Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ਸੀਹਸੇਨਾਪਤਿવਤ੍ਥੁਆਦਿਕਥਾ
Sīhasenāpativatthuādikathā
੨੯੦. ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚ ਅਨੁਧਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਭਗવਤਾ વੁਤ੍ਤਕਾਰਣਸ੍ਸ ਅਨੁਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿ। ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੋ વਾਦਾਨੁવਾਦੋਤਿ ਅਪਰੇਹਿ વੁਤ੍ਤਕਾਰਣੇਨ ਸਕਾਰਣੋ ਹੁਤ੍વਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ વਾਦੋ વਿਞ੍ਞੁਗਰਹਿਤਬ੍ਬਂ ਕਾਰਣਂ ਕੋਚਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋਪਿ ਕਿਂ ਨ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ‘‘ਕਿਂ ਸਬ੍ਬਕਾਰੇਨਾਪਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ વਾਦੇ ਗਾਰਯ੍ਹਕਾਰਣਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ। ਅਨਬ੍ਭਕ੍ਖਾਤੁਕਾਮਾਤਿ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ ਨ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤੁਕਾਮਾ।
290.Dhammassa ca anudhammaṃ byākarontīti bhagavatā vuttakāraṇassa anukāraṇaṃ kathenti. Sahadhammiko vādānuvādoti aparehi vuttakāraṇena sakāraṇo hutvā tumhākaṃ vādo viññugarahitabbaṃ kāraṇaṃ koci appamattakopi kiṃ na āgacchati. Idaṃ vuttaṃ hoti ‘‘kiṃ sabbakārenāpi tumhākaṃ vāde gārayhakāraṇaṃ natthī’’ti. Anabbhakkhātukāmāti abhibhavitvā na ācikkhitukāmā.
੨੯੩. ਅਨੁવਿਚ੍ਚਕਾਰਨ੍ਤਿ ਅਨੁવਿਦਿਤ੍વਾ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਤੁਲਯਿਤ੍વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਕਰੋਹੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਞਾਤਮਨੁਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਲੋਕੇ ਪਾਕਟਾਨਂ। ਸਾਧੁ ਹੋਤੀਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਹੋਤਿ। ਪਟਾਕਂ ਪਰਿਹਰੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਪਟਾਕਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਨਗਰੇ ਘੋਸਨ੍ਤਾ ਆਹਿਣ੍ਡੇਯ੍ਯੁਂ। ਕਸ੍ਮਾ? ‘‘ਏવਂ ਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਮਹਨ੍ਤਭਾવੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਓਪਾਨਭੂਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਯਤ੍ਤਉਦਪਾਨੋ વਿਯ ਠਿਤਂ। ਕੁਲਨ੍ਤਿ ਨਿવੇਸਨਂ। ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਮਾ ਇਮੇਸਂ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਥ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾਨਞ੍ਹਿ ਦਾਤਬ੍ਬਮੇવਾਤਿ ਓવਦਤਿ। ਓਕਾਰੋਤਿ ਅવਕਾਰੋ ਲਾਮਕਭਾવੋ। ਸਾਮੁਕ੍ਕਂਸਿਕਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾਯੇવ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਗਹਿਤਾ; ਅਸਾਧਾਰਣਂ ਅਞ੍ਞੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਕਤਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍વਾ ਕਤਂ।
293.Anuviccakāranti anuviditvā cintetvā tulayitvā kātabbaṃ karohīti vuttaṃ hoti. Ñātamanussānanti loke pākaṭānaṃ. Sādhu hotīti sundaraṃ hoti. Paṭākaṃ parihareyyunti paṭākaṃ ukkhipitvā nagare ghosantā āhiṇḍeyyuṃ. Kasmā? ‘‘Evaṃ no amhākaṃ mahantabhāvo bhavissatī’’ti. Opānabhūtanti paṭiyattaudapāno viya ṭhitaṃ. Kulanti nivesanaṃ. Dātabbaṃ maññeyyāsīti mā imesaṃ deyyadhammaṃ upacchindittha, sampattānañhi dātabbamevāti ovadati. Okāroti avakāro lāmakabhāvo. Sāmukkaṃsikāti attanāyeva uddharitvā gahitā; asādhāraṇaṃ aññesanti attho. Uddissa katanti uddisitvā kataṃ.
੨੯੪. ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਥ વਾ ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ, ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਂ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਮਂਸਮ੍ਪਿ ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਯੋ ਹਿ ਏવਰੂਪਂ ਮਂਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦਾਯਾਦੋ ਹੋਤਿ, વਧਕਸ੍ਸ વਿਯ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਪਾਣਘਾਤਕਮ੍ਮਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ । ਜਿਰਿਦਨ੍ਤਿਤਿ ਜਿਰਨ੍ਤਿ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਨ ਜਿਰਨ੍ਤਿ, ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਂ ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਿਕੋਟਿਪਰਿਸੁਦ੍ਧਕਥਾ ਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾਯਂ વੁਤ੍ਤਾ।
294.Paṭiccakammanti attānaṃ paṭicca katanti attho. Atha vā paṭiccakammanti nimittakammassetaṃ adhivacanaṃ, taṃ paṭiccakammaṃ ettha atthīti maṃsampi paṭiccakammanti vuttaṃ. Yo hi evarūpaṃ maṃsaṃ paribhuñjati, sopi tassa kammassa dāyādo hoti, vadhakassa viya tassāpi pāṇaghātakammaṃ hotīti adhippāyo . Jiridantiti jiranti abbhācikkhantā na jiranti, abbhakkhānassa antaṃ na gacchantīti attho. Tikoṭiparisuddhakathā saṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanāyaṃ vuttā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੧੭੮. ਸੀਹਸੇਨਾਪਤਿવਤ੍ਥੁ • 178. Sīhasenāpativatthu
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਸੀਹਸੇਨਾਪਤਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sīhasenāpativatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸੀਹਸੇਨਾਪਤਿવਤ੍ਥੁਆਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sīhasenāpativatthuādikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੭੮. ਸੀਹਸੇਨਾਪਤਿવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 178. Sīhasenāpativatthukathā