| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੬. ਸੀਹਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
6. Sīhasuttavaṇṇanā
੭੮. ਸੀਹੋਤਿ ਪਰਿਸ੍ਸਯਸਹਨਤੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖਹਨਨਤੋ ਚ ‘‘ਸੀਹੋ’ਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮੋ ਮਿਗਾਧਿਪਤਿ। ਚਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਚ ਸਮਾਨੇਪਿ ਸੀਹਜਾਤਿਕਭਾવੇ વਣ੍ਣવਿਸੇਸਾਦਿਸਿਦ੍ਧੇਨ વਿਸੇਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੀਹਾ। ਤੇ ਇਦਾਨਿ ਨਾਮਤੋ વਣ੍ਣਤੋ ਆਹਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਸੀਹਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਤੋ વਿਭਾવੇਤੁਂ ‘‘ਤਿਣਸੀਹੋ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ। ਤਿਣਭਕ੍ਖੋ ਸੀਹੋ ਤਿਣਸੀਹੋ ਪੁਰਿਮਪਦੇ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ ਯਥਾ ‘‘ਸਾਕਪਤ੍ਥਿવੋ’’ਤਿ। ਕਾਲ਼વਣ੍ਣਤਾਯ ਕਾਲ਼ਸੀਹੋ। ਤਥਾ ਪਣ੍ਡੁਸੀਹੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਾਲ਼ਸੀਹੋ ਕਾਲ਼ਗਾવਿਸਦਿਸੋ, ਪਣ੍ਡੁਸੀਹੋ ਪਣ੍ਡੁਪਲਾਸવਣ੍ਣਗਾવਿਸਦਿਸੋ’’ਤਿ। ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਸ੍ਸ વਿਯ ਕੇਸਰੋ ਕੇਸਰਕਲਾਪੋ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਕੇਸਰੀ। ਲਾਖਾਰਸਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤੇਹਿ વਿਯ ਪਾਦਪਰਿਯਨ੍ਤੇਹੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
78.Sīhoti parissayasahanato paṭipakkhahananato ca ‘‘sīho’ti laddhanāmo migādhipati. Cattāroti ca samānepi sīhajātikabhāve vaṇṇavisesādisiddhena visesena cattāro sīhā. Te idāni nāmato vaṇṇato āhārato dassetvā idhādhippetasīhaṃ nānappakārato vibhāvetuṃ ‘‘tiṇasīho’’tiādi āraddhaṃ. Tiṇabhakkho sīho tiṇasīho purimapade uttarapadalopena yathā ‘‘sākapatthivo’’ti. Kāḷavaṇṇatāya kāḷasīho. Tathā paṇḍusīho. Tenāha ‘‘kāḷasīho kāḷagāvisadiso, paṇḍusīho paṇḍupalāsavaṇṇagāvisadiso’’ti. Rattakambalassa viya kesaro kesarakalāpo etassa atthīti kesarī. Lākhārasaparikammakatehi viya pādapariyantehīti yojanā.
ਕਮ੍ਮਾਨੁਭਾવਸਿਦ੍ਧਆਧਿਪਚ੍ਚਮਹੇਸਕ੍ਖਤਾਹਿ ਸਬ੍ਬਮਿਗਗਣਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਸੁવਣ੍ਣਗੁਹਤੋ વਾਤਿਆਦਿ ‘‘ਸੀਹਸ੍ਸ વਿਹਾਰੋ ਕਿਰਿਯਾ ਏવਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ।
Kammānubhāvasiddhaādhipaccamahesakkhatāhi sabbamigagaṇassa rājā suvaṇṇaguhato vātiādi ‘‘sīhassa vihāro kiriyā evaṃ hotī’’ti katvā vuttaṃ.
ਸਮਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾਤਿ ਸਬ੍ਬਭਾਗੇਹਿ ਸਮਮੇવ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ। ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍વਾਤਿ ਪੁਰਤੋ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍વਾ । ਅਭਿਹਰਿਤ੍વਾਤਿ ਅਭਿਮੁਖਂ ਹਰਿਤ੍વਾ। ਸਙ੍ਘਾਤਨ੍ਤਿ વਿਨਾਸਂ। વੀਸਤਿਯਟ੍ਠਿਕਂ ਠਾਨਂ ਉਸਭਂ।
Samaṃ patiṭṭhāpetvāti sabbabhāgehi samameva bhūmiyaṃ patiṭṭhāpetvā. Ākaḍḍhitvāti purato ākaḍḍhitvā . Abhiharitvāti abhimukhaṃ haritvā. Saṅghātanti vināsaṃ. Vīsatiyaṭṭhikaṃ ṭhānaṃ usabhaṃ.
ਸਮਸੀਹੋਤਿ ਸਮਜਾਤਿਕੋ ਸਮਭਾਗੋ ਚ ਸੀਹੋ। ਸਮਾਨੋਸ੍ਮੀਤਿ ਦੇਸਨਾਮਤ੍ਤਂ, ਸਮਪ੍ਪਭਾવਤਾਯਪਿ ਨ ਭਾਯਤਿ। ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਬਲવਤਾਯਾਤਿ ‘‘ਕੇ ਅਞ੍ਞੇ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਾ, ਅਥ ਖੋ ਮਯਮੇવ ਮਹਾਬਲਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਬਲਾਤਿਮਾਨਨਿਮਿਤ੍ਤਾਯ ਅਹਙ੍ਕਾਰਹੇਤੁਭੂਤਾਯ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਬਲਭਾવੇਨ। ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਪਹੀਨਤ੍ਤਾਤਿ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਨਿਰਹਙ੍ਕਾਰਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਸਿਨੇਹਸ੍ਸ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਮੁਗ੍ਘਾਟਿਤਤ੍ਤਾ ਨ ਭਾਯਤਿ।
Samasīhoti samajātiko samabhāgo ca sīho. Samānosmīti desanāmattaṃ, samappabhāvatāyapi na bhāyati. Sakkāyadiṭṭhibalavatāyāti ‘‘ke aññe amhehi uttaritarā, atha kho mayameva mahābalā’’ti evaṃ balātimānanimittāya ahaṅkārahetubhūtāya sakkāyadiṭṭhiyā balabhāvena. Sakkāyadiṭṭhipahīnattāti sakkāyadiṭṭhiyā pahīnattā nirahaṅkārattā attasinehassa suṭṭhu samugghāṭitattā na bhāyati.
ਤਥਾ ਤਥਾਤਿ ਸੀਹਸਦਿਸਤਾਦਿਨਾ ਤੇਨ ਤੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਕਥੇਸੀਤਿ વਤ੍વਾ ਤਮਤ੍ਥਂ વਿવਰਿਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸੀਹੋਤਿ ਖੋ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।
Tathā tathāti sīhasadisatādinā tena tena pakārena attānaṃ kathesīti vatvā tamatthaṃ vivaritvā dassetuṃ ‘‘sīhoti kho’’tiādi vuttaṃ.
ਕਤਾਭਿਨੀਹਾਰਸ੍ਸ ਲੋਕਨਾਥਸ੍ਸ ਬੋਧਿਯਾ ਨਿਯਤਭਾવਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਏਕਨ੍ਤਭਾવੀਬੁਦ੍ਧਭਾવੋਤਿ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਤੀਸੁ ਪਾਸਾਦੇਸੁ ਨਿવਾਸਕਾਲੋ, ਮਗਧਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾਦਾਨਕਾਲੋ, ਪਾਯਾਸਸ੍ਸ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਕਾਲੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਤੋ ਪੁਰਿਮਾવਤ੍ਥਾਪਿ ਸੀਹਸਦਿਸਂ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ। ਭਾવਿਨਿ, ਭੂਤੋਪਚਾਰੋਪਿ ਹਿ ਲੋਕવੋਹਾਰੋ। વਿਜ੍ਜਾਭਾવਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਭੂਤવਿਜ੍ਜਾ ਇਤਰવਿਜ੍ਜਾਪਿ ਏਕਜ੍ਝਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਸਮ੍ਮਸਨਤੋ ਤਂ ਪੁਰੇਤਰਂ ਸਿਦ੍ਧਂ વਿਪਾਕਂ વਿਯ ਕਤ੍વਾ ਆਹ ‘‘ਤਿਸ੍ਸੋ વਿਜ੍ਜਾ વਿਸੋਧੇਤ੍વਾ’’ਤਿ। ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਪવਤ੍ਤਞਾਣવਸੇਨ ‘‘ਯਮਕਞਾਣਮਨ੍ਥਨੇਨਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
Katābhinīhārassa lokanāthassa bodhiyā niyatabhāvappattiyā ekantabhāvībuddhabhāvoti katvā ‘‘tīsu pāsādesu nivāsakālo, magadharañño paṭiññādānakālo, pāyāsassa paribhuttakālo’’tiādinā abhisambodhito purimāvatthāpi sīhasadisaṃ katvā dassitā. Bhāvini, bhūtopacāropi hi lokavohāro. Vijjābhāvasāmaññato bhūtavijjā itaravijjāpi ekajjhaṃ gahetvā paṭiccasamuppādasammasanato taṃ puretaraṃ siddhaṃ vipākaṃ viya katvā āha ‘‘tisso vijjā visodhetvā’’ti. Anulomapaṭilomato pavattañāṇavasena ‘‘yamakañāṇamanthanenā’’ti vuttaṃ.
ਤਤ੍ਥ વਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲੇ વਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਏਕਾਦਸਮੇ ਦਿવਸੇਤਿ ਸਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾਹਤੋ ਪਰਂ ਏਕਾਦਸਮੇ ਦਿવਸੇ। ਅਚਲਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਤਿ ਇਸਿਪਤਨੇ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪવਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ। ਤਮ੍ਪਿ ਹਿ ਕੇਨਚਿ ਅਪ੍ਪਟਿવਤ੍ਤਿਯਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪવਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਨਿਸਜ੍ਜਾਤਿ ਕਤ੍વਾ વਜਿਰਾਸਨਂ વਿਯ ਅਚਲਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਪਨ ਪਦੇਤਿ ‘‘ਦ੍વੇਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪવਤ੍ਤੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਕੋਟ੍ਠਾਸੇ। ਧਮ੍ਮਘੋਸੋ…ਪੇ॰… ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਸਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਠਿਤਾ ਸੁਣਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇਨ। ਸੋਲ਼ਸਹਾਕਾਰੇਹੀਤਿ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਪਰਿਞ੍ਞਾ, ਸਮੁਦਯਪ੍ਪਹਾਨਂ, ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ, ਮਗ੍ਗਭਾવਨਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਮਗ੍ਗੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਤ੍વਾ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ।
Tattha viharantassāti ajapālanigrodhamūle viharantassa. Ekādasame divaseti sattasattāhato paraṃ ekādasame divase. Acalapallaṅketi isipatane dhammacakkapavattanatthaṃ nisinnapallaṅke. Tampi hi kenaci appaṭivattiyadhammacakkapavattanatthaṃ nisajjāti katvā vajirāsanaṃ viya acalapallaṅkaṃ vuccati. Imasmiñca pana padeti ‘‘dveme, bhikkhave, antā’’tiādinayappavatte imasmiṃ saddhammakoṭṭhāse. Dhammaghoso…pe… dasasahassilokadhātuṃ paṭicchādesi ‘‘sabbattha ṭhitā suṇantū’’ti adhiṭṭhānena. Soḷasahākārehīti ‘‘dukkhapariññā, samudayappahānaṃ, nirodhasacchikiriyā, maggabhāvanā’’ti evaṃ ekekasmiṃ magge cattāri cattāri katvā soḷasahi ākārehi.
વੁਤ੍ਤੋਯੇવ, ਨ ਇਧ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਅਪਰੇਹਿਪਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਭਗવਾ ਤਥਾਗਤੋਤਿ ਆਰਭਿਤ੍વਾ ਉਦਾਨਟ੍ਠਕਥਾਦੀਸੁਪਿ (ਉਦਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੮; ਇਤਿવੁ॰ ੩੮) ਤਥਾਗਤਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਏવ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ । ਯਦਿਪਿ ਭਗવਾ ਨ ਬੋਧਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤੋવ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਜਾਤੋ, ਤਥਾਪਿ ਤਾਯ ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋવ ਪਨੁਜ੍ਜ ਸਬ੍ਬਪਰਿਸ੍ਸਯਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਜਾਤੋ। ਤਥਾ ਹਿ ਤਂ ‘‘ਅਪਰਾਜਿਤਪਲ੍ਲਙ੍ਕ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯਾવ ਬੋਧਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕਾ વਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਤੇਨ ਅਪਰਿਤੁਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਾવ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣਾ વਾ’’ਤਿ ਆਹ।
Vuttoyeva, na idha vattabbo, tasmā tattha vuttanayeneva veditabboti adhippāyo. Yasmā ca aparehipi aṭṭhahi kāraṇehi bhagavā tathāgatoti ārabhitvā udānaṭṭhakathādīsupi (udā. aṭṭha. 18; itivu. 38) tathāgatapadassa attho vutto eva, tasmā tattha vuttanayena attho veditabbo . Yadipi bhagavā na bodhipallaṅke nisinnamattova abhisambuddho jāto, tathāpi tāya nisajjāya nisinnova panujja sabbaparissayaṃ abhisambuddho jāto. Tathā hi taṃ ‘‘aparājitapallaṅka’’nti vuccati. Tasmā ‘‘yāva bodhipallaṅkā vā’’ti vatvā tena aparitussanto ‘‘yāva arahattamaggañāṇā vā’’ti āha.
ਇਤਿ ਰੂਪਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥੋ। ਤੇਨ ਰੂਪਂ ਸਰੂਪਤੋ ਪਰਿਮਾਣਤੋ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਦਂ ਰੁਪ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ‘‘ਇਦਂ ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਭੂਤੁਪਾਦਾਯਭੇਦਰੂਪਂ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤਂ। ਏਤ੍ਤਕਂ ਰੂਪਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਂ ਪਰਿਮਾਣਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤਂ। ਤਸ੍ਸ ਚ ਪਰਿਮਾਣਸ੍ਸ ਏਕਨ੍ਤਭਾવਦਸ੍ਸਨੇਨ ‘‘ਨ ਇਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋ ਰੂਪਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਭਾવਤੋਤਿ ਸਲਕ੍ਖਣਤੋ। ਸਰਸਤੋਤਿ ਸਕਿਚ੍ਚਤੋ। ਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋਤਿ ਪਰਿਮਾਣਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ। ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਤੋਤਿ ਯਤ੍ਤਕੇ ਠਾਨੇ ਤਸ੍ਸ ਪવਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਨਤੋ। ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਤੋਤਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ। ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਹੋਤਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤੇਨ વਿਭਾਗੇਨ। ਅਯਂ ਰੂਪਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯੋ ਨਾਮਾਤਿ ਅਯਂ ਆਹਾਰਾਦਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯੋ ਨਾਮ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਤ੍ਤਾવਤਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮੋਤਿ ਨਿਰੋਧੋ। ‘‘ਆਹਾਰਸਮੁਦਯਾ ਆਹਾਰਨਿਰੋਧਾ’’ਤਿ ਚ ਅਸਾਧਾਰਣਮੇવ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸੇਸੇ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ।
Iti rūpanti ettha iti-saddo nidassanattho. Tena rūpaṃ sarūpato parimāṇato paricchedato dassitanti āha ‘‘idaṃ rupa’’ntiādi. ‘‘Idaṃ rūpa’’nti hi iminā bhūtupādāyabhedarūpaṃ sarūpato dassitaṃ. Ettakaṃ rūpanti iminā taṃ parimāṇato dassitaṃ. Tassa ca parimāṇassa ekantabhāvadassanena ‘‘na ito bhiyyo rūpaṃ atthī’’ti vuttaṃ. Sabhāvatoti salakkhaṇato. Sarasatoti sakiccato. Pariyantatoti parimāṇapariyantato. Paricchedatoti yattake ṭhāne tassa pavatti, tassa paricchedanato. Paricchindanatoti pariyosānappattito. Taṃ sabbaṃ dassitaṃ hoti yathāvuttena vibhāgena. Ayaṃ rūpassa samudayo nāmāti ayaṃ āhārādi rūpassa samudayo nāma. Tenāha ‘‘ettāvatā’’tiādi. Atthaṅgamoti nirodho. ‘‘Āhārasamudayā āhāranirodhā’’ti ca asādhāraṇameva gahetvā sese ādi-saddena saṅgaṇhāti.
ਪਣ੍ਣਾਸਲਕ੍ਖਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਣਾਸਉਦਯਬ੍ਬਯਲਕ੍ਖਣવਿਭੂਸਿਤਂ ਸਮੁਦਯਤ੍ਥਙ੍ਗਮਗਹਣਤੋ। ਖੀਣਾਸવਤ੍ਤਾਤਿ ਅਨવਸੇਸਂ ਸਾવਸੇਸਞ੍ਚ ਆਸવਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਤ੍ਤਾ। ਅਨਾਗਾਮੀਨਮ੍ਪਿ ਹਿ ਭਯਂ ਚਿਤ੍ਤੁਤ੍ਰਾਸੋ ਚ ਨ ਹੋਤੀਤਿ। ਞਾਣਸਂવੇਗੋ ਭਯਤੂਪਟ੍ਠਾਨਞਾਣਂ। ਇਤਰੇਸਂ ਪਨ ਦੇવਾਨਨ੍ਤਿ ਅਖੀਣਾਸવੇ ਦੇવੇ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਭੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਲਪਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਾਚਸਿਕਂ ਤਥਾਲਪਨਮਤ੍ਤਂ।
Paṇṇāsalakkhaṇapaṭimaṇḍitanti paṇṇāsaudayabbayalakkhaṇavibhūsitaṃ samudayatthaṅgamagahaṇato. Khīṇāsavattāti anavasesaṃ sāvasesañca āsavānaṃ parikkhīṇattā. Anāgāmīnampi hi bhayaṃ cittutrāso ca na hotīti. Ñāṇasaṃvego bhayatūpaṭṭhānañāṇaṃ. Itaresaṃ pana devānanti akhīṇāsave deve sandhāya vadati. Bhoti dhammālapanamattanti vācasikaṃ tathālapanamattaṃ.
ਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥੁ ਆਣਾਚਕ੍ਕਂ, ਤਂ ਪਨ ਧਮ੍ਮਤੋ ਆਗਤਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ। ਤਤ੍ਥ ਅਰਿਯਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿવੇਧਧਮ੍ਮਤੋ ਆਗਤਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ। ਇਤਰੇਸਂ ਦੇਸਨਾਧਮ੍ਮਤੋ ਆਗਤਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ। ਦੁવਿਧੇਪਿ ਞਾਣਂ ਪਧਾਨਨ੍ਤਿ ਞਾਣਸੀਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਟਿવੇਧਞਾਣਮ੍ਪਿ ਦੇਸਨਾਞਾਣਮ੍ਪੀ’’ਤਿ। ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਞਾਣਦ੍વਯਂ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਟਿવੇਧਞਾਣਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚਸ੍ਸ ਞਾਣਸ੍ਸ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਭਗવਾ ਤਾਨਿ ਸਟ੍ਠਿ ਨਯਸਹਸ੍ਸਾਨਿ વੇਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਨਿ ਸਟ੍ਠਿ ਨਯਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਤੇਨ ਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇવ ਸਿਦ੍ਧਾਨੀਤਿ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਚ ਨਯਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਤਿਪਰਿવਟ੍ਟਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਚ, ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਚ, ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ ਚ ਏવਂ ਤਿਪਰਿવਟ੍ਟਂ, ਤਂਯੇવ ਦ੍વਾਦਸਾਕਾਰਂ। ਤਨ੍ਤਿ ਦੇਸਨਾਞਾਣਂ ਪવਤ੍ਤੇਤਿ ਏਸ ਭਗવਾ। ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਪਤਿਨਿਧਿਭੂਤਪੁਗ੍ਗਲਰਹਿਤੋ। ਏਕਸਦਿਸਸ੍ਸਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਸ੍ਸ।
Cakkanti satthu āṇācakkaṃ, taṃ pana dhammato āgatanti dhammacakkaṃ. Tattha ariyasāvakānaṃ paṭivedhadhammato āgatanti dhammacakkaṃ. Itaresaṃ desanādhammato āgatanti dhammacakkaṃ. Duvidhepi ñāṇaṃ padhānanti ñāṇasīsena vuttaṃ ‘‘paṭivedhañāṇampi desanāñāṇampī’’ti. Idāni taṃ ñāṇadvayaṃ sarūpato dassetuṃ ‘‘paṭivedhañāṇaṃ nāmā’’tiādi vuttaṃ. Yasmā cassa ñāṇassa suppaṭividdhattā bhagavā tāni saṭṭhi nayasahassāni veneyyānaṃ dassetuṃ samattho ahosi, tasmā tāni saṭṭhi nayasahassāni tena ñāṇena saddhiṃyeva siddhānīti katvā dassento ‘‘saṭṭhiyā ca nayasahassehi paṭivijjhī’’ti āha. Tiparivaṭṭanti idaṃ dukkhanti ca, pariññeyyanti ca, pariññātanti ca evaṃ tiparivaṭṭaṃ, taṃyeva dvādasākāraṃ. Tanti desanāñāṇaṃ pavatteti esa bhagavā. Appaṭipuggaloti patinidhibhūtapuggalarahito. Ekasadisassāti nibbikārassa.
ਸੀਹਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Sīhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੬. ਸੀਹਸੁਤ੍ਤਂ • 6. Sīhasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਸੀਹਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Sīhasuttavaṇṇanā
