| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೨. ಸೀಹನಾದವಗ್ಗೋ
2. Sīhanādavaggo
೧. ಸೀಹನಾದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Sīhanādasuttavaṇṇanā
೧೧. ದುತಿಯಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೀತಿ ‘‘ಸಚೇ ಸತ್ಥಾ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಮಿತುಕಾಮೋ ಅಸ್ಸ , ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಪಕ್ಕಮೇಯ್ಯ। ಹನ್ದಾಹಂ ಚಾರಿಕಂ ಗಮನತ್ಥಾಯ ಸತ್ಥಾರಂ ಆಪುಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಪರಿವುತೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿ। ಆಯಸ್ಮಾ ಮಂ, ಭನ್ತೇತಿ ಸೋ ಕಿರ ಭಿಕ್ಖು ಥೇರಂ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಪರಿವಾರೇನ ಗಚ್ಛನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಇಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಥಾಗತಂ ಪಹಾಯ ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಾ, ಗಮನವಿಚ್ಛೇದಮಸ್ಸ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಅಟ್ಠಾನೇ ಕೋಪಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹ। ತತ್ಥ ಆಸಜ್ಜಾತಿ ಘಟ್ಟೇತ್ವಾ। ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಾತಿ ಅಕ್ಖಮಾಪೇತ್ವಾ ಅಚ್ಚಯಂ ಅದೇಸೇತ್ವಾ। ಕಿಸ್ಮಿಂ ಪನ ಸೋ ಕಾರಣೇ ಆಘಾತಂ ಬನ್ಧೀತಿ? ಥೇರಸ್ಸ ಕಿರ ದಸಬಲಂ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯ ಗಚ್ಛತೋ ಚೀವರಕಣ್ಣೋ ತಸ್ಸ ಸರೀರಂ ಫುಸಿ, ವಾತೋ ಪಹರೀತಿಪಿ ವದನ್ತಿ। ಏತ್ತಕೇನ ಆಘಾತಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಥೇರಂ ಮಹತಾ ಪರಿವಾರೇನ ಗಚ್ಛನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಉಸೂಯಮಾನೋ ‘‘ಗಮನವಿಚ್ಛೇದಮಸ್ಸ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಏವಮಾಹ। ಏಹಿ ತ್ವಂ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸತ್ಥಾ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾ ‘‘ನ ತಂ ಭಿಕ್ಖು ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಪಹರೀತಿ ವುತ್ತೇ, ‘ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹೇ ಅತ್ತನೋ ಅಗ್ಗಸಾವಕಸ್ಸೇವ ಪಕ್ಖಂ ವಹಥ, ನ ಮಯ್ಹ’ನ್ತಿ ಮಯಿ ಮನೋಪದೋಸಂ ಕತ್ವಾ ಅಪಾಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಞತ್ವಾ ‘‘ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ಪಕ್ಕೋಸಾಪೇತ್ವಾ ಇಮಮತ್ಥಂ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಮನ್ತೇತ್ವಾ ಏವಮಾಹ। ಅವಾಪುರಣಂ ಆದಾಯಾತಿ ಕುಞ್ಚಿಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ। ಸೀಹನಾದನ್ತಿ ಸೇಟ್ಠನಾದಂ ಪಮುಖನಾದಂ ಅಪ್ಪಟಿವತ್ತಿಯನಾದಂ। ಏವಂ ದ್ವೀಹಿ ಮಹಾಥೇರೇಹಿ ಆರೋಚಿತೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ರತ್ತಿಟ್ಠಾನದಿವಾಟ್ಠಾನಾನಿ ಪಹಾಯ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಅಗಮಾಸಿ। ಖೀಯನಧಮ್ಮನ್ತಿ ಕಥಾಧಮ್ಮಂ।
11. Dutiyassa paṭhame yena bhagavā tenupasaṅkamīti ‘‘sace satthā cārikaṃ pakkamitukāmo assa , imasmiṃ kāle pakkameyya. Handāhaṃ cārikaṃ gamanatthāya satthāraṃ āpucchāmī’’ti cintetvā bhikkhusaṅghaparivuto upasaṅkami. Āyasmā maṃ, bhanteti so kira bhikkhu theraṃ mahatā bhikkhuparivārena gacchantaṃ disvā ‘‘ime bhikkhū tathāgataṃ pahāya sāriputtaṃ parivāretvā nikkhantā, gamanavicchedamassa karissāmī’’ti aṭṭhāne kopaṃ bandhitvā evamāha. Tattha āsajjāti ghaṭṭetvā. Appaṭinissajjāti akkhamāpetvā accayaṃ adesetvā. Kismiṃ pana so kāraṇe āghātaṃ bandhīti? Therassa kira dasabalaṃ vanditvā uṭṭhāya gacchato cīvarakaṇṇo tassa sarīraṃ phusi, vāto paharītipi vadanti. Ettakena āghātaṃ bandhitvā theraṃ mahatā parivārena gacchantaṃ disvā usūyamāno ‘‘gamanavicchedamassa karissāmī’’ti evamāha. Ehi tvaṃ bhikkhūti satthā tassa bhikkhuno vacanaṃ sutvā ‘‘na taṃ bhikkhu sāriputto paharīti vutte, ‘bhante, tumhe attano aggasāvakasseva pakkhaṃ vahatha, na mayha’nti mayi manopadosaṃ katvā apāye nibbatteyyā’’ti ñatvā ‘‘sāriputtaṃ pakkosāpetvā imamatthaṃ pucchissāmī’’ti ekaṃ bhikkhuṃ āmantetvā evamāha. Avāpuraṇaṃ ādāyāti kuñcikaṃ gahetvā. Sīhanādanti seṭṭhanādaṃ pamukhanādaṃ appaṭivattiyanādaṃ. Evaṃ dvīhi mahātherehi ārocito bhikkhusaṅgho rattiṭṭhānadivāṭṭhānāni pahāya satthu santikaṃ agamāsi. Khīyanadhammanti kathādhammaṃ.
ಗೂಥಗತನ್ತಿ ಗೂಥಮೇವ। ಸೇಸೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಪಥವೀಸಮೇನಾತಿ ಅಕುಜ್ಝನಟ್ಠೇನ ಪಥವಿಯಾ ಸಮಾನೇನ। ನ ಹಿ ಪಥವೀ ‘‘ಮಯಿ ಸುಚಿಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೀ’’ತಿ ಸೋಮನಸ್ಸಂ ಕರೋತಿ, ನ ‘‘ಅಸುಚಿಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೀ’’ತಿ ದೋಮನಸ್ಸಂ। ಮಯ್ಹಮ್ಪಿ ಏವರೂಪಂ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ವಿಪುಲೇನಾತಿ ಅಪರಿತ್ತೇನ। ಮಹಗ್ಗತೇನಾತಿ ಮಹನ್ತಭಾವಂ ಗತೇನ। ಅಪ್ಪಮಾಣೇನಾತಿ ವಡ್ಢಿತಪ್ಪಮಾಣೇನ। ಅವೇರೇನಾತಿ ಅಕುಸಲವೇರಪುಗ್ಗಲವೇರರಹಿತೇನ। ಅಬ್ಯಾಪಜ್ಝೇನಾತಿ ನಿದ್ದುಕ್ಖೇನ ವಿಗತದೋಮನಸ್ಸೇನ। ಸೋ ಇಧಾತಿ ಸೋ ಅನುಪಟ್ಠಿತಕಾಯಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನೋ ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಕರೇಯ್ಯ, ಮಾದಿಸೋ ಕಥಂ ಏವರೂಪಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಭನ್ತೇತಿ ಪಠಮಂ ಸೀಹನಾದಂ ನದಿ। ಏವಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಯೋಜನಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Gūthagatanti gūthameva. Sesesupi eseva nayo. Pathavīsamenāti akujjhanaṭṭhena pathaviyā samānena. Na hi pathavī ‘‘mayi suciṃ nikkhipantī’’ti somanassaṃ karoti, na ‘‘asuciṃ nikkhipantī’’ti domanassaṃ. Mayhampi evarūpaṃ cittanti dasseti. Vipulenāti aparittena. Mahaggatenāti mahantabhāvaṃ gatena. Appamāṇenāti vaḍḍhitappamāṇena. Averenāti akusalaverapuggalaverarahitena. Abyāpajjhenāti niddukkhena vigatadomanassena. So idhāti so anupaṭṭhitakāyānupassanāsatipaṭṭhāno bhikkhu evaṃ kareyya, mādiso kathaṃ evarūpaṃ karissati, bhanteti paṭhamaṃ sīhanādaṃ nadi. Evaṃ sabbattha yojanā veditabbā.
ರಜೋಹರಣನ್ತಿ ರಜಸಮ್ಮಜ್ಜನಚೋಳಕಂ, ಪಾದಪುಞ್ಛನ್ತಿ, ತಸ್ಸೇವ ನಾಮಂ। ಕಳೋಪಿಹತ್ಥೋತಿ ಪಚ್ಛಿಹತ್ಥೋ ಉಕ್ಖಲಿಹತ್ಥೋ ವಾ। ನನ್ತಕವಾಸೀತಿ ಅನ್ತಚ್ಛಿನ್ನಪಿಲೋತಿಕವಸನೋ। ಸೂರತೋತಿ ಸುಚಿಸೀಲೋ ಸೋರಚ್ಚೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಸುದನ್ತೋತಿ ಸುಟ್ಠು ದಮಥಂ ಉಪಗತೋ। ಸುವಿನೀತೋತಿ ಸುಟ್ಠು ಸಿಕ್ಖಿತೋ। ನ ಕಞ್ಚಿ ಹಿಂಸತೀತಿ ವಿಸಾಣಾದೀಸು ಗಣ್ಹನ್ತಮ್ಪಿ ಪಿಟ್ಠಿಂ ಪರಿಮಜ್ಜನ್ತಮ್ಪಿ ನ ಕಞ್ಚಿ ವಿಹೇಠೇತಿ। ಉಸಭಛಿನ್ನವಿಸಾಣಸಮೇನಾತಿ ಉಸಭಸ್ಸ ಛಿನ್ನವಿಸಾಣಸ್ಸ ಚಿತ್ತಸದಿಸೇನ।
Rajoharaṇanti rajasammajjanacoḷakaṃ, pādapuñchanti, tasseva nāmaṃ. Kaḷopihatthoti pacchihattho ukkhalihattho vā. Nantakavāsīti antacchinnapilotikavasano. Sūratoti sucisīlo soraccena samannāgato. Sudantoti suṭṭhu damathaṃ upagato. Suvinītoti suṭṭhu sikkhito. Na kañci hiṃsatīti visāṇādīsu gaṇhantampi piṭṭhiṃ parimajjantampi na kañci viheṭheti. Usabhachinnavisāṇasamenāti usabhassa chinnavisāṇassa cittasadisena.
ಅಟ್ಟೀಯೇಯ್ಯಾತಿ ಅಟ್ಟೋ ಪೀಳಿತೋ ಭವೇಯ್ಯ। ಹರಾಯೇಯ್ಯಾತಿ ಲಜ್ಜೇಯ್ಯ। ಜಿಗುಚ್ಛೇಯ್ಯಾತಿ ಜಿಗುಚ್ಛಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯ।
Aṭṭīyeyyāti aṭṭo pīḷito bhaveyya. Harāyeyyāti lajjeyya. Jiguccheyyāti jigucchaṃ āpajjeyya.
ಮೇದಕಥಾಲಿಕನ್ತಿ ಮೇದಕಥಾಲಿಕಾ ವುಚ್ಚತಿ ಸೂನಕಾರಕೇಹಿ ಯೂಸನಿಕ್ಖಮನತ್ಥಾಯ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಕತಛಿದ್ದಾ ಥಾಲಿಕಾ। ಪರಿಹರೇಯ್ಯಾತಿ ಮಂಸಸ್ಸ ಪೂರೇತ್ವಾ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯ। ಛಿದ್ದಾವಛಿದ್ದನ್ತಿ ಪರಿತ್ತಮಹನ್ತೇಹಿ ಛಿದ್ದೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ। ಉಗ್ಘರನ್ತನ್ತಿ ಉಪರಿಮುಖೇಹಿ ಛಿದ್ದೇಹಿ ನಿಕ್ಖಮಮಾನಯೂಸಂ। ಪಗ್ಘರನ್ತನ್ತಿ ಅಧೋಮುಖೇಹಿ ನಿಕ್ಖಮಮಾನಯೂಸಂ। ಏವಮಸ್ಸ ಸಕಲಸರೀರಂ ಯೂಸಮಕ್ಖಿತಂ ಭವೇಯ್ಯ। ಛಿದ್ದಾವಛಿದ್ದನ್ತಿ ನವಹಿ ವಣಮುಖೇಹಿ ಪರಿತ್ತಮಹನ್ತ ಛಿದ್ದಂ। ಏವಮೇತ್ಥ ಅಟ್ಠಮನವಮೇಹಿ ದ್ವೀಹಿ ಅಙ್ಗೇಹಿ ಥೇರೋ ಅತ್ತನೋ ಸರೀರೇ ನಿಚ್ಛನ್ದರಾಗತಂ ಕಥೇಸಿ।
Medakathālikanti medakathālikā vuccati sūnakārakehi yūsanikkhamanatthāya tattha tattha katachiddā thālikā. Parihareyyāti maṃsassa pūretvā ukkhipitvā gaccheyya. Chiddāvachiddanti parittamahantehi chiddehi samannāgataṃ. Uggharantanti uparimukhehi chiddehi nikkhamamānayūsaṃ. Paggharantanti adhomukhehi nikkhamamānayūsaṃ. Evamassa sakalasarīraṃ yūsamakkhitaṃ bhaveyya. Chiddāvachiddanti navahi vaṇamukhehi parittamahanta chiddaṃ. Evamettha aṭṭhamanavamehi dvīhi aṅgehi thero attano sarīre nicchandarāgataṃ kathesi.
ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಏವಂ ಥೇರೇನ ನವಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಸೀಹನಾದೇ ನದಿತೇ ಅಥ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು। ಅಚ್ಚಯೋತಿ ಅಪರಾಧೋ। ಮಂ ಅಚ್ಚಗಮಾತಿ ಮಂ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ ಪವತ್ತೋ। ಪತಿಗ್ಗಣ್ಹತೂತಿ ಖಮತು। ಆಯತಿಂ ಸಂವರಾಯಾತಿ ಅನಾಗತೇ ಸಂವರಣತ್ಥಾಯ, ಪುನ ಏವರೂಪಸ್ಸ ಅಪರಾಧಸ್ಸ ಅಕರಣತ್ಥಾಯ। ತಗ್ಘಾತಿ ಏಕಂಸೇನ। ಯಥಾಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಕರೋಸೀತಿ ಯಥಾ ಧಮ್ಮೋ ಠಿತೋ, ತಥೇವ ಕರೋಸಿ, ಖಮಾಪೇಸೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ತಂ ತೇ ಮಯಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾಮಾತಿ ತಂ ತವ ಅಪರಾಧಂ ಮಯಂ ಖಮಾಮ। ವುದ್ಧಿಹೇಸಾ ಭಿಕ್ಖು ಅರಿಯಸ್ಸ ವಿನಯೇತಿ ಏಸಾ ಭಿಕ್ಖು ಅರಿಯಸ್ಸ ವಿನಯೇ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಸಾಸನೇ ವುಡ್ಢಿ ನಾಮ। ಕತಮಾ? ಅಚ್ಚಯಂ ಅಚ್ಚಯತೋ ದಿಸ್ವಾ ಯಥಾಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಕರಿತ್ವಾ ಆಯತಿಂ ಸಂವರಾಪಜ್ಜನಾ। ದೇಸನಂ ಪನ ಪುಗ್ಗಲಾಧಿಟ್ಠಾನಂ ಕರೋನ್ತೋ ಯೋ ಅಚ್ಚಯಂ ಅಚ್ಚಯತೋ ದಿಸ್ವಾ ಯಥಾಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಕರೋತಿ, ಆಯತಿಂ ಸಂವರಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಆಹ। ಫಲತೀತಿ ಸಚೇ ಹಿ ಥೇರೋ ನ ಖಮೇಯ್ಯ, ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ತತ್ಥೇವ ಸತ್ತಧಾ ಮುದ್ಧಾ ಫಲೇಯ್ಯ। ತಸ್ಮಾ ಭಗವಾ ಏವಮಾಹ। ಸಚೇ ಮಂ ಸೋತಿ ಸಚೇ ಮಂ ಅಯಂ ಭಿಕ್ಖು ಖಮಾಹೀತಿ ಏವಂ ವದತಿ। ಖಮತು ಚ ಮೇ ಸೋತಿ ಅಯಮ್ಪಿ ಚಾಯಸ್ಮಾ ಮಯ್ಹಂ ಖಮತೂತಿ ಏವಂ ಥೇರೋ ತಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಸಯಮ್ಪಿ ತಂ ಸತ್ಥು ಸಮ್ಮುಖೇ ಖಮಾಪೇಸೀತಿ।
Atha kho so bhikkhūti evaṃ therena navahi kāraṇehi sīhanāde nadite atha so bhikkhu. Accayoti aparādho. Maṃ accagamāti maṃ atikkamma abhibhavitvā pavatto. Patiggaṇhatūti khamatu. Āyatiṃ saṃvarāyāti anāgate saṃvaraṇatthāya, puna evarūpassa aparādhassa akaraṇatthāya. Tagghāti ekaṃsena. Yathādhammaṃ paṭikarosīti yathā dhammo ṭhito, tatheva karosi, khamāpesīti vuttaṃ hoti. Taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāmāti taṃ tava aparādhaṃ mayaṃ khamāma. Vuddhihesā bhikkhu ariyassa vinayeti esā bhikkhu ariyassa vinaye buddhassa bhagavato sāsane vuḍḍhi nāma. Katamā? Accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaritvā āyatiṃ saṃvarāpajjanā. Desanaṃ pana puggalādhiṭṭhānaṃ karonto yo accayaṃ accayatodisvā yathādhammaṃ paṭikaroti, āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjatīti āha. Phalatīti sace hi thero na khameyya, tassa bhikkhuno tattheva sattadhā muddhā phaleyya. Tasmā bhagavā evamāha. Sace maṃ soti sace maṃ ayaṃ bhikkhu khamāhīti evaṃ vadati. Khamatu ca me soti ayampi cāyasmā mayhaṃ khamatūti evaṃ thero tassa accayaṃ paṭiggaṇhitvā sayampi taṃ satthu sammukhe khamāpesīti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೧. ಸೀಹನಾದಸುತ್ತಂ • 1. Sīhanādasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧. ಸೀಹನಾದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Sīhanādasuttavaṇṇanā
