Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / พุทฺธวํสปาฬิ • Buddhavaṃsapāḷi

    ๑๘. สิทฺธตฺถพุทฺธวํโส

    18. Siddhatthabuddhavaṃso

    .

    1.

    ธมฺมทสฺสิสฺส อปเรน, สิทฺธโตฺถ นาม นายโก;

    Dhammadassissa aparena, siddhattho nāma nāyako;

    นิหนิตฺวา ตมํ สพฺพํ, สูริโย อพฺภุคฺคโต ยถาฯ

    Nihanitvā tamaṃ sabbaṃ, sūriyo abbhuggato yathā.

    .

    2.

    โสปิ ปตฺวาน สโมฺพธิํ, สนฺตาเรโนฺต สเทวกํ;

    Sopi patvāna sambodhiṃ, santārento sadevakaṃ;

    อภิวสฺสิ ธมฺมเมเฆน, นิพฺพาเปโนฺต สเทวกํฯ

    Abhivassi dhammameghena, nibbāpento sadevakaṃ.

    .

    3.

    ตสฺสาปิ อตุลเตชสฺส, อเหสุํ อภิสมยา ตโย;

    Tassāpi atulatejassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;

    โกฎิสตสหสฺสานํ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ

    Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.

    .

    4.

    ปุนาปรํ ภีมรเถ 1, ยทา อาหนิ ทุนฺทุภิํ;

    Punāparaṃ bhīmarathe 2, yadā āhani dundubhiṃ;

    ตทา นวุติโกฎีนํ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ

    Tadā navutikoṭīnaṃ, dutiyābhisamayo ahu.

    .

    5.

    ยทา พุโทฺธ ธมฺมํ เทเสสิ, เวภาเร โส ปุรุตฺตเม;

    Yadā buddho dhammaṃ desesi, vebhāre so puruttame;

    ตทา นวุติโกฎีนํ, ตติยาภิสมโย อหุฯ

    Tadā navutikoṭīnaṃ, tatiyābhisamayo ahu.

    .

    6.

    สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ, ตสฺมิมฺปิ ทฺวิปทุตฺตเม;

    Sannipātā tayo āsuṃ, tasmimpi dvipaduttame;

    ขีณาสวานํ วิมลานํ, สนฺตจิตฺตาน ตาทินํฯ

    Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.

    .

    7.

    โกฎิสตานํ นวุตีนํ 3, อสีติยาปิ จ โกฎินํ;

    Koṭisatānaṃ navutīnaṃ 4, asītiyāpi ca koṭinaṃ;

    เอเต อาสุํ ตโย ฐานา, วิมลานํ สมาคเมฯ

    Ete āsuṃ tayo ṭhānā, vimalānaṃ samāgame.

    .

    8.

    อหํ เตน สมเยน, มงฺคโล นาม ตาปโส;

    Ahaṃ tena samayena, maṅgalo nāma tāpaso;

    อุคฺคเตโช ทุปฺปสโห, อภิญฺญาพลสมาหิโตฯ

    Uggatejo duppasaho, abhiññābalasamāhito.

    .

    9.

    ชมฺพุโต ผลมาเนตฺวา 5 สิทฺธตฺถสฺส อทาสหํ;

    Jambuto phalamānetvā 6 siddhatthassa adāsahaṃ;

    ปฎิคฺคเหตฺวา สมฺพุโทฺธ, อิทํ วจนมพฺรวิฯ

    Paṭiggahetvā sambuddho, idaṃ vacanamabravi.

    ๑๐.

    10.

    ‘‘ปสฺสถ อิมํ ตาปสํ, ชฎิลํ อุคฺคตาปนํ;

    ‘‘Passatha imaṃ tāpasaṃ, jaṭilaṃ uggatāpanaṃ;

    จตุนฺนวุติโต กเปฺป, อยํ พุโทฺธ ภวิสฺสติฯ

    Catunnavutito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.

    ๑๑.

    11.

    ‘‘ปธานํ ปทหิตฺวาน…เป.… เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’’ฯ

    ‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.

    ๑๒.

    12.

    ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา, ภิโยฺย จิตฺตํ ปสาทยิํ;

    Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;

    อุตฺตริํ วตมธิฎฺฐาสิํ, ทสปารมิปูริยาฯ

    Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.

    ๑๓.

    13.

    เวภารํ นาม นครํ, อุเทโน นาม ขตฺติโย;

    Vebhāraṃ nāma nagaraṃ, udeno nāma khattiyo;

    สุผสฺสา นาม ชนิกา, สิทฺธตฺถสฺส มเหสิโนฯ

    Suphassā nāma janikā, siddhatthassa mahesino.

    ๑๔.

    14.

    ทสวสฺสสหสฺสานิ , อคารํ อชฺฌ โส วสิ;

    Dasavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi;

    โกกาสุปฺปลโกกนทา, ตโย ปาสาทมุตฺตมาฯ

    Kokāsuppalakokanadā, tayo pāsādamuttamā.

    ๑๕.

    15.

    ติโสฬสสหสฺสานิ, นาริโย สมลงฺกตา;

    Tisoḷasasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;

    โสมนสฺสา นาม สา นารี, อนุปโม นาม อตฺรโชฯ

    Somanassā nāma sā nārī, anupamo nāma atrajo.

    ๑๖.

    16.

    นิมิเตฺต จตุโร ทิสฺวา, สิวิกายาภินิกฺขมิ;

    Nimitte caturo disvā, sivikāyābhinikkhami;

    อนูนทสมาสานิ, ปธานํ ปทหี ชิโนฯ

    Anūnadasamāsāni, padhānaṃ padahī jino.

    ๑๗.

    17.

    พฺรหฺมุนา ยาจิโต สโนฺต, สิทฺธโตฺถ โลกนายโก;

    Brahmunā yācito santo, siddhattho lokanāyako;

    วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร, มิคทาเย นรุตฺตโมฯ

    Vatti cakkaṃ mahāvīro, migadāye naruttamo.

    ๑๘.

    18.

    สมฺพโล จ สุมิโตฺต จ, อเหสุํ อคฺคสาวกา;

    Sambalo ca sumitto ca, ahesuṃ aggasāvakā;

    เรวโต นามุปฎฺฐาโก, สิทฺธตฺถสฺส มเหสิโนฯ

    Revato nāmupaṭṭhāko, siddhatthassa mahesino.

    ๑๙.

    19.

    สีวลา จ สุรามา จ, อเหสุํ อคฺคสาวิกา;

    Sīvalā ca surāmā ca, ahesuṃ aggasāvikā;

    โพธิ ตสฺส ภควโต, กณิกาโรติ วุจฺจติฯ

    Bodhi tassa bhagavato, kaṇikāroti vuccati.

    ๒๐.

    20.

    สุปฺปิโย จ สมุโทฺท จ, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐกา;

    Suppiyo ca samuddo ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;

    รมฺมา เจว สุรมฺมา จ, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐิกาฯ

    Rammā ceva surammā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.

    ๒๑.

    21.

    โส พุโทฺธ สฎฺฐิรตนํ, อโหสิ นภมุคฺคโต;

    So buddho saṭṭhiratanaṃ, ahosi nabhamuggato;

    กญฺจนคฺฆิยสงฺกาโส, ทสสหสฺสี วิโรจติฯ

    Kañcanagghiyasaṅkāso, dasasahassī virocati.

    ๒๒.

    22.

    โสปิ พุโทฺธ อสมสโม, อตุโล อปฺปฎิปุคฺคโล;

    Sopi buddho asamasamo, atulo appaṭipuggalo;

    วสฺสสตสหสฺสานิ, โลเก อฎฺฐาสิ จกฺขุมาฯ

    Vassasatasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.

    ๒๓.

    23.

    วิปุลํ ปภํ ทสฺสยิตฺวา, ปุปฺผาเปตฺวาน สาวเก;

    Vipulaṃ pabhaṃ dassayitvā, pupphāpetvāna sāvake;

    วิลาเสตฺวา สมาปตฺยา, นิพฺพุโต โส สสาวโกฯ

    Vilāsetvā samāpatyā, nibbuto so sasāvako.

    ๒๔.

    24.

    สิทฺธโตฺถ มุนิวโร พุโทฺธ, อโนมารามมฺหิ นิพฺพุโต;

    Siddhattho munivaro buddho, anomārāmamhi nibbuto;

    ตเตฺถวสฺส ถูปวโร, จตุโยชนมุคฺคโตติฯ

    Tatthevassa thūpavaro, catuyojanamuggatoti.

    สิทฺธตฺถสฺส ภควโต วํโส โสฬสโมฯ

    Siddhatthassa bhagavato vaṃso soḷasamo.







    Footnotes:
    1. หิมรเฎฺฐ (ก.)
    2. himaraṭṭhe (ka.)
    3. นวุติยา (สฺยา. กํ.)
    4. navutiyā (syā. kaṃ.)
    5. ผลมาหตฺวา (สี. สฺยา.)
    6. phalamāhatvā (sī. syā.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / พุทฺธวํส-อฎฺฐกถา • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ๑๘. สิทฺธตฺถพุทฺธวํสวณฺณนา • 18. Siddhatthabuddhavaṃsavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact