| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi |
71. ஸீமானுஜானநகதா²
71. Sīmānujānanakathā
138. நிமித்தா கித்தேதப்³பா³தி நிமித்தானி கித்தேதப்³பா³னி. நிகாரஸ்ஸ ஹி ஆகாரோ. நிமித்தங் கதோதி ஏஸோ பப்³ப³தோ நிமித்தங் கதோதி யோஜனா. ஏஸேவ நயோ பரதோபி. ‘‘ஏஸேவ நயோ’’தி இமினா ‘‘புரத்தி²மாய தி³ஸாய கிங் நிமித்தங்? பாஸாணோ ப⁴ந்தே, ஏஸோ பாஸாணோ நிமித்த’’ந்தி அத்த²ங் அதிதி³ஸதி. ஏஸேவ நயோ ஸேஸேஸுபி. கேவலங் பன வனஉத³கேஸு ‘‘ஏதங் வனங், ஏதங் உத³க’’ந்தி வத்தப்³ப³ங். நதி³யங் ‘‘ஏஸா நதீ³’’தி வத்தப்³பா³. எத்த² பனாதி ஏதிஸ்ஸங் உத்தராயங் அனுதி³ஸாயங் பன. ஹீதி ப²லஜோதகோ. தத்தா²தி ‘‘நிமித்தா கித்தேதப்³பா³’’தி வசனே. ஸீமமண்ட³லந்தி ஸீமபி³ம்ப³ங். ஸம்ப³ந்த⁴ந்தேனாதி புரிமனிமித்தேன பச்சி²மனிமித்தங் ஸம்ப³ந்த⁴ந்தேன. இமினா ஏகந்தரிகாதி³வஸேன நிமித்தகித்தனங் ந வட்டதி நிமித்தேனபி நிமித்தானங் ஸம்ப³ந்தா⁴பா⁴வதோதி த³ஸ்ஸேதி. புரிமனிமித்தேன பச்சி²மனிமித்தஸ்ஸ ஸம்ப³ந்தே⁴ ஸதி அஜ்ஜ ஏகங் நிமித்தங் கித்தெத்வா ஸ்வே ஏகங் நிமித்தங் கித்தெத்வாதி ஏவங் காலந்தரேபி நிமித்தங் கித்தெத்வா ஸம்மனிதுங் வட்டதீதி வத³ந்தி.
138.Nimittā kittetabbāti nimittāni kittetabbāni. Nikārassa hi ākāro. Nimittaṃ katoti eso pabbato nimittaṃ katoti yojanā. Eseva nayo paratopi. ‘‘Eseva nayo’’ti iminā ‘‘puratthimāya disāya kiṃ nimittaṃ? Pāsāṇo bhante, eso pāsāṇo nimitta’’nti atthaṃ atidisati. Eseva nayo sesesupi. Kevalaṃ pana vanaudakesu ‘‘etaṃ vanaṃ, etaṃ udaka’’nti vattabbaṃ. Nadiyaṃ ‘‘esā nadī’’ti vattabbā. Ettha panāti etissaṃ uttarāyaṃ anudisāyaṃ pana. Hīti phalajotako. Tatthāti ‘‘nimittā kittetabbā’’ti vacane. Sīmamaṇḍalanti sīmabimbaṃ. Sambandhantenāti purimanimittena pacchimanimittaṃ sambandhantena. Iminā ekantarikādivasena nimittakittanaṃ na vaṭṭati nimittenapi nimittānaṃ sambandhābhāvatoti dasseti. Purimanimittena pacchimanimittassa sambandhe sati ajja ekaṃ nimittaṃ kittetvā sve ekaṃ nimittaṃ kittetvāti evaṃ kālantarepi nimittaṃ kittetvā sammanituṃ vaṭṭatīti vadanti.
பப்³ப³தோதி எத்த² பப்³ப³ங் வுச்சதி ப²ளு, தங் ஏதஸ்மிங் அத்தீ²தி பப்³ப³தோ. வாலிகராஸிஸ்ஸ ஸுத்³த⁴பங்ஸுபப்³ப³தபஸங்க³த்தா வுத்தங் ‘‘வாலிகராஸி பன ந வட்டதீ’’தி. இதரோபீதி வாலிகராஸிதோ அஞ்ஞோபி திவிதோ⁴ பப்³ப³தோ. ஹத்தி²ப்பமாணதோதி அட்³ட⁴ட்ட²மரதனஹத்தி²பமாணதோ. சதூஸு தி³ஸாஸூதி விஹாரஸ்ஸ சதூஸு தி³ஸாஸு. சதூஹி வா தீஹி வாதி எத்த² வாஸத்³தே³ன ததோ அதி⁴கானிபி க³ஹேதப்³பா³னி. ஏகேன வா நிமித்தேனாதி யோஜனா. இதோதி பப்³ப³தனிமித்ததோ. தஸ்மாதி யஸ்மா ஏகேன நிமித்தேன ந வட்டதி, தஸ்மா. தந்தி பப்³ப³தங். தஸ்மாதி ஏகஸ்ஸேவ நிமித்தஸ்ஸ கித்திதத்தா. யோ பப்³ப³தோ அத்தி², தங் பப்³ப³தந்தி யோஜனா. அந்தோதி பப்³ப³தஸ்ஸ அந்தோ.
Pabbatoti ettha pabbaṃ vuccati phaḷu, taṃ etasmiṃ atthīti pabbato. Vālikarāsissa suddhapaṃsupabbatapasaṅgattā vuttaṃ ‘‘vālikarāsi pana na vaṭṭatī’’ti. Itaropīti vālikarāsito aññopi tividho pabbato. Hatthippamāṇatoti aḍḍhaṭṭhamaratanahatthipamāṇato. Catūsu disāsūti vihārassa catūsu disāsu. Catūhi vā tīhi vāti ettha vāsaddena tato adhikānipi gahetabbāni. Ekena vā nimittenāti yojanā. Itoti pabbatanimittato. Tasmāti yasmā ekena nimittena na vaṭṭati, tasmā. Tanti pabbataṃ. Tasmāti ekasseva nimittassa kittitattā. Yo pabbato atthi, taṃ pabbatanti yojanā. Antoti pabbatassa anto.
ததியபா⁴க³ங் வாதி எத்த² வாஸத்³தே³ன பட²மபா⁴கோ³பி ஏகதே³ஸோபி க³ஹேதப்³போ³. தஸ்ஸாதி தத்தகஸ்ஸ பதே³ஸஸ்ஸ. ததியபா⁴கா³தி³தோ அபரங் ஸப்³ப³பப்³ப³தங் அந்தோகத்வா ஸம்மதங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸசே’’திஆதி³.
Tatiyabhāgaṃ vāti ettha vāsaddena paṭhamabhāgopi ekadesopi gahetabbo. Tassāti tattakassa padesassa. Tatiyabhāgādito aparaṃ sabbapabbataṃ antokatvā sammataṃ dassento āha ‘‘sace’’tiādi.
பாஸாணனிமித்தே ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. பஸதி க⁴னபா⁴வேன ப³ந்த⁴தீதி பாஸாணோ. அயகு³ளோபி பாஸாணஸங்க²மேவ க³ச்ச²தி தேன தஸ்ஸ ஸதி³ஸத்தா. அயகு³ளோபீதி எத்த² பிஸத்³தே³ன தம்ப³கங்ஸவட்டலோஹஸுவண்ணரஜதாத³யோபி ஸங்க³ண்ஹாதி. யோ கோசீதி ஸிலாபவாளமணிஆதீ³ஸு யோ கோசி. த்³வத்திங்ஸபலகு³ளபிண்ட³பரிமாணதா ஸண்டா²னதோ க³ஹேதப்³பா³, ந துலித்வா க³ணனவஸேன. கு²த்³த³கதரோ பாஸாணோதி யோஜனா. யோ பிட்டி²பாஸாணோ வா யோ உட்டி²தபாஸாணோ வாதி யோஜனா காதப்³பா³ – உத்தரவாக்யே தஸத்³த³ஸ்ஸ அனியமனித்³தே³ஸவசனத்தா ‘‘பாஸாணஸங்க²ங்யேவா’’தி எத்த² ஏவகாரேன ‘‘ந பப்³ப³தஸங்க²’’ந்தி அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. மஹதோ பிட்டி²பாஸாணஸ்ஸாதி ஆயாமவித்தா²ருப்³பே³த⁴தோ மஹந்தஸ்ஸ பிட்டி²பாஸாணஸ்ஸ ஸக்கஸ்ஸ பண்டு³கம்ப³லபிட்டி²பாஸாணஸ்ஸ விய. தந்தி பிட்டி²பாஸாணங். ந வட்டதீதி கித்தேதுங் ந வட்டதி. ஹீதி லத்³த⁴தோ³ஸஜோதகோ. தந்தி பிட்டி²பாஸாணங். ஸீமாயாதி ஸீமதோ. விஹாரோபீதி ந கேவலங் நிமித்தமேவ, விஹாரோபி. பிட்டி²பாஸாணோ ந கித்தேதப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கித்தெத்வாதி எத்த² ‘‘பிட்டி²பாஸாண’’ந்தி யோஜேதப்³ப³ங்.
Pāsāṇanimitte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Pasati ghanabhāvena bandhatīti pāsāṇo. Ayaguḷopi pāsāṇasaṅkhameva gacchati tena tassa sadisattā. Ayaguḷopīti ettha pisaddena tambakaṃsavaṭṭalohasuvaṇṇarajatādayopi saṅgaṇhāti. Yo kocīti silāpavāḷamaṇiādīsu yo koci. Dvattiṃsapalaguḷapiṇḍaparimāṇatā saṇṭhānato gahetabbā, na tulitvā gaṇanavasena. Khuddakataro pāsāṇoti yojanā. Yo piṭṭhipāsāṇo vā yo uṭṭhitapāsāṇo vāti yojanā kātabbā – uttaravākye tasaddassa aniyamaniddesavacanattā ‘‘pāsāṇasaṅkhaṃyevā’’ti ettha evakārena ‘‘na pabbatasaṅkha’’nti atthaṃ dasseti. Mahato piṭṭhipāsāṇassāti āyāmavitthārubbedhato mahantassa piṭṭhipāsāṇassa sakkassa paṇḍukambalapiṭṭhipāsāṇassa viya. Tanti piṭṭhipāsāṇaṃ. Na vaṭṭatīti kittetuṃ na vaṭṭati. Hīti laddhadosajotako. Tanti piṭṭhipāsāṇaṃ. Sīmāyāti sīmato. Vihāropīti na kevalaṃ nimittameva, vihāropi. Piṭṭhipāsāṇo na kittetabboti sambandho. Kittetvāti ettha ‘‘piṭṭhipāsāṇa’’nti yojetabbaṃ.
வனநிமித்தே ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. வனியதி மயூரகோகிலாதீ³ஹி ஸத்தேஹி ஸம்ப⁴ஜியதீதி வனங், வனந்தி ஸம்ப⁴ஜந்தி எத்தா²தி வா வனங். தசோ ஏவ ஸாரோ ஏதேஸந்தி தசஸாரோ, தாலனாளிகேராத³யோ. ஆதி³ஸத்³தே³ன வேணுஆத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. அந்தோ ஸாரோ ஏதேஸந்தி அந்தோஸாரா, ஸாகஸாலாத³யோ. ஆதி³ஸத்³தே³ன க²தி³ராத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. அந்தோஸாரமிஸ்ஸகானந்தி அந்தோஸாரேஹி ருக்கே²ஹி மிஸ்ஸகானங். ருக்கா²னங் வனந்தி எத்த² அவயவஅவயவிபா⁴வேன ஸம்ப³ந்தோ⁴ வேதி³தப்³போ³. இமினா திணவனங் ருக்க²வனந்தி எத்த² ‘‘திணானங் வன’’ந்தி வா ‘‘ருக்கா²னங் வன’’ந்தி வா அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. திணமேவ வனங், ருக்கோ²யேவ வனந்தி அத்தோ²பி யுஜ்ஜதேவ. சத்தாரோ வா பஞ்ச வா ருக்கா²தி சதுபஞ்சருக்கா², தே மத்தங் பமாணமெத்தா²தி சதுபஞ்சருக்க²மத்தங் வனங், ததோதி சதுபஞ்சருக்க²மத்ததோ. ஏகதே³ஸந்தி வனஸ்ஸ ஏகதே³ஸங். வனமஜ்ஜே²தி வனஸ்ஸ வேமஜ்ஜே², வனஸ்ஸூபரீதி அத்தோ². ருக்க²ந்தரேஸு ஏவ ஹி விஹாரங் கரொந்தி. ஏகதே³ஸந்தி வனஸ்ஸ ஏகதே³ஸங். தத்தா²தி வனே. ‘‘டி²தவன’’ந்தி பத³ங் ‘‘கித்தெத்வா’’தி பதே³ அவுத்தகம்மங், ‘‘ந கித்தேதப்³ப³’’ந்தி பதே³ வுத்தகம்மங்.
Vananimitte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Vaniyati mayūrakokilādīhi sattehi sambhajiyatīti vanaṃ, vananti sambhajanti etthāti vā vanaṃ. Taco eva sāro etesanti tacasāro, tālanāḷikerādayo. Ādisaddena veṇuādayo saṅgaṇhāti. Anto sāro etesanti antosārā, sākasālādayo. Ādisaddena khadirādayo saṅgaṇhāti. Antosāramissakānanti antosārehi rukkhehi missakānaṃ. Rukkhānaṃ vananti ettha avayavaavayavibhāvena sambandho veditabbo. Iminā tiṇavanaṃ rukkhavananti ettha ‘‘tiṇānaṃ vana’’nti vā ‘‘rukkhānaṃ vana’’nti vā atthaṃ dasseti. Tiṇameva vanaṃ, rukkhoyeva vananti atthopi yujjateva. Cattāro vā pañca vā rukkhāti catupañcarukkhā, te mattaṃ pamāṇametthāti catupañcarukkhamattaṃ vanaṃ, tatoti catupañcarukkhamattato. Ekadesanti vanassa ekadesaṃ. Vanamajjheti vanassa vemajjhe, vanassūparīti attho. Rukkhantaresu eva hi vihāraṃ karonti. Ekadesanti vanassa ekadesaṃ. Tatthāti vane. ‘‘Ṭhitavana’’nti padaṃ ‘‘kittetvā’’ti pade avuttakammaṃ, ‘‘na kittetabba’’nti pade vuttakammaṃ.
ருக்க²னிமித்தே ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. ருக்கி²யதி ப²லாதி³காமேஹி ஸங்வரியதி ரக்கி²யதீதி ருக்கோ², மஹியங் ருஹதீதி வா ருக்கோ². ஜீவமானகோதி லோகவோஹாரவஸேன மூலங்குராதி³ஹரிதஸங்கா²தஜீவமானகோ . பரிணாஹதோதி விஸாலபா⁴வதோ. ஸூசித³ண்ட³கபமாணோதி ஸூசியா லேக²னியா த³ண்ட³பூ⁴தவேளுபமாணோ. ஸோ வேளு கனிட்ட²ங்கு³லிபமாணோதி த³ட்ட²ப்³போ³. ததோதி அட்ட²ங்கு³லுப்³பே³த⁴ஸூசித³ண்ட³கபமாணபரிணாஹருக்க²தோ. வங்ஸனளகஸராவாதீ³ஸூதி வங்ஸோ ச நளகோ ச ஸராவோ ச வங்ஸனளகஸராவா, தே ஆத³யோ யேஸங் கபாலாதீ³னந்தி வங்ஸனளகஸராவாத³யோ, தேஸு. ததோதி வங்ஸாதி³தோ. தங்க²ணம்பீதி தஸ்மிங் நிமித்தக்க²ணேபி. அகாரணந்தி அபமாணங். ஏதந்தி நவமூலஸாகா²னிக்³க³மனங். வத்துங் வட்டதீதி ஸாமஞ்ஞனாமேனபி விஸேஸனாமேனபி வத்துங் வட்டதி. இமினா பப்³ப³தாதீ³ஸுபி ‘‘பப்³ப³தோ’’தி ஸாமஞ்ஞனாமேனபி ‘‘வங்கபப்³ப³தோ வேபுல்லபப்³ப³தோ’’தி விஸேஸனாமேனபி வத்துங் வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி.
Rukkhanimitte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Rukkhiyati phalādikāmehi saṃvariyati rakkhiyatīti rukkho, mahiyaṃ ruhatīti vā rukkho. Jīvamānakoti lokavohāravasena mūlaṅkurādiharitasaṅkhātajīvamānako . Pariṇāhatoti visālabhāvato. Sūcidaṇḍakapamāṇoti sūciyā lekhaniyā daṇḍabhūtaveḷupamāṇo. So veḷu kaniṭṭhaṅgulipamāṇoti daṭṭhabbo. Tatoti aṭṭhaṅgulubbedhasūcidaṇḍakapamāṇapariṇāharukkhato. Vaṃsanaḷakasarāvādīsūti vaṃso ca naḷako ca sarāvo ca vaṃsanaḷakasarāvā, te ādayo yesaṃ kapālādīnanti vaṃsanaḷakasarāvādayo, tesu. Tatoti vaṃsādito. Taṃkhaṇampīti tasmiṃ nimittakkhaṇepi. Akāraṇanti apamāṇaṃ. Etanti navamūlasākhāniggamanaṃ. Vattuṃ vaṭṭatīti sāmaññanāmenapi visesanāmenapi vattuṃ vaṭṭati. Iminā pabbatādīsupi ‘‘pabbato’’ti sāmaññanāmenapi ‘‘vaṅkapabbato vepullapabbato’’ti visesanāmenapi vattuṃ vaṭṭatīti dasseti.
மக்³க³னிமித்தே ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. மக்³கி³யதி பதி²கேஹி, மக்³க³மூள்ஹேஹி வா அன்வேஸியதீதி மக்³கோ³. யோ யாதி³ஸோ ஜங்க⁴மக்³கோ³ வா ஸகடமக்³கோ³ வா வினிவிஜ்ஜி²த்வா த்³வே தீணி கா³மந்தரானி க³ச்ச²தி, ஸோ தாதி³ஸோ ஜங்க⁴மக்³கோ³ வா ஸகடமக்³கோ³ வா வட்டதீதி யோஜனா. உக்கமித்வாதி பக்கமித்வா. யோ ஜங்க⁴மக்³கோ³ ஓதரதி, ஸோ ந வட்டதீதி யோஜனா. அவளஞ்ஜாதி அபரிபோ⁴கா³. க³மனங் ஜனேதீதி ஜங்கோ⁴. ஜண்ணுகொ³ப்ப²கானங் மஜ்ஜ²பதே³ஸோ. ஸஹ அத்தே²ன பணியத⁴னேனாதி ஸத்தோ², ஜங்கே⁴ன விசரந்தோ ஸத்தோ² ஜங்க⁴ஸத்தோ². ஸகதி ஸமத்தே²தி பா⁴ரங் வஹிதுந்தி ஸகடோ, தேன விசரந்தோ ஸத்தோ² ஸகடஸத்தோ². ஜங்க⁴ஸத்தோ² ச ஸகடஸத்தோ² ச ஜங்க⁴ஸகடஸத்தா², தேஹி. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. ஏதந்தி நிமித்தங்.
Magganimitte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Maggiyati pathikehi, maggamūḷhehi vā anvesiyatīti maggo. Yo yādiso jaṅghamaggo vā sakaṭamaggo vā vinivijjhitvā dve tīṇi gāmantarāni gacchati, so tādiso jaṅghamaggo vā sakaṭamaggo vā vaṭṭatīti yojanā. Ukkamitvāti pakkamitvā. Yo jaṅghamaggo otarati, so na vaṭṭatīti yojanā. Avaḷañjāti aparibhogā. Gamanaṃ janetīti jaṅgho. Jaṇṇugopphakānaṃ majjhapadeso. Saha atthena paṇiyadhanenāti sattho, jaṅghena vicaranto sattho jaṅghasattho. Sakati samattheti bhāraṃ vahitunti sakaṭo, tena vicaranto sattho sakaṭasattho. Jaṅghasattho ca sakaṭasattho ca jaṅghasakaṭasatthā, tehi. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Etanti nimittaṃ.
கோணந்தி விஹாரகோணங். க³தங் பன மக்³க³ந்தி யோஜனா. பரபா⁴கே³தி விஹாரங் பரிக்கி²பித்வா க³ச்ச²ந்தேஹி சதூஹி மக்³கே³ஹி பரபா⁴கே³. த³ஸஸு நாமேஸூதி ஸதிபட்டா²னட்ட²கதா²தீ³ஸு ஆக³தேஸு ‘‘மக்³கோ³ பந்தோ² பதோ² பஜ்ஜோ’’திஆதீ³ஸு, அபி⁴தா⁴னாதீ³ஸு (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.373; ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.106) ச ஆக³தேஸு ‘‘மக்³கோ³ பந்தோ² பதோ² அத்³தா⁴’’திஆதீ³ஸு த³ஸஸு மக்³க³னாமேஸு. யேன கேனசி நாமேனாதி இமினா பப்³ப³தாதீ³ஸுபி ‘‘பப்³ப³தோ கி³ரி ஸேலோ அத்³தி³ நகோ³ அசலோ ஸிலுச்சயோ ஸிக²ரீ பூ⁴த⁴ரோ’’திஆதீ³ஸு அனேகேஸு நாமேஸு யேன கேனசி நாமேன கித்தேதுங் வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி.
Koṇanti vihārakoṇaṃ. Gataṃ pana magganti yojanā. Parabhāgeti vihāraṃ parikkhipitvā gacchantehi catūhi maggehi parabhāge. Dasasu nāmesūti satipaṭṭhānaṭṭhakathādīsu āgatesu ‘‘maggo pantho patho pajjo’’tiādīsu, abhidhānādīsu (dī. ni. aṭṭha. 2.373; ma. ni. aṭṭha. 1.106) ca āgatesu ‘‘maggo pantho patho addhā’’tiādīsu dasasu magganāmesu. Yena kenaci nāmenāti iminā pabbatādīsupi ‘‘pabbato giri selo addi nago acalo siluccayo sikharī bhūdharo’’tiādīsu anekesu nāmesu yena kenaci nāmena kittetuṃ vaṭṭatīti dasseti.
வம்மிகனிமித்தே ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. உபசிகாஹி வமியதி, ஸரபூ³க⁴ரகோ³லிகாத³யோ ஸத்தே வமதீதி வா வம்மிகோ. தங்தி³வஸஜாதோதி தஸ்மிங் நிமித்தகித்திததி³வஸே ஜாதோ. ததோதி அட்ட²ங்கு³லுப்³பே³த⁴கோ³விஸாணபமாணவம்மீகதோ.
Vammikanimitte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Upacikāhi vamiyati, sarabūgharagolikādayo satte vamatīti vā vammiko. Taṃdivasajātoti tasmiṃ nimittakittitadivase jāto. Tatoti aṭṭhaṅgulubbedhagovisāṇapamāṇavammīkato.
நதீ³னிமித்தே ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. நத³தி ஸந்த³தீதி நதீ³, நத³ந்தோ ஏதி க³ச்ச²தீதி வா நதீ³. யஸ்ஸாதி நதி³யா, ஸோதந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘அன்வத்³த⁴மாஸ’’ந்திஆதி³னா ஏகபக்கே² திக்க²த்துங் ஏகமாஸே ச²க்க²த்துங் வஸ்ஸந்தபா⁴வங் தீ³பேதி. விக³தமத்தே ஸதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ஈதி³ஸே’’தி இமினா ‘‘அன்வத்³த⁴மாஸ’’ந்திஆதி³அத்த²ங் அதிதி³ஸதி. திமண்ட³லந்தி ஹெட்டா² ஜாணுமண்ட³லங், உபரி நாபி⁴மண்ட³லந்தி திமண்ட³லங். யத்த² கத்த²சீதி தித்தே² வா அதித்தே² வா. உத³கேன தேமியதீதி யோஜனா, திந்தியதீதி அத்தோ². ந கேவலங் நிமித்தேயேவ அயங் நதீ³ ஹோதி, அத² கோ² நதீ³பாரக³மனாதி³கேபீதி ஆஹ ‘‘பி⁴க்கு²னியா’’திஆதி³. இத³ங் ‘‘நதீ³பாரக³மனேபீ’’தி பதே³னேவ ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங்.
Nadīnimitte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Nadati sandatīti nadī, nadanto eti gacchatīti vā nadī. Yassāti nadiyā, sotanti sambandho. ‘‘Anvaddhamāsa’’ntiādinā ekapakkhe tikkhattuṃ ekamāse chakkhattuṃ vassantabhāvaṃ dīpeti. Vigatamatte satīti sambandho. ‘‘Īdise’’ti iminā ‘‘anvaddhamāsa’’ntiādiatthaṃ atidisati. Timaṇḍalanti heṭṭhā jāṇumaṇḍalaṃ, upari nābhimaṇḍalanti timaṇḍalaṃ. Yattha katthacīti titthe vā atitthe vā. Udakena temiyatīti yojanā, tintiyatīti attho. Na kevalaṃ nimitteyeva ayaṃ nadī hoti, atha kho nadīpāragamanādikepīti āha ‘‘bhikkhuniyā’’tiādi. Idaṃ ‘‘nadīpāragamanepī’’ti padeneva sambandhitabbaṃ.
யா பனாதி நதீ³ பன, க³தாதி யோஜனா. தந்தி நதி³ங். வதிந்தி பாளிங். ருக்க²பாதே³தி ருக்க²ஸ்ஸ மூலே. உத³கஞ்ச ஆவரணங் அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா பவத்ததியேவாதி யோஜனா. யதா²தி யேனாகாரேன. அபவத்தமானா ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
Yā panāti nadī pana, gatāti yojanā. Tanti nadiṃ. Vatinti pāḷiṃ. Rukkhapādeti rukkhassa mūle. Udakañca āvaraṇaṃ ajjhottharitvā pavattatiyevāti yojanā. Yathāti yenākārena. Apavattamānā hotīti sambandho.
து³ப்³பு³ட்டி²காலேதி கி³ம்ஹஸதி³ஸே து³ப்³பு³ட்டி²காலே. ‘‘நிருத³கபா⁴வேனா’’தி இமினா ‘‘ஆவரணபா⁴வேனா’’தி விஸேஸனங் நிவத்தேதி. ஸாதி உத³கமாதிகா. ஸம்பாதெ³ந்தீ ஹுத்வா நிச்சங் பவத்ததீதி யோஜனா. நிமித்தங் காதுங் ந வட்டதீதி மனுஸ்ஸேஹி நீஹடத்தா, ஸயஞ்ச அக³மனத்தா ந வட்டதி. யா பனாதி உத³கமாதிகா பன. மூலேதி பட²மகாலே. காலந்தரேன நதீ³ ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தந்தி உத³கமாதிகங்.
Dubbuṭṭhikāleti gimhasadise dubbuṭṭhikāle. ‘‘Nirudakabhāvenā’’ti iminā ‘‘āvaraṇabhāvenā’’ti visesanaṃ nivatteti. Sāti udakamātikā. Sampādentī hutvā niccaṃ pavattatīti yojanā. Nimittaṃ kātuṃ na vaṭṭatīti manussehi nīhaṭattā, sayañca agamanattā na vaṭṭati. Yā panāti udakamātikā pana. Mūleti paṭhamakāle. Kālantarena nadī hotīti sambandho. Tanti udakamātikaṃ.
உத³கனிமித்தே ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. உத³தி பஸவதீதி உத³கங். பூ⁴மிக³தமேவ உத³கந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஞ்சாதி பூ⁴மிக³தஉத³கஞ்ச. ஆவாட…பே॰… ஸமுத்³தா³தீ³ஸு டி²தங் அபவத்தனகஉத³கந்தி யோஜனா. உக்கே²பிமந்தி உக்கி²பித்வா க³ஹிதங். தந்தி வசனங். ஸூகரக²தாயபீதி ஸூகரேஹி க²தாய வாபியாபி. தங்க²ணஞ்ஞேவாதி தஸ்மிங் நிமித்தே கித்தனக்க²ணேயேவ. ஆவாடோயேவ கு²த்³த³கட்டே²ன ஆவாடகங். தந்தி நிமித்தஸஞ்ஞாகரணங். காதுஞ்சாதி ஸயங் காதுஞ்ச. காராபேதுஞ்சாதி பரேஹி காராபேதுஞ்ச. கஸ்மா லாப⁴ஸீமாயங் ந வட்டதி? லாப⁴ஸீமா ஹி அஞ்ஞேஸங் பீளனங் கரோதீதி. இதி இமமத்த²ங் நயதோ த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸமானஸங்வாஸகஸீமா’’திஆதி³. எத்தா²தி ஸமானஸங்வாஸகஸீமாயங்.
Udakanimitte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Udati pasavatīti udakaṃ. Bhūmigatameva udakanti sambandho. Tañcāti bhūmigataudakañca. Āvāṭa…pe… samuddādīsu ṭhitaṃ apavattanakaudakanti yojanā. Ukkhepimanti ukkhipitvā gahitaṃ. Tanti vacanaṃ. Sūkarakhatāyapīti sūkarehi khatāya vāpiyāpi. Taṃkhaṇaññevāti tasmiṃ nimitte kittanakkhaṇeyeva. Āvāṭoyeva khuddakaṭṭhena āvāṭakaṃ. Tanti nimittasaññākaraṇaṃ. Kātuñcāti sayaṃ kātuñca. Kārāpetuñcāti parehi kārāpetuñca. Kasmā lābhasīmāyaṃ na vaṭṭati? Lābhasīmā hi aññesaṃ pīḷanaṃ karotīti. Iti imamatthaṃ nayato dassento āha ‘‘samānasaṃvāsakasīmā’’tiādi. Etthāti samānasaṃvāsakasīmāyaṃ.
அட்ட²தி³ஸங் ஸந்தா⁴ய அட்ட² நிமித்தானி வுத்தானீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸாதி ஸீமா. ஏகேன வா நிமித்தேனாதி யோஜனா. திண்ணங் நிமித்தானங் கித்தனே நிமித்தானங் டி²ததி³ஸங் ஸல்லக்கெ²த்வா ‘‘புரத்தி²மாய தி³ஸாயா’’திஆதி³னா கித்தேதப்³ப³ங். நிமித்தானங் ஸதகித்தனே ஸீமாய அட்ட²தி³ஸங் ஸல்லக்கெ²த்வா ஏகிஸ்ஸாயபி தி³ஸாய ப³ஹுனிமித்தானி கித்தேதப்³பா³னி. ஸிங்கா⁴டகஸண்டா²னாதி திண்ணங் மக்³கா³னங் ஸமாக³மட்டா²னே ஸிங்கா⁴டகஸண்டா²னா, திகோணா நாம ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. சதுரஸ்ஸாதி ஸமசதுரஸ்ஸா. ஸிங்கா⁴டகஸண்டா²னாதி சதுன்னங் மக்³கா³னங் ஸமோதா⁴னட்டா²னே ஸிங்கா⁴டகஸண்டா²னா. அட்³ட⁴சந்த³முதி³ங்கா³தி³ஸண்டா²னா பன நிமித்தானங் டி²தஸண்டா²னேன ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³பா³. தந்தி ஸீமங். ப³ந்தி⁴துகாமேஹி நிஸ்ஸஞ்சாரஸமயே ப³ந்தி⁴தப்³பா³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரானந்தி ப³த்³தா⁴ ஸீமா ஏதேஸூதி ப³த்³த⁴ஸீமா, தே ஏவ விஹாராதி ப³த்³த⁴ஸீமவிஹாரா, தேஸங். தி³ஸாசாரிகபி⁴க்கூ²னந்தி தி³ஸாஸு சாரிகபி⁴க்கூ²னங். தத்தா²தி தஸ்மிங் ஏககா³மகெ²த்தே, பி⁴க்கூ²னங் பேஸேதப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏகஜ்ஜ²ந்தி ஏகதோ. அஞ்ஞானிபீதி ஸீமப³ந்த⁴கா³மகெ²த்ததோ அஞ்ஞானிபி. மஹாபது³மத்தே²ரோ பன ஆஹாதி யோஜனா. ததோதி தேஹி நானாகா³மகெ²த்தேஹி. ஆக³ந்தப்³ப³ந்தி ஸாமீசித³ஸ்ஸனவஸேன வுத்தங். தேனாஹ ‘‘ஆக³மனம்பி அனாக³மனம்பி வட்டதீ’’தி. ஏகஸீமபா⁴வதோ வுத்தங் ‘‘அந்தோனிமித்தக³தேஹி ஆக³ந்தப்³ப³’’ந்தி.
Aṭṭhadisaṃ sandhāya aṭṭha nimittāni vuttānīti daṭṭhabbaṃ. Sāti sīmā. Ekena vā nimittenāti yojanā. Tiṇṇaṃ nimittānaṃ kittane nimittānaṃ ṭhitadisaṃ sallakkhetvā ‘‘puratthimāya disāyā’’tiādinā kittetabbaṃ. Nimittānaṃ satakittane sīmāya aṭṭhadisaṃ sallakkhetvā ekissāyapi disāya bahunimittāni kittetabbāni. Siṅghāṭakasaṇṭhānāti tiṇṇaṃ maggānaṃ samāgamaṭṭhāne siṅghāṭakasaṇṭhānā, tikoṇā nāma hotīti adhippāyo. Caturassāti samacaturassā. Siṅghāṭakasaṇṭhānāti catunnaṃ maggānaṃ samodhānaṭṭhāne siṅghāṭakasaṇṭhānā. Aḍḍhacandamudiṅgādisaṇṭhānā pana nimittānaṃ ṭhitasaṇṭhānena hotīti daṭṭhabbā. Tanti sīmaṃ. Bandhitukāmehi nissañcārasamaye bandhitabbāti sambandho. Baddhasīmavihārānanti baddhā sīmā etesūti baddhasīmā, te eva vihārāti baddhasīmavihārā, tesaṃ. Disācārikabhikkhūnanti disāsu cārikabhikkhūnaṃ. Tatthāti tasmiṃ ekagāmakhette, bhikkhūnaṃ pesetabbanti sambandho. Ekajjhanti ekato. Aññānipīti sīmabandhagāmakhettato aññānipi. Mahāpadumatthero pana āhāti yojanā. Tatoti tehi nānāgāmakhettehi. Āgantabbanti sāmīcidassanavasena vuttaṃ. Tenāha ‘‘āgamanampi anāgamanampi vaṭṭatī’’ti. Ekasīmabhāvato vuttaṃ ‘‘antonimittagatehi āgantabba’’nti.
ஏவங் ஸன்னிபதிதேஸு ஸந்தேஸு ஸீமா ப³ந்தி⁴தப்³பா³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பரியந்தங் கத்வாதி ஹெட்டி²மபரியந்தங் கத்வா.
Evaṃ sannipatitesu santesu sīmā bandhitabbāti sambandho. Pariyantaṃ katvāti heṭṭhimapariyantaṃ katvā.
பப்³ப³ஜ்ஜூபஸம்பதா³தீ³னந்தி எத்த² ப⁴ண்டு³கம்மாபுச்ச²னங் (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 98; வி॰ ஸங்க³॰ அட்ட²॰ 144) ஸந்தா⁴ய பப்³ப³ஜ்ஜாக³ஹணங் வுத்தங். க²ண்ட³ஸீமாதி விஹாரபச்சந்தங் க²ண்டி³தங் விய சி²ந்தி³தங் விய பவத்தா ஸீமா க²ண்ட³ஸீமா. தந்தி க²ண்ட³ஸீமங். வத்தங் ஜானிதப்³ப³ந்தி எத்த² வத்தங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸசே ஹீ’’திஆதி³. ஸீமந்தி க²ண்ட³ஸீமங். யதா²தி யேனாகாரேன ப³ந்தி⁴யமானேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஸ்ஸா பமாணங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸா’’திஆதி³. ஸாதி க²ண்ட³ஸீமா. அப்³பா⁴னகம்மே ஸத்³தி⁴ங் கம்மாரஹேன வீஸதி பி⁴க்கூ² ஸந்தா⁴ய வுத்தங் ‘‘ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ²’’தி. ததோதி ஏகவீஸதிபி⁴க்கு²தோ. க³ண்ஹந்தீபீதி எத்த² பிஸத்³தோ³ ஸஹஸ்ஸதோ ஓரங் பன பகே³வாதி த³ஸ்ஸேதி. ஸஹஸ்ஸதோ அதி⁴கங் க³ண்ஹந்தீபி விஹாரபச்சந்தே க²ண்டி³தே க²ண்ட³ஸீமாயேவ நாம. தந்தி க²ண்ட³ஸீமங்.
Pabbajjūpasampadādīnanti ettha bhaṇḍukammāpucchanaṃ (mahāva. aṭṭha. 98; vi. saṅga. aṭṭha. 144) sandhāya pabbajjāgahaṇaṃ vuttaṃ. Khaṇḍasīmāti vihārapaccantaṃ khaṇḍitaṃ viya chinditaṃ viya pavattā sīmā khaṇḍasīmā. Tanti khaṇḍasīmaṃ. Vattaṃ jānitabbanti ettha vattaṃ vitthārento āha ‘‘sace hī’’tiādi. Sīmanti khaṇḍasīmaṃ. Yathāti yenākārena bandhiyamāneti sambandho. Tassā pamāṇaṃ dassento āha ‘‘sā’’tiādi. Sāti khaṇḍasīmā. Abbhānakamme saddhiṃ kammārahena vīsati bhikkhū sandhāya vuttaṃ ‘‘ekavīsati bhikkhū’’ti. Tatoti ekavīsatibhikkhuto. Gaṇhantīpīti ettha pisaddo sahassato oraṃ pana pagevāti dasseti. Sahassato adhikaṃ gaṇhantīpi vihārapaccante khaṇḍite khaṇḍasīmāyeva nāma. Tanti khaṇḍasīmaṃ.
தத்ராதி க²ண்ட³ஸீமமஹாஸீமாஸு ஆதா⁴ரே பு⁴ம்மங். அதா²தி அனந்தரங். ஏவந்தி இமாய அவிப்பவாஸகம்மவாசாய ஸம்மனியமானே. ஹீதி ப²லஜோதகோ. ஸீமந்தி ஸமானஸங்வாஸகஸீமங். ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீதி பட²மங் அவிப்பவாஸங் அஸமூஹனித்வா ஸீமங் ஸமூஹனிதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி. ஸீமந்தரிகபாஸாணாதி த்³வின்னங் ஸீமானங் அந்தரே வேமஜ்ஜே² ட²பிதா பாஸாணா. சதுரங்கு³லபமாணாபீதி பிஸத்³தோ³ ஏகங்கு³லிபமாணாபி வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி.
Tatrāti khaṇḍasīmamahāsīmāsu ādhāre bhummaṃ. Athāti anantaraṃ. Evanti imāya avippavāsakammavācāya sammaniyamāne. Hīti phalajotako. Sīmanti samānasaṃvāsakasīmaṃ. Na sakkhissantīti paṭhamaṃ avippavāsaṃ asamūhanitvā sīmaṃ samūhanituṃ na sakkhissanti. Sīmantarikapāsāṇāti dvinnaṃ sīmānaṃ antare vemajjhe ṭhapitā pāsāṇā. Caturaṅgulapamāṇāpīti pisaddo ekaṅgulipamāṇāpi vaṭṭatīti dasseti.
ஸமந்தாதி க²ண்ட³ஸீமாய ஸமந்தா. அனுபரியாயந்தேஹீதி அனுக்கமேன க²ண்ட³ஸீமபரியாயந்தேஹி பி⁴க்கூ²ஹீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ததோதி தேஹி ஸீமந்தரிகபாஸாணேஹி, த்³வின்னங் ஸீமானங் நிமித்தானி பட²மங் கித்தெத்வா பச்சா² தாஸு யங் இச்ச²ந்தி, தங் ப³ந்தி⁴தப்³ப³பா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸசே பனா’’திஆதி³. யதி²ச்சி²தங் ப³ந்தி⁴துங் வட்டந்தோபி போராணாசிண்ணங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘ஏவங் ஸந்தேபீ’’திஆதி³. உபி⁴ன்னம்பீதி த்³வீஸு ஸீமாஸு டி²தானங் உபி⁴ன்னம்பி கம்மந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா.
Samantāti khaṇḍasīmāya samantā. Anupariyāyantehīti anukkamena khaṇḍasīmapariyāyantehi bhikkhūhīti sambandho. Tatoti tehi sīmantarikapāsāṇehi, dvinnaṃ sīmānaṃ nimittāni paṭhamaṃ kittetvā pacchā tāsu yaṃ icchanti, taṃ bandhitabbabhāvaṃ dassento āha ‘‘sace panā’’tiādi. Yathicchitaṃ bandhituṃ vaṭṭantopi porāṇāciṇṇaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘evaṃ santepī’’tiādi. Ubhinnampīti dvīsu sīmāsu ṭhitānaṃ ubhinnampi kammanti sambandho. Hīti saccaṃ, yasmā vā.
சஸத்³தோ³ வாக்யாரம்ப⁴ஜோதகோ. ஏஸா ஸீமா நாமாதி யோஜனா. தத்தா²தி பிட்டி²பாஸாணாதீ³ஸு பஞ்சஸு டா²னேஸு. நிமித்தபாஸாணா யதா²டா²னே ந திட்ட²ந்தீதி பிட்டி²பாஸாணஸ்ஸுபரி நிமித்தபாஸாணங் ட²பிதமத்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். பிட்டி²பாஸாணங் பன விஜ்ஜி²த்வா நிமித்தபாஸாணங் தத்த² நிக²ணித்வா யதா² டா²னா ந சாவெந்தி, ததா² ட²பெந்தி. ஏவங் ஸந்தே யதா²டா²னே திட்ட²ந்தியேவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ந ஸீமாதி ஸீமாய பத²விஸந்தா⁴ரகங் உத³கங் பரியந்தங்கத்வா க³தத்தா ஸீமா ந ஜா²யதி.
Casaddo vākyārambhajotako. Esā sīmā nāmāti yojanā. Tatthāti piṭṭhipāsāṇādīsu pañcasu ṭhānesu. Nimittapāsāṇā yathāṭhāne na tiṭṭhantīti piṭṭhipāsāṇassupari nimittapāsāṇaṃ ṭhapitamattaṃ sandhāya vuttaṃ. Piṭṭhipāsāṇaṃ pana vijjhitvā nimittapāsāṇaṃ tattha nikhaṇitvā yathā ṭhānā na cāventi, tathā ṭhapenti. Evaṃ sante yathāṭhāne tiṭṭhantiyevāti daṭṭhabbaṃ. Na sīmāti sīmāya pathavisandhārakaṃ udakaṃ pariyantaṃkatvā gatattā sīmā na jhāyati.
குடிகே³ஹேபீதி எத்த² குடீதி ச கே³ஹந்தி ச அகா³ரஸ்ஸேவ நாமங். அகா³ரஞ்ஹி ஸீதாதி³து³க்க²ஸ்ஸ குடனட்டே²ன சி²ந்த³னட்டே²ன ச நானாத³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரஸ்ஸ க³ஹணட்டே²ன ச குடிகே³ஹந்தி வுச்சதி. குடி ஏவ கே³ஹங் குடிகே³ஹங், தஸ்மிம்பி. பி⁴த்திங் அகித்தெத்வாதி இத³ங் இட்ட²கதா³ருமயங் பி⁴த்திங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸசே ஸிலாமயா பி⁴த்தி நிமித்தூபகா³ ப⁴வெய்ய, பி⁴த்திபி கித்தேதப்³பா³. அந்தோ கரித்வாதி குடிகே³ஹஸ்ஸ பி⁴த்தியா வா அந்தோ கத்வா. பமுகே²தி குடிகே³ஹஸ்ஸ ஆலிந்தே³. நிப்³போ³த³கபதனட்டா²னேதி நிக்³க³லித்வா உத³கஸ்ஸ பதனட்டா²னே. ஏவங் ஸம்மதாய ஸீமாயாதி யோஜனா.
Kuṭigehepīti ettha kuṭīti ca gehanti ca agārasseva nāmaṃ. Agārañhi sītādidukkhassa kuṭanaṭṭhena chindanaṭṭhena ca nānādabbasambhārassa gahaṇaṭṭhena ca kuṭigehanti vuccati. Kuṭi eva gehaṃ kuṭigehaṃ, tasmimpi. Bhittiṃ akittetvāti idaṃ iṭṭhakadārumayaṃ bhittiṃ sandhāya vuttaṃ. Sace silāmayā bhitti nimittūpagā bhaveyya, bhittipi kittetabbā. Anto karitvāti kuṭigehassa bhittiyā vā anto katvā. Pamukheti kuṭigehassa ālinde. Nibbodakapatanaṭṭhāneti niggalitvā udakassa patanaṭṭhāne. Evaṃ sammatāya sīmāyāti yojanā.
‘‘குட்டங் அகித்தெத்வா’’தி இத³ங் புரிமனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங். அந்தோதி லேணஸ்ஸ, குட்டஸ்ஸ வா அந்தோ. ஓகாஸேதி ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் ஓகாஸே. ஏவந்தி இமினாகாரேன ஸம்மனியமானே. அந்தோதி பி⁴த்தியா அந்தோ.
‘‘Kuṭṭaṃ akittetvā’’ti idaṃ purimanayeneva veditabbaṃ. Antoti leṇassa, kuṭṭassa vā anto. Okāseti ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ okāse. Evanti iminākārena sammaniyamāne. Antoti bhittiyā anto.
ஹெட்டா² ந ஓதரதீதி ஹெட்டா² ஆகாஸதலத்தா ந ஓதரதி. நனு த²ம்பே⁴ அனுஸாரித்வா ஓதரணோ ப⁴வெய்ய, கஸ்மா ந ஓதரதீதி? த²ம்பா⁴னமுபரி ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் ஓகாஸாபா⁴வதோதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஹெட்டா² ஓதரணாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸசே பனா’’திஆதி³. துலானந்தி த²ம்பா⁴னமுபரி திரியவஸேன டி²தானங் ருக்க²விஸேஸானங். உட்ட²ஹித்வாதி பூ⁴மிதோ உட்ட²ஹித்வா. துலாருக்கே²ஹீதி துலாஸங்கா²தேஹி ருக்கே²ஹி. ‘‘ஏகஸம்ப³ந்தோ⁴’’தி இமினா ந கேவலங் துலாருக்கே²ஹேவ ஏகஸம்ப³ந்தோ⁴, சதூஸு தி³ஸாஸு சதுன்னங் பி⁴த்தீனங் அஞ்ஞமஞ்ஞம்பி ஸம்ப³ந்தோ⁴தி த³ஸ்ஸேதி. ஹெட்டா²பி ஓதரதீதி பி⁴த்தீனமுபரி ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் ஓகாஸபஹோனகத்தா வுத்தங். ஸசே த²ம்ப⁴மத்த²கே…பே॰… ஹோதீதி இமினா ப³ஹூஹி த²ம்பே⁴ஹி கதபாஸாத³ஸ்ஸ ஏகேகஸ்மிங் த²ம்ப⁴மத்த²கே ஏகவீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் ஓகாஸே ஸதி ஹெட்டா² ஓதரதீதி த³ஸ்ஸேதி. நிய்யூஹகாதீ³ஸூதி நாக³த³ந்தகாதீ³ஸு. ஆதி³ஸத்³தே³ன பி⁴த்திகி²லாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. பி⁴த்தி சாதி இட்ட²கதா³ருமயா பி⁴த்தி ச. ஸசே ஸிலாமயா பி⁴த்தி ச த²ம்பா⁴ ச ஹொந்தி, கித்தேதப்³பா³. பி⁴த்திலக்³கே³தி பி⁴த்தீஸு லக்³கே³, பி⁴த்தீனங் வா லக்³க³ட்டா²னே. ஹெட்டா²பாஸாத³ஸ்ஸாதி ஹெட்டா²பாஸாதே³ ‘‘டி²த’’இதி பதே³ ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹெட்டா²பாஸாத³ஸ்ஸ வா த²ம்பா⁴னந்தி யோஜனா. ஹெட்டா² ஸம்மதாய ஸீமாய உபரி ஆரோஹனாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸசே பனா’’திஆதி³. நிப்³போ³த³கபதனட்டா²னேதி ச²த³னகோடியங்.
Heṭṭhā na otaratīti heṭṭhā ākāsatalattā na otarati. Nanu thambhe anusāritvā otaraṇo bhaveyya, kasmā na otaratīti? Thambhānamupari ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ okāsābhāvatoti daṭṭhabbaṃ. Heṭṭhā otaraṇākāraṃ dassento āha ‘‘sace panā’’tiādi. Tulānanti thambhānamupari tiriyavasena ṭhitānaṃ rukkhavisesānaṃ. Uṭṭhahitvāti bhūmito uṭṭhahitvā. Tulārukkhehīti tulāsaṅkhātehi rukkhehi. ‘‘Ekasambandho’’ti iminā na kevalaṃ tulārukkheheva ekasambandho, catūsu disāsu catunnaṃ bhittīnaṃ aññamaññampi sambandhoti dasseti. Heṭṭhāpi otaratīti bhittīnamupari ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ okāsapahonakattā vuttaṃ. Sace thambhamatthake…pe… hotīti iminā bahūhi thambhehi katapāsādassa ekekasmiṃ thambhamatthake ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ okāse sati heṭṭhā otaratīti dasseti. Niyyūhakādīsūti nāgadantakādīsu. Ādisaddena bhittikhilādayo saṅgaṇhāti. Bhitti cāti iṭṭhakadārumayā bhitti ca. Sace silāmayā bhitti ca thambhā ca honti, kittetabbā. Bhittilaggeti bhittīsu lagge, bhittīnaṃ vā laggaṭṭhāne. Heṭṭhāpāsādassāti heṭṭhāpāsāde ‘‘ṭhita’’iti pade sambandho. Heṭṭhāpāsādassa vā thambhānanti yojanā. Heṭṭhā sammatāya sīmāya upari ārohanākāraṃ dassento āha ‘‘sace panā’’tiādi. Nibbodakapatanaṭṭhāneti chadanakoṭiyaṃ.
தத்தா²தி தஸ்மிங் தலே. பிட்டி²பாஸாணே ஸீமங் ப³ந்த⁴ந்தி விய ப³ந்த⁴ந்தீதி யோஜனா. தேனேவ பரிச்சே²தே³னாதி தேனேவ தலபரிச்சே²தே³ன. தாலமூலபப்³ப³தேபீதி எத்த² தாலமூலங் நாம ஹெட்டா² மஹந்தங் ஹுத்வா அனுபுப்³பே³ன தனுகங் ஹோதி, தேன ஸதி³ஸே பப்³ப³தேபி. விதானஸண்டா²னோதி உல்லோசஸ்ஸ ஸண்டா²னோ. சதூஸு தி³ஸாஸு நிக்³க³தஸாக²ருக்க²ஸண்டா²னோ வா கு²ஜ்ஜருக்க²ஸண்டா²னோ வா ஹோதி. யதா² பப்³ப³தோ விதானஸண்டா²னோ ஹோதி, ஏவங் முதி³ங்க³ஸண்டா²னோ வா ஹோதி பணவஸண்டா²னோ வாதி யோஜனா. தத்த² முதி³ங்கோ³ மஜ்ஜே² தூ²லோ ஹோதி, மூலே ச அந்தே ச தனுகோ. பணவோ மஜ்ஜே² தனுகோ ஹோதி, மூலே ச அக்³கே³ ச தூ²லோ. தேஸங் ஸண்டா²னோ முதி³ங்க³ஸண்டா²னோ வா பணவஸண்டா²னோ வா. ஹெட்டா² வாதி முதி³ங்க³ஸண்டா²னஸ்ஸ பப்³ப³தஸ்ஸ ஹெட்டா² வா. மஜ்ஜே² வாதி பணவஸண்டா²னஸ்ஸ மஜ்ஜே² வா. த்³வே கூடானீதி த்³வே ஸிக²ரானி. கூடந்தரந்தி கூடானங் மஜ்ஜ²ங். சினித்வா வாதி இட்ட²கஸிலாஹி சினித்வா வா. பூரெத்வா வாதி பங்ஸுவாலிகாஹி பூரெத்வா வா.
Tatthāti tasmiṃ tale. Piṭṭhipāsāṇe sīmaṃ bandhanti viya bandhantīti yojanā. Teneva paricchedenāti teneva talaparicchedena. Tālamūlapabbatepīti ettha tālamūlaṃ nāma heṭṭhā mahantaṃ hutvā anupubbena tanukaṃ hoti, tena sadise pabbatepi. Vitānasaṇṭhānoti ullocassa saṇṭhāno. Catūsu disāsu niggatasākharukkhasaṇṭhāno vā khujjarukkhasaṇṭhāno vā hoti. Yathā pabbato vitānasaṇṭhāno hoti, evaṃ mudiṅgasaṇṭhāno vā hoti paṇavasaṇṭhāno vāti yojanā. Tattha mudiṅgo majjhe thūlo hoti, mūle ca ante ca tanuko. Paṇavo majjhe tanuko hoti, mūle ca agge ca thūlo. Tesaṃ saṇṭhāno mudiṅgasaṇṭhāno vā paṇavasaṇṭhāno vā. Heṭṭhā vāti mudiṅgasaṇṭhānassa pabbatassa heṭṭhā vā. Majjhe vāti paṇavasaṇṭhānassa majjhe vā. Dve kūṭānīti dve sikharāni. Kūṭantaranti kūṭānaṃ majjhaṃ. Cinitvā vāti iṭṭhakasilāhi cinitvā vā. Pūretvā vāti paṃsuvālikāhi pūretvā vā.
ஸப்பப²ணஸதி³ஸோதி ஸப்பஸ்ஸ ப²ணேன ஸதி³ஸோ, கு²ஜ்ஜோ பப்³ப³தோதி அத்தோ². ஆகாஸபப்³பா⁴ரந்தி பி⁴த்தியா அபரிக்கி²த்தங் ஆகாஸஸங்கா²தங் பப்³பா⁴ரங். ஸீமப்பமாணோதி ஸத்³தி⁴ங் அந்தோஸுஸிரேன ஸீமப்பமாணோ. அக்³க³கோடிந்தி அக்³க³ஸங்கா²தங் கோடிங். ஸசே பன பப்³ப³தஸ்ஸ ஹெட்டா² அந்தோலேணங் ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உபரிமஸ்ஸாதி அந்தோலேணஸ்ஸ உபரி டி²தஸ்ஸ. பாரதோதி பா³ஹிரதோ. அஸ்ஸாதி பப்³ப³தஸ்ஸ ப³ஹீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஓரதோதி அந்ததோ. லேணங் ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கித்தகங் மஹந்தந்தி ஆஹ ‘‘ஸீமாபரிச்சே²த³மதிக்கமித்வா டி²த’’ந்தி. கித்தகங் கு²த்³த³கந்தி ஆஹ ‘‘ஸப்³ப³பச்சி²மஸீமாபரிமாண’’ந்தி. தந்தி கு²த்³த³கங் லேணங் . அதிகு²த்³த³கந்தி ஸப்³ப³பச்சி²மஸீமாபரிமாணாபா⁴வதோ அதிகு²த்³த³கங். ததோதி உபரிஸீமதோ. ப³ஹீதி ஸீமதோ ப³ஹி. ‘‘யதி³ ஸீமப்பமாணங், ஸீமா ஹோதியேவா’’தி இமினா யதி³ ந ஸீமப்பமாணங், ந ஸீமா ஹோதியேவாதி த³ஸ்ஸேதி.
Sappaphaṇasadisoti sappassa phaṇena sadiso, khujjo pabbatoti attho. Ākāsapabbhāranti bhittiyā aparikkhittaṃ ākāsasaṅkhātaṃ pabbhāraṃ. Sīmappamāṇoti saddhiṃ antosusirena sīmappamāṇo. Aggakoṭinti aggasaṅkhātaṃ koṭiṃ. Sace pana pabbatassa heṭṭhā antoleṇaṃ hotīti sambandho. Uparimassāti antoleṇassa upari ṭhitassa. Pāratoti bāhirato. Assāti pabbatassa bahīti sambandho. Oratoti antato. Leṇaṃ hotīti sambandho. Kittakaṃ mahantanti āha ‘‘sīmāparicchedamatikkamitvā ṭhita’’nti. Kittakaṃ khuddakanti āha ‘‘sabbapacchimasīmāparimāṇa’’nti. Tanti khuddakaṃ leṇaṃ . Atikhuddakanti sabbapacchimasīmāparimāṇābhāvato atikhuddakaṃ. Tatoti uparisīmato. Bahīti sīmato bahi. ‘‘Yadi sīmappamāṇaṃ, sīmā hotiyevā’’ti iminā yadi na sīmappamāṇaṃ, na sīmā hotiyevāti dasseti.
தந்தி க²ண்ட³ஸீமங். பூரெத்வாதி இட்ட²கமத்திகாதீ³ஹி பூரெத்வா. அட்டங் ப³ந்தி⁴த்வாதி அட்டாலகங் ப³ந்தி⁴த்வா. உமங்க³னதீ³தி எத்த² உகாரோ ஓகாரவிபரீதோ, தஸ்மா பத²வியங் ஓதரித்வா பவிஸித்வா மங்க³தி க³ச்ச²தீதி உமங்கா³தி அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. உமங்கா³ச ஸா நதீ³ சேதி உமங்க³னதீ³. தத்தா²தி உமங்க³னதி³யங். ஹெட்டா²பத²விதலே டி²தோதி ஸீமாய ஹெட்டா²பத²விதலே இத்³தி⁴யா டி²தோ.
Tanti khaṇḍasīmaṃ. Pūretvāti iṭṭhakamattikādīhi pūretvā. Aṭṭaṃ bandhitvāti aṭṭālakaṃ bandhitvā. Umaṅganadīti ettha ukāro okāraviparīto, tasmā pathaviyaṃ otaritvā pavisitvā maṅgati gacchatīti umaṅgāti attho daṭṭhabbo. Umaṅgāca sā nadī ceti umaṅganadī. Tatthāti umaṅganadiyaṃ. Heṭṭhāpathavitale ṭhitoti sīmāya heṭṭhāpathavitale iddhiyā ṭhito.
ஸீமாமாளகேதி க²ண்ட³ஸீமாய மாளகே. வடருக்கோ²தி நிக்³ரோத⁴ருக்கோ². ததோதி வடருக்க²தோ. நிக்³க³தபாரோஹோதி பவத்³த⁴ங்வ ஹுத்வா ருக்கோ² ஆரோஹதி அனேனாதி பாரோஹோ, ஏகோ மூலவிஸேஸோ. நிக்³க³தோ பாரோஹோ நிக்³க³தபாரோஹோ. மஹாஸீமங் ஸோதெ⁴த்வாதி எத்த² ஸோத⁴னங் நாம மஹாஸீமக³தானங் பி⁴க்கூ²னங் ஹத்த²பாஸானயனங், ஸீமதோ வா ப³ஹிகரணங். ப³ஹித்³தா⁴தி த்³வீஹி ஸீமாஹி ப³ஹித்³தா⁴. ‘‘ப³ஹிட்டா²’’திபி பாடோ². ப³ஹி டி²தா காதப்³பா³தி அத்தோ². அனாஹச்சாதி மஹாஸீமாய பத²வீதலங் வா தத்த²ஜாதருக்கா²தீ³னி வா ந ஆஹனித்வா. ஏவந்தி யதா² க²ண்ட³ஸீமாய, ஏவங் ததா²தி அத்தோ². ஸீமாமாளகேதி க²ண்ட³ஸீமாமாளகே.
Sīmāmāḷaketi khaṇḍasīmāya māḷake. Vaṭarukkhoti nigrodharukkho. Tatoti vaṭarukkhato. Niggatapārohoti pavaddhaṃva hutvā rukkho ārohati anenāti pāroho, eko mūlaviseso. Niggato pāroho niggatapāroho. Mahāsīmaṃ sodhetvāti ettha sodhanaṃ nāma mahāsīmagatānaṃ bhikkhūnaṃ hatthapāsānayanaṃ, sīmato vā bahikaraṇaṃ. Bahiddhāti dvīhi sīmāhi bahiddhā. ‘‘Bahiṭṭhā’’tipi pāṭho. Bahi ṭhitā kātabbāti attho. Anāhaccāti mahāsīmāya pathavītalaṃ vā tatthajātarukkhādīni vā na āhanitvā. Evanti yathā khaṇḍasīmāya, evaṃ tathāti attho. Sīmāmāḷaketi khaṇḍasīmāmāḷake.
ஸீமாமாளகேதி த்³வின்னங் ஸீமானங் அங்க³ணே. ஸீமாமாளகஸ்ஸாதி கம்மஸ்ஸ கதட்டா²னஸ்ஸ ஸீமாமாளகஸ்ஸ. வேஹாஸட்டி²தஸாகா²யாதி கம்மஸ்ஸ அகதட்டா²னே ஸீமாமாளகே உட்டி²தாய வேஹாஸே டி²தாய ஸாகா²ய. தஸ்ஸாதி பி⁴க்கு²னோ பாதா³ வா நிவாஸனபாருபனங் வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. புரிமனயேபீதி ‘‘ஸீமாமாளகே வடருக்கோ² ஹோதீ’’திஆதி³னா வுத்தே புரிமனயேபி. தத்ராதி புரிமனயே. உக்கி²பாபெத்வா காதுங் ந வட்டதீதி த்³வீஹி ஸீமாஹி உட்டி²தருக்க²ஸ்ஸ ஸாகா² வா ததோ நிக்³க³தபாரோஹோ வா த்³வீஸு ஸீமாஸு பத²வீதலங் வா தத்த² ஜாதருக்கா²தீ³னி வா ஆஹச்ச டி²தத்தா உக்கி²பாபெத்வா காதுங் ந வட்டதி. ஆனேதப்³போ³தி எத்த² த்³விகம்மிகாய நீதா⁴துயா அபதா⁴னகம்மஸ்ஸேவ வுத்தத்தா ‘‘பி⁴க்கூ²’’தி பதா⁴னகம்மங் அஜ்ஜா²ஹரிதப்³ப³ங் . அப்³பு⁴க்³க³ச்ச²தீதி அப்³ப⁴ங் ஆகாஸங் உக்³க³ச்ச²தி. தத்ராதி பப்³ப³தே. கஸ்மா ஆனேதப்³போ³தி ஆஹ ‘‘ப³ஜ்ஜ²மானாயேவ ஹீ’’திஆதி³. தத்த² ப³ஜ்ஜ²மானாயேவாதி கம்மவாசாய ப³ஜ்ஜ²மானாயேவ. இமினா அப³த்³த⁴ஸீமா பமாணரஹிதங் தே³ஸங் ஓதரதீதி த³ஸ்ஸேதி. யங்கிஞ்சீதி யங்கிஞ்சி பப்³ப³தாதி³. யத்த² கத்த²சீதி யஸ்மிங் கஸ்மிங்சி டா²னே. ஏகஸம்ப³ந்தே⁴னாதி ப³த்³த⁴ஸீமாய ஏகஸம்ப³ந்தே⁴ன. இதீதி தஸ்மா ஆனேதப்³போ³தி யோஜனா.
Sīmāmāḷaketi dvinnaṃ sīmānaṃ aṅgaṇe. Sīmāmāḷakassāti kammassa kataṭṭhānassa sīmāmāḷakassa. Vehāsaṭṭhitasākhāyāti kammassa akataṭṭhāne sīmāmāḷake uṭṭhitāya vehāse ṭhitāya sākhāya. Tassāti bhikkhuno pādā vā nivāsanapārupanaṃ vāti sambandho. Purimanayepīti ‘‘sīmāmāḷake vaṭarukkho hotī’’tiādinā vutte purimanayepi. Tatrāti purimanaye. Ukkhipāpetvā kātuṃ na vaṭṭatīti dvīhi sīmāhi uṭṭhitarukkhassa sākhā vā tato niggatapāroho vā dvīsu sīmāsu pathavītalaṃ vā tattha jātarukkhādīni vā āhacca ṭhitattā ukkhipāpetvā kātuṃ na vaṭṭati. Ānetabboti ettha dvikammikāya nīdhātuyā apadhānakammasseva vuttattā ‘‘bhikkhū’’ti padhānakammaṃ ajjhāharitabbaṃ . Abbhuggacchatīti abbhaṃ ākāsaṃ uggacchati. Tatrāti pabbate. Kasmā ānetabboti āha ‘‘bajjhamānāyeva hī’’tiādi. Tattha bajjhamānāyevāti kammavācāya bajjhamānāyeva. Iminā abaddhasīmā pamāṇarahitaṃ desaṃ otaratīti dasseti. Yaṃkiñcīti yaṃkiñci pabbatādi. Yattha katthacīti yasmiṃ kasmiṃci ṭhāne. Ekasambandhenāti baddhasīmāya ekasambandhena. Itīti tasmā ānetabboti yojanā.
140. தீணி யோஜனானி தியோஜனங். ‘‘பமாண’’ந்தி இமினா பரமஸத்³த³ஸ்ஸ அதிரேகஉத்தமத்தே² நிவத்தேதி. ஏதிஸ்ஸாதி ஸீமாய. ஸம்மனந்தேன பி⁴க்கு²னாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கோணதோ மினிதங் கோணந்தி யோஜனா. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. ஆபத்திஞ்சாதி து³க்கடாபத்திஞ்ச.
140. Tīṇi yojanāni tiyojanaṃ. ‘‘Pamāṇa’’nti iminā paramasaddassa atirekauttamatthe nivatteti. Etissāti sīmāya. Sammanantena bhikkhunāti sambandho. Koṇato minitaṃ koṇanti yojanā. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Āpattiñcāti dukkaṭāpattiñca.
பாரயதீதி அஜ்ஜொ²த்த²ரதி. ‘‘கிதகாபி⁴தெ⁴ய்யலிங்கா³’’தி (கச்சாயனஸாரே 45 கா³தா²யங்) வசனதோ அபி⁴தெ⁴ய்யபூ⁴தங் ஸீமங் ஸந்தா⁴ய இத்தி²லிங்க³வஸேன பாராதி வுத்தங். நதி³யாதி உபயோக³த்தே² ஸாமிவசனங். நதி³ந்தி ஹி அத்தோ². நதி³ங் அஜ்ஜொ²த்த²ரமானங் ஸீமந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. எத்தா²தி நதி³பாரஸீமாயங். யத்த²ஸ்ஸாதி எத்த² யத்த² அஸ்ஸாதி பத³விபா⁴க³ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யத்த² நதி³யா’’திஆதி³. ‘‘நதி³யா’’தி இமினா யங்ஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸேதி. து⁴வனாவாதி எத்த² து⁴வஸத்³தோ³ நிச்சத்தோ²தி ஆஹ ‘‘நிச்சஸஞ்சரணனாவா’’தி. இமினா து⁴வேன நிச்சேன ஸஞ்சரணனாவா து⁴வனாவாதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அஸ்ஸாதி ஹோதி, ப⁴வெய்ய வா. நாவாய பமாணங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யா’’திஆதி³. தத்த² யாதி நாவா. பாஜனபுரிஸேனாதி எத்த² பாஜனங் நாம ஏகோ நாவாய க³மனூபகரணவிஸேஸோ. ஸோ ஹி பஜதி நாவா க³ச்ச²தி அனேனாதி பாஜனந்தி வுச்சதி. ஜகாரஸ்ஸ சகாரங் கத்வா பாசனந்திபி யுஜ்ஜதேவ. தஸ்ஸ கா³ஹகேன புரிஸேன ஸத்³தி⁴ந்தி அத்தோ². ஸா நாவா நீதாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உத்³த⁴ங் வா அதோ⁴ வாதி நதி³யா படிஸோதங் வா ஹெட்டா²ஸோதங் வா. தே²னேஹி வாதி சோரேஹி வா. கிஞ்சாபி ஹடா, பன ததா²பி அவஸ்ஸங் லப்³ப⁴னெய்யா, து⁴வனாவாவ ஹோதீதி யோஜனா. வாதேன வாதி மாலுதேன வா ‘‘சி²ன்ன’’இதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வீசீஹீதி தரங்கே³ஹி. தரங்கோ³ ஹி விசித்தாகாரேன சினோதி வட்³ட⁴தீதி வீசீதி வுச்சதி. கிஞ்சாபி நதீ³மஜ்ஜ²ங் நீதா, பன ததா²பி அவஸ்ஸங் ஆஹரிதப்³பா³, து⁴வனாவாவ ஹோதீதி யோஜனா. ஓக³தேதி ஓதரித்வா க³தே. த²லங் உஸ்ஸாரிதாதி த²லங் உக்கி²பித்வா ஸாரிதா பாபிதா நாவாபீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. விஸங்க²தபத³ராதி ஸங்க²தவிரஹிதப²லகா வா. து⁴வனாவாவ ஹோதீதி நிமித்தகித்தனகாலே நிச்சஸஞ்சரணனாவத்தா து⁴வனாவாவ ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. தத்ராதி ‘‘து⁴வனாவா’’திவசனே. நிமித்தங் வா ஸீமா வா கம்மவாசாய க³ச்ச²தீதி எத்த² கிஞ்சாபி ந நிமித்தங் கம்மவாசாய க³ச்ச²தி, ஸீமாய பன அவினாபா⁴வதோ வுத்தங் ‘‘கம்மவாசாய க³ச்ச²தீ’’தி. தஸ்மாதி யஸ்மாவ நாவாய ஆக³ச்ச²ந்தாபி ப⁴க³வதா அனுஞ்ஞாதா, தஸ்மா.
Pārayatīti ajjhottharati. ‘‘Kitakābhidheyyaliṅgā’’ti (kaccāyanasāre 45 gāthāyaṃ) vacanato abhidheyyabhūtaṃ sīmaṃ sandhāya itthiliṅgavasena pārāti vuttaṃ. Nadiyāti upayogatthe sāmivacanaṃ. Nadinti hi attho. Nadiṃ ajjhottharamānaṃ sīmanti sambandho. Etthāti nadipārasīmāyaṃ. Yatthassāti ettha yattha assāti padavibhāgaṃ dassento āha ‘‘yattha nadiyā’’tiādi. ‘‘Nadiyā’’ti iminā yaṃsaddassa visayaṃ dasseti. Dhuvanāvāti ettha dhuvasaddo niccatthoti āha ‘‘niccasañcaraṇanāvā’’ti. Iminā dhuvena niccena sañcaraṇanāvā dhuvanāvāti vacanatthaṃ dasseti. Assāti hoti, bhaveyya vā. Nāvāya pamāṇaṃ dassento āha ‘‘yā’’tiādi. Tattha yāti nāvā. Pājanapurisenāti ettha pājanaṃ nāma eko nāvāya gamanūpakaraṇaviseso. So hi pajati nāvā gacchati anenāti pājananti vuccati. Jakārassa cakāraṃ katvā pācanantipi yujjateva. Tassa gāhakena purisena saddhinti attho. Sā nāvā nītāti sambandho. Uddhaṃ vā adho vāti nadiyā paṭisotaṃ vā heṭṭhāsotaṃ vā. Thenehi vāti corehi vā. Kiñcāpi haṭā, pana tathāpi avassaṃ labbhaneyyā, dhuvanāvāva hotīti yojanā. Vātena vāti mālutena vā ‘‘chinna’’iti sambandho. Vīcīhīti taraṅgehi. Taraṅgo hi vicittākārena cinoti vaḍḍhatīti vīcīti vuccati. Kiñcāpi nadīmajjhaṃ nītā, pana tathāpi avassaṃ āharitabbā, dhuvanāvāva hotīti yojanā. Ogateti otaritvā gate. Thalaṃ ussāritāti thalaṃ ukkhipitvā sāritā pāpitā nāvāpīti sambandho. Visaṅkhatapadarāti saṅkhatavirahitaphalakā vā. Dhuvanāvāva hotīti nimittakittanakāle niccasañcaraṇanāvattā dhuvanāvāva hotīti adhippāyo. Tatrāti ‘‘dhuvanāvā’’tivacane. Nimittaṃ vā sīmā vā kammavācāya gacchatīti ettha kiñcāpi na nimittaṃ kammavācāya gacchati, sīmāya pana avinābhāvato vuttaṃ ‘‘kammavācāya gacchatī’’ti. Tasmāti yasmāva nāvāya āgacchantāpi bhagavatā anuññātā, tasmā.
யத்தா²தி நதி³பாரஸீமஸம்மனநட்டா²னே. ருக்க²ஸங்கா⁴டமயோதி ருக்க²ஸமூஹேன கதோ. பத³ரப³த்³தோ⁴தி ப²லகேஹி ப³த்³தோ⁴. ஸஞ்சரணயொக்³கோ³தி ஸஞ்சரணக்க²மோ. பாளியங் ‘‘அஸ்ஸா’’தி டா²னே அட்ட²கதா²யங் ‘‘அத்தீ²’’தி வுத்தத்தா ‘‘அஸ்ஸா’’திபத³ஸ்ஸ ஹோதீதி அத்தோ²யேவ த³ட்ட²ப்³போ³. தங்க²ணஞ்ஞேவாதி தஸ்மிங் நிமித்தகித்தக்க²ணேயேவ. ருக்க²ங் சி²ந்தி³த்வா கதோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏகபதி³கஸேதூதி ஏகேன பதே³ன க³மனயொக்³கோ³ ஏகபதி³கோ, ஸோயேவ ஸேதூதி ஏகபதி³கஸேது. அகப்பியஸேதுங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸசே பனா’’திஆதி³. தேனாதி ஸேதுனா. ஸஞ்சரிதுங் ந ஸக்கா ஹோதீதி யோஜனா.
Yatthāti nadipārasīmasammananaṭṭhāne. Rukkhasaṅghāṭamayoti rukkhasamūhena kato. Padarabaddhoti phalakehi baddho. Sañcaraṇayoggoti sañcaraṇakkhamo. Pāḷiyaṃ ‘‘assā’’ti ṭhāne aṭṭhakathāyaṃ ‘‘atthī’’ti vuttattā ‘‘assā’’tipadassa hotīti atthoyeva daṭṭhabbo. Taṃkhaṇaññevāti tasmiṃ nimittakittakkhaṇeyeva. Rukkhaṃ chinditvā katoti sambandho. Ekapadikasetūti ekena padena gamanayoggo ekapadiko, soyeva setūti ekapadikasetu. Akappiyasetuṃ dassento āha ‘‘sace panā’’tiādi. Tenāti setunā. Sañcarituṃ na sakkā hotīti yojanā.
யத்தா²தி யஸ்மிங் நதி³பாரஸீமஸம்மனநட்டா²னே. அபி⁴முக²தித்தே²யேவாதி ஸீமாய அபி⁴முக²தித்தே² ஏவ. து⁴வனாவா வா து⁴வஸேது வா அபி⁴முக²தித்த²தோ ஈஸகங் உத்³த⁴ங் ஆரோஹந்தோபி அதோ⁴ ஓரோஹந்தோபி கப்பதீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸசே’’திஆதி³. ஈஸகந்தி ஏகஉஸப⁴ த்³விஉஸபா⁴தி³வஸேன மனங் அப்பமத்தங். உத்³த⁴ங் வாதி அபி⁴முக²தித்த²தோ உபரி வா. அதோ⁴ வாதி ததோ ஹெட்டா² வா. கா³வுதமத்தப்³ப⁴ந்தரேதி கா³வுதபமாணஸ்ஸ டா²னஸ்ஸ அப்³ப⁴ந்தரே.
Yatthāti yasmiṃ nadipārasīmasammananaṭṭhāne. Abhimukhatittheyevāti sīmāya abhimukhatitthe eva. Dhuvanāvā vā dhuvasetu vā abhimukhatitthato īsakaṃ uddhaṃ ārohantopi adho orohantopi kappatīti dassento āha ‘‘sace’’tiādi. Īsakanti ekausabha dviusabhādivasena manaṃ appamattaṃ. Uddhaṃ vāti abhimukhatitthato upari vā. Adho vāti tato heṭṭhā vā. Gāvutamattabbhantareti gāvutapamāṇassa ṭhānassa abbhantare.
ஸஹனிமித்தகித்தனவிதி⁴னா ஸம்மனிதப்³ப³விதி⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘இமஞ்ச பனா’’திஆதி³. த்³வீஸு தீரேஸு டா²துமஸக்குணெய்யத்தா வுத்தங் ‘‘ஏகஸ்மிங் தீரே ட²த்வா’’தி. ததோதி நிமித்ததோ. அத்தானந்தி நிமித்தகித்தனங் வினயத⁴ரங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். பரிக்கி²பந்தேனாதி பரியாயந்தேன. தஸ்ஸாதி தத்தகஸ்ஸ பரிச்சே²த³ஸ்ஸ. ஸம்முக²ட்டா²னேதி அதோ⁴ஸோதே நதி³தீரே டி²தஸ்ஸ நிமித்தஸ்ஸ ஸம்முக²ட்டா²னே. ததோதி நிமித்ததோ. தஸ்ஸாதி தத்தகஸ்ஸ பரிச்சே²த³ஸ்ஸ. ஸம்முகா² நதி³தீரே நிமித்தங் அத்தீ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸங்க⁴டேதப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். அதா²தி நிமித்தகித்தனதோ பச்சா². ‘‘ஸப்³ப³னிமித்தானங் அந்தோ டி²தே பி⁴க்கூ² ஹத்த²பாஸக³தே கத்வா’’தி இத³ங் ஸப்³ப³ங் ஏகங் கா³மகெ²த்தங் ப்³யாபெத்வா ஸம்மனிதபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸசே ஸகலங் கா³மகெ²த்தங் அப்³யாபெத்வா ஏகதே³ஸே ஸம்மனிதங் ஹோதி, நிமித்ததோ ப³ஹி டி²தே பி⁴க்கூ²பி ஹத்த²பாஸக³தே கத்வா ஸம்மனிதப்³பா³. கம்மந்தி ஸீமஸம்முதிகம்மங். ‘‘ட²பெத்வா நதி³’’ந்திவசனஸ்ஸ காரணங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘நதீ³ பன ப³த்³த⁴ஸீமஸங்க்²யங் ந க³ச்ச²தீ’’தி.
Sahanimittakittanavidhinā sammanitabbavidhiṃ dassento āha ‘‘imañca panā’’tiādi. Dvīsu tīresu ṭhātumasakkuṇeyyattā vuttaṃ ‘‘ekasmiṃ tīre ṭhatvā’’ti. Tatoti nimittato. Attānanti nimittakittanaṃ vinayadharaṃ sandhāya vuttaṃ. Parikkhipantenāti pariyāyantena. Tassāti tattakassa paricchedassa. Sammukhaṭṭhāneti adhosote naditīre ṭhitassa nimittassa sammukhaṭṭhāne. Tatoti nimittato. Tassāti tattakassa paricchedassa. Sammukhā naditīre nimittaṃ atthīti sambandho. Saṅghaṭetabbanti sambandhitabbaṃ. Athāti nimittakittanato pacchā. ‘‘Sabbanimittānaṃ anto ṭhite bhikkhū hatthapāsagate katvā’’ti idaṃ sabbaṃ ekaṃ gāmakhettaṃ byāpetvā sammanitabhāvaṃ sandhāya vuttaṃ. Sace sakalaṃ gāmakhettaṃ abyāpetvā ekadese sammanitaṃ hoti, nimittato bahi ṭhite bhikkhūpi hatthapāsagate katvā sammanitabbā. Kammanti sīmasammutikammaṃ. ‘‘Ṭhapetvā nadi’’ntivacanassa kāraṇaṃ dassento āha ‘‘nadī pana baddhasīmasaṅkhyaṃ na gacchatī’’ti.
தீ³பகோ ஹோதீதி எத்த² தீ³போதி அந்தரதீ³போ. ஸோ ஹி யஸ்மா ஜலமஜ்ஜே² தி³ப்பதி, யஸ்மா ச த்³விதா⁴ ஆபோ எத்த² ஸந்த³தி, தஸ்மா தீ³போதி வுச்சதி, ஸோயேவ கு²த்³த³கட்டே²ன தீ³பகோ. ககாரோ ஹி கு²த்³த³கத்த²வாசகோ. தந்தி தீ³பகங். அத்தனாதி வினயத⁴ரேன. ஓரிமந்தே ச பாரிமந்தே சாதி அதோ⁴ஸோதே நதி³தீரே டி²தஸ்ஸ நிமித்தஸ்ஸ ஸம்முகே² ஓரிமந்தே ச பாரிமந்தே ச. பரதீரே நிமித்தங் கித்தெத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கிஸ்ஸ ஸம்முக²ட்டா²னே நிமித்தந்தி ஆஹ ‘‘நதி³யா ஓரிமதீரே நிமித்தஸ்ஸ ஸம்முக²ட்டா²னே’’தி. ததோதி நிமித்ததோ. ஸம்முகா² நிமித்தங் அத்தீ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பாரிமந்தே ச ஓரிமந்தே சாதி பரதீரே உபரிஸோதே டி²தஸ்ஸ நிமித்தஸ்ஸ ஸம்முகே² பாரிமந்தே ச ஓரிமந்தே ச. பட²மகித்திதனிமித்தேனாதி ஓரிமதீரே உபரிஸோதே பட²மங் கித்திதேன நிமித்தேன. ஏகா ஸீமா இமஸ்ஸாதி ஏகஸீமோ, தீ³பகோ. ‘‘தீரத்³வயஞ்சா’’தி பத³மபெக்கி²த்வா ‘‘ஏகஸீம’’ந்தி ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். வச்சமனபெக்கி²த்வா ‘‘ஏகஸீமா’’திபி நிச்சஇத்தி²லிங்க³வஸேன பாடோ² அத்தி².
Dīpako hotīti ettha dīpoti antaradīpo. So hi yasmā jalamajjhe dippati, yasmā ca dvidhā āpo ettha sandati, tasmā dīpoti vuccati, soyeva khuddakaṭṭhena dīpako. Kakāro hi khuddakatthavācako. Tanti dīpakaṃ. Attanāti vinayadharena. Orimante ca pārimante cāti adhosote naditīre ṭhitassa nimittassa sammukhe orimante ca pārimante ca. Paratīre nimittaṃ kittetvāti sambandho. Kissa sammukhaṭṭhāne nimittanti āha ‘‘nadiyā orimatīre nimittassa sammukhaṭṭhāne’’ti. Tatoti nimittato. Sammukhā nimittaṃ atthīti sambandho. Pārimante ca orimante cāti paratīre uparisote ṭhitassa nimittassa sammukhe pārimante ca orimante ca. Paṭhamakittitanimittenāti orimatīre uparisote paṭhamaṃ kittitena nimittena. Ekā sīmā imassāti ekasīmo, dīpako. ‘‘Tīradvayañcā’’ti padamapekkhitvā ‘‘ekasīma’’nti sambandhitabbaṃ. Vaccamanapekkhitvā ‘‘ekasīmā’’tipi niccaitthiliṅgavasena pāṭho atthi.
உத்³த⁴ங் வா அதோ⁴ வாதி எத்த² வாஸத்³தோ³ அனியமவிகப்பத்தோ². அதா²தி தஸ்மிங் அதி⁴கதரே ஸதீதி யோஜனா. விஹாரஸீமபரிச்சே²த³னிமித்தஸ்ஸ உஜுகமேவாதி ஸசே தீ³பகோ அதோ⁴ அதி⁴கதரோ ஹோதி, ஓரிமதீரே அதோ⁴ஸோதே டி²தஸ்ஸ விஹாரஸீமபரிச்சே²த³னிமித்தஸ்ஸ உஜுகமேவ . ஸிக²ரந்தி ஸிங்க³ங். தஞ்ஹி ஸிக²ங் மத்த²கங் ராதி க³ண்ஹாதீதி ஸிக²ரந்தி வுச்சதி. ததோதி தீ³பகஸ்ஸ பாரிமந்தனிமித்ததோ. பரதீரனிமித்தானி கித்தெத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அயங் தீ³பகஸ்ஸ விஹாரஸீமபரிச்சே²த³தோ அதோ⁴ அதி⁴கதரே வினிச்ச²யோ. உத்³த⁴ங் அதி⁴கதரேபி இமினானுஸாரேன வேதி³தப்³போ³தி ஸோ ந த³ஸ்ஸிதோ. பப்³ப³தஸண்டா²னாதி பப்³ப³தேன ஸமங் டா²னங் ஏதிஸ்ஸாதி பப்³ப³தஸண்டா²னா.
Uddhaṃ vā adho vāti ettha vāsaddo aniyamavikappattho. Athāti tasmiṃ adhikatare satīti yojanā. Vihārasīmaparicchedanimittassa ujukamevāti sace dīpako adho adhikataro hoti, orimatīre adhosote ṭhitassa vihārasīmaparicchedanimittassa ujukameva . Sikharanti siṅgaṃ. Tañhi sikhaṃ matthakaṃ rāti gaṇhātīti sikharanti vuccati. Tatoti dīpakassa pārimantanimittato. Paratīranimittāni kittetvāti sambandho. Ayaṃ dīpakassa vihārasīmaparicchedato adho adhikatare vinicchayo. Uddhaṃ adhikatarepi iminānusārena veditabboti so na dassito. Pabbatasaṇṭhānāti pabbatena samaṃ ṭhānaṃ etissāti pabbatasaṇṭhānā.
உத்³த⁴ம்பி அதோ⁴பீதி பிஸத்³தோ³ ஸமுச்சயத்தோ². உபோ⁴பி ஸிக²ரானீதி உத்³த⁴ங் ஸிக²ரங், அதோ⁴ ஸிக²ரந்தி உபோ⁴பி ஸிக²ரானி. முதி³ங்க³ஸண்டா²னாதி மூலே ச அக்³கே³ ச தனுகஸ்ஸ மஜ்ஜே² தூ²லஸ்ஸ முதி³ங்க³ஸ்ஸ ஸண்டா²னா.
Uddhampi adhopīti pisaddo samuccayattho. Ubhopi sikharānīti uddhaṃ sikharaṃ, adho sikharanti ubhopi sikharāni. Mudiṅgasaṇṭhānāti mūle ca agge ca tanukassa majjhe thūlassa mudiṅgassa saṇṭhānā.
ஸப்³ப³பட²மேன நயேனாதி உத்³த⁴ங் அதி⁴கனயஸ்ஸ, அதோ⁴ அதி⁴கனயஸ்ஸ, உத்³த⁴ங்அதோ⁴அதி⁴கனயஸ்ஸ சாதி ஸப்³பே³ஸங் நயானங் பட²மேன விஹாரஸீமதீ³பகானங் ஸமேன நயேன. பணவஸண்டா²னாதி மூலே ச அக்³கே³ ச தூ²லஸ்ஸ மஜ்ஜே²தனுகஸ்ஸ பணவஸ்ஸ ஸண்டா²னா.
Sabbapaṭhamena nayenāti uddhaṃ adhikanayassa, adho adhikanayassa, uddhaṃadhoadhikanayassa cāti sabbesaṃ nayānaṃ paṭhamena vihārasīmadīpakānaṃ samena nayena. Paṇavasaṇṭhānāti mūle ca agge ca thūlassa majjhetanukassa paṇavassa saṇṭhānā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 71. ஸீமானுஜானநா • 71. Sīmānujānanā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ஸீமானுஜானநகதா² • Sīmānujānanakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ஸீமானுஜானநகதா²வண்ணனா • Sīmānujānanakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / ஸீமானுஜானநகதா²வண்ணனா • Sīmānujānanakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / ஸீமானுஜானநகதா²வண்ணனா • Sīmānujānanakathāvaṇṇanā
