| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೪-೫. ಸೀಹಸೇನಾಪತಿಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ
4-5. Sīhasenāpatisuttādivaṇṇanā
೩೪-೩೫. ಚತುತ್ಥೇ ಸನ್ದಿಟ್ಠಿಕನ್ತಿ ಅಸಮ್ಪರಾಯಿಕತಾಯ ಸಾಮಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಸಯಂ ಅನುಭವಿತಬ್ಬಂ ಅತ್ತಪಚ್ಚಕ್ಖಂ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಿಕನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ನ ಸದ್ಧಾಮತ್ತಕೇನೇವ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ‘‘ದಾನಂ ನಾಮ ಸಾಧು ಸುನ್ದರಂ, ಬುದ್ಧಾದೀಹಿ ಪಣ್ಡಿತೇಹಿ ಪಸತ್ಥ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ಸದ್ಧಾಮತ್ತಕೇನೇವ ನ ತಿಟ್ಠತಿ। ಯಂ ದಾನಂ ದೇತೀತಿ ಯಂ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ಪರಸ್ಸ ದೇತಿ। ತಸ್ಸ ಪತಿ ಹುತ್ವಾತಿ ತಬ್ಬಿಸಯಂ ಲೋಭಂ ಸುಟ್ಠು ಅಭಿಭವನ್ತೋ ತಸ್ಸ ಅಧಿಪತಿ ಹುತ್ವಾ ದೇತಿ। ತೇನ ಅನಧಿಭವನೀಯತ್ತಾ ನ ದಾಸೋ ನ ಸಹಾಯೋತಿ। ತತ್ಥ ತದುಭಯಂ ಅನ್ವಯತೋ ಬ್ಯತಿರೇಕತೋ ಚ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಯೋ ಹೀ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ದಾಸೋ ಹುತ್ವಾ ದೇತಿ ತಣ್ಹಾದಾಸಬ್ಯಸ್ಸ ಉಪಗತತ್ತಾ। ಸಹಾಯೋ ಹುತ್ವಾ ದೇತಿ ತಸ್ಸ ಪಿಯಭಾವಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನತೋ। ಸಾಮೀ ಹುತ್ವಾ ದೇತಿ ತತ್ಥ ತಣ್ಹಾದಾಸಬ್ಯತೋ ಅತ್ತಾನಂ ಮೋಚೇತ್ವಾ ಅಭಿಭುಯ್ಯ ಪವತ್ತನತೋ। ಅಥ ವಾ ಯೋ ದಾನಸೀಲತಾಯ ದಾಯಕೋ ಪುಗ್ಗಲೋ, ಸೋ ದಾನೇ ಪವತ್ತಿಭೇದೇನ ದಾನದಾಸೋ, ದಾನಸಹಾಯೋ, ದಾನಪತೀತಿ ತಿಪ್ಪಕಾರೋ ಹೋತಿ। ತದಸ್ಸ ತಿಪ್ಪಕಾರತಂ ವಿಭಜಿತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಯೋ ಹೀ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ದಾತಬ್ಬಟ್ಠೇನ ದಾನಂ, ಅನ್ನಪಾನಾದಿ।
34-35. Catutthe sandiṭṭhikanti asamparāyikatāya sāmaṃ daṭṭhabbaṃ. Sayaṃ anubhavitabbaṃ attapaccakkhaṃ diṭṭhadhammikanti attho. Na saddhāmattakeneva tiṭṭhatīti ‘‘dānaṃ nāma sādhu sundaraṃ, buddhādīhi paṇḍitehi pasattha’’nti evaṃ saddhāmattakeneva na tiṭṭhati. Yaṃ dānaṃ detīti yaṃ deyyadhammaṃ parassa deti. Tassa pati hutvāti tabbisayaṃ lobhaṃ suṭṭhu abhibhavanto tassa adhipati hutvā deti. Tena anadhibhavanīyattā na dāso na sahāyoti. Tattha tadubhayaṃ anvayato byatirekato ca dassetuṃ ‘‘yo hī’’tiādi vuttaṃ. Dāso hutvā deti taṇhādāsabyassa upagatattā. Sahāyo hutvā deti tassa piyabhāvāvissajjanato. Sāmī hutvā deti tattha taṇhādāsabyato attānaṃ mocetvā abhibhuyya pavattanato. Atha vā yo dānasīlatāya dāyako puggalo, so dāne pavattibhedena dānadāso, dānasahāyo, dānapatīti tippakāro hoti. Tadassa tippakārataṃ vibhajitvā dassetuṃ ‘‘yo hī’’tiādi vuttaṃ. Dātabbaṭṭhena dānaṃ, annapānādi.
ತತ್ಥ ಯಂ ಅತ್ತನಾ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ, ತಣ್ಹಾಧಿಪನ್ನತಾಯ ತಸ್ಸ ವಸೇನ ವತ್ತನತೋ ದಾಸೋ ವಿಯ ಹೋತಿ। ಯಂ ಪರೇಸಂ ದೀಯತಿ, ತತ್ಥಾಪಿ ಅನ್ನಪಾನಸಾಮಞ್ಞೇನ ಇದಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ದಾನಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಸ್ಸ ದಾಸೋ ಹುತ್ವಾ’’ತಿ। ಸಹಾಯೋ ಹುತ್ವಾ ದೇತಿ ಅತ್ತನಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಸ್ಸ ಪರೇಸಂ ದಾತಬ್ಬಸ್ಸ ಚ ಸಮಸಮಂ ಠಪನತೋ। ಪತಿ ಹುತ್ವಾ ದೇತಿ ಸಯಂ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಸೇ ಅವತ್ತಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ ವಸೇ ವತ್ತಾಪನತೋ। ಅಪರೋ ನಯೋ – ಯೋ ಅತ್ತನಾ ಪಣೀತಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಪರೇಸಂ ನಿಹೀನಂ ದೇತಿ, ಸೋ ದಾನದಾಸೋ ನಾಮ ತನ್ನಿಮಿತ್ತನಿಹೀನಭಾವಾಪತ್ತಿತೋ। ಯೋ ಯಾದಿಸಂ ಅತ್ತನಾ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ, ತಾದಿಸಮೇವ ಪರೇಸಂ ದೇತಿ, ಸೋ ದಾನಸಹಾಯೋ ನಾಮ ತನ್ನಿಮಿತ್ತಹೀನಾಧಿಕಭಾವವಿವಜ್ಜನೇನ ಸದಿಸಭಾವಾಪತ್ತಿತೋ। ಯೋ ಅತ್ತನಾ ನಿಹೀನಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಪರೇಸಂ ಪಣೀತಂ ದೇತಿ, ಸೋ ದಾನಪತಿ ನಾಮ ತನ್ನಿಮಿತ್ತಸೇಟ್ಠಭಾವಾಪತ್ತಿತೋ।
Tattha yaṃ attanā paribhuñjati, taṇhādhipannatāya tassa vasena vattanato dāso viya hoti. Yaṃ paresaṃ dīyati, tatthāpi annapānasāmaññena idaṃ vuttaṃ ‘‘dānasaṅkhātassa deyyadhammassa dāso hutvā’’ti. Sahāyo hutvā deti attanā paribhuñjitabbassa paresaṃ dātabbassa ca samasamaṃ ṭhapanato. Pati hutvā deti sayaṃ deyyadhammassa vase avattitvā tassa attano vase vattāpanato. Aparo nayo – yo attanā paṇītaṃ paribhuñjitvā paresaṃ nihīnaṃ deti, so dānadāso nāma tannimittanihīnabhāvāpattito. Yo yādisaṃ attanā paribhuñjati, tādisameva paresaṃ deti, so dānasahāyo nāma tannimittahīnādhikabhāvavivajjanena sadisabhāvāpattito. Yo attanā nihīnaṃ paribhuñjitvā paresaṃ paṇītaṃ deti, so dānapati nāma tannimittaseṭṭhabhāvāpattito.
ನಿತ್ತೇಜಭೂತೋ ತೇಜಹಾನಿಪ್ಪತ್ತಿಯಾ। ಸಹ ಬ್ಯತಿ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಸಹಬ್ಯೋ, ಸಹಪವತ್ತನಕೋ, ತಸ್ಸ ಭಾವೋ ಸಹಬ್ಯತಾ, ಸಹಪವತ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಸಹಭಾವಂ ಏಕೀಭಾವಂ ಗತಾ’’ತಿ। ಅಸಿತಸ್ಸಾತಿ ವಾ ಅಬನ್ಧಸ್ಸ, ತಣ್ಹಾಬನ್ಧನೇನ ಅಬನ್ಧಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಞ್ಚಮಂ ಉತ್ತಾನಮೇವ।
Nittejabhūto tejahānippattiyā. Saha byati gacchatīti sahabyo, sahapavattanako, tassa bhāvo sahabyatā, sahapavattīti āha ‘‘sahabhāvaṃ ekībhāvaṃ gatā’’ti. Asitassāti vā abandhassa, taṇhābandhanena abandhassāti attho. Pañcamaṃ uttānameva.
ಸೀಹಸೇನಾಪತಿಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sīhasenāpatisuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya
೪. ಸೀಹಸೇನಾಪತಿಸುತ್ತಂ • 4. Sīhasenāpatisuttaṃ
೫. ದಾನಾನಿಸಂಸಸುತ್ತಂ • 5. Dānānisaṃsasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
೪. ಸೀಹಸೇನಾಪತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Sīhasenāpatisuttavaṇṇanā
೫. ದಾನಾನಿಸಂಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Dānānisaṃsasuttavaṇṇanā
