Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ൨. സീലസുത്തവണ്ണനാ

    2. Sīlasuttavaṇṇanā

    ൧൨. ദുതിയേ സമ്പന്നസീലാതി ഏത്ഥ തിവിധം സമ്പന്നം പരിപുണ്ണസമങ്ഗിമധുരവസേന. തത്ഥ –

    12. Dutiye sampannasīlāti ettha tividhaṃ sampannaṃ paripuṇṇasamaṅgimadhuravasena. Tattha –

    ‘‘സമ്പന്നം സാലികേദാരം, സുവാ ഭുഞ്ജന്തി കോസിയ;

    ‘‘Sampannaṃ sālikedāraṃ, suvā bhuñjanti kosiya;

    പടിവേദേമി തേ ബ്രഹ്മേ, ന നേ വാരേതുമുസ്സഹേ’’തി. (ജാ॰ ൧.൧൪.൧) –

    Paṭivedemi te brahme, na ne vāretumussahe’’ti. (jā. 1.14.1) –

    ഇദം പരിപുണ്ണസമ്പന്നം നാമ. ‘‘ഇമിനാ പാതിമോക്ഖസംവരേന ഉപേതോ ഹോതി സമുപേതോ ഉപാഗതോ സമുപാഗതോ ഉപപന്നോ സമ്പന്നോ സമന്നാഗതോ’’തി (വിഭ॰ ൫൧൧) ഇദം സമങ്ഗിസമ്പന്നം നാമ. ‘‘ഇമിസ്സാ, ഭന്തേ, മഹാപഥവിയാ ഹേട്ഠിമതലം സമ്പന്നം, സേയ്യഥാപി ഖുദ്ദമധും അനീലകം, ഏവമസ്സാദ’’ന്തി (പാരാ॰ ൧൭) ഇദം മധുരസമ്പന്നം നാമ. ഇധ പരിപുണ്ണസമ്പന്നവസേന അത്ഥം ദസ്സേന്തോ ‘‘സമ്പന്നസീലാതി പരിപുണ്ണസീലാ’’തി ആഹ. സമങ്ഗിസമ്പന്നവസേനപി അത്ഥോ യുജ്ജതിയേവ, തസ്മാ സമ്പന്നസീലാതി പരിപുണ്ണസീലാ ഹുത്വാതിപി സീലസമങ്ഗിനോ ഹുത്വാതിപി ഏവമേത്ഥ അത്ഥോ ദട്ഠബ്ബോ. തത്ഥ സീലസ്സ അനവസേസസമാദാനേന അഖണ്ഡാദിഭാവപ്പത്തിയാ പരിപുണ്ണസീലാ, സമാദാനതോ പട്ഠായ അവിച്ഛിന്ദനതോ സീലസമങ്ഗിനോ. സമാദാനവതോ ഹി അച്ചന്തവിരോധിധമ്മാനുപ്പത്തിയാ സീലസമങ്ഗിതാ വേദിതബ്ബാ, ചേതനാദീനം പന സീലനലക്ഖണാനം ധമ്മാനം പവത്തിലക്ഖണേന വത്തബ്ബമേവ നത്ഥി.

    Idaṃ paripuṇṇasampannaṃ nāma. ‘‘Iminā pātimokkhasaṃvarena upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno sampanno samannāgato’’ti (vibha. 511) idaṃ samaṅgisampannaṃ nāma. ‘‘Imissā, bhante, mahāpathaviyā heṭṭhimatalaṃ sampannaṃ, seyyathāpi khuddamadhuṃ anīlakaṃ, evamassāda’’nti (pārā. 17) idaṃ madhurasampannaṃ nāma. Idha paripuṇṇasampannavasena atthaṃ dassento ‘‘sampannasīlāti paripuṇṇasīlā’’ti āha. Samaṅgisampannavasenapi attho yujjatiyeva, tasmā sampannasīlāti paripuṇṇasīlā hutvātipi sīlasamaṅgino hutvātipi evamettha attho daṭṭhabbo. Tattha sīlassa anavasesasamādānena akhaṇḍādibhāvappattiyā paripuṇṇasīlā, samādānato paṭṭhāya avicchindanato sīlasamaṅgino. Samādānavato hi accantavirodhidhammānuppattiyā sīlasamaṅgitā veditabbā, cetanādīnaṃ pana sīlanalakkhaṇānaṃ dhammānaṃ pavattilakkhaṇena vattabbameva natthi.

    തത്ഥ ‘‘പരിപുണ്ണസീലാ’’തി ഇമിനാ അത്ഥേന ഖേത്തദോസവിഗമേന ഖേത്തപാരിപൂരീ വിയ സീലദോസവിഗമേന സീലപാരിപൂരീ വുത്താ ഹോതി. യഥാ ഹി ഖേത്തം ബീജഖണ്ഡം, വപ്പഖണ്ഡം, ഉദകഖണ്ഡം, ഊസഖണ്ഡന്തി ചതുദോസസമന്നാഗതം അപരിപൂരം ഹോതി. തത്ഥ ബീജഖണ്ഡം നാമ യത്ഥ അന്തരന്തരാ ബീജാനി ഖണ്ഡാനി വാ പൂതീനി വാ ഹോന്തി, താനി യത്ഥ പതന്തി, തത്ഥ സസ്സം ന ഉട്ഠേതി, ഖേത്തം ഖണ്ഡം ഹോതി, അപരിപൂരം ഹോതീതി അത്ഥോ. വപ്പഖണ്ഡം നാമ യത്ഥ അകുസലോ ബീജാനി വപന്തോ അന്തരന്തരാ നിപാതേതി. ഏവഞ്ഹി സബ്ബത്ഥ സസ്സം ന ഉട്ഠേതി, ഖേത്തം ഖണ്ഡം ഹോതി. ഉദകഖണ്ഡം നാമ യത്ഥ കത്ഥചി ഉദകം അതിബഹും വാ ഹോതി, ന വാ ഹോതി. തത്രാപി ഹി സസ്സാനി ന ഉട്ഠേന്തി, ഖേത്തം ഖണ്ഡം ഹോതി. ഊസഖണ്ഡം നാമ യത്ഥ കസ്സകോ കിസ്മിഞ്ചി പദേസേ നങ്ഗലേന ഭൂമിം ചത്താരോ പഞ്ച വാരേ കസന്തോ അതിഗമ്ഭീരം കരോതി, തതോ ഊസം ഉപ്പജ്ജതി. തത്രാപി ഹി സസ്സം ന ഉട്ഠേതി, ഖേത്തം ഖണ്ഡം ഹോതി, താദിസഞ്ച ഖേത്തം ന മഹപ്ഫലം ഹോതി ന മഹാനിസംസം. തത്രാപി ബഹുമ്പി വപിത്വാ അപ്പം ലഭതി. ഇമേസം പന ചതുന്നം ദോസാനം വിഗമാ ഖേത്തം പരിപുണ്ണം ഹോതി, താദിസഞ്ച ഖേത്തം മഹപ്ഫലം ഹോതി മഹാനിസംസം. ഏവമേവ ഖണ്ഡം, ഛിദ്ദം, സബലം, കമ്മാസന്തി ചതുദോസസമന്നാഗതം സീലം അപരിപൂരം ഹോതി, താദിസഞ്ച സീലം ന മഹപ്ഫലം ഹോതി ന മഹാനിസംസം. ഇമേസം പന ചതുന്നം ദോസാനം വിഗമാ സീലം പരിപുണ്ണം ഹോതി, താദിസഞ്ച സീലം മഹപ്ഫലം ഹോതി മഹാനിസംസം.

