| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
සීහසෙනාපතිවත්‌ථුආදිකථා
Sīhasenāpativatthuādikathā
290. ධම්‌මස්‌ස ච අනුධම්‌මං බ්‍යාකරොන්‌තීති භගවතා වුත්‌තකාරණස්‌ස අනුකාරණං කථෙන්‌ති. සහධම්‌මිකො වාදානුවාදොති අපරෙහි වුත්‌තකාරණෙන සකාරණො හුත්‌වා තුම්‌හාකං වාදො විඤ්‌ඤුගරහිතබ්‌බං කාරණං කොචි අප්‌පමත්‌තකොපි කිං න ආගච්‌ඡති. ඉදං වුත්‌තං හොති ‘‘කිං සබ්‌බකාරෙනාපි තුම්‌හාකං වාදෙ ගාරය්‌හකාරණං නත්‌ථී’’ති. අනබ්‌භක්‌ඛාතුකාමාති අභිභවිත්‌වා න ආචික්‌ඛිතුකාමා.
290.Dhammassa ca anudhammaṃ byākarontīti bhagavatā vuttakāraṇassa anukāraṇaṃ kathenti. Sahadhammiko vādānuvādoti aparehi vuttakāraṇena sakāraṇo hutvā tumhākaṃ vādo viññugarahitabbaṃ kāraṇaṃ koci appamattakopi kiṃ na āgacchati. Idaṃ vuttaṃ hoti ‘‘kiṃ sabbakārenāpi tumhākaṃ vāde gārayhakāraṇaṃ natthī’’ti. Anabbhakkhātukāmāti abhibhavitvā na ācikkhitukāmā.
293. අනුවිච්‌චකාරන්‌ති අනුවිදිත්‌වා චින්‌තෙත්‌වා තුලයිත්‌වා කාතබ්‌බං කරොහීති වුත්‌තං හොති. ඤාතමනුස්‌සානන්‌ති ලොකෙ පාකටානං. සාධු හොතීති සුන්‌දරං හොති. පටාකං පරිහරෙය්‍යුන්‌ති පටාකං උක්‌ඛිපිත්‌වා නගරෙ ඝොසන්‌තා ආහිණ්‌ඩෙය්‍යුං. කස්‌මා? ‘‘එවං නො අම්‌හාකං මහන්‌තභාවො භවිස්‌සතී’’ති. ඔපානභූතන්‌ති පටියත්‌තඋදපානො විය ඨිතං. කුලන්‌ති නිවෙසනං. දාතබ්‌බං මඤ්‌ඤෙය්‍යාසීති මා ඉමෙසං දෙය්‍යධම්‌මං උපච්‌ඡින්‌දිත්‌ථ, සම්‌පත්‌තානඤ්‌හි දාතබ්‌බමෙවාති ඔවදති. ඔකාරොති අවකාරො ලාමකභාවො. සාමුක්‌කංසිකාති අත්‌තනායෙව උද්‌ධරිත්‌වා ගහිතා; අසාධාරණං අඤ්‌ඤෙසන්‌ති අත්‌ථො. උද්‌දිස්‌ස කතන්‌ති උද්‌දිසිත්‌වා කතං.
293.Anuviccakāranti anuviditvā cintetvā tulayitvā kātabbaṃ karohīti vuttaṃ hoti. Ñātamanussānanti loke pākaṭānaṃ. Sādhu hotīti sundaraṃ hoti. Paṭākaṃ parihareyyunti paṭākaṃ ukkhipitvā nagare ghosantā āhiṇḍeyyuṃ. Kasmā? ‘‘Evaṃ no amhākaṃ mahantabhāvo bhavissatī’’ti. Opānabhūtanti paṭiyattaudapāno viya ṭhitaṃ. Kulanti nivesanaṃ. Dātabbaṃ maññeyyāsīti mā imesaṃ deyyadhammaṃ upacchindittha, sampattānañhi dātabbamevāti ovadati. Okāroti avakāro lāmakabhāvo. Sāmukkaṃsikāti attanāyeva uddharitvā gahitā; asādhāraṇaṃ aññesanti attho. Uddissa katanti uddisitvā kataṃ.
294. පටිච්‌චකම්‌මන්‌ති අත්‌තානං පටිච්‌ච කතන්‌ති අත්‌ථො. අථ වා පටිච්‌චකම්‌මන්‌ති නිමිත්‌තකම්‌මස්‌සෙතං අධිවචනං, තං පටිච්‌චකම්‌මං එත්‌ථ අත්‌ථීති මංසම්‌පි පටිච්‌චකම්‌මන්‌ති වුත්‌තං. යො හි එවරූපං මංසං පරිභුඤ්‌ජති, සොපි තස්‌ස කම්‌මස්‌ස දායාදො හොති, වධකස්‌ස විය තස්‌සාපි පාණඝාතකම්‌මං හොතීති අධිප්‌පායො . ජිරිදන්‌තිති ජිරන්‌ති අබ්‌භාචික්‌ඛන්‌තා න ජිරන්‌ති, අබ්‌භක්‌ඛානස්‌ස අන්‌තං න ගච්‌ඡන්‌තීති අත්‌ථො. තිකොටිපරිසුද්‌ධකථා සඞ්‌ඝභෙදසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනායං වුත්‌තා.
294.Paṭiccakammanti attānaṃ paṭicca katanti attho. Atha vā paṭiccakammanti nimittakammassetaṃ adhivacanaṃ, taṃ paṭiccakammaṃ ettha atthīti maṃsampi paṭiccakammanti vuttaṃ. Yo hi evarūpaṃ maṃsaṃ paribhuñjati, sopi tassa kammassa dāyādo hoti, vadhakassa viya tassāpi pāṇaghātakammaṃ hotīti adhippāyo . Jiridantiti jiranti abbhācikkhantā na jiranti, abbhakkhānassa antaṃ na gacchantīti attho. Tikoṭiparisuddhakathā saṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanāyaṃ vuttā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 178. සීහසෙනාපතිවත්‌ථු • 178. Sīhasenāpativatthu
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සීහසෙනාපතිවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Sīhasenāpativatthukathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / සීහසෙනාපතිවත්‌ථුආදිකථාවණ්‌ණනා • Sīhasenāpativatthuādikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 178. සීහසෙනාපතිවත්‌ථුකථා • 178. Sīhasenāpativatthukathā
