ aggasāvakā;
រេវតោ នាមុបដ្ឋាកោ, សិទ្ធត្ថស្ស មហេសិនោ។
Revato nāmupaṭṭhāko, siddhatthassa mahesino.
១៩.
19.
‘‘សីវលា ច សុរាមា ច, អហេសុំ អគ្គសាវិកា;
‘‘Sīvalā ca surāmā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ពោធិ តស្ស ភគវតោ, កណិការោតិ វុច្ចតិ។
Bodhi tassa bhagavato, kaṇikāroti vuccati.
២១.
21.
‘‘សោ ពុទ្ធោ សដ្ឋិរតនំ, អហោសិ នភមុគ្គតោ;
‘‘So buddho saṭṭhiratanaṃ, ahosi nabhamuggato;
កញ្ចនគ្ឃិយសង្កាសោ, ទសសហស្សី វិរោចតិ។
Kañcanagghiyasaṅkāso, dasasahassī virocati.
២២.
22.
‘‘សោបិ ពុទ្ធោ អសមសមោ, អតុលោ អប្បដិបុគ្គលោ;
‘‘Sopi buddho asamasamo, atulo appaṭipuggalo;
វស្សសតសហស្សានិ, លោកេ អដ្ឋាសិ ចក្ខុមា។
Vassasatasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.
២៣.
23.
‘‘វិបុលំ បភំ ទស្សយិត្វា, បុប្ផាបេត្វាន សាវកេ;
‘‘Vipulaṃ pabhaṃ dassayitvā, pupphāpetvāna sāvake;
វិលាសេត្វា សមាបត្យា, និព្ពុតោ សោ សសាវកោ’’តិ។
Vilāsetvā samāpatyā, nibbuto so sasāvako’’ti.
តត្ថ សដ្ឋិរតនន្តិ សដ្ឋិរតនប្បមាណំ នភំ ឧគ្គតោតិ អត្ថោ។ កញ្ចនគ្ឃិយសង្កាសោតិ នានារតនវិចិត្តកនកមយអគ្ឃិយសទិសទស្សនោតិ អត្ថោ។ ទសសហស្សី វិរោចតីតិ ទសសហស្សិយំ វិរោចតិ។ វិបុលន្តិ ឧឡារំ ឱភាសំ។ បុប្ផាបេត្វានាតិ ឈានាភិញ្ញាមគ្គផលសមាបត្តិបុប្ផេហិ បុប្ផិតេ បរមសោភគ្គប្បត្តេ កត្វាតិ អត្ថោ។ វិលាសេត្វាតិ វិលាសយិត្វា កីឡិត្វា។ សមាបត្យាតិ លោកិយលោកុត្តរាហិ សមាបត្តីហិ អភិញ្ញាហិ ច។ និព្ពុតោតិ អនុបាទាបរិនិព្ពានេន និព្ពុតោ។
Tattha saṭṭhiratananti saṭṭhiratanappamāṇaṃ nabhaṃ uggatoti attho. Kañcanagghiyasaṅkāsoti nānāratanavicittakanakamayaagghiyasadisadassanoti attho. Dasasahassī virocatīti dasasahassiyaṃ virocati. Vipulanti uḷāraṃ obhāsaṃ. Pupphāpetvānāti jhānābhiññāmaggaphalasamāpattipupphehi pupphite paramasobhaggappatte katvāti attho. Vilāsetvāti vilāsayitvā kīḷitvā. Samāpatyāti lokiyalokuttarāhi samāpattīhi abhiññāhi ca. Nibbutoti anupādāparinibbānena nibbuto.
សិទ្ធត្ថោ កិរ សត្ថា កញ្ចនវេឡុនគរេ អនោមុយ្យានេ បរិនិព្ពាយិ។ តត្ថេវស្ស រតនមយំ ចតុយោជនុព្ពេធំ ចេតិយមកំសូតិ។ សេសគាថាសុ សព្ពត្ថ បាកដមេវាតិ។
Siddhattho kira satthā kañcanaveḷunagare anomuyyāne parinibbāyi. Tatthevassa ratanamayaṃ catuyojanubbedhaṃ cetiyamakaṃsūti. Sesagāthāsu sabbattha pākaṭamevāti.
សិទ្ធត្ថពុទ្ធវំសវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Siddhatthabuddhavaṃsavaṇṇanā niṭṭhitā.
និដ្ឋិតោ សោឡសមោ ពុទ្ធវំសោ។
Niṭṭhito soḷasamo buddhavaṃso.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ពុទ្ធវំសបាឡិ • Buddhavaṃsapāḷi / ១៨. សិទ្ធត្ថពុទ្ធវំសោ • 18. Siddhatthabuddhavaṃso