    Tattha ‘‘paripuṇṇasīlā’’ti iminā atthena khettadosavigamena khettapāripūrī viya sīladosavigamena sīlapāripūrī vuttā hoti. Yathā hi khettaṃ bījakhaṇḍaṃ, vappakhaṇḍaṃ, udakakhaṇḍaṃ, ūsakhaṇḍanti catudosasamannāgataṃ aparipūraṃ hoti. Tattha bījakhaṇḍaṃ nāma yattha antarantarā bījāni khaṇḍāni vā pūtīni vā honti, tāni yattha patanti, tattha sassaṃ na uṭṭheti, khettaṃ khaṇḍaṃ hoti, aparipūraṃ hotīti attho. Vappakhaṇḍaṃ nāma yattha akusalo bījāni vapanto antarantarā nipāteti. Evañhi sabbattha sassaṃ na uṭṭheti, khettaṃ khaṇḍaṃ hoti. Udakakhaṇḍaṃ nāma yattha katthaci udakaṃ atibahuṃ vā hoti, na vā hoti. Tatrāpi hi sassāni na uṭṭhenti, khettaṃ khaṇḍaṃ hoti. Ūsakhaṇḍaṃ nāma yattha kassako kismiñci padese naṅgalena bhūmiṃ cattāro pañca vāre kasanto atigambhīraṃ karoti, tato ūsaṃ uppajjati. Tatrāpi hi sassaṃ na uṭṭheti, khettaṃ khaṇḍaṃ hoti, tādisañca khettaṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ. Tatrāpi bahumpi vapitvā appaṃ labhati. Imesaṃ pana catunnaṃ dosānaṃ vigamā khettaṃ paripuṇṇaṃ hoti, tādisañca khettaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsaṃ. Evameva khaṇḍaṃ, chiddaṃ, sabalaṃ, kammāsanti catudosasamannāgataṃ sīlaṃ aparipūraṃ hoti, tādisañca sīlaṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ. Imesaṃ pana catunnaṃ dosānaṃ vigamā sīlaṃ paripuṇṇaṃ hoti, tādisañca sīlaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsaṃ.

    ‘‘സീലസമങ്ഗിനോ’’തി ഇമിനാ പനത്ഥേന സീലേന സമങ്ഗിഭൂതാ സമോധാനഗതാ സമന്നാഗതാ ഹുത്വാ വിഹരഥാതി ഇദമേവ വുത്തം ഹോതി. തത്ഥ ദ്വീഹി കാരണേഹി സമ്പന്നസീലതാ ഹോതി സീലവിപത്തിയാ ആദീനവദസ്സനേന, സീലസമ്പത്തിയാ ച ആനിസംസദസ്സനേന. തദുഭയമ്പി വിസുദ്ധിമഗ്ഗേ (വിസുദ്ധി॰ ൧.൧൪) വിത്ഥാരിതം . തത്ഥ ‘‘സമ്പന്നസീലാതി ഏത്താവതാ ച കിര ഭഗവാ ചതുപാരിസുദ്ധിസീലം ഉദ്ദിസിത്വാ ‘പാതിമോക്ഖസംവരസംവുതാ’തി ഇമിനാ തത്ഥ ജേട്ഠകസീലം വിത്ഥാരേത്വാ ദസ്സേതീ’’തി ദിവാവിഹാരവാസീ സുമത്ഥേരോ ആഹ. അന്തേവാസികോ പനസ്സ തേപിടകചൂളനാഗത്ഥേരോ ആഹ – ‘‘ഉഭയത്ഥാപി പാതിമോക്ഖസംവരോ ഭഗവതാ വുത്തോ, പാതിമോക്ഖസംവരോയേവ ഹി സീലം, ഇതരാനി പന തീണി സീലന്തി വുത്തട്ഠാനം നാമ അത്ഥീ’’തി വത്വാ തം അനനുജാനന്തോ ആഹ – ‘‘ഇന്ദ്രിയസംവരോ നാമ ഛദ്വാരരക്ഖാമത്തകമേവ, ആജീവപാരിസുദ്ധി ധമ്മേന സമേന പച്ചയുപ്പത്തിമത്തകം, പച്ചയനിസ്സിതം പടിലദ്ധപച്ചയേ ഇദമത്ഥന്തി പച്ചവേക്ഖിത്വാ പരിഭുഞ്ജനമത്തകം. നിപ്പരിയായേന പാതിമോക്ഖസംവരോവ സീലം. യസ്സ സോ ഭിന്നോ, അയം ഛിന്നസീസോ വിയ പുരിസോ ഹത്ഥപാദേ, സേസാനി രക്ഖിസ്സതീതി ന വത്തബ്ബോ. യസ്സ പന സോ അരോഗോ, അയം അച്ഛിന്നസീസോ വിയ പുരിസോ ജീവിതം, സേസാനി പുന പാകതികാനി കത്വാ രക്ഖിതും സക്കോതി. തസ്മാ ‘സമ്പന്നസീലാ’തി ഇമിനാ പാതിമോക്ഖസംവരം ഉദ്ദിസിത്വാ ‘സമ്പന്നപാതിമോക്ഖാ’തി തസ്സേവ വേവചനം വത്വാ തം വിത്ഥാരേത്വാ ദസ്സേന്തോ ‘പാതിമോക്ഖസംവരസംവുതാ’തിആദിമാഹാ’’തി.

    ‘‘Sīlasamaṅgino’’ti iminā panatthena sīlena samaṅgibhūtā samodhānagatā samannāgatā hutvā viharathāti idameva vuttaṃ hoti. Tattha dvīhi kāraṇehi sampannasīlatā hoti sīlavipattiyā ādīnavadassanena, sīlasampattiyā ca ānisaṃsadassanena. Tadubhayampi visuddhimagge (visuddhi. 1.14) vitthāritaṃ . Tattha ‘‘sampannasīlāti ettāvatā ca kira bhagavā catupārisuddhisīlaṃ uddisitvā ‘pātimokkhasaṃvarasaṃvutā’ti iminā tattha jeṭṭhakasīlaṃ vitthāretvā dassetī’’ti divāvihāravāsī sumatthero āha. Antevāsiko panassa tepiṭakacūḷanāgatthero āha – ‘‘ubhayatthāpi pātimokkhasaṃvaro bhagavatā vutto, pātimokkhasaṃvaroyeva hi sīlaṃ, itarāni pana tīṇi sīlanti vuttaṭṭhānaṃ nāma atthī’’ti vatvā taṃ ananujānanto āha – ‘‘indriyasaṃvaro nāma chadvārarakkhāmattakameva, ājīvapārisuddhi dhammena samena paccayuppattimattakaṃ, paccayanissitaṃ paṭiladdhapaccaye idamatthanti paccavekkhitvā paribhuñjanamattakaṃ. Nippariyāyena pātimokkhasaṃvarova sīlaṃ. Yassa so bhinno, ayaṃ chinnasīso viya puriso hatthapāde, sesāni rakkhissatīti na vattabbo. Yassa pana so arogo, ayaṃ acchinnasīso viya puriso jīvitaṃ, sesāni puna pākatikāni katvā rakkhituṃ sakkoti. Tasmā ‘sampannasīlā’ti iminā pātimokkhasaṃvaraṃ uddisitvā ‘sampannapātimokkhā’ti tasseva vevacanaṃ vatvā taṃ vitthāretvā dassento ‘pātimokkhasaṃvarasaṃvutā’tiādimāhā’’ti.

    പാതിമോക്ഖസംവരസീലേന സംവുതാതി യോ നം പാതി രക്ഖതി, തം മോക്ഖേതി മോചേതി ആപായികാദീഹി ദുക്ഖേഹീതി പാതിമോക്ഖന്തി ലദ്ധനാമേന സിക്ഖാപദസീലേന പിഹിതകായവചീദ്വാരാ. ഏവംഭൂതാ ച തേന ഉപേതാ സമന്നാഗതാ നാമ ഹോന്തീതി ആഹ ‘‘ഉപേതാ ഹുത്വാ’’തി. ആചാരേന ച ഗോചരേന ച സമ്പന്നാതി കായികവാചസികഅവീതിക്കമസങ്ഖാതേന ആചാരേന, ന-വേസിയഗോചരതാദിസങ്ഖാതേന ഗോചരേന ച സമ്പന്നാ, സമ്പന്നആചാരഗോചരാതി അത്ഥോ. അണുപ്പമാണേസൂതി അതിപരിത്തകേസു അനാപത്തിഗമനീയേസു. ദുക്കടദുബ്ഭാസിതമത്തേസൂതി അപരേ. ദോസേസൂതി ഗാരയ്ഹേസു അകുസലധമ്മേസു. ഭയതോ ദസ്സനസീലാതി പരമാണുമത്തമ്പി വജ്ജം സിനേരുപ്പമാണം വിയ കത്വാ ഭായനസീലാ. സബ്ബസിക്ഖാകോട്ഠാസേസൂതി മൂലപഞ്ഞത്തിഅനുപഞ്ഞത്തിസബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തിപദേസപഞ്ഞത്തിആദിഭേദേസു. തം തം സമാദാതബ്ബം സമാദായാതി യം കിഞ്ചി സിക്ഖാകോട്ഠാസേസു മൂലപഞ്ഞത്തിആദിഭേദേസു സിക്ഖിതബ്ബം പടിപജ്ജിതബ്ബം പൂരിതബ്ബം കായികം വാചസികം വാ സീലം, തം സബ്ബം സമ്മാ ആദായ, സമ്മദേവ സക്കച്ചം സബ്ബസോ ച ആദിയിത്വാതി അത്ഥോ.

    Pātimokkhasaṃvarasīlena saṃvutāti yo naṃ pāti rakkhati, taṃ mokkheti moceti āpāyikādīhi dukkhehīti pātimokkhanti laddhanāmena sikkhāpadasīlena pihitakāyavacīdvārā. Evaṃbhūtā ca tena upetā samannāgatā nāma hontīti āha ‘‘upetā hutvā’’ti. Ācārena ca gocarena ca sampannāti kāyikavācasikaavītikkamasaṅkhātena ācārena, na-vesiyagocaratādisaṅkhātena gocarena ca sampannā, sampannaācāragocarāti attho. Aṇuppamāṇesūti atiparittakesu anāpattigamanīyesu. Dukkaṭadubbhāsitamattesūti apare. Dosesūti gārayhesu akusaladhammesu. Bhayato dassanasīlāti paramāṇumattampi vajjaṃ sineruppamāṇaṃ viya katvā bhāyanasīlā. Sabbasikkhākoṭṭhāsesūti mūlapaññattianupaññattisabbatthapaññattipadesapaññattiādibhedesu. Taṃ taṃ samādātabbaṃ samādāyāti yaṃ kiñci sikkhākoṭṭhāsesu mūlapaññattiādibhedesu sikkhitabbaṃ paṭipajjitabbaṃ pūritabbaṃ kāyikaṃ vācasikaṃ vā sīlaṃ, taṃ sabbaṃ sammā ādāya, sammadeva sakkaccaṃ sabbaso ca ādiyitvāti attho.

    ഉദയം പസ്സന്തോ പഞ്ചവീസതി ലക്ഖണാനി പസ്സതീതി ‘‘അവിജ്ജാസമുദയാ രൂപസമുദയോതി പച്ചയസമുദയട്ഠേന രൂപക്ഖന്ധസ്സ ഉദയം പസ്സതി. തണ്ഹാസമുദയാ…പേ॰… കമ്മസമുദയാ…പേ॰… ആഹാരസമുദയാ രൂപസമുദയോതി പച്ചയസമുദയട്ഠേന രൂപക്ഖന്ധസ്സ ഉദയം പസ്സതി. നിബ്ബത്തിലക്ഖണം പസ്സന്തോപി രൂപക്ഖന്ധസ്സ ഉദയം പസ്സതി. രൂപക്ഖന്ധസ്സ ഉദയം പസ്സന്തോ ഇമാനി പഞ്ച ലക്ഖണാനി പസ്സതി. തഥാ അവിജ്ജാസമുദയാ വേദനാസമുദയോതി പച്ചയസമുദയട്ഠേന വേദനാക്ഖന്ധസ്സ ഉദയം പസ്സതി. തണ്ഹാസമുദയാ…പേ॰… കമ്മസമുദയാ…പേ॰… ഫസ്സസമുദയാ വേദനാസമുദയോതി പച്ചയസമുദയട്ഠേന വേദനാക്ഖന്ധസ്സ ഉദയം പസ്സതി. നിബ്ബത്തിലക്ഖണം പസ്സന്തോപി വേദനാക്ഖന്ധസ്സ ഉദയം പസ്സതി. വേദനാക്ഖന്ധസ്സ ഉദയം പസ്സന്തോ ഇമാനി പഞ്ച ലക്ഖണാനി പസ്സതീ’’തിആദിനാ നയേന ഏകേകസ്മിം ഖന്ധേ പഞ്ച പഞ്ച കത്വാ വുത്താനി പഞ്ചവീസതി ഉദയലക്ഖണാനി പസ്സതി.

    Udayaṃ passanto pañcavīsati lakkhaṇāni passatīti ‘‘avijjāsamudayā rūpasamudayoti paccayasamudayaṭṭhena rūpakkhandhassa udayaṃ passati. Taṇhāsamudayā…pe… kammasamudayā…pe… āhārasamudayā rūpasamudayoti paccayasamudayaṭṭhena rūpakkhandhassa udayaṃ passati. Nibbattilakkhaṇaṃ passantopi rūpakkhandhassa udayaṃ passati. Rūpakkhandhassa udayaṃ passanto imāni pañca lakkhaṇāni passati. Tathā avijjāsamudayā vedanāsamudayoti paccayasamudayaṭṭhena vedanākkhandhassa udayaṃ passati. Taṇhāsamudayā…pe… kammasamudayā…pe… phassasamudayā vedanāsamudayoti paccayasamudayaṭṭhena vedanākkhandhassa udayaṃ passati. Nibbattilakkhaṇaṃ passantopi vedanākkhandhassa udayaṃ passati. Vedanākkhandhassa udayaṃ passanto imāni pañca lakkhaṇāni passatī’’tiādinā nayena ekekasmiṃ khandhe pañca pañca katvā vuttāni pañcavīsati udayalakkhaṇāni passati.

    വയം പസ്സന്തോ പഞ്ചവീസതി ലക്ഖണാനി പസ്സതീതി ‘‘അവിജ്ജാനിരോധാ രൂപനിരോധോതി പച്ചയനിരോധട്ഠേന രൂപക്ഖന്ധസ്സ വയം പസ്സതി. തണ്ഹാനിരോധാ…പേ॰… കമ്മനിരോധാ…പേ॰… ആഹാരനിരോധാ രൂപനിരോധോതി പച്ചയനിരോധട്ഠേന രൂപക്ഖന്ധസ്സ വയം പസ്സതി. വിപരിണാമലക്ഖണം പസ്സന്തോപി രൂപക്ഖന്ധസ്സ വയം പസ്സതി. രൂപക്ഖന്ധസ്സ വയം പസ്സന്തോ ഇമാനി പഞ്ച ലക്ഖണാനി പസ്സതി. അവിജ്ജാനിരോധാ…പേ॰… തണ്ഹാനിരോധാ…പേ॰… ഫസ്സനിരോധാ വേദനാനിരോധോതി പച്ചയനിരോധട്ഠേന വേദനാക്ഖന്ധസ്സ വയം പസ്സതി. വിപരിണാമലക്ഖണം പസ്സന്തോപി വേദനാക്ഖന്ധസ്സ വയം പസ്സതീ. വേദനാക്ഖന്ധസ്സ വയം പസ്സന്തോ ഇമാനി പഞ്ച ലക്ഖണാനി പസ്സതി’’തിആദിനാ നയേന ഏകേകസ്മിം ഖന്ധേ പഞ്ച പഞ്ച കത്വാ വുത്താനി പഞ്ചവീസതി വയലക്ഖണാനി പസ്സതി. പേസിതത്തോതി നിബ്ബാനം പതി പേസിതചിത്തോ. കഥയന്തീതി തഥാവിധം ഭിക്ഖും ബുദ്ധാദയോ അരിയാ ആചിക്ഖന്തി.

    Vayaṃ passanto pañcavīsati lakkhaṇāni passatīti ‘‘avijjānirodhā rūpanirodhoti paccayanirodhaṭṭhena rūpakkhandhassa vayaṃ passati. Taṇhānirodhā…pe… kammanirodhā…pe… āhāranirodhā rūpanirodhoti paccayanirodhaṭṭhena rūpakkhandhassa vayaṃ passati. Vipariṇāmalakkhaṇaṃ passantopi rūpakkhandhassa vayaṃ passati. Rūpakkhandhassa vayaṃ passanto imāni pañca lakkhaṇāni passati. Avijjānirodhā…pe… taṇhānirodhā…pe… phassanirodhā vedanānirodhoti paccayanirodhaṭṭhena vedanākkhandhassa vayaṃ passati. Vipariṇāmalakkhaṇaṃ passantopi vedanākkhandhassa vayaṃ passatī. Vedanākkhandhassa vayaṃ passanto imāni pañca lakkhaṇāni passati’’tiādinā nayena ekekasmiṃ khandhe pañca pañca katvā vuttāni pañcavīsati vayalakkhaṇāni passati. Pesitattoti nibbānaṃ pati pesitacitto. Kathayantīti tathāvidhaṃ bhikkhuṃ buddhādayo ariyā ācikkhanti.

    യതം ചരേതി വായമമാനോ ചരേയ്യ, ചങ്കമനാദിവസേന ഗമനം കപ്പേന്തോപി ‘‘അനുപ്പന്നാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം അനുപ്പാദായ ഛന്ദം ജനേതി വായമതീ’’തിആദിനാ (വിഭ॰ ൪൩൨) നയേന വുത്തപ്പധാനവീരിയം കരോന്തോ ഘടേന്തോ വായമന്തോ യഥാ അകുസലധമ്മാ പഹീയന്തി, കുസലധമ്മാ ഭാവനാപാരിപൂരിം ഗച്ഛന്തി, ഏവം ഗമനം കപ്പേയ്യാതി അത്ഥോ. ഏസ നയോ സേസേസുപി. യതമേനം പസാരയേതി ഏതം പസാരേതബ്ബം ഹത്ഥപാദാദിം യതം യതമാനോ യഥാവുത്തവീരിയസമങ്ഗീ ഹുത്വാ പസാരേയ്യ, സബ്ബത്ഥ പധാനം ന ജഹേയ്യാതി അധിപ്പായോ.

    Yataṃcareti vāyamamāno careyya, caṅkamanādivasena gamanaṃ kappentopi ‘‘anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamatī’’tiādinā (vibha. 432) nayena vuttappadhānavīriyaṃ karonto ghaṭento vāyamanto yathā akusaladhammā pahīyanti, kusaladhammā bhāvanāpāripūriṃ gacchanti, evaṃ gamanaṃ kappeyyāti attho. Esa nayo sesesupi. Yatamenaṃ pasārayeti etaṃ pasāretabbaṃ hatthapādādiṃ yataṃ yatamāno yathāvuttavīriyasamaṅgī hutvā pasāreyya, sabbattha padhānaṃ na jaheyyāti adhippāyo.

    ഇദാനി യഥാ പടിപജ്ജന്തോ യതം യതന്തോ നാമ ഹോതി, തം പടിപദം ദസ്സേതും ‘‘ഉദ്ധ’’ന്തിആദി വുത്തം. തത്ഥ ഉദ്ധന്തി ഉപരി. തിരിയന്തി പരിതോ, പുരത്ഥിമദിസാദിവസേന സമന്തതോ ദിസാഭാഗേസൂതി അത്ഥോ. അപാചീനന്തി ഹേട്ഠാ. യാവതാ ജഗതോ ഗതീതി യത്തകാ സത്തസങ്ഖാരഭേദസ്സ ലോകസ്സ പവത്തി, തത്ഥ സബ്ബത്ഥാതി അത്ഥോ. ഏത്താവതാ അനവസേസതാ സമ്മസനഞാണസ്സ വിസയം സങ്ഗഹേത്വാ ദസ്സേതി. സമവേക്ഖിതാതി സമാ ഹേതുനാ ഞായേന അവേക്ഖിതാ, അനിച്ചാദിവസേന വിപസ്സിതാതി വുത്തം ഹോതി. ധമ്മാനന്തി സത്തസുഞ്ഞാനം. ഖന്ധാനന്തി രൂപാദീനം പഞ്ചന്നം ഖന്ധാനം. ഉദയബ്ബയന്തി ഉദയഞ്ച വയഞ്ച. ഇദം വുത്തം ഹോതി – ഉപരി തിരിയം അധോതി തിധാ സങ്ഗഹിതേ സബ്ബസ്മിം ലോകേ അതീതാദിഭേദഭിന്നാനം പഞ്ചുപാദാനക്ഖന്ധസങ്ഖാതാനം സബ്ബേസം രൂപാരൂപധമ്മാനം അനിച്ചാദിസമ്മസനാധിഗതേന ഉദയബ്ബയഞാണേന പഞ്ചവീസതിയാ ആകാരേഹി ഉദയം, പഞ്ചവീസതിയാ ആകാരേഹി വയം സമവേക്ഖിതാ സമനുപസ്സിതാ ഭവേയ്യാതി.

    Idāni yathā paṭipajjanto yataṃ yatanto nāma hoti, taṃ paṭipadaṃ dassetuṃ ‘‘uddha’’ntiādi vuttaṃ. Tattha uddhanti upari. Tiriyanti parito, puratthimadisādivasena samantato disābhāgesūti attho. Apācīnanti heṭṭhā. Yāvatā jagato gatīti yattakā sattasaṅkhārabhedassa lokassa pavatti, tattha sabbatthāti attho. Ettāvatā anavasesatā sammasanañāṇassa visayaṃ saṅgahetvā dasseti. Samavekkhitāti samā hetunā ñāyena avekkhitā, aniccādivasena vipassitāti vuttaṃ hoti. Dhammānanti sattasuññānaṃ. Khandhānanti rūpādīnaṃ pañcannaṃ khandhānaṃ. Udayabbayanti udayañca vayañca. Idaṃ vuttaṃ hoti – upari tiriyaṃ adhoti tidhā saṅgahite sabbasmiṃ loke atītādibhedabhinnānaṃ pañcupādānakkhandhasaṅkhātānaṃ sabbesaṃ rūpārūpadhammānaṃ aniccādisammasanādhigatena udayabbayañāṇena pañcavīsatiyā ākārehi udayaṃ, pañcavīsatiyā ākārehi vayaṃ samavekkhitā samanupassitā bhaveyyāti.

    ചേതോസമഥസാമീചിന്തി ചിത്തസംകിലേസാനം അച്ചന്തവൂപസമനതോ ചേതോസമഥസങ്ഖാതസ്സ അരിയമഗ്ഗസ്സ അനുച്ഛവികം പടിപദാഞാണദസ്സനവിസുദ്ധിം. സിക്ഖമാനന്തി പടിപജ്ജമാനം ഭാവേന്തം ഞാണപരമ്പരാ നിബ്ബത്തേന്തം. സദാതി സബ്ബകാലം രത്തിഞ്ചേവ ദിവാ ച. സതന്തി ചതുസമ്പജഞ്ഞസമന്നാഗതായ സതിയാ സതോകാരീ. ഏവമ്പേത്ഥ ഗാഥാവണ്ണനാ ദട്ഠബ്ബാ. സേസമേത്ഥ സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ.

    Cetosamathasāmīcinti cittasaṃkilesānaṃ accantavūpasamanato cetosamathasaṅkhātassa ariyamaggassa anucchavikaṃ paṭipadāñāṇadassanavisuddhiṃ. Sikkhamānanti paṭipajjamānaṃ bhāventaṃ ñāṇaparamparā nibbattentaṃ. Sadāti sabbakālaṃ rattiñceva divā ca. Satanti catusampajaññasamannāgatāya satiyā satokārī. Evampettha gāthāvaṇṇanā daṭṭhabbā. Sesamettha suviññeyyameva.

    സീലസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Sīlasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൨. സീലസുത്തം • 2. Sīlasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൨. സീലസുത്തവണ്ണനാ • 2. Sīlasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact