Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
4. සීහසෙනාපතිසුත්තං
4. Sīhasenāpatisuttaṃ
34. එකං සමයං භගවා වෙසාලියං විහරති මහාවනෙ කූටාගාරසාලායං. අථ ඛො සීහො සෙනාපති යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො සීහො සෙනාපති භගවන්තං එතදවොච – ‘‘සක්කා නු ඛො, භන්තෙ, භගවා සන්දිට්ඨිකං දානඵලං පඤ්ඤාපෙතු’’න්ති?
34. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho sīho senāpati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho sīho senāpati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sakkā nu kho, bhante, bhagavā sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ paññāpetu’’nti?
‘‘සක්කා, සීහා’’ති භගවා අවොච – ‘‘දායකො, සීහ, දානපති බහුනො ජනස්ස පියො හොති මනාපො. යම්පි, සීහ, දායකො දානපති බහුනො ජනස්ස පියො හොති මනාපො, ඉදම්පි සන්දිට්ඨිකං දානඵලං.
‘‘Sakkā, sīhā’’ti bhagavā avoca – ‘‘dāyako, sīha, dānapati bahuno janassa piyo hoti manāpo. Yampi, sīha, dāyako dānapati bahuno janassa piyo hoti manāpo, idampi sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ.
‘‘පුන චපරං, සීහ, දායකං දානපතිං සන්තො සප්පුරිසා භජන්ති. යම්පි, සීහ, දායකං දානපතිං සන්තො සප්පුරිසා භජන්ති, ඉදම්පි සන්දිට්ඨිකං දානඵලං.
‘‘Puna caparaṃ, sīha, dāyakaṃ dānapatiṃ santo sappurisā bhajanti. Yampi, sīha, dāyakaṃ dānapatiṃ santo sappurisā bhajanti, idampi sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ.
‘‘පුන චපරං, සීහ, දායකස්ස දානපතිනො කල්යාණො කිත්තිසද්දො අබ්භුග්ගච්ඡති. යම්පි, සීහ, දායකස්ස දානපතිනො කල්යාණො කිත්තිසද්දො අබ්භුග්ගච්ඡති, ඉදම්පි සන්දිට්ඨිකං දානඵලං.
‘‘Puna caparaṃ, sīha, dāyakassa dānapatino kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchati. Yampi, sīha, dāyakassa dānapatino kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchati, idampi sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ.
‘‘පුන චපරං, සීහ, දායකො දානපති යං යදෙව පරිසං උපසඞ්කමති – යදි ඛත්තියපරිසං යදි බ්රාහ්මණපරිසං යදි ගහපතිපරිසං යදි සමණපරිසං – විසාරදො 1 උපසඞ්කමති අමඞ්කුභූතො. යම්පි, සීහ, දායකො දානපති යං යදෙව පරිසං උපසඞ්කමති – යදි ඛත්තියපරිසං යදි බ්රාහ්මණපරිසං යදි ගහපතිපරිසං යදි සමණපරිසං – විසාරදො උපසඞ්කමති අමඞ්කුභූතො, ඉදම්පි සන්දිට්ඨිකං දානඵලං.
‘‘Puna caparaṃ, sīha, dāyako dānapati yaṃ yadeva parisaṃ upasaṅkamati – yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ – visārado 2 upasaṅkamati amaṅkubhūto. Yampi, sīha, dāyako dānapati yaṃ yadeva parisaṃ upasaṅkamati – yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ – visārado upasaṅkamati amaṅkubhūto, idampi sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ.
‘‘පුන චපරං, සීහ, දායකො දානපති කායස්ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලොකං උපපජ්ජති. යම්පි, සීහ, දායකො දානපති කායස්ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලොකං උපපජ්ජති, ඉදං 3 සම්පරායිකං දානඵල’’න්ති.
‘‘Puna caparaṃ, sīha, dāyako dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Yampi, sīha, dāyako dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati, idaṃ 4 samparāyikaṃ dānaphala’’nti.
එවං වුත්තෙ සීහො සෙනාපති භගවන්තං එතදවොච – ‘‘යානිමානි, භන්තෙ, භගවතා චත්තාරි සන්දිට්ඨිකානි දානඵලානි අක්ඛාතානි, නාහං එත්ථ භගවතො සද්ධාය ගච්ඡාමි; අහං පෙතානි ජානාමි. අහං, භන්තෙ, දායකො දානපති බහුනො ජනස්ස පියො මනාපො. අහං, භන්තෙ, දායකො දානපති; මං සන්තො සප්පුරිසා භජන්ති. අහං, භන්තෙ, දායකො දානපති; මය්හං කල්යාණො කිත්තිසද්දො අබ්භුග්ගතො – ‘සීහො සෙනාපති දායකො කාරකො සඞ්ඝුපට්ඨාකො’ති. අහං, භන්තෙ , දායකො දානපති යං යදෙව පරිසං උපසඞ්කමාමි – යදි ඛත්තියපරිසං යදි බ්රාහ්මණපරිසං යදි ගහපතිපරිසං යදි සමණපරිසං – විසාරදො උපසඞ්කමාමි අමඞ්කුභූතො. යානිමානි, භන්තෙ, භගවතා චත්තාරි සන්දිට්ඨිකානි දානඵලානි අක්ඛාතානි, නාහං එත්ථ භගවතො සද්ධාය ගච්ඡාමි; අහං පෙතානි ජානාමි. යඤ්ච ඛො මං, භන්තෙ, භගවා එවමාහ – ‘දායකො, සීහ, දානපති කායස්ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලොකං උපපජ්ජතී’ති, එතාහං න ජානාමි; එත්ථ ච පනාහං භගවතො සද්ධාය ගච්ඡාමී’’ති. ‘‘එවමෙතං, සීහ, එවමෙතං, සීහ! දායකො දානපති කායස්ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලොකං උපපජ්ජතී’’ති.
Evaṃ vutte sīho senāpati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yānimāni, bhante, bhagavatā cattāri sandiṭṭhikāni dānaphalāni akkhātāni, nāhaṃ ettha bhagavato saddhāya gacchāmi; ahaṃ petāni jānāmi. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati bahuno janassa piyo manāpo. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati; maṃ santo sappurisā bhajanti. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati; mayhaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘sīho senāpati dāyako kārako saṅghupaṭṭhāko’ti. Ahaṃ, bhante , dāyako dānapati yaṃ yadeva parisaṃ upasaṅkamāmi – yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ – visārado upasaṅkamāmi amaṅkubhūto. Yānimāni, bhante, bhagavatā cattāri sandiṭṭhikāni dānaphalāni akkhātāni, nāhaṃ ettha bhagavato saddhāya gacchāmi; ahaṃ petāni jānāmi. Yañca kho maṃ, bhante, bhagavā evamāha – ‘dāyako, sīha, dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatī’ti, etāhaṃ na jānāmi; ettha ca panāhaṃ bhagavato saddhāya gacchāmī’’ti. ‘‘Evametaṃ, sīha, evametaṃ, sīha! Dāyako dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatī’’ti.
‘‘දදං පියො හොති භජන්ති නං බහූ,
‘‘Dadaṃ piyo hoti bhajanti naṃ bahū,
අමඞ්කුභූතො පරිසං විගාහති,
Amaṅkubhūto parisaṃ vigāhati,
විසාරදො හොති නරො අමච්ඡරී.
Visārado hoti naro amaccharī.
‘‘තස්මා හි දානානි දදන්ති පණ්ඩිතා,
‘‘Tasmā hi dānāni dadanti paṇḍitā,
විනෙය්ය මච්ඡෙරමලං සුඛෙසිනො;
Vineyya maccheramalaṃ sukhesino;
තෙ දීඝරත්තං තිදිවෙ පතිට්ඨිතා,
Te dīgharattaṃ tidive patiṭṭhitā,
තෙ තත්ථ නන්දන්ති රමන්ති මොදරෙ,
Te tattha nandanti ramanti modare,
සමප්පිතා කාමගුණෙහි පඤ්චහි;
Samappitā kāmaguṇehi pañcahi;
‘‘කත්වාන වාක්යං අසිතස්ස තාදිනො,
‘‘Katvāna vākyaṃ asitassa tādino,
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (අට්ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 4. සීහසෙනාපතිසුත්තවණ්ණනා • 4. Sīhasenāpatisuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 4-5. සීහසෙනාපතිසුත්තාදිවණ්ණනා • 4-5. Sīhasenāpatisuttādivaṇṇanā