| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
42. සික්‌ඛාපදදණ්‌ඩකම්‌මවත්‌ථුකථා
42. Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathā
106. නාසනවත්‌ථූති ලිඞ්‌ගනාසනාය අධිට්‌ඨානං, කාරණන්‌ති වුත්‌තං හොති. පච්‌ඡිමානං පඤ්‌චන්‌නන්‌ති යොජනා. දණ්‌ඩකම්‌මවත්‌ථූති දණ්‌ඩකම්‌මස්‌ස කාරණං.
106.Nāsanavatthūti liṅganāsanāya adhiṭṭhānaṃ, kāraṇanti vuttaṃ hoti. Pacchimānaṃ pañcannanti yojanā. Daṇḍakammavatthūti daṇḍakammassa kāraṇaṃ.
107. අප්‌පතිස්‌සාති එත්‌ථ භික්‌ඛූනං වචනස්‌ස පටිමුඛං ආදරෙන අසවනං භික්‌ඛූ ජෙට්‌ඨකට්‌ඨානෙ න ඨපෙන්‌ති නාමාති දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘භික්‌ඛූ ජෙට්‌ඨකට්‌ඨානෙ’’තිආදි. ‘‘සමානජීවිකා’’ති ඉමිනා අසභාගවුත්‌තිකාති එත්‌ථ සභාගසද්‌දො සමානසද්‌දපරියායො, වුත්‌තිසද්‌දො ජීවිකපරියායොති දස්‌සෙති. පරිසක්‌කතීති එත්‌ථ සක්‌ක ගතියන්‌තිධාතුපාඨෙසු (සද්‌දනීතිධාතුමාලායං 16 ළකාරන්‌තධාතු) වුත්‌තත්‌තා පරිපුබ්‌බො සක්‌කසද්‌දො ගත්‍යත්‌ථොති ආහ ‘‘පරක්‌කමතී’’ති. කින්‌තීති කිමෙව. ඉතිසද්‌දො හෙත්‌ථ එවසද්‌දත්‌ථො, කෙන එව උපායෙනාති හි අත්‌ථො. අක්‌කොසති චෙවාති ජාතිආදීහි අක්‌කොසති චෙව. භෙදෙතීති භෙදාපෙති. ආවරණං කාතුන්‌ති එත්‌ථ ආවරණසද්‌දො නිවාරණසද්‌දවෙවචනොති ආහ ‘‘නිවාරණං කාතු’’න්‌ති. යත්‌ථාති යස්‌මිං පරිවෙණෙ, සෙනාසනෙ වා. වස්‌සග්‌ගෙනාති වස්‌සගණනාය. (තස්‌සාති පරිවෙණසෙනාසනස්‌ස. උපචාරෙති ආසන්‌නෙ). මුඛද්‌වාරිකන්‌ති මුඛසඞ්‌ඛාතෙන ද්‌වාරෙන අජ්‌ඣොහරිතබ්‌බං. ‘‘වදතොපී’’ති ඉමිනා වචීපයොගෙන දුක්‌කටාපත්‌තිං දස්‌සෙති, ‘‘නික්‌ඛිපතොපී’’ති ඉමිනා කායපයොගෙන. අනාචාරස්‌සාති දණ්‌ඩකම්‌මෙ අනාචාරස්‌ස. එත්‌තකෙ නාම දණ්‌ඩකම්‌මෙති එත්‌තකෙ නාම උදකාහරාපනාදිසඞ්‌ඛාතෙ දණ්‌ඩකම්‌මෙ. ඉදන්‌ති යාගුභත්‌තාදිං. ලච්‌ඡසීති ලභිස්‌සසි. ‘‘එත්‌තකෙ නාම දණ්‌ඩකම්‌මෙ’’ති වුත්‌තවචනස්‌ස යුත්‌තිං දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘භගවතා හී’’තිආදි. දණ්‌ඩකම්‌මන්‌ති දණ්‌ඩෙන්‌ති දමෙන්‌ති එතෙනාති දණ්‌ඩො, සොයෙව කත්‌තබ්‌බත්‌තා කම්‌මන්‌ති දණ්‌ඩකම්‌මං ආවරණාදි. අපරාධානුරූපන්‌ති වීතික්‌කමස්‌ස අපරාධස්‌ස අනුරූපං. තම්‌පීති උදකදාරුවාලිකාදිආහරාපණම්‌පි. තඤ්‌ච ඛොති තඤ්‌ච කරණං. ඔරමිස්‌සතීති කායෙන ඔරමිස්‌සති. විරමිස්‌සතීති වාචාය විරමිස්‌සති. උණ්‌හපාසාණෙ වාතිආදීසු වාසද්‌දෙන අඤ්‌ඤානිපි අත්‌තතාපනපරිතාපනාදීනි කම්‌මානි සඞ්‌ගණ්‌හාති.
107.Appatissāti ettha bhikkhūnaṃ vacanassa paṭimukhaṃ ādarena asavanaṃ bhikkhū jeṭṭhakaṭṭhāne na ṭhapenti nāmāti dassento āha ‘‘bhikkhū jeṭṭhakaṭṭhāne’’tiādi. ‘‘Samānajīvikā’’ti iminā asabhāgavuttikāti ettha sabhāgasaddo samānasaddapariyāyo, vuttisaddo jīvikapariyāyoti dasseti. Parisakkatīti ettha sakka gatiyantidhātupāṭhesu (saddanītidhātumālāyaṃ 16 ḷakārantadhātu) vuttattā paripubbo sakkasaddo gatyatthoti āha ‘‘parakkamatī’’ti. Kintīti kimeva. Itisaddo hettha evasaddattho, kena eva upāyenāti hi attho. Akkosati cevāti jātiādīhi akkosati ceva. Bhedetīti bhedāpeti. Āvaraṇaṃ kātunti ettha āvaraṇasaddo nivāraṇasaddavevacanoti āha ‘‘nivāraṇaṃ kātu’’nti. Yatthāti yasmiṃ pariveṇe, senāsane vā. Vassaggenāti vassagaṇanāya. (Tassāti pariveṇasenāsanassa. Upacāreti āsanne). Mukhadvārikanti mukhasaṅkhātena dvārena ajjhoharitabbaṃ. ‘‘Vadatopī’’ti iminā vacīpayogena dukkaṭāpattiṃ dasseti, ‘‘nikkhipatopī’’ti iminā kāyapayogena. Anācārassāti daṇḍakamme anācārassa. Ettake nāma daṇḍakammeti ettake nāma udakāharāpanādisaṅkhāte daṇḍakamme. Idanti yāgubhattādiṃ. Lacchasīti labhissasi. ‘‘Ettake nāma daṇḍakamme’’ti vuttavacanassa yuttiṃ dassento āha ‘‘bhagavatā hī’’tiādi. Daṇḍakammanti daṇḍenti damenti etenāti daṇḍo, soyeva kattabbattā kammanti daṇḍakammaṃ āvaraṇādi. Aparādhānurūpanti vītikkamassa aparādhassa anurūpaṃ. Tampīti udakadāruvālikādiāharāpaṇampi. Tañca khoti tañca karaṇaṃ. Oramissatīti kāyena oramissati. Viramissatīti vācāya viramissati. Uṇhapāsāṇe vātiādīsu vāsaddena aññānipi attatāpanaparitāpanādīni kammāni saṅgaṇhāti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi
42. සික්‌ඛාපදකථා • 42. Sikkhāpadakathā
43. දණ්‌ඩකම්‌මවත්‌ථු • 43. Daṇḍakammavatthu
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / සික්‌ඛාපදදණ්‌ඩකම්‌මවත්‌ථුකථා • Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සික්‌ඛාපදදණ්‌ඩකම්‌මවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / සික්‌ඛාපදදණ්‌ඩකම්‌මවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / සික්‌ඛාපදදණ්‌ඩකම්‌මවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathāvaṇṇanā
