Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya

    ൪. സീഹസേനാപതിസുത്തം

    4. Sīhasenāpatisuttaṃ

    ൫൭. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ വേസാലിയം വിഹരതി മഹാവനേ കൂടാഗാരസാലായം. അഥ ഖോ സീഹോ സേനാപതി യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ സീഹോ സേനാപതി ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘സക്കാ നു ഖോ, ഭന്തേ, സന്ദിട്ഠികം ദാനഫലം പഞ്ഞാപേതു’’ന്തി?

    57. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho sīho senāpati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho sīho senāpati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sakkā nu kho, bhante, sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ paññāpetu’’nti?

    ‘‘തേന ഹി, സീഹ, തഞ്ഞേവേത്ഥ പടിപുച്ഛിസ്സാമി, യഥാ തേ ഖമേയ്യ തഥാ നം ബ്യാകരേയ്യാസി. തം കിം മഞ്ഞസി, സീഹ, ഇധ ദ്വേ പുരിസാ – ഏകോ പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, ഏകോ പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ. തം കിം മഞ്ഞസി, സീഹ, കം നു ഖോ 1 അരഹന്തോ പഠമം അനുകമ്പന്താ അനുകമ്പേയ്യും – ‘യോ വാ സോ പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, യോ വാ സോ പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ’’’തി?

    ‘‘Tena hi, sīha, taññevettha paṭipucchissāmi, yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, sīha, idha dve purisā – eko puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, eko puriso saddho dānapati anuppadānarato. Taṃ kiṃ maññasi, sīha, kaṃ nu kho 2 arahanto paṭhamaṃ anukampantā anukampeyyuṃ – ‘yo vā so puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, yo vā so puriso saddho dānapati anuppadānarato’’’ti?

    ‘‘യോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, കിന്തം 3 അരഹന്തോ പഠമം അനുകമ്പന്താ അനുകമ്പിസ്സന്തി! യോ ച ഖോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ തംയേവ അരഹന്തോ പഠമം അനുകമ്പന്താ അനുകമ്പേയ്യും’’.

    ‘‘Yo so, bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, kintaṃ 4 arahanto paṭhamaṃ anukampantā anukampissanti! Yo ca kho so, bhante, puriso saddho dānapati anuppadānarato taṃyeva arahanto paṭhamaṃ anukampantā anukampeyyuṃ’’.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സീഹ, കം നു ഖോ അരഹന്തോ പഠമം ഉപസങ്കമന്താ ഉപസങ്കമേയ്യും – ‘യോ വാ സോ പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, യോ വാ സോ പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ’’’തി? ‘‘യോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, കിന്തം അരഹന്തോ പഠമം ഉപസങ്കമന്താ ഉപസങ്കമിസ്സന്തി! യോ ച ഖോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ തംയേവ അരഹന്തോ പഠമം ഉപസങ്കമന്താ ഉപസങ്കമേയ്യും’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, sīha, kaṃ nu kho arahanto paṭhamaṃ upasaṅkamantā upasaṅkameyyuṃ – ‘yo vā so puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, yo vā so puriso saddho dānapati anuppadānarato’’’ti? ‘‘Yo so, bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, kintaṃ arahanto paṭhamaṃ upasaṅkamantā upasaṅkamissanti! Yo ca kho so, bhante, puriso saddho dānapati anuppadānarato taṃyeva arahanto paṭhamaṃ upasaṅkamantā upasaṅkameyyuṃ’’.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സീഹ, കസ്സ നു ഖോ അരഹന്തോ പഠമം പടിഗ്ഗണ്ഹന്താ പടിഗ്ഗണ്ഹേയ്യും – ‘യോ വാ സോ പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, യോ വാ സോ പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ’’’തി? ‘‘യോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, കിന്തം തസ്സ അരഹന്തോ പഠമം പടിഗ്ഗണ്ഹന്താ പടിഗ്ഗണ്ഹിസ്സന്തി! യോ ച ഖോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ തസ്സേവ അരഹന്തോ പഠമം പടിഗ്ഗണ്ഹന്താ പടിഗ്ഗണ്ഹേയ്യും’’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, sīha, kassa nu kho arahanto paṭhamaṃ paṭiggaṇhantā paṭiggaṇheyyuṃ – ‘yo vā so puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, yo vā so puriso saddho dānapati anuppadānarato’’’ti? ‘‘Yo so, bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, kintaṃ tassa arahanto paṭhamaṃ paṭiggaṇhantā paṭiggaṇhissanti! Yo ca kho so, bhante, puriso saddho dānapati anuppadānarato tasseva arahanto paṭhamaṃ paṭiggaṇhantā paṭiggaṇheyyuṃ’’’.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സീഹ, കസ്സ നു ഖോ അരഹന്തോ പഠമം ധമ്മം ദേസേന്താ ദേസേയ്യും – ‘യോ വാ സോ പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, യോ വാ സോ പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ’’’തി? ‘‘യോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, കിന്തം തസ്സ അരഹന്തോ പഠമം ധമ്മം ദേസേന്താ ദേസേസ്സന്തി! യോ ച ഖോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ തസ്സേവ അരഹന്തോ പഠമം ധമ്മം ദേസേന്താ ദേസേയ്യും’’ .

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, sīha, kassa nu kho arahanto paṭhamaṃ dhammaṃ desentā deseyyuṃ – ‘yo vā so puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, yo vā so puriso saddho dānapati anuppadānarato’’’ti? ‘‘Yo so, bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, kintaṃ tassa arahanto paṭhamaṃ dhammaṃ desentā desessanti! Yo ca kho so, bhante, puriso saddho dānapati anuppadānarato tasseva arahanto paṭhamaṃ dhammaṃ desentā deseyyuṃ’’ .

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സീഹ, കസ്സ നു ഖോ കല്യാണോ കിത്തിസദ്ദോ അബ്ഭുഗ്ഗച്ഛേയ്യ – ‘യോ വാ സോ പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, യോ വാ സോ പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ’’’തി? ‘‘യോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, കിന്തം തസ്സ കല്യാണോ കിത്തിസദ്ദോ അബ്ഭുഗ്ഗച്ഛിസ്സതി! യോ ച ഖോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ തസ്സേവ കല്യാണോ കിത്തിസദ്ദോ അബ്ഭുഗ്ഗച്ഛേയ്യ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, sīha, kassa nu kho kalyāṇo kittisaddo abbhuggaccheyya – ‘yo vā so puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, yo vā so puriso saddho dānapati anuppadānarato’’’ti? ‘‘Yo so, bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, kintaṃ tassa kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchissati! Yo ca kho so, bhante, puriso saddho dānapati anuppadānarato tasseva kalyāṇo kittisaddo abbhuggaccheyya’’.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സീഹ, കോ നു ഖോ യംയദേവ പരിസം ഉപസങ്കമേയ്യ, യദി ഖത്തിയപരിസം യദി ബ്രാഹ്മണപരിസം യദി ഗഹപതിപരിസം യദി സമണപരിസം വിസാരദോ ഉപസങ്കമേയ്യ അമങ്കുഭൂതോ – ‘യോ വാ സോ പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, യോ വാ സോ പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ’’’തി? ‘‘യോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, കിം സോ യംയദേവ പരിസം ഉപസങ്കമിസ്സതി, യദി ഖത്തിയപരിസം യദി ബ്രാഹ്മണപരിസം യദി ഗഹപതിപരിസം യദി സമണപരിസം വിസാരദോ ഉപസങ്കമിസ്സതി അമങ്കുഭൂതോ! യോ ച ഖോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ സോ യംയദേവ പരിസം ഉപസങ്കമേയ്യ, യദി ഖത്തിയപരിസം യദി ബ്രാഹ്മണപരിസം യദി ഗഹപതിപരിസം യദി സമണപരിസം വിസാരദോ ഉപസങ്കമേയ്യ അമങ്കുഭൂതോ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, sīha, ko nu kho yaṃyadeva parisaṃ upasaṅkameyya, yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ visārado upasaṅkameyya amaṅkubhūto – ‘yo vā so puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, yo vā so puriso saddho dānapati anuppadānarato’’’ti? ‘‘Yo so, bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, kiṃ so yaṃyadeva parisaṃ upasaṅkamissati, yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ visārado upasaṅkamissati amaṅkubhūto! Yo ca kho so, bhante, puriso saddho dānapati anuppadānarato so yaṃyadeva parisaṃ upasaṅkameyya, yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ visārado upasaṅkameyya amaṅkubhūto’’.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സീഹ, കോ നു ഖോ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ സുഗതിം സഗ്ഗം ലോകം ഉപപജ്ജേയ്യ – ‘യോ വാ സോ പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, യോ വാ സോ പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ’’’തി ? ‘‘യോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ അസ്സദ്ധോ മച്ഛരീ കദരിയോ പരിഭാസകോ, കിം സോ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ സുഗതിം സഗ്ഗം ലോകം ഉപപജ്ജിസ്സതി! യോ ച ഖോ സോ, ഭന്തേ, പുരിസോ സദ്ധോ ദാനപതി അനുപ്പദാനരതോ സോ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ സുഗതിം സഗ്ഗം ലോകം ഉപപജ്ജേയ്യ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, sīha, ko nu kho kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyya – ‘yo vā so puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, yo vā so puriso saddho dānapati anuppadānarato’’’ti ? ‘‘Yo so, bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, kiṃ so kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissati! Yo ca kho so, bhante, puriso saddho dānapati anuppadānarato so kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyya’’.

