Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
၁၀. သီဟနာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ
10. Sīhanādasuttavaṇṇanā
၆၄. ဒသမေ အာသဘံ ဌာနန္တိ သေဋ္ဌံ နိစ္စလဋ္ဌာနံ။ သီဟနာဒန္တိ အဘီတနာဒံ ပမုခနာဒံ။ ဗ္ရဟ္မစက္ကန္တိ သေဋ္ဌဉာဏစက္ကံ ပဋိဝေဓဉာဏဉ္စေဝ ဒေသနာဉာဏဉ္စ။ ဌာနဉ္စ ဌာနတောတိ ကာရဏဉ္စ ကာရဏတော။ ယမ္ပီတိ ယေန ဉာဏေန။ ဣဒမ္ပိ တထာဂတသ္သာတိ ဣဒမ္ပိ ဌာနာဋ္ဌာနဉာဏံ တထာဂတသ္သ တထာဂတဗလံ နာမ ဟောတိ။ ဧဝံ သဗ္ဗပဒေသု အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ကမ္မသမာဒာနာနန္တိ သမာဒိယိတ္ဝာ ကတာနံ ကုသလာကုသလကမ္မာနံ, ကမ္မမေဝ ဝာ ကမ္မသမာဒာနံ။ ဌာနသော ဟေတုသောတိ ပစ္စယတော စေဝ ဟေတုတော စ။ တတ္ထ ဂတိဥပဓိကာလပယောဂာ ဝိပာကသ္သ ဌာနံ, ကမ္မံ ဟေတု။ ဈာနဝိမောက္ခသမာဓိသမာပတ္တီနန္တိ စတုန္နံ ဈာနာနံ အဋ္ဌန္နံ ဝိမောက္ခာနံ တိဏ္ဏံ သမာဓီနံ နဝန္နံ အနုပုဗ္ဗသမာပတ္တီနဉ္စ။ သံကိလေသန္တိ ဟာနဘာဂိယံ ဓမ္မံ။ ဝောဒာနန္တိ ဝိသေသဘာဂိယံ ဓမ္မံ။ ဝုဋ္ဌာနန္တိ ‘‘ဝောဒာနမ္ပိ ဝုဋ္ဌာနံ, တမ္ဟာ တမ္ဟာ သမာဓိမ္ဟာ ဝုဋ္ဌာနမ္ပိ ဝုဋ္ဌာန’’န္တိ (ဝိဘ. ၈၂၈) ဧဝံ ဝုတ္တံ ပဂုဏဇ္ဈာနဉ္စေဝ ဘဝင္ဂနဖလသမာပတ္တိယော စ။ ဟေဋ္ဌိမံ ဟေဋ္ဌိမဉ္ဟိ ပဂုဏဇ္ဈာနံ ဥပရိမသ္သ ဥပရိမသ္သ ပဒဋ္ဌာနံ ဟောတိ, တသ္မာ ‘‘ဝောဒာနမ္ပိ ဝုဋ္ဌာန’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ဘဝင္ဂေန ပန သဗ္ဗဇ္ဈာနေဟိ ဝုဋ္ဌာနံ ဟောတိ, ဖလသမာပတ္တိယာ နိရောဓသမာပတ္တိတော ဝုဋ္ဌာနံ ဟောတိ။ တံ သန္ဓာယ ‘‘တမ္ဟာ တမ္ဟာ သမာဓိမ္ဟာ ဝုဋ္ဌာနမ္ပိ ဝုဋ္ဌာန’’န္တိ ဝုတ္တံ။ အနေကဝိဟိတန္တိအာဒီနိ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ (ဝိသုဒ္ဓိ. ၂.၄၀၂) ဝဏ္ဏိတာနိ။ အာသဝက္ခယဉာဏံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တတ္ထမေဝ။ ပုရိမသ္သာပိ ဉာဏတ္တယသ္သ ဝိတ္ထာရကထံ ဣစ္ဆန္တေန မဇ္ဈိမဋ္ဌကထာယ မဟာသီဟနာဒဝဏ္ဏနာ (မ. နိ. အဋ္ဌ. ၁.၁၄၆ အာဒယော) ဩလောကေတဗ္ဗာ။ သမာဟိတသ္သာတိ ဧကဂ္ဂစိတ္တသ္သ။ သမာဓိ မဂ္ဂောတိ သမာဓိ ဧတေသံ ဉာဏာနံ အဓိဂမာယ ဥပာယော။ အသမာဓီတိ အနေကဂ္ဂဘာဝော။ ကုမ္မဂ္ဂောတိ မိစ္ဆာမဂ္ဂော။ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ တထာဂတသ္သ ဉာဏဗလံ ကထိတန္တိ။
64. Dasame āsabhaṃ ṭhānanti seṭṭhaṃ niccalaṭṭhānaṃ. Sīhanādanti abhītanādaṃ pamukhanādaṃ. Brahmacakkanti seṭṭhañāṇacakkaṃ paṭivedhañāṇañceva desanāñāṇañca. Ṭhānañca ṭhānatoti kāraṇañca kāraṇato. Yampīti yena ñāṇena. Idampi tathāgatassāti idampi ṭhānāṭṭhānañāṇaṃ tathāgatassa tathāgatabalaṃ nāma hoti. Evaṃ sabbapadesu attho veditabbo. Kammasamādānānanti samādiyitvā katānaṃ kusalākusalakammānaṃ, kammameva vā kammasamādānaṃ. Ṭhānaso hetusoti paccayato ceva hetuto ca. Tattha gatiupadhikālapayogā vipākassa ṭhānaṃ, kammaṃ hetu. Jhānavimokkhasamādhisamāpattīnanti catunnaṃ jhānānaṃ aṭṭhannaṃ vimokkhānaṃ tiṇṇaṃ samādhīnaṃ navannaṃ anupubbasamāpattīnañca. Saṃkilesanti hānabhāgiyaṃ dhammaṃ. Vodānanti visesabhāgiyaṃ dhammaṃ. Vuṭṭhānanti ‘‘vodānampi vuṭṭhānaṃ, tamhā tamhā samādhimhā vuṭṭhānampi vuṭṭhāna’’nti (vibha. 828) evaṃ vuttaṃ paguṇajjhānañceva bhavaṅganaphalasamāpattiyo ca. Heṭṭhimaṃ heṭṭhimañhi paguṇajjhānaṃ uparimassa uparimassa padaṭṭhānaṃ hoti, tasmā ‘‘vodānampi vuṭṭhāna’’nti vuttaṃ. Bhavaṅgena pana sabbajjhānehi vuṭṭhānaṃ hoti, phalasamāpattiyā nirodhasamāpattito vuṭṭhānaṃ hoti. Taṃ sandhāya ‘‘tamhā tamhā samādhimhā vuṭṭhānampi vuṭṭhāna’’nti vuttaṃ. Anekavihitantiādīni visuddhimagge (visuddhi. 2.402) vaṇṇitāni. Āsavakkhayañāṇaṃ heṭṭhā vuttatthameva. Purimassāpi ñāṇattayassa vitthārakathaṃ icchantena majjhimaṭṭhakathāya mahāsīhanādavaṇṇanā (ma. ni. aṭṭha. 1.146 ādayo) oloketabbā. Samāhitassāti ekaggacittassa. Samādhi maggoti samādhi etesaṃ ñāṇānaṃ adhigamāya upāyo. Asamādhīti anekaggabhāvo. Kummaggoti micchāmaggo. Imasmiṃ sutte tathāgatassa ñāṇabalaṃ kathitanti.
မဟာဝဂ္ဂော ဆဋ္ဌော။
Mahāvaggo chaṭṭho.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၁၀. သီဟနာဒသုတ္တံ • 10. Sīhanādasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁၀. သီဟနာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Sīhanādasuttavaṇṇanā