Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [൭൨] ൨. സീലവനാഗരാജജാതകവണ്ണനാ

    [72] 2. Sīlavanāgarājajātakavaṇṇanā

    അകതഞ്ഞുസ്സ പോസസ്സാതി ഇദം സത്ഥാ വേളുവനേ വിഹരന്തോ ദേവദത്തം ആരബ്ഭ കഥേസി. ധമ്മസഭായഞ്ഹി ഭിക്ഖൂ ‘‘ആവുസോ, ദേവദത്തോ അകതഞ്ഞൂ തഥാഗതസ്സ ഗുണേ ന ജാനാതീ’’തി കഥേന്താ നിസീദിംസു. സത്ഥാ ആഗന്ത്വാ ‘‘കായ നുത്ഥ, ഭിക്ഖവേ, ഏതരഹി കഥായ സന്നിസിന്നാ’’തി പുച്ഛിത്വാ ‘‘ഇമായ നാമാ’’തി വുത്തേ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഇദാനേവ ദേവദത്തോ അകതഞ്ഞൂ, പുബ്ബേപി അകതഞ്ഞൂയേവ, ന കദാചി മയ്ഹം ഗുണം ജാനാതീ’’തി വത്വാ തേഹി യാചിതോ അതീതം ആഹരി.

    Akataññussa posassāti idaṃ satthā veḷuvane viharanto devadattaṃ ārabbha kathesi. Dhammasabhāyañhi bhikkhū ‘‘āvuso, devadatto akataññū tathāgatassa guṇe na jānātī’’ti kathentā nisīdiṃsu. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte ‘‘na, bhikkhave, idāneva devadatto akataññū, pubbepi akataññūyeva, na kadāci mayhaṃ guṇaṃ jānātī’’ti vatvā tehi yācito atītaṃ āhari.

    അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ ഹിമവന്തപ്പദേസേ ഹത്ഥിയോനിയം നിബ്ബത്തി. സോ മാതുകുച്ഛിതോ നിക്ഖന്തോ സബ്ബസേതോ അഹോസി രജതപുഞ്ജസന്നിഭോ, അക്ഖീനി പനസ്സ മണിഗുളസദിസാനി, പഞ്ഞായമാനാനി പഞ്ച പസാദാനി അഹേസും, മുഖം രത്തകമ്ബലസദിസം, സോണ്ഡാ രത്തസുവണ്ണബിന്ദുപടിമണ്ഡിതം രജതദാമം വിയ, ചത്താരോ പാദാ കതലാഖാരസപരികമ്മാ വിയ. ഏവമസ്സ ദസഹി പാരമീഹി അലങ്കതോ രൂപസോഭഗ്ഗപ്പത്തോ അത്തഭാവോ അഹോസി. അഥ നം വിഞ്ഞുതം പത്തം സകലഹിമവന്തേ വാരണാ സന്നിപതിത്വാ ഉപട്ഠഹന്താ വിചരിംസു. ഏവം സോ അസീതിസഹസ്സവാരണപരിവാരോ ഹിമവന്തപ്പദേസേ വസമാനോ അപരഭാഗേ ഗണേ ദോസം ദിസ്വാ ഗണമ്ഹാ കായവിവേകായ ഏകകോവ അരഞ്ഞേ വാസം കപ്പേസി. സീലവന്തതായ ച പനസ്സ ‘‘സീലവനാഗരാജാ’’ ത്വേവ നാമം അഹോസി.

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto himavantappadese hatthiyoniyaṃ nibbatti. So mātukucchito nikkhanto sabbaseto ahosi rajatapuñjasannibho, akkhīni panassa maṇiguḷasadisāni, paññāyamānāni pañca pasādāni ahesuṃ, mukhaṃ rattakambalasadisaṃ, soṇḍā rattasuvaṇṇabindupaṭimaṇḍitaṃ rajatadāmaṃ viya, cattāro pādā katalākhārasaparikammā viya. Evamassa dasahi pāramīhi alaṅkato rūpasobhaggappatto attabhāvo ahosi. Atha naṃ viññutaṃ pattaṃ sakalahimavante vāraṇā sannipatitvā upaṭṭhahantā vicariṃsu. Evaṃ so asītisahassavāraṇaparivāro himavantappadese vasamāno aparabhāge gaṇe dosaṃ disvā gaṇamhā kāyavivekāya ekakova araññe vāsaṃ kappesi. Sīlavantatāya ca panassa ‘‘sīlavanāgarājā’’ tveva nāmaṃ ahosi.

    അഥേകോ ബാരാണസിവാസികോ വനചരകോ ഹിമവന്തം പവിസിത്വാ അത്തനോ ആജീവഭണ്ഡകം ഗവേസമാനോ ദിസാ വവത്ഥാപേതും അസക്കോന്തോ മഗ്ഗമൂള്ഹോ ഹുത്വാ മരണഭയഭീതോ ബാഹാ പഗ്ഗയ്ഹ പരിദേവമാനോ വിചരതി. ബോധിസത്തോ തസ്സ തം ബലവപരിദേവിതം സുത്വാ ‘‘ഇമം പുരിസം ദുക്ഖാ മോചേസ്സാമീ’’തി കാരുഞ്ഞേന ചോദിതോ തസ്സ സന്തികം അഗമാസി. സോ തം ദിസ്വാവ ഭീതോ പലായി. ബോധിസത്തോ തം പലായന്തം ദിസ്വാ തത്ഥേവ അട്ഠാസി. സോ പുരിസോ ബോധിസത്തം ഠിതം ദിസ്വാ അട്ഠാസി . ബോധിസത്തോ പുന അഗമാസി, സോ പുന പലായിത്വാ തസ്സ ഠിതകാലേ ഠത്വാ ചിന്തേസി ‘‘അയം വാരണോ മമ പലായനകാലേ തിട്ഠതി, ഠിതകാലേ ആഗച്ഛതി, നായം മയ്ഹം അനത്ഥകാമോ, ഇമമ്ഹാ പന മം ദുക്ഖാ മാചേതുകാമോ ഭവിസ്സതീ’’തി സൂരോ ഹുത്വാ അട്ഠാസി. ബോധിസത്തോ തം ഉപസങ്കമിത്വാ ‘‘കസ്മാ ഭോ ത്വം പുരിസ, പരിദേവമാനോ വിചരസീ’’തി പുച്ഛി. ‘‘സാമി, ദിസാ വവത്ഥാപേതും അസക്കോന്തോ മഗ്ഗമൂള്ഹോ ഹുത്വാ മരണഭയേനാ’’തി. അഥ നം ബോധിസത്തോ അത്തനോ വസനട്ഠാനം നേത്വാ കതിപാഹം ഫലാഫലേഹി സന്തപ്പേത്വാ ‘‘ഭോ, പുരിസ, മാ ഭായി, അഹം തം മനുസ്സപഥം നേസ്സാമീ’’തി അത്തനോ പിട്ഠേ നിസീദാപേത്വാ മനുസ്സപഥം പായാസി.

    Atheko bārāṇasivāsiko vanacarako himavantaṃ pavisitvā attano ājīvabhaṇḍakaṃ gavesamāno disā vavatthāpetuṃ asakkonto maggamūḷho hutvā maraṇabhayabhīto bāhā paggayha paridevamāno vicarati. Bodhisatto tassa taṃ balavaparidevitaṃ sutvā ‘‘imaṃ purisaṃ dukkhā mocessāmī’’ti kāruññena codito tassa santikaṃ agamāsi. So taṃ disvāva bhīto palāyi. Bodhisatto taṃ palāyantaṃ disvā tattheva aṭṭhāsi. So puriso bodhisattaṃ ṭhitaṃ disvā aṭṭhāsi . Bodhisatto puna agamāsi, so puna palāyitvā tassa ṭhitakāle ṭhatvā cintesi ‘‘ayaṃ vāraṇo mama palāyanakāle tiṭṭhati, ṭhitakāle āgacchati, nāyaṃ mayhaṃ anatthakāmo, imamhā pana maṃ dukkhā mācetukāmo bhavissatī’’ti sūro hutvā aṭṭhāsi. Bodhisatto taṃ upasaṅkamitvā ‘‘kasmā bho tvaṃ purisa, paridevamāno vicarasī’’ti pucchi. ‘‘Sāmi, disā vavatthāpetuṃ asakkonto maggamūḷho hutvā maraṇabhayenā’’ti. Atha naṃ bodhisatto attano vasanaṭṭhānaṃ netvā katipāhaṃ phalāphalehi santappetvā ‘‘bho, purisa, mā bhāyi, ahaṃ taṃ manussapathaṃ nessāmī’’ti attano piṭṭhe nisīdāpetvā manussapathaṃ pāyāsi.

    അഥ ഖോ സോ മിത്തദുബ്ഭീ പുരിസോ ‘‘സചേ കോചി പുച്ഛിസ്സതി, ആചിക്ഖിതബ്ബം ഭവിസ്സതീ’’തി ബോധിസത്തസ്സ പിട്ഠേ നിസിന്നോയേവ രുക്ഖനിമിത്തം പബ്ബതനിമിത്തം ഉപധാരേന്തോവ ഗച്ഛതി. അഥ നം ബോധിസത്തോ അരഞ്ഞാ നീഹരിത്വാ ബാരാണസിഗാമിമഹാമഗ്ഗേ ഠപേത്വാ ‘‘ഭോ പുരിസ, ഇമിനാ മഗ്ഗേന ഗച്ഛ, മയ്ഹം പന വസനട്ഠാനം പുച്ഛിതോപി അപുച്ഛിതോപി മാ കസ്സചി ആചിക്ഖീ’’തി തം ഉയ്യോജേത്വാ അത്തനോ വസനട്ഠാനംയേവ അഗമാസി. അഥ സോ പുരിസോ ബാരാണസിം ഗന്ത്വാ അനുവിചരന്തോ ദന്തകാരവീഥിം പത്വാ ദന്തകാരേ ദന്തവികതിയോ കുരുമാനേ ദിസ്വാ ‘‘കിം പന ഭോ, ജീവദന്തമ്പി ലഭിത്വാ ഗണ്ഹേയ്യാഥാ’’തി? ‘‘ഭോ, കിം വദേസി, ജീവദന്തോ നാമ മതഹത്ഥിദന്തതോ മഹഗ്ഘതരോ’’തി. ‘‘തേന ഹി അഹം വോ ജീവദന്തം ആഹരിസ്സാമീ’’തി പാഥേയ്യം ഗഹേത്വാ ഖരകകചം ആദായ ബോധിസത്തസ്സ വസനട്ഠാനം അഗമാസി.

    Atha kho so mittadubbhī puriso ‘‘sace koci pucchissati, ācikkhitabbaṃ bhavissatī’’ti bodhisattassa piṭṭhe nisinnoyeva rukkhanimittaṃ pabbatanimittaṃ upadhārentova gacchati. Atha naṃ bodhisatto araññā nīharitvā bārāṇasigāmimahāmagge ṭhapetvā ‘‘bho purisa, iminā maggena gaccha, mayhaṃ pana vasanaṭṭhānaṃ pucchitopi apucchitopi mā kassaci ācikkhī’’ti taṃ uyyojetvā attano vasanaṭṭhānaṃyeva agamāsi. Atha so puriso bārāṇasiṃ gantvā anuvicaranto dantakāravīthiṃ patvā dantakāre dantavikatiyo kurumāne disvā ‘‘kiṃ pana bho, jīvadantampi labhitvā gaṇheyyāthā’’ti? ‘‘Bho, kiṃ vadesi, jīvadanto nāma matahatthidantato mahagghataro’’ti. ‘‘Tena hi ahaṃ vo jīvadantaṃ āharissāmī’’ti pātheyyaṃ gahetvā kharakakacaṃ ādāya bodhisattassa vasanaṭṭhānaṃ agamāsi.

    ബോധിസത്തോ തം ദിസ്വാ ‘‘കിമത്ഥം ആഗതോസീ’’തി പുച്ഛി. ‘‘അഹം, സാമി, ദുഗ്ഗതോ കപണോ ജീവിതും അസക്കോന്തോ തുമ്ഹേ ദന്തഖണ്ഡം യാചിത്വാ സചേ ദസ്സഥ, തം ആദായ ഗന്ത്വാ വിക്കിണിത്വാ തേന മൂലേന ജീവിസ്സാമീ’’തി ആഗതോതി. ‘‘ഹോതു ഭോ, ദന്തം തേ ദസ്സാമി, സചേ ദന്തകപ്പനത്ഥായ കകചം അത്ഥീ’’തി. ‘‘കകചം ഗഹേത്വാ ആഗതോമ്ഹി സാമീ’’തി. ‘‘തേന ഹി ദന്തേ കകചേന കന്തിത്വാ ആദായ ഗച്ഛാ’’തി ബോധിസത്തോ പാദേ സമിഞ്ജിത്വാ ഗോനിസിന്നകം നിസീദി. സോ ദ്വേപി അഗ്ഗദന്തേ ഛിന്ദി. ബോധിസത്തോ തേ ദന്തേ സോണ്ഡായ ഗഹേത്വാ ‘‘ഭോ പുരിസ, നാഹം ‘ഏതേ ദന്താ മയ്ഹം അപ്പിയാ അമനാപാ’തി ദമ്മി, ഇമേഹി പന മേ ദന്തേഹി സതഗുണേന സഹസ്സഗുണേന സതസഹസ്സഗുണേന സബ്ബധമ്മപടിവേധനസമത്ഥാ സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണദന്താവ പിയതരാ, തസ്സ മേ ഇദം ദന്തദാനം സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണപടിവിജ്ഝനത്ഥായ ഹോതൂ’’തി സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണസ്സ ആരാധനം കത്വാ ദന്തയുഗലം അദാസി.

    Bodhisatto taṃ disvā ‘‘kimatthaṃ āgatosī’’ti pucchi. ‘‘Ahaṃ, sāmi, duggato kapaṇo jīvituṃ asakkonto tumhe dantakhaṇḍaṃ yācitvā sace dassatha, taṃ ādāya gantvā vikkiṇitvā tena mūlena jīvissāmī’’ti āgatoti. ‘‘Hotu bho, dantaṃ te dassāmi, sace dantakappanatthāya kakacaṃ atthī’’ti. ‘‘Kakacaṃ gahetvā āgatomhi sāmī’’ti. ‘‘Tena hi dante kakacena kantitvā ādāya gacchā’’ti bodhisatto pāde samiñjitvā gonisinnakaṃ nisīdi. So dvepi aggadante chindi. Bodhisatto te dante soṇḍāya gahetvā ‘‘bho purisa, nāhaṃ ‘ete dantā mayhaṃ appiyā amanāpā’ti dammi, imehi pana me dantehi sataguṇena sahassaguṇena satasahassaguṇena sabbadhammapaṭivedhanasamatthā sabbaññutaññāṇadantāva piyatarā, tassa me idaṃ dantadānaṃ sabbaññutaññāṇapaṭivijjhanatthāya hotū’’ti sabbaññutaññāṇassa ārādhanaṃ katvā dantayugalaṃ adāsi.

    സോ തം ആദായ ഗന്ത്വാ വിക്കിണിത്വാ തസ്മിം മൂലേ ഖീണേ പുന ബോധിസത്തസ്സ സന്തികം ഗന്ത്വാ ‘‘സാമി, തുമ്ഹാകം ദന്തേ വിക്കിണിത്വാ ലദ്ധമൂലം മയ്ഹം ഇണസോധനമത്തമേവ ജാതം, അവസേസദന്തേ ദേഥാ’’തി ആഹ. ബോധിസത്തോ ‘‘സാധൂ’’തി പടിസ്സുണിത്വാ പുരിമനയേനേവ കപ്പാപേത്വാ അവസേസദന്തേ അദാസി. സോ തേപി വിക്കിണിത്വാ പുന ആഗന്ത്വാ ‘‘സാമി, ജീവിതും ന സക്കോമി, മൂലദാഠാ മേ ദേഥാ’’തി ആഹ. ബോധിസത്തോ ‘‘സാധൂ’’തി പടിസ്സുണിത്വാ പുരിമനയേനേവ നിസീദി. സോ പാപപുരിസോ മഹാസത്തസ്സ രജതദാമസദിസം സോണ്ഡം മദ്ദമാനോ കേലാസകൂടസദിസം കുമ്ഭം അഭിരുഹിത്വാ ഉഭോ ദന്തകോടിയോ പണ്ഹിയാ പഹരന്തോ മംസം വിയൂഹിത്വാ കുമ്ഭം ആരുയ്ഹ ഖരകകചേന മൂലദാഠാ കപ്പേത്വാ പക്കാമി. ബോധിസത്തസ്സ ദസ്സനൂപചാരം വിജഹന്തേയേവ പന തസ്മിം പാപപുരിസേ ചതുനഹുതാധികദ്വിയോജനസതസഹസ്സബഹലാ ഘനപഥവീ സിനേരുയുഗന്ധരാദയോ മഹാഭാരേ ദുഗ്ഗന്ധജേഗുച്ഛാനി ഗൂഥമുത്താദീനി ച ധാരേതും സമത്ഥാപി തസ്സ അഗുണരാസിം ധാരേതും അസക്കോന്തീ വിയ ഭിജ്ജിത്വാ വിവരം അദാസി. താവദേവ അവീചിമഹാനിരയതോ അഗ്ഗിജാലാ നിക്ഖമിത്വാ തം മിത്തദുബ്ഭിപുരിസം കുലസന്തകേന കമ്ബലേന പാരുപന്തീ വിയ പരിക്ഖിപിത്വാ ഗണ്ഹി.

    So taṃ ādāya gantvā vikkiṇitvā tasmiṃ mūle khīṇe puna bodhisattassa santikaṃ gantvā ‘‘sāmi, tumhākaṃ dante vikkiṇitvā laddhamūlaṃ mayhaṃ iṇasodhanamattameva jātaṃ, avasesadante dethā’’ti āha. Bodhisatto ‘‘sādhū’’ti paṭissuṇitvā purimanayeneva kappāpetvā avasesadante adāsi. So tepi vikkiṇitvā puna āgantvā ‘‘sāmi, jīvituṃ na sakkomi, mūladāṭhā me dethā’’ti āha. Bodhisatto ‘‘sādhū’’ti paṭissuṇitvā purimanayeneva nisīdi. So pāpapuriso mahāsattassa rajatadāmasadisaṃ soṇḍaṃ maddamāno kelāsakūṭasadisaṃ kumbhaṃ abhiruhitvā ubho dantakoṭiyo paṇhiyā paharanto maṃsaṃ viyūhitvā kumbhaṃ āruyha kharakakacena mūladāṭhā kappetvā pakkāmi. Bodhisattassa dassanūpacāraṃ vijahanteyeva pana tasmiṃ pāpapurise catunahutādhikadviyojanasatasahassabahalā ghanapathavī sineruyugandharādayo mahābhāre duggandhajegucchāni gūthamuttādīni ca dhāretuṃ samatthāpi tassa aguṇarāsiṃ dhāretuṃ asakkontī viya bhijjitvā vivaraṃ adāsi. Tāvadeva avīcimahānirayato aggijālā nikkhamitvā taṃ mittadubbhipurisaṃ kulasantakena kambalena pārupantī viya parikkhipitvā gaṇhi.

    ഏവം തസ്സ പാപപുഗ്ഗലസ്സ പഥവിം പവിട്ഠകാലേ തസ്മിം വനസണ്ഡേ അധിവത്ഥാ രുക്ഖദേവതാ ‘‘അകതഞ്ഞൂ മിത്തദുബ്ഭീ പുഗ്ഗലോ ചക്കവത്തിരജ്ജം ദത്വാപി തോസേതും ന സക്കാ’’തി വനം ഉന്നാദേത്വാ ധമ്മം ദേസയമാനാ ഇമം ഗാഥമാഹ –

    Evaṃ tassa pāpapuggalassa pathaviṃ paviṭṭhakāle tasmiṃ vanasaṇḍe adhivatthā rukkhadevatā ‘‘akataññū mittadubbhī puggalo cakkavattirajjaṃ datvāpi tosetuṃ na sakkā’’ti vanaṃ unnādetvā dhammaṃ desayamānā imaṃ gāthamāha –

    ൭൨.

    72.

    ‘‘അകതഞ്ഞുസ്സ പോസസ്സ, നിച്ചം വിവരദസ്സിനോ;

    ‘‘Akataññussa posassa, niccaṃ vivaradassino;

    സബ്ബം ചേ പഥവിം ദജ്ജാ, നേവ നം അഭിരാധയേ’’തി.

    Sabbaṃ ce pathaviṃ dajjā, neva naṃ abhirādhaye’’ti.

    തത്ഥ അകതഞ്ഞുസ്സാതി അത്തനോ കതഗുണം അജാനന്തസ്സ. പോസസ്സാതി പുരിസസ്സ. വിവരദസ്സിനോതി ഛിദ്ദമേവ ഓകാസമേവ ഓലോകേന്തസ്സ. സബ്ബം ചേ പഥവിം ദജ്ജാതി സചേപി താദിസസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ സകലം ചക്കവത്തിരജ്ജം, ഇമം വാ പന മഹാപഥവിം പരിവത്തേത്വാ പഥവോജം ദദേയ്യ. നേവ നം അഭിരാധയേതി ഏവം കരോന്തോപി ഏവരൂപം കതഗുണവിദ്ധംസകം കോചി പരിതോസേതും വാ പസാദേതും വാ ന സക്കുണേയ്യാതി അത്ഥോ.

    Tattha akataññussāti attano kataguṇaṃ ajānantassa. Posassāti purisassa. Vivaradassinoti chiddameva okāsameva olokentassa. Sabbaṃ ce pathaviṃ dajjāti sacepi tādisassa puggalassa sakalaṃ cakkavattirajjaṃ, imaṃ vā pana mahāpathaviṃ parivattetvā pathavojaṃ dadeyya. Neva naṃ abhirādhayeti evaṃ karontopi evarūpaṃ kataguṇaviddhaṃsakaṃ koci paritosetuṃ vā pasādetuṃ vā na sakkuṇeyyāti attho.

    ഏവം സാ ദേവതാ വനം ഉന്നാദേത്വാ ധമ്മം ദേസേസി. ബോധിസത്തോ യാവതായുകം ഠത്വാ യഥാകമ്മം അഗമാസി.

    Evaṃ sā devatā vanaṃ unnādetvā dhammaṃ desesi. Bodhisatto yāvatāyukaṃ ṭhatvā yathākammaṃ agamāsi.

    സത്ഥാ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ദേവദത്തോ ഇദാനേവ അകതഞ്ഞൂ, പുബ്ബേപി അകതഞ്ഞൂയേവാ’’തി വത്വാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ അനുസന്ധിം ഘടേത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി ‘‘തദാ മിത്തദുബ്ഭീ പുഗ്ഗലോ ദേവദത്തോ അഹോസി, രുക്ഖദേവതാ സാരിപുത്തോ, സീലവനാഗരാജാ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.

    Satthā ‘‘na, bhikkhave, devadatto idāneva akataññū, pubbepi akataññūyevā’’ti vatvā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā anusandhiṃ ghaṭetvā jātakaṃ samodhānesi ‘‘tadā mittadubbhī puggalo devadatto ahosi, rukkhadevatā sāriputto, sīlavanāgarājā pana ahameva ahosi’’nti.

    സീലവനാഗരാജജാതകവണ്ണനാ ദുതിയാ.

    Sīlavanāgarājajātakavaṇṇanā dutiyā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൭൨. സീലവഹത്ഥിജാതകം • 72. Sīlavahatthijātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact