Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๓-๑๐. สีลสุตฺตาทิวณฺณนา
3-10. Sīlasuttādivaṇṇanā
๒๑๓-๒๒๐. ตติเย (ที. นิ. ฎี. ๒.๑๔๙) ทุสฺสีโลติ เอตฺถ ทุ-สโทฺท อภาวโตฺถ ‘‘ทุปฺปโญฺญ’’ติอาทีสุ (ม. นิ. ๑.๔๔๙) วิย, น ครหณโตฺถติ อาห ‘‘อสีโล นิสฺสีโล’’ติฯ ภินฺนสํวโรติ เอตฺถ สมาทินฺนสีโล เกนจิ การเณน สีลเภทํ ปโตฺต, โส ตาว ภินฺนสํวโร โหตุฯ โย ปน สเพฺพน สพฺพํ อสมาทินฺนสีโล อาจารหีโน, โส กถํ ภินฺนสํวโร นาม โหตีติ ? โสปิ สาธุสมาจารสฺส ปริหรณียสฺส เภทิตตฺตา ภินฺนสํวโร เอว นามฯ วินฎฺฐสํวโร สํวรรหิโตติ หิ วุตฺตํ โหติฯ ตํ ตํ สิปฺปฎฺฐานํฯ มาฆาตกาเลติ ‘‘มา ฆาเตถ ปาณีน’’นฺติ เอวํ มาฆาตโฆสนํ โฆสิตทิวเสฯ อพฺภุคฺคจฺฉติ ปาปโก กิตฺติสโทฺทฯ อชฺฌาสเยน มงฺกุ โหติเยว วิปฺปฎิสาริภาวโตฯ
213-220. Tatiye (dī. ni. ṭī. 2.149) dussīloti ettha du-saddo abhāvattho ‘‘duppañño’’tiādīsu (ma. ni. 1.449) viya, na garahaṇatthoti āha ‘‘asīlo nissīlo’’ti. Bhinnasaṃvaroti ettha samādinnasīlo kenaci kāraṇena sīlabhedaṃ patto, so tāva bhinnasaṃvaro hotu. Yo pana sabbena sabbaṃ asamādinnasīlo ācārahīno, so kathaṃ bhinnasaṃvaro nāma hotīti ? Sopi sādhusamācārassa pariharaṇīyassa bheditattā bhinnasaṃvaro eva nāma. Vinaṭṭhasaṃvaro saṃvararahitoti hi vuttaṃ hoti. Taṃ taṃ sippaṭṭhānaṃ. Māghātakāleti ‘‘mā ghātetha pāṇīna’’nti evaṃ māghātaghosanaṃ ghositadivase. Abbhuggacchati pāpako kittisaddo. Ajjhāsayena maṅku hotiyeva vippaṭisāribhāvato.
ตสฺสาติ ทุสฺสีลสฺสฯ สมาทาย วตฺติตฎฺฐานนฺติ อุฎฺฐาย สมุฎฺฐาย กตการณํฯ อาปาถํ อาคจฺฉตีติ ตํ มนโส อุปฎฺฐาติฯ อุมฺมีเลตฺวา อิธโลกนฺติ อุมฺมีลนกาเล อตฺตโน ปุตฺตทาราทิวเสน อิธโลกํ ปสฺสติฯ นิมีเลตฺวา ปรโลกนฺติ นิมีลนกาเล คตินิมิตฺตุปฎฺฐานวเสน ปรโลกํ ปสฺสติฯ เตนาห ‘‘จตฺตาโร อปายา’’ติอาทิฯ ปญฺจมปทนฺติ ‘‘กายสฺส เภทา’’ติอาทินา วุโตฺต ปญฺจโม อาทีนวโกฎฺฐาโสฯ วุตฺตวิปริยาเยนาติ วุตฺตตฺถาย อาทีนวกถาย วิปริยาเยน ‘‘อปฺปมโตฺต ตํ ตํ กสิวณิชฺชาทิํ ยถากาลํ สมฺปาเทตุํ สโกฺกตี’’ติอาทินาฯ ปาสํสํ สีลมสฺส อตฺถีติ สีลวาฯ สีลสมฺปโนฺนติ สีเลน สมนฺนาคโต สมฺปนฺนสีโลติ เอวมาทิกํ ปน อตฺถวจนํ สุกรนฺติ อนามฎฺฐํฯ จตุตฺถาทีนิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ
Tassāti dussīlassa. Samādāya vattitaṭṭhānanti uṭṭhāya samuṭṭhāya katakāraṇaṃ. Āpāthaṃ āgacchatīti taṃ manaso upaṭṭhāti. Ummīletvā idhalokanti ummīlanakāle attano puttadārādivasena idhalokaṃ passati. Nimīletvā paralokanti nimīlanakāle gatinimittupaṭṭhānavasena paralokaṃ passati. Tenāha ‘‘cattāro apāyā’’tiādi. Pañcamapadanti ‘‘kāyassa bhedā’’tiādinā vutto pañcamo ādīnavakoṭṭhāso. Vuttavipariyāyenāti vuttatthāya ādīnavakathāya vipariyāyena ‘‘appamatto taṃ taṃ kasivaṇijjādiṃ yathākālaṃ sampādetuṃ sakkotī’’tiādinā. Pāsaṃsaṃ sīlamassa atthīti sīlavā. Sīlasampannoti sīlena samannāgato sampannasīloti evamādikaṃ pana atthavacanaṃ sukaranti anāmaṭṭhaṃ. Catutthādīni uttānatthāneva.
สีลสุตฺตาทิวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sīlasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
อโกฺกสกวคฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Akkosakavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya
๓. สีลสุตฺตํ • 3. Sīlasuttaṃ
๔. พหุภาณิสุตฺตํ • 4. Bahubhāṇisuttaṃ
๕. ปฐมอกฺขนฺติสุตฺตํ • 5. Paṭhamaakkhantisuttaṃ
๖. ทุติยอกฺขนฺติสุตฺตํ • 6. Dutiyaakkhantisuttaṃ
๗. ปฐมอปาสาทิกสุตฺตํ • 7. Paṭhamaapāsādikasuttaṃ
๘. ทุติยอปาสาทิกสุตฺตํ • 8. Dutiyaapāsādikasuttaṃ
๙. อคฺคิสุตฺตํ • 9. Aggisuttaṃ
๑๐. มธุราสุตฺตํ • 10. Madhurāsuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
๓. สีลสุตฺตวณฺณนา • 3. Sīlasuttavaṇṇanā
๔. พหุภาณิสุตฺตวณฺณนา • 4. Bahubhāṇisuttavaṇṇanā
๕. ปฐมอกฺขนฺติสุตฺตวณฺณนา • 5. Paṭhamaakkhantisuttavaṇṇanā
๖. ทุติยอกฺขนฺติสุตฺตวณฺณนา • 6. Dutiyaakkhantisuttavaṇṇanā
๗.ปฐมอปาสาทิกสุตฺตวณฺณนา • 7.Paṭhamaapāsādikasuttavaṇṇanā
๑๐. มธุราสุตฺตวณฺณนา • 10. Madhurāsuttavaṇṇanā