Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੪੨. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮવਤ੍ਥੁਕਥਾ
42. Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathā
੧੦੬. ਨਾਸਨવਤ੍ਥੂਤਿ ਲਿਙ੍ਗਨਾਸਨਾਯ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ, ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪਚ੍ਛਿਮਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮવਤ੍ਥੂਤਿ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ।
106.Nāsanavatthūti liṅganāsanāya adhiṭṭhānaṃ, kāraṇanti vuttaṃ hoti. Pacchimānaṃ pañcannanti yojanā. Daṇḍakammavatthūti daṇḍakammassa kāraṇaṃ.
੧੦੭. ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ વਚਨਸ੍ਸ ਪਟਿਮੁਖਂ ਆਦਰੇਨ ਅਸવਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਜੇਟ੍ਠਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨ ਠਪੇਨ੍ਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂ ਜੇਟ੍ਠਕਟ੍ਠਾਨੇ’’ਤਿਆਦਿ। ‘‘ਸਮਾਨਜੀવਿਕਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਸਭਾਗવੁਤ੍ਤਿਕਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਭਾਗਸਦ੍ਦੋ ਸਮਾਨਸਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯੋ, વੁਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਜੀવਿਕਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪਰਿਸਕ੍ਕਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਕ੍ਕ ਗਤਿਯਨ੍ਤਿਧਾਤੁਪਾਠੇਸੁ (ਸਦ੍ਦਨੀਤਿਧਾਤੁਮਾਲਾਯਂ ੧੬ ਲ਼ਕਾਰਨ੍ਤਧਾਤੁ) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਪੁਬ੍ਬੋ ਸਕ੍ਕਸਦ੍ਦੋ ਗਤ੍ਯਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਰਕ੍ਕਮਤੀ’’ਤਿ। ਕਿਨ੍ਤੀਤਿ ਕਿਮੇવ। ਇਤਿਸਦ੍ਦੋ ਹੇਤ੍ਥ ਏવਸਦ੍ਦਤ੍ਥੋ, ਕੇਨ ਏવ ਉਪਾਯੇਨਾਤਿ ਹਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਚੇવਾਤਿ ਜਾਤਿਆਦੀਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਚੇવ। ਭੇਦੇਤੀਤਿ ਭੇਦਾਪੇਤਿ। ਆવਰਣਂ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆવਰਣਸਦ੍ਦੋ ਨਿવਾਰਣਸਦ੍ਦવੇવਚਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿવਾਰਣਂ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿવੇਣੇ, ਸੇਨਾਸਨੇ વਾ। વਸ੍ਸਗ੍ਗੇਨਾਤਿ વਸ੍ਸਗਣਨਾਯ। (ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿવੇਣਸੇਨਾਸਨਸ੍ਸ। ਉਪਚਾਰੇਤਿ ਆਸਨ੍ਨੇ)। ਮੁਖਦ੍વਾਰਿਕਨ੍ਤਿ ਮੁਖਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਦ੍વਾਰੇਨ ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਤਬ੍ਬਂ। ‘‘વਦਤੋਪੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ વਚੀਪਯੋਗੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟਾਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ‘‘ਨਿਕ੍ਖਿਪਤੋਪੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਯਪਯੋਗੇਨ। ਅਨਾਚਾਰਸ੍ਸਾਤਿ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮੇ ਅਨਾਚਾਰਸ੍ਸ। ਏਤ੍ਤਕੇ ਨਾਮ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮੇਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇ ਨਾਮ ਉਦਕਾਹਰਾਪਨਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤੇ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮੇ। ਇਦਨ੍ਤਿ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦਿਂ। ਲਚ੍ਛਸੀਤਿ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ। ‘‘ਏਤ੍ਤਕੇ ਨਾਮ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮੇ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤવਚਨਸ੍ਸ ਯੁਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਭਗવਤਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਦਣ੍ਡੇਨ੍ਤਿ ਦਮੇਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਦਣ੍ਡੋ, ਸੋਯੇવ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਂ ਆવਰਣਾਦਿ। ਅਪਰਾਧਾਨੁਰੂਪਨ੍ਤਿ વੀਤਿਕ੍ਕਮਸ੍ਸ ਅਪਰਾਧਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਂ। ਤਮ੍ਪੀਤਿ ਉਦਕਦਾਰੁવਾਲਿਕਾਦਿਆਹਰਾਪਣਮ੍ਪਿ। ਤਞ੍ਚ ਖੋਤਿ ਤਞ੍ਚ ਕਰਣਂ। ਓਰਮਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਕਾਯੇਨ ਓਰਮਿਸ੍ਸਤਿ। વਿਰਮਿਸ੍ਸਤੀਤਿ વਾਚਾਯ વਿਰਮਿਸ੍ਸਤਿ। ਉਣ੍ਹਪਾਸਾਣੇ વਾਤਿਆਦੀਸੁ વਾਸਦ੍ਦੇਨ ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਅਤ੍ਤਤਾਪਨਪਰਿਤਾਪਨਾਦੀਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ।
107.Appatissāti ettha bhikkhūnaṃ vacanassa paṭimukhaṃ ādarena asavanaṃ bhikkhū jeṭṭhakaṭṭhāne na ṭhapenti nāmāti dassento āha ‘‘bhikkhū jeṭṭhakaṭṭhāne’’tiādi. ‘‘Samānajīvikā’’ti iminā asabhāgavuttikāti ettha sabhāgasaddo samānasaddapariyāyo, vuttisaddo jīvikapariyāyoti dasseti. Parisakkatīti ettha sakka gatiyantidhātupāṭhesu (saddanītidhātumālāyaṃ 16 ḷakārantadhātu) vuttattā paripubbo sakkasaddo gatyatthoti āha ‘‘parakkamatī’’ti. Kintīti kimeva. Itisaddo hettha evasaddattho, kena eva upāyenāti hi attho. Akkosati cevāti jātiādīhi akkosati ceva. Bhedetīti bhedāpeti. Āvaraṇaṃ kātunti ettha āvaraṇasaddo nivāraṇasaddavevacanoti āha ‘‘nivāraṇaṃ kātu’’nti. Yatthāti yasmiṃ pariveṇe, senāsane vā. Vassaggenāti vassagaṇanāya. (Tassāti pariveṇasenāsanassa. Upacāreti āsanne). Mukhadvārikanti mukhasaṅkhātena dvārena ajjhoharitabbaṃ. ‘‘Vadatopī’’ti iminā vacīpayogena dukkaṭāpattiṃ dasseti, ‘‘nikkhipatopī’’ti iminā kāyapayogena. Anācārassāti daṇḍakamme anācārassa. Ettake nāma daṇḍakammeti ettake nāma udakāharāpanādisaṅkhāte daṇḍakamme. Idanti yāgubhattādiṃ. Lacchasīti labhissasi. ‘‘Ettake nāma daṇḍakamme’’ti vuttavacanassa yuttiṃ dassento āha ‘‘bhagavatā hī’’tiādi. Daṇḍakammanti daṇḍenti damenti etenāti daṇḍo, soyeva kattabbattā kammanti daṇḍakammaṃ āvaraṇādi. Aparādhānurūpanti vītikkamassa aparādhassa anurūpaṃ. Tampīti udakadāruvālikādiāharāpaṇampi. Tañca khoti tañca karaṇaṃ. Oramissatīti kāyena oramissati. Viramissatīti vācāya viramissati. Uṇhapāsāṇe vātiādīsu vāsaddena aññānipi attatāpanaparitāpanādīni kammāni saṅgaṇhāti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi
੪੨. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਕਥਾ • 42. Sikkhāpadakathā
੪੩. ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮવਤ੍ਥੁ • 43. Daṇḍakammavatthu
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sikkhāpadadaṇḍakammavatthukathāvaṇṇanā