Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៤. សីហសេនាបតិសុត្តំ
4. Sīhasenāpatisuttaṃ
៣៤. ឯកំ សមយំ ភគវា វេសាលិយំ វិហរតិ មហាវនេ កូដាគារសាលាយំ។ អថ ខោ សីហោ សេនាបតិ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ សីហោ សេនាបតិ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘សក្កា នុ ខោ, ភន្តេ, ភគវា សន្ទិដ្ឋិកំ ទានផលំ បញ្ញាបេតុ’’ន្តិ?
34. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho sīho senāpati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho sīho senāpati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sakkā nu kho, bhante, bhagavā sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ paññāpetu’’nti?
‘‘សក្កា, សីហា’’តិ ភគវា អវោច – ‘‘ទាយកោ, សីហ, ទានបតិ ពហុនោ ជនស្ស បិយោ ហោតិ មនាបោ។ យម្បិ, សីហ, ទាយកោ ទានបតិ ពហុនោ ជនស្ស បិយោ ហោតិ មនាបោ, ឥទម្បិ សន្ទិដ្ឋិកំ ទានផលំ។
‘‘Sakkā, sīhā’’ti bhagavā avoca – ‘‘dāyako, sīha, dānapati bahuno janassa piyo hoti manāpo. Yampi, sīha, dāyako dānapati bahuno janassa piyo hoti manāpo, idampi sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ.
‘‘បុន ចបរំ, សីហ, ទាយកំ ទានបតិំ សន្តោ សប្បុរិសា ភជន្តិ។ យម្បិ, សីហ, ទាយកំ ទានបតិំ សន្តោ សប្បុរិសា ភជន្តិ, ឥទម្បិ សន្ទិដ្ឋិកំ ទានផលំ។
‘‘Puna caparaṃ, sīha, dāyakaṃ dānapatiṃ santo sappurisā bhajanti. Yampi, sīha, dāyakaṃ dānapatiṃ santo sappurisā bhajanti, idampi sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ.
‘‘បុន ចបរំ, សីហ, ទាយកស្ស ទានបតិនោ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គច្ឆតិ។ យម្បិ, សីហ, ទាយកស្ស ទានបតិនោ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គច្ឆតិ, ឥទម្បិ សន្ទិដ្ឋិកំ ទានផលំ។
‘‘Puna caparaṃ, sīha, dāyakassa dānapatino kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchati. Yampi, sīha, dāyakassa dānapatino kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchati, idampi sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ.
‘‘បុន ចបរំ, សីហ, ទាយកោ ទានបតិ យំ យទេវ បរិសំ ឧបសង្កមតិ – យទិ ខត្តិយបរិសំ យទិ ព្រាហ្មណបរិសំ យទិ គហបតិបរិសំ យទិ សមណបរិសំ – វិសារទោ 1 ឧបសង្កមតិ អមង្កុភូតោ។ យម្បិ, សីហ, ទាយកោ ទានបតិ យំ យទេវ បរិសំ ឧបសង្កមតិ – យទិ ខត្តិយបរិសំ យទិ ព្រាហ្មណបរិសំ យទិ គហបតិបរិសំ យទិ សមណបរិសំ – វិសារទោ ឧបសង្កមតិ អមង្កុភូតោ, ឥទម្បិ សន្ទិដ្ឋិកំ ទានផលំ។
‘‘Puna caparaṃ, sīha, dāyako dānapati yaṃ yadeva parisaṃ upasaṅkamati – yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ – visārado 2 upasaṅkamati amaṅkubhūto. Yampi, sīha, dāyako dānapati yaṃ yadeva parisaṃ upasaṅkamati – yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ – visārado upasaṅkamati amaṅkubhūto, idampi sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ.
‘‘បុន ចបរំ, សីហ, ទាយកោ ទានបតិ កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា សុគតិំ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជតិ។ យម្បិ, សីហ, ទាយកោ ទានបតិ កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា សុគតិំ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជតិ, ឥទំ 3 សម្បរាយិកំ ទានផល’’ន្តិ។
‘‘Puna caparaṃ, sīha, dāyako dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Yampi, sīha, dāyako dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati, idaṃ 4 samparāyikaṃ dānaphala’’nti.
ឯវំ វុត្តេ សីហោ សេនាបតិ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘យានិមានិ, ភន្តេ, ភគវតា ចត្តារិ សន្ទិដ្ឋិកានិ ទានផលានិ អក្ខាតានិ, នាហំ ឯត្ថ ភគវតោ សទ្ធាយ គច្ឆាមិ; អហំ បេតានិ ជានាមិ។ អហំ, ភន្តេ, ទាយកោ ទានបតិ ពហុនោ ជនស្ស បិយោ មនាបោ។ អហំ, ភន្តេ, ទាយកោ ទានបតិ; មំ សន្តោ សប្បុរិសា ភជន្តិ។ អហំ, ភន្តេ, ទាយកោ ទានបតិ; មយ្ហំ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គតោ – ‘សីហោ សេនាបតិ ទាយកោ ការកោ សង្ឃុបដ្ឋាកោ’តិ។ អហំ, ភន្តេ , ទាយកោ ទានបតិ យំ យទេវ បរិសំ ឧបសង្កមាមិ – យទិ ខត្តិយបរិសំ យទិ ព្រាហ្មណបរិសំ យទិ គហបតិបរិសំ យទិ សមណបរិសំ – វិសារទោ ឧបសង្កមាមិ អមង្កុភូតោ។ យានិមានិ, ភន្តេ, ភគវតា ចត្តារិ សន្ទិដ្ឋិកានិ ទានផលានិ អក្ខាតានិ, នាហំ ឯត្ថ ភគវតោ សទ្ធាយ គច្ឆាមិ; អហំ បេតានិ ជានាមិ។ យញ្ច ខោ មំ, ភន្តេ, ភគវា ឯវមាហ – ‘ទាយកោ, សីហ, ទានបតិ កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា សុគតិំ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជតី’តិ, ឯតាហំ ន ជានាមិ; ឯត្ថ ច បនាហំ ភគវតោ សទ្ធាយ គច្ឆាមី’’តិ។ ‘‘ឯវមេតំ, សីហ, ឯវមេតំ, សីហ! ទាយកោ ទានបតិ កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា សុគតិំ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជតី’’តិ។
Evaṃ vutte sīho senāpati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yānimāni, bhante, bhagavatā cattāri sandiṭṭhikāni dānaphalāni akkhātāni, nāhaṃ ettha bhagavato saddhāya gacchāmi; ahaṃ petāni jānāmi. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati bahuno janassa piyo manāpo. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati; maṃ santo sappurisā bhajanti. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati; mayhaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘sīho senāpati dāyako kārako saṅghupaṭṭhāko’ti. Ahaṃ, bhante , dāyako dānapati yaṃ yadeva parisaṃ upasaṅkamāmi – yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ – visārado upasaṅkamāmi amaṅkubhūto. Yānimāni, bhante, bhagavatā cattāri sandiṭṭhikāni dānaphalāni akkhātāni, nāhaṃ ettha bhagavato saddhāya gacchāmi; ahaṃ petāni jānāmi. Yañca kho maṃ, bhante, bhagavā evamāha – ‘dāyako, sīha, dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatī’ti, etāhaṃ na jānāmi; ettha ca panāhaṃ bhagavato saddhāya gacchāmī’’ti. ‘‘Evametaṃ, sīha, evametaṃ, sīha! Dāyako dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatī’’ti.
‘‘ទទំ បិយោ ហោតិ ភជន្តិ នំ ពហូ,
‘‘Dadaṃ piyo hoti bhajanti naṃ bahū,
អមង្កុភូតោ បរិសំ វិគាហតិ,
Amaṅkubhūto parisaṃ vigāhati,
វិសារទោ ហោតិ នរោ អមច្ឆរី។
Visārado hoti naro amaccharī.
‘‘តស្មា ហិ ទានានិ ទទន្តិ បណ្ឌិតា,
‘‘Tasmā hi dānāni dadanti paṇḍitā,
វិនេយ្យ មច្ឆេរមលំ សុខេសិនោ;
Vineyya maccheramalaṃ sukhesino;
តេ ទីឃរត្តំ តិទិវេ បតិដ្ឋិតា,
Te dīgharattaṃ tidive patiṭṭhitā,
តេ តត្ថ នន្ទន្តិ រមន្តិ មោទរេ,
Te tattha nandanti ramanti modare,
សមប្បិតា កាមគុណេហិ បញ្ចហិ;
Samappitā kāmaguṇehi pañcahi;
‘‘កត្វាន វាក្យំ អសិតស្ស តាទិនោ,
‘‘Katvāna vākyaṃ asitassa tādino,
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៤. សីហសេនាបតិសុត្តវណ្ណនា • 4. Sīhasenāpatisuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៤-៥. សីហសេនាបតិសុត្តាទិវណ្ណនា • 4-5. Sīhasenāpatisuttādivaṇṇanā