Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ബുദ്ധവംസപാളി • Buddhavaṃsapāḷi |
൧൮. സിദ്ധത്ഥബുദ്ധവംസോ
18. Siddhatthabuddhavaṃso
൧.
1.
ധമ്മദസ്സിസ്സ അപരേന, സിദ്ധത്ഥോ നാമ നായകോ;
Dhammadassissa aparena, siddhattho nāma nāyako;
നിഹനിത്വാ തമം സബ്ബം, സൂരിയോ അബ്ഭുഗ്ഗതോ യഥാ.
Nihanitvā tamaṃ sabbaṃ, sūriyo abbhuggato yathā.
൨.
2.
സോപി പത്വാന സമ്ബോധിം, സന്താരേന്തോ സദേവകം;
Sopi patvāna sambodhiṃ, santārento sadevakaṃ;
അഭിവസ്സി ധമ്മമേഘേന, നിബ്ബാപേന്തോ സദേവകം.
Abhivassi dhammameghena, nibbāpento sadevakaṃ.
൩.
3.
തസ്സാപി അതുലതേജസ്സ, അഹേസും അഭിസമയാ തയോ;
Tassāpi atulatejassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;
കോടിസതസഹസ്സാനം, പഠമാഭിസമയോ അഹു.
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
൪.
4.
തദാ നവുതികോടീനം, ദുതിയാഭിസമയോ അഹു.
Tadā navutikoṭīnaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
൫.
5.
യദാ ബുദ്ധോ ധമ്മം ദേസേസി, വേഭാരേ സോ പുരുത്തമേ;
Yadā buddho dhammaṃ desesi, vebhāre so puruttame;
തദാ നവുതികോടീനം, തതിയാഭിസമയോ അഹു.
Tadā navutikoṭīnaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
൬.
6.
സന്നിപാതാ തയോ ആസും, തസ്മിമ്പി ദ്വിപദുത്തമേ;
Sannipātā tayo āsuṃ, tasmimpi dvipaduttame;
ഖീണാസവാനം വിമലാനം, സന്തചിത്താന താദിനം.
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
൭.
7.
ഏതേ ആസും തയോ ഠാനാ, വിമലാനം സമാഗമേ.
Ete āsuṃ tayo ṭhānā, vimalānaṃ samāgame.
൮.
8.
അഹം തേന സമയേന, മങ്ഗലോ നാമ താപസോ;
Ahaṃ tena samayena, maṅgalo nāma tāpaso;
ഉഗ്ഗതേജോ ദുപ്പസഹോ, അഭിഞ്ഞാബലസമാഹിതോ.
Uggatejo duppasaho, abhiññābalasamāhito.
൯.
9.
പടിഗ്ഗഹേത്വാ സമ്ബുദ്ധോ, ഇദം വചനമബ്രവി.
Paṭiggahetvā sambuddho, idaṃ vacanamabravi.
൧൦.
10.
‘‘പസ്സഥ ഇമം താപസം, ജടിലം ഉഗ്ഗതാപനം;
‘‘Passatha imaṃ tāpasaṃ, jaṭilaṃ uggatāpanaṃ;
ചതുന്നവുതിതോ കപ്പേ, അയം ബുദ്ധോ ഭവിസ്സതി.
Catunnavutito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
൧൧.
11.
‘‘പധാനം പദഹിത്വാന…പേ॰… ഹേസ്സാമ സമ്മുഖാ ഇമം’’.
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
൧൨.
12.
തസ്സാപി വചനം സുത്വാ, ഭിയ്യോ ചിത്തം പസാദയിം;
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ഉത്തരിം വതമധിട്ഠാസിം, ദസപാരമിപൂരിയാ.
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
൧൩.
13.
വേഭാരം നാമ നഗരം, ഉദേനോ നാമ ഖത്തിയോ;
Vebhāraṃ nāma nagaraṃ, udeno nāma khattiyo;
സുഫസ്സാ നാമ ജനികാ, സിദ്ധത്ഥസ്സ മഹേസിനോ.
Suphassā nāma janikā, siddhatthassa mahesino.
൧൪.
14.
ദസവസ്സസഹസ്സാനി , അഗാരം അജ്ഝ സോ വസി;
Dasavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi;
കോകാസുപ്പലകോകനദാ, തയോ പാസാദമുത്തമാ.
Kokāsuppalakokanadā, tayo pāsādamuttamā.
൧൫.
15.
തിസോളസസഹസ്സാനി, നാരിയോ സമലങ്കതാ;
Tisoḷasasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
സോമനസ്സാ നാമ സാ നാരീ, അനുപമോ നാമ അത്രജോ.
Somanassā nāma sā nārī, anupamo nāma atrajo.
൧൬.
16.
നിമിത്തേ ചതുരോ ദിസ്വാ, സിവികായാഭിനിക്ഖമി;
Nimitte caturo disvā, sivikāyābhinikkhami;
അനൂനദസമാസാനി, പധാനം പദഹീ ജിനോ.
Anūnadasamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
൧൭.
17.
ബ്രഹ്മുനാ യാചിതോ സന്തോ, സിദ്ധത്ഥോ ലോകനായകോ;
Brahmunā yācito santo, siddhattho lokanāyako;
വത്തി ചക്കം മഹാവീരോ, മിഗദായേ നരുത്തമോ.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, migadāye naruttamo.
൧൮.
18.
സമ്ബലോ ച സുമിത്തോ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവകാ;
Sambalo ca sumitto ca, ahesuṃ aggasāvakā;
രേവതോ നാമുപട്ഠാകോ, സിദ്ധത്ഥസ്സ മഹേസിനോ.
Revato nāmupaṭṭhāko, siddhatthassa mahesino.
൧൯.
19.
സീവലാ ച സുരാമാ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവികാ;
Sīvalā ca surāmā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ബോധി തസ്സ ഭഗവതോ, കണികാരോതി വുച്ചതി.
Bodhi tassa bhagavato, kaṇikāroti vuccati.
൨൦.
20.
സുപ്പിയോ ച സമുദ്ദോ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠകാ;
Suppiyo ca samuddo ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
രമ്മാ ചേവ സുരമ്മാ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠികാ.
Rammā ceva surammā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
൨൧.
21.
സോ ബുദ്ധോ സട്ഠിരതനം, അഹോസി നഭമുഗ്ഗതോ;
So buddho saṭṭhiratanaṃ, ahosi nabhamuggato;
കഞ്ചനഗ്ഘിയസങ്കാസോ, ദസസഹസ്സീ വിരോചതി.
Kañcanagghiyasaṅkāso, dasasahassī virocati.
൨൨.
22.
സോപി ബുദ്ധോ അസമസമോ, അതുലോ അപ്പടിപുഗ്ഗലോ;
Sopi buddho asamasamo, atulo appaṭipuggalo;
വസ്സസതസഹസ്സാനി, ലോകേ അട്ഠാസി ചക്ഖുമാ.
Vassasatasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.
൨൩.
23.
വിപുലം പഭം ദസ്സയിത്വാ, പുപ്ഫാപേത്വാന സാവകേ;
Vipulaṃ pabhaṃ dassayitvā, pupphāpetvāna sāvake;
വിലാസേത്വാ സമാപത്യാ, നിബ്ബുതോ സോ സസാവകോ.
Vilāsetvā samāpatyā, nibbuto so sasāvako.
൨൪.
24.
സിദ്ധത്ഥോ മുനിവരോ ബുദ്ധോ, അനോമാരാമമ്ഹി നിബ്ബുതോ;
Siddhattho munivaro buddho, anomārāmamhi nibbuto;
തത്ഥേവസ്സ ഥൂപവരോ, ചതുയോജനമുഗ്ഗതോതി.
Tatthevassa thūpavaro, catuyojanamuggatoti.
സിദ്ധത്ഥസ്സ ഭഗവതോ വംസോ സോളസമോ.
Siddhatthassa bhagavato vaṃso soḷasamo.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ബുദ്ധവംസ-അട്ഠകഥാ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ൧൮. സിദ്ധത്ഥബുദ്ധവംസവണ്ണനാ • 18. Siddhatthabuddhavaṃsavaṇṇanā