Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๓. สิกฺขานิสํสสุตฺตํ
3. Sikkhānisaṃsasuttaṃ
๒๔๕. ‘‘สิกฺขานิสํสมิทํ, ภิกฺขเว, พฺรหฺมจริยํ วุสฺสติ ปญฺญุตฺตรํ วิมุตฺติสารํ สตาธิปเตยฺยํฯ กถญฺจ, ภิกฺขเว, สิกฺขานิสํสํ โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, มยา สาวกานํ อาภิสมาจาริกา สิกฺขา ปญฺญตฺตา อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย ปสนฺนานํ ภิโยฺยภาวายฯ ยถา ยถา, ภิกฺขเว, มยา สาวกานํ อาภิสมาจาริกา สิกฺขา ปญฺญตฺตา อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย ปสนฺนานํ ภิโยฺยภาวาย ตถา ตถา โส ตสฺสา สิกฺขาย อขณฺฑการี โหติ อจฺฉิทฺทการี อสพลการี อกมฺมาสการี, สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุฯ
245. ‘‘Sikkhānisaṃsamidaṃ, bhikkhave, brahmacariyaṃ vussati paññuttaraṃ vimuttisāraṃ satādhipateyyaṃ. Kathañca, bhikkhave, sikkhānisaṃsaṃ hoti? Idha, bhikkhave, mayā sāvakānaṃ ābhisamācārikā sikkhā paññattā appasannānaṃ pasādāya pasannānaṃ bhiyyobhāvāya. Yathā yathā, bhikkhave, mayā sāvakānaṃ ābhisamācārikā sikkhā paññattā appasannānaṃ pasādāya pasannānaṃ bhiyyobhāvāya tathā tathā so tassā sikkhāya akhaṇḍakārī hoti acchiddakārī asabalakārī akammāsakārī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, มยา สาวกานํ อาทิพฺรหฺมจริยิกา สิกฺขา ปญฺญตฺตา สพฺพโส สมฺมา ทุกฺขกฺขยายฯ ยถา ยถา, ภิกฺขเว, มยา สาวกานํ อาทิพฺรหฺมจริยิกา สิกฺขา ปญฺญตฺตา สพฺพโส สมฺมา ทุกฺขกฺขยาย ตถา ตถา โส ตสฺสา สิกฺขาย อขณฺฑการี โหติ อจฺฉิทฺทการี อสพลการี อกมฺมาสการี, สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, สิกฺขานิสํสํ โหติฯ
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, mayā sāvakānaṃ ādibrahmacariyikā sikkhā paññattā sabbaso sammā dukkhakkhayāya. Yathā yathā, bhikkhave, mayā sāvakānaṃ ādibrahmacariyikā sikkhā paññattā sabbaso sammā dukkhakkhayāya tathā tathā so tassā sikkhāya akhaṇḍakārī hoti acchiddakārī asabalakārī akammāsakārī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Evaṃ kho, bhikkhave, sikkhānisaṃsaṃ hoti.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปญฺญุตฺตรํ โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, มยา สาวกานํ ธมฺมา เทสิตา สพฺพโส สมฺมา ทุกฺขกฺขยายฯ ยถา ยถา, ภิกฺขเว, มยา สาวกานํ ธมฺมา เทสิตา สพฺพโส สมฺมา ทุกฺขกฺขยาย ตถา ตถาสฺส เต ธมฺมา ปญฺญาย สมเวกฺขิตา โหนฺติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปญฺญุตฺตรํ โหติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, paññuttaraṃ hoti? Idha, bhikkhave, mayā sāvakānaṃ dhammā desitā sabbaso sammā dukkhakkhayāya. Yathā yathā, bhikkhave, mayā sāvakānaṃ dhammā desitā sabbaso sammā dukkhakkhayāya tathā tathāssa te dhammā paññāya samavekkhitā honti. Evaṃ kho, bhikkhave, paññuttaraṃ hoti.
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, วิมุตฺติสารํ โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, มยา สาวกานํ ธมฺมา เทสิตา สพฺพโส สมฺมา ทุกฺขกฺขยายฯ ยถา ยถา, ภิกฺขเว, มยา สาวกานํ ธมฺมา เทสิตา สพฺพโส สมฺมา ทุกฺขกฺขยาย ตถา ตถาสฺส เต ธมฺมา วิมุตฺติยา ผุสิตา โหนฺติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, วิมุตฺติสารํ โหติฯ
‘‘Kathañca , bhikkhave, vimuttisāraṃ hoti? Idha, bhikkhave, mayā sāvakānaṃ dhammā desitā sabbaso sammā dukkhakkhayāya. Yathā yathā, bhikkhave, mayā sāvakānaṃ dhammā desitā sabbaso sammā dukkhakkhayāya tathā tathāssa te dhammā vimuttiyā phusitā honti. Evaṃ kho, bhikkhave, vimuttisāraṃ hoti.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, สตาธิปเตยฺยํ โหติ? ‘อิติ อปริปูรํ วา อาภิสมาจาริกํ สิกฺขํ ปริปูเรสฺสามิ, ปริปูรํ วา อาภิสมาจาริกํ สิกฺขํ ตตฺถ ตตฺถ ปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามี’ติ – อชฺฌตฺตํเยว สติ สูปฎฺฐิตา โหติฯ ‘อิติ อปริปูรํ วา อาทิพฺรหฺมจริยิกํ สิกฺขํ ปริปูเรสฺสามิ, ปริปูรํ วา อาทิพฺรหฺมจริยิกํ สิกฺขํ ตตฺถ ตตฺถ ปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามี’ติ – อชฺฌตฺตํเยว สติ สูปฎฺฐิตา โหติฯ ‘อิติ อสมเวกฺขิตํ วา ธมฺมํ ปญฺญาย สมเวกฺขิสฺสามิ, สมเวกฺขิตํ วา ธมฺมํ ตตฺถ ตตฺถ ปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามี’ติ – อชฺฌตฺตํเยว สติ สูปฎฺฐิตา โหติฯ ‘อิติ อผุสิตํ วา ธมฺมํ วิมุตฺติยา ผุสิสฺสามิ, ผุสิตํ วา ธมฺมํ ตตฺถ ตตฺถ ปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามี’ติ – อชฺฌตฺตํเยว สติ สูปฎฺฐิตา โหติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, สตาธิปเตยฺยํ โหติฯ ‘สิกฺขานิสํสมิทํ, ภิกฺขเว, พฺรหฺมจริยํ วุสฺสติ ปญฺญุตฺตรํ วิมุตฺติสารํ สตาธิปเตยฺย’นฺติ, อิติ ยํ ตํ วุตฺตํ อิทเมตํ ปฎิจฺจ วุตฺต’’นฺติฯ ตติยํฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, satādhipateyyaṃ hoti? ‘Iti aparipūraṃ vā ābhisamācārikaṃ sikkhaṃ paripūressāmi, paripūraṃ vā ābhisamācārikaṃ sikkhaṃ tattha tattha paññāya anuggahessāmī’ti – ajjhattaṃyeva sati sūpaṭṭhitā hoti. ‘Iti aparipūraṃ vā ādibrahmacariyikaṃ sikkhaṃ paripūressāmi, paripūraṃ vā ādibrahmacariyikaṃ sikkhaṃ tattha tattha paññāya anuggahessāmī’ti – ajjhattaṃyeva sati sūpaṭṭhitā hoti. ‘Iti asamavekkhitaṃ vā dhammaṃ paññāya samavekkhissāmi, samavekkhitaṃ vā dhammaṃ tattha tattha paññāya anuggahessāmī’ti – ajjhattaṃyeva sati sūpaṭṭhitā hoti. ‘Iti aphusitaṃ vā dhammaṃ vimuttiyā phusissāmi, phusitaṃ vā dhammaṃ tattha tattha paññāya anuggahessāmī’ti – ajjhattaṃyeva sati sūpaṭṭhitā hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, satādhipateyyaṃ hoti. ‘Sikkhānisaṃsamidaṃ, bhikkhave, brahmacariyaṃ vussati paññuttaraṃ vimuttisāraṃ satādhipateyya’nti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vutta’’nti. Tatiyaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๓. สิกฺขานิสํสสุตฺตวณฺณนา • 3. Sikkhānisaṃsasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๒-๓. อาปตฺติภยสุตฺตาทิวณฺณนา • 2-3. Āpattibhayasuttādivaṇṇanā