    ‘‘യാനിമാനി, ഭന്തേ, ഭഗവതാ സന്ദിട്ഠികാനി ദാനഫലാനി അക്ഖാതാനി, നാഹം ഏത്ഥ ഭഗവതോ സദ്ധായ ഗച്ഛാമി. അഹമ്പി ഏതാനി ജാനാമി. അഹം, ഭന്തേ, ദായകോ ദാനപതി, മം അരഹന്തോ പഠമം അനുകമ്പന്താ അനുകമ്പന്തി. അഹം, ഭന്തേ, ദായകോ ദാനപതി, മം അരഹന്തോ പഠമം ഉപസങ്കമന്താ ഉപസങ്കമന്തി. അഹം, ഭന്തേ, ദായകോ ദാനപതി, മയ്ഹം അരഹന്തോ പഠമം പടിഗ്ഗണ്ഹന്താ പടിഗ്ഗണ്ഹന്തി . അഹം, ഭന്തേ, ദായകോ ദാനപതി, മയ്ഹം അരഹന്തോ പഠമം ധമ്മം ദേസേന്താ ദേസേന്തി. അഹം, ഭന്തേ, ദായകോ ദാനപതി, മയ്ഹം കല്യാണോ കിത്തിസദ്ദോ അബ്ഭുഗ്ഗതോ – ‘സീഹോ സേനാപതി ദായകോ കാരകോ സങ്ഘുപട്ഠാകോ’തി . അഹം, ഭന്തേ, ദായകോ ദാനപതി യംയദേവ പരിസം ഉപസങ്കമാമി, യദി ഖത്തിയപരിസം…പേ॰… യദി സമണപരിസം വിസാരദോ ഉപസങ്കമാമി അമങ്കുഭൂതോ. യാനിമാനി, ഭന്തേ, ഭഗവതാ സന്ദിട്ഠികാനി ദാനഫലാനി അക്ഖാതാനി, നാഹം ഏത്ഥ ഭഗവതോ സദ്ധായ ഗച്ഛാമി. അഹമ്പി ഏതാനി ജാനാമി. യഞ്ച ഖോ മം, ഭന്തേ, ഭഗവാ ഏവമാഹ – ‘ദായകോ, സീഹ, ദാനപതി കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ സുഗതിം സഗ്ഗം ലോകം ഉപപജ്ജതീ’തി . ഏതാഹം ന ജാനാമി, ഏത്ഥ ച പനാഹം, ഭഗവതോ സദ്ധായ ഗച്ഛാമീ’’തി. ‘‘ഏവമേതം, സീഹ ; ഏവമേതം, സീഹ! ദായകോ, സീഹ, ദാനപതി കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ സുഗതിം സഗ്ഗം ലോകം ഉപപജ്ജതീ’’തി. ചതുത്ഥം.

    ‘‘Yānimāni, bhante, bhagavatā sandiṭṭhikāni dānaphalāni akkhātāni, nāhaṃ ettha bhagavato saddhāya gacchāmi. Ahampi etāni jānāmi. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati, maṃ arahanto paṭhamaṃ anukampantā anukampanti. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati, maṃ arahanto paṭhamaṃ upasaṅkamantā upasaṅkamanti. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati, mayhaṃ arahanto paṭhamaṃ paṭiggaṇhantā paṭiggaṇhanti . Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati, mayhaṃ arahanto paṭhamaṃ dhammaṃ desentā desenti. Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati, mayhaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘sīho senāpati dāyako kārako saṅghupaṭṭhāko’ti . Ahaṃ, bhante, dāyako dānapati yaṃyadeva parisaṃ upasaṅkamāmi, yadi khattiyaparisaṃ…pe… yadi samaṇaparisaṃ visārado upasaṅkamāmi amaṅkubhūto. Yānimāni, bhante, bhagavatā sandiṭṭhikāni dānaphalāni akkhātāni, nāhaṃ ettha bhagavato saddhāya gacchāmi. Ahampi etāni jānāmi. Yañca kho maṃ, bhante, bhagavā evamāha – ‘dāyako, sīha, dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatī’ti . Etāhaṃ na jānāmi, ettha ca panāhaṃ, bhagavato saddhāya gacchāmī’’ti. ‘‘Evametaṃ, sīha ; evametaṃ, sīha! Dāyako, sīha, dānapati kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatī’’ti. Catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. കിം നു ഖോ (ക॰)
    2. kiṃ nu kho (ka.)
    3. കിന്തി (ക॰)
    4. kinti (ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൪. സീഹസേനാപതിസുത്തവണ്ണനാ • 4. Sīhasenāpatisuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൪-൭. സീഹസേനാപതിസുത്താദിവണ്ണനാ • 4-7. Sīhasenāpatisuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact