| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
५-१०. सिखीसुत्तादिवण्णना
5-10. Sikhīsuttādivaṇṇanā
५-१०. पञ्चमादीसु सिखिस्स, भिक्खवेतिआदीनं पदानं ‘‘सिखिस्सपि, भिक्खवे’’ति न एवं योजेत्वा अत्थो वेदितब्बो। कस्मा? एकासने अदेसितत्ता। नानाठानेसु हि एतानि देसितानि, अत्थो पन सब्बत्थ सदिसोयेव। सब्बबोधिसत्तानञ्हि बोधिपल्लङ्के निसिन्नानं न अञ्ञो समणो वा ब्राह्मणो वा देवो वा मारो वा ब्रह्मा वा आचिक्खति – ‘‘अतीते बोधिसत्ता पच्चयाकारं सम्मसित्वा बुद्धा जाता’’ति। यथा पन पठमकप्पिककाले देवे वुट्ठे उदकस्स गतमग्गेनेव अपरापरं वुट्ठिउदकं गच्छति, एवं तेहि तेहि पुरिमबुद्धेहि गतमग्गेनेव पच्छिमा पच्छिमा गच्छन्ति। सब्बबोधिसत्ता हि आनापानचतुत्थज्झानतो वुट्ठाय पच्चयाकारे ञाणं ओतारेत्वा तं अनुलोमपटिलोमं सम्मसित्वा बुद्धा होन्तीति पटिपाटिया सत्तसु सुत्तेसु बुद्धविपस्सना नाम कथिताति।
5-10. Pañcamādīsu sikhissa, bhikkhavetiādīnaṃ padānaṃ ‘‘sikhissapi, bhikkhave’’ti na evaṃ yojetvā attho veditabbo. Kasmā? Ekāsane adesitattā. Nānāṭhānesu hi etāni desitāni, attho pana sabbattha sadisoyeva. Sabbabodhisattānañhi bodhipallaṅke nisinnānaṃ na añño samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā ācikkhati – ‘‘atīte bodhisattā paccayākāraṃ sammasitvā buddhā jātā’’ti. Yathā pana paṭhamakappikakāle deve vuṭṭhe udakassa gatamaggeneva aparāparaṃ vuṭṭhiudakaṃ gacchati, evaṃ tehi tehi purimabuddhehi gatamaggeneva pacchimā pacchimā gacchanti. Sabbabodhisattā hi ānāpānacatutthajjhānato vuṭṭhāya paccayākāre ñāṇaṃ otāretvā taṃ anulomapaṭilomaṃ sammasitvā buddhā hontīti paṭipāṭiyā sattasu suttesu buddhavipassanā nāma kathitāti.
बुद्धवग्गो पठमो।
Buddhavaggo paṭhamo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya
५. सिखीसुत्तं • 5. Sikhīsuttaṃ
६. वेस्सभूसुत्तं • 6. Vessabhūsuttaṃ
७. ककुसन्धसुत्तं • 7. Kakusandhasuttaṃ
८. कोणागमनसुत्तं • 8. Koṇāgamanasuttaṃ
९. कस्सपसुत्तं • 9. Kassapasuttaṃ
१०. गोतमसुत्तं • 10. Gotamasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ५-१०. सिखीसुत्तादिवण्णना • 5-10. Sikhīsuttādivaṇṇanā
