Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
౭. సీలంఅచేతసికన్తికథావణ్ణనా
7. Sīlaṃacetasikantikathāvaṇṇanā
౫౯౦-౫౯౪. ఠితేన అవినట్ఠేన. ఉపచయేనాతి సీలభూతేన కమ్మూపచయేన. ‘‘దానం అచేతసిక’’న్తి కథాయం వుత్తనయేనాతి యథా ‘‘న వత్తబ్బం చేతసికో ధమ్మో దానన్తి? ఆమన్తా. దానం అనిట్ఠఫలన్తి…పే॰… తేన హి చేతసికో ధమ్మో దాన’’న్తి పాళి పవత్తా, ఏవం తదనుసారేన ‘‘న వత్తబ్బం చేతసికం సీలన్తి? ఆమన్తా. సీలం అనిట్ఠఫల’’న్తిఆదినా సీలస్స చేతసికభావసాధకాని సుత్తపదాని చ ఆనేత్వా తదత్థదస్సనవసేన అచేతసికో రూపాదిధమ్మో ఆయతిం విపాకం దేతి. యది సో సీలం భవేయ్య, వినా సంవరసమాదానేన వినా విరతియా సీలవా నామ సియా. యస్మా పన సమాదానచేతనా విరతి సంవరో సీలం, తస్మా ‘‘సీలం ఇట్ఠఫలం కన్తఫల’’న్తిఆదినా యోజనా కాతబ్బాతి ఇమమత్థం సన్ధాయ వుత్తం ‘‘వుత్తనయేనా’’తి, వుత్తనయానుసారేనాతి అత్థో. యస్మా పన పాళియం యథా ‘‘సీలం అచేతసిక’’న్తి కథా ఆగతా, తథా ‘‘దానం అచేతసిక’’న్తి విసుం ఆగతా కథా నత్థి, తస్మా ‘‘సా పన కథా మగ్గితబ్బా’’తి వుత్తం.
590-594. Ṭhitena avinaṭṭhena. Upacayenāti sīlabhūtena kammūpacayena. ‘‘Dānaṃ acetasika’’nti kathāyaṃ vuttanayenāti yathā ‘‘na vattabbaṃ cetasiko dhammo dānanti? Āmantā. Dānaṃ aniṭṭhaphalanti…pe… tena hi cetasiko dhammo dāna’’nti pāḷi pavattā, evaṃ tadanusārena ‘‘na vattabbaṃ cetasikaṃ sīlanti? Āmantā. Sīlaṃ aniṭṭhaphala’’ntiādinā sīlassa cetasikabhāvasādhakāni suttapadāni ca ānetvā tadatthadassanavasena acetasiko rūpādidhammo āyatiṃ vipākaṃ deti. Yadi so sīlaṃ bhaveyya, vinā saṃvarasamādānena vinā viratiyā sīlavā nāma siyā. Yasmā pana samādānacetanā virati saṃvaro sīlaṃ, tasmā ‘‘sīlaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphala’’ntiādinā yojanā kātabbāti imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘vuttanayenā’’ti, vuttanayānusārenāti attho. Yasmā pana pāḷiyaṃ yathā ‘‘sīlaṃ acetasika’’nti kathā āgatā, tathā ‘‘dānaṃ acetasika’’nti visuṃ āgatā kathā natthi, tasmā ‘‘sā pana kathā maggitabbā’’ti vuttaṃ.
సీలంఅచేతసికన్తికథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Sīlaṃacetasikantikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / (౧౦౧) ౭. సీలం అచేతసికన్తికథా • (101) 7. Sīlaṃ acetasikantikathā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ౭. సీలం అచేతసికన్తికథావణ్ణనా • 7. Sīlaṃ acetasikantikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౭. సీలంఅచేతసికన్తికథావణ్ణనా • 7. Sīlaṃacetasikantikathāvaṇṇanā