| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
२. सीलसुत्तवण्णना
2. Sīlasuttavaṇṇanā
१२. दुतिये सम्पन्नसीलाति परिपुण्णसीला। सम्पन्नपातिमोक्खाति परिपुण्णपातिमोक्खा। पातिमोक्खसंवरसंवुताति पातिमोक्खसंवरसीलेन संवुता पिहिता उपेता हुत्वा विहरथ। आचारगोचरसम्पन्नाति आचारेन च गोचरेन च सम्पन्ना समुपागता भवथ। अणुमत्तेसु वज्जेसूति अणुप्पमाणेसु दोसेसु। भयदस्साविनोति तानि अणुमत्तानि वज्जानि भयतो दस्सनसीला। समादाय सिक्खथ सिक्खापदेसूति सब्बसिक्खाकोट्ठासेसु समादातब्बं समादाय गहेत्वा सिक्खथ। ‘‘सम्पन्नसीलानं…पे॰… सिक्खापदेसू’’ति एत्तकेन धम्मक्खानेन सिक्खत्तये समादापेत्वा चेव पटिलद्धगुणेसु च वण्णं कथेत्वा इदानि उत्तरि कातब्बं दस्सेन्तो किमस्सातिआदिमाह। तत्थ किमस्साति किं भवेय्य।
12. Dutiye sampannasīlāti paripuṇṇasīlā. Sampannapātimokkhāti paripuṇṇapātimokkhā. Pātimokkhasaṃvarasaṃvutāti pātimokkhasaṃvarasīlena saṃvutā pihitā upetā hutvā viharatha. Ācāragocarasampannāti ācārena ca gocarena ca sampannā samupāgatā bhavatha. Aṇumattesu vajjesūti aṇuppamāṇesu dosesu. Bhayadassāvinoti tāni aṇumattāni vajjāni bhayato dassanasīlā. Samādāya sikkhatha sikkhāpadesūti sabbasikkhākoṭṭhāsesu samādātabbaṃ samādāya gahetvā sikkhatha. ‘‘Sampannasīlānaṃ…pe… sikkhāpadesū’’ti ettakena dhammakkhānena sikkhattaye samādāpetvā ceva paṭiladdhaguṇesu ca vaṇṇaṃ kathetvā idāni uttari kātabbaṃ dassento kimassātiādimāha. Tattha kimassāti kiṃ bhaveyya.
यतं चरेति यथा चरन्तो यतो होति संयतो, एवं चरेय्य। एस नयो सब्बत्थ। अच्छेति निसीदेय्य। यतमेनं पसारयेति यं अङ्गपच्चङ्गं पसारेय्य, तं यतं संयतमेव कत्वा पसारेय्य। उद्धन्ति उपरि। तिरियन्ति मज्झं। अपाचीनन्ति अधो। एत्तावता अतीता पच्चुप्पन्ना अनागता च पञ्चक्खन्धा कथिता। यावताति परिच्छेदवचनं। जगतो गतीति लोकस्स निप्फत्ति। समवेक्खिता च धम्मानं, खन्धानं उदयब्बयन्ति एतेसं सब्बलोके अतीतादिभेदानं पञ्चक्खन्धधम्मानं उदयञ्च वयञ्च समवेक्खिता। ‘‘पञ्चक्खन्धानं उदयं पस्सन्तो पञ्चवीसति लक्खणानि पस्सति, वयं पस्सन्तो पञ्चवीसति लक्खणानि पस्सती’’ति वुत्तेहि समपञ्ञासाय लक्खणेहि सम्मा अवेक्खिता होति। चेतोसमथसामीचिन्ति चित्तसमथस्स अनुच्छविकं पटिपदं। सिक्खमानन्ति पटिपज्जमानं, पूरयमानन्ति अत्थो। पहितत्तोति पेसितत्तो। आहूति कथयन्ति। सेसमेत्थ उत्तानमेव। इमस्मिं पन सुत्ते सीलं मिस्सकं कथेत्वा गाथासु खीणासवो कथितो।
Yataṃ careti yathā caranto yato hoti saṃyato, evaṃ careyya. Esa nayo sabbattha. Accheti nisīdeyya. Yatamenaṃ pasārayeti yaṃ aṅgapaccaṅgaṃ pasāreyya, taṃ yataṃ saṃyatameva katvā pasāreyya. Uddhanti upari. Tiriyanti majjhaṃ. Apācīnanti adho. Ettāvatā atītā paccuppannā anāgatā ca pañcakkhandhā kathitā. Yāvatāti paricchedavacanaṃ. Jagatogatīti lokassa nipphatti. Samavekkhitā ca dhammānaṃ, khandhānaṃ udayabbayanti etesaṃ sabbaloke atītādibhedānaṃ pañcakkhandhadhammānaṃ udayañca vayañca samavekkhitā. ‘‘Pañcakkhandhānaṃ udayaṃ passanto pañcavīsati lakkhaṇāni passati, vayaṃ passanto pañcavīsati lakkhaṇāni passatī’’ti vuttehi samapaññāsāya lakkhaṇehi sammā avekkhitā hoti. Cetosamathasāmīcinti cittasamathassa anucchavikaṃ paṭipadaṃ. Sikkhamānanti paṭipajjamānaṃ, pūrayamānanti attho. Pahitattoti pesitatto. Āhūti kathayanti. Sesamettha uttānameva. Imasmiṃ pana sutte sīlaṃ missakaṃ kathetvā gāthāsu khīṇāsavo kathito.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / २. सीलसुत्तं • 2. Sīlasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / २. सीलसुत्तवण्णना • 2. Sīlasuttavaṇṇanā
