| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៦. សីហសុត្តំ
6. Sīhasuttaṃ
៧៨. សាវត្ថិនិទានំ ។ ‘‘សីហោ, ភិក្ខវេ, មិគរាជា សាយន្ហសមយំ អាសយា និក្ខមតិ; អាសយា និក្ខមិត្វា វិជម្ភតិ; វិជម្ភិត្វា សមន្តា ចតុទ្ទិសា អនុវិលោកេតិ; សមន្តា ចតុទ្ទិសា អនុវិលោកេត្វា តិក្ខត្តុំ សីហនាទំ នទតិ; តិក្ខត្តុំ សីហនាទំ នទិត្វា គោចរាយ បក្កមតិ។ យេ ហិ កេចិ, ភិក្ខវេ, តិរច្ឆានគតា បាណា សីហស្ស មិគរញ្ញោ នទតោ សទ្ទំ សុណន្តិ; យេភុយ្យេន ភយំ សំវេគំ សន្តាសំ អាបជ្ជន្តិ; ពិលំ ពិលាសយា បវិសន្តិ; ទកំ ទកាសយា បវិសន្តិ; វនំ វនាសយា បវិសន្តិ; អាកាសំ បក្ខិនោ ភជន្តិ។ យេបិ តេ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ នាគា គាមនិគមរាជធានីសុ, ទឡ្ហេហិ វរត្តេហិ ពទ្ធា, តេបិ តានិ ពន្ធនានិ សញ្ឆិន្ទិត្វា សម្បទាលេត្វា ភីតា មុត្តករីសំ ចជមានា 1, យេន វា តេន វា បលាយន្តិ។ ឯវំ មហិទ្ធិកោ ខោ, ភិក្ខវេ, សីហោ មិគរាជា តិរច្ឆានគតានំ បាណានំ, ឯវំ មហេសក្ខោ, ឯវំ មហានុភាវោ’’។
78. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Sīho, bhikkhave, migarājā sāyanhasamayaṃ āsayā nikkhamati; āsayā nikkhamitvā vijambhati; vijambhitvā samantā catuddisā anuviloketi; samantā catuddisā anuviloketvā tikkhattuṃ sīhanādaṃ nadati; tikkhattuṃ sīhanādaṃ naditvā gocarāya pakkamati. Ye hi keci, bhikkhave, tiracchānagatā pāṇā sīhassa migarañño nadato saddaṃ suṇanti; yebhuyyena bhayaṃ saṃvegaṃ santāsaṃ āpajjanti; bilaṃ bilāsayā pavisanti; dakaṃ dakāsayā pavisanti; vanaṃ vanāsayā pavisanti; ākāsaṃ pakkhino bhajanti. Yepi te, bhikkhave, rañño nāgā gāmanigamarājadhānīsu, daḷhehi varattehi baddhā, tepi tāni bandhanāni sañchinditvā sampadāletvā bhītā muttakarīsaṃ cajamānā 2, yena vā tena vā palāyanti. Evaṃ mahiddhiko kho, bhikkhave, sīho migarājā tiracchānagatānaṃ pāṇānaṃ, evaṃ mahesakkho, evaṃ mahānubhāvo’’.
‘‘ឯវមេវ ខោ, ភិក្ខវេ, យទា តថាគតោ លោកេ ឧប្បជ្ជតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវា។ សោ ធម្មំ ទេសេតិ – ‘ឥតិ រូបំ, ឥតិ រូបស្ស សមុទយោ, ឥតិ រូបស្ស អត្ថង្គមោ; ឥតិ វេទនា… ឥតិ សញ្ញា… ឥតិ សង្ខារា… ឥតិ វិញ្ញាណំ, ឥតិ វិញ្ញាណស្ស សមុទយោ, ឥតិ វិញ្ញាណស្ស អត្ថង្គមោ’តិ។ យេបិ តេ, ភិក្ខវេ, ទេវា ទីឃាយុកា វណ្ណវន្តោ សុខពហុលា ឧច្ចេសុ វិមានេសុ ចិរដ្ឋិតិកា តេបិ តថាគតស្ស ធម្មទេសនំ សុត្វា យេភុយ្យេន ភយំ សំវេគំ សន្តាសំ អាបជ្ជន្តិ – ‘អនិច្ចាវ កិរ, ភោ, មយំ សមានា និច្ចម្ហាតិ អមញ្ញិម្ហ។ អទ្ធុវាវ កិរ, ភោ, មយំ សមានា ធុវម្ហាតិ អមញ្ញិម្ហ។ អសស្សតាវ កិរ, ភោ, មយំ សមានា សស្សតម្ហាតិ អមញ្ញិម្ហ។ មយម្បិ កិរ, ភោ, អនិច្ចា អទ្ធុវា អសស្សតា សក្កាយបរិយាបន្នា’តិ។ ឯវំ មហិទ្ធិកោ ខោ, ភិក្ខវេ, តថាគតោ សទេវកស្ស លោកស្ស, ឯវំ មហេសក្ខោ, ឯវំ មហានុភាវោ’’តិ។ ឥទមវោច ភគវា…បេ.… ឯតទវោច សត្ថា –
‘‘Evameva kho, bhikkhave, yadā tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. So dhammaṃ deseti – ‘iti rūpaṃ, iti rūpassa samudayo, iti rūpassa atthaṅgamo; iti vedanā… iti saññā… iti saṅkhārā… iti viññāṇaṃ, iti viññāṇassa samudayo, iti viññāṇassa atthaṅgamo’ti. Yepi te, bhikkhave, devā dīghāyukā vaṇṇavanto sukhabahulā uccesu vimānesu ciraṭṭhitikā tepi tathāgatassa dhammadesanaṃ sutvā yebhuyyena bhayaṃ saṃvegaṃ santāsaṃ āpajjanti – ‘aniccāva kira, bho, mayaṃ samānā niccamhāti amaññimha. Addhuvāva kira, bho, mayaṃ samānā dhuvamhāti amaññimha. Asassatāva kira, bho, mayaṃ samānā sassatamhāti amaññimha. Mayampi kira, bho, aniccā addhuvā asassatā sakkāyapariyāpannā’ti. Evaṃ mahiddhiko kho, bhikkhave, tathāgato sadevakassa lokassa, evaṃ mahesakkho, evaṃ mahānubhāvo’’ti. Idamavoca bhagavā…pe… etadavoca satthā –
‘‘យទា ពុទ្ធោ អភិញ្ញាយ, ធម្មចក្កំ បវត្តយិ;
‘‘Yadā buddho abhiññāya, dhammacakkaṃ pavattayi;
សទេវកស្ស លោកស្ស, សត្ថា អប្បដិបុគ្គលោ។
Sadevakassa lokassa, satthā appaṭipuggalo.
‘‘សក្កាយញ្ច និរោធញ្ច, សក្កាយស្ស ច សម្ភវំ;
‘‘Sakkāyañca nirodhañca, sakkāyassa ca sambhavaṃ;
អរិយញ្ចដ្ឋង្គិកំ មគ្គំ, ទុក្ខូបសមគាមិនំ។
Ariyañcaṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, dukkhūpasamagāminaṃ.
‘‘យេបិ ទីឃាយុកា ទេវា, វណ្ណវន្តោ យសស្សិនោ;
‘‘Yepi dīghāyukā devā, vaṇṇavanto yasassino;
ភីតា សន្តាសមាបាទុំ, សីហស្សេវិតរេ មិគា។
Bhītā santāsamāpāduṃ, sīhassevitare migā.
អវីតិវត្តា សក្កាយំ, អនិច្ចា កិរ ភោ មយំ;
Avītivattā sakkāyaṃ, aniccā kira bho mayaṃ;
សុត្វា អរហតោ វាក្យំ, វិប្បមុត្តស្ស តាទិនោ’’តិ។ ឆដ្ឋំ;
Sutvā arahato vākyaṃ, vippamuttassa tādino’’ti. chaṭṭhaṃ;
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៦. សីហសុត្តវណ្ណនា • 6. Sīhasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៦. សីហសុត្តវណ្ណនា • 6. Sīhasuttavaṇṇanā